Ο άνδρας μου με χτυπούσε όταν ήμουν έγκυος!

28/03/2013
Ομάδα Σύνταξης
Ψυχολογία

ΑΛΗΘΙΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Αυξήθηκαν τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας στην Ελλάδα σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων και της Τηλεφωνικής Γραμμής SOS 15900 τα τελευταία δυο χρόνια. Μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα, έχουν καταγραφεί περίπου 10.000 κλήσεις!

Η Παναγιώτα, έτσι ήθελε να την αποκαλέσουμε στην επιστολή που μας έστειλε, είναι μια από αυτές τις γυναίκες. Παντρεμένη με τον Μάρκο, 25 χρόνια περίπου. Την υποτιμούσε, την κορόιδευε, δε δίσταζε να απλώσει χέρι πάνω της ακόμα και όταν εκείνη ήταν έγκυος στο πρώτο τους παιδί. Η οικογένειά της ποτέ δεν την στήριξε. Η μητέρα της την προέτρεπε να υπομένει. Και εκείνη υπέμεινε. Και προσπάθησε πολύ. Κάποτε, μετά από πολλά χρόνια βρήκε το θάρρος να σηκώσει το τηλέφωνο και να τον καταγγείλει.

Μεγάλωσα σε μία πολυμελή οικογένεια με πολλούς θείους, ξαδέλφους και αδελφούς. Στην οικογένεια μου, οι γυναίκες αντιμετωπίζονταν ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Λειτουργούσαν στην υπηρεσία των ανδρών. Ο πατέρας μου και οι θείοι μου έθεταν τους κανόνες. Δεν επιτρεπόταν να αποκτήσω φίλους εκτός σχολείου, ούτε να επισκεφθώ τα σπίτια άλλων ανθρώπων. Οι γυναίκες στην οικογένειά μου παραδοσιακά υποτιμούνταν και αποδέχονταν τη βία και τις επικρίσεις των ανδρών για οτιδήποτε συνέβαινε. Νόμισα πως αυτός ήταν ο τρόπος σύμφωνα με τον οποίο λειτουργούν οι οικογένειες και πως ο φυσικός ρόλος μίας γυναίκας ήταν να υποχωρεί και να ανέχεται τις ιδιοτροπίες του συζύγου της. Όταν μου ζήτησε ο Μάρκος στα 18 μου να τον παντρευτώ λίγο επειδή δεν κατάφερα να εισαχθώ στο πανεπιστήμιο και ένιωθα «αποτυχημένη», λίγο επειδή δεν ήθελα να στενοχωρήσω τους γονείς μου, αισθάνθηκα ότι δεν είχα άλλη επιλογή από το να αποδεχθώ την πρότασή του να τον παντρευτώ.

Από την αρχή κιόλας της σχέσης μας ένιωσα ότι «κάτι πήγαινε στραβά» με τον Μάρκο. Ίσως ήταν η έντονη νευρικότητά του, ίσως ο μεγάλος έλεγχος και η δυσπιστία που μου έδειχνε. Με έπαιρνε συνέχεια τηλέφωνο και σε ακατάλληλες ώρες για να ελέγξει πού βρισκόμουν και κάθε φορά που βγαίναμε οι δυο μας ήταν καχύποπτος απέναντι στους άλλους άνδρες. Θεώρησα ότι αυτές οι τάσεις ζήλιας θα μπορούσαν να είναι μια μορφή ενδιαφέροντος απέναντί μου και ότι αν εγώ του έδειχνα πόσο τον αγαπούσα κι έμενα περισσότερο δίπλα του στο σπίτι ,τότε ίσως θα μπορούσε και η ανασφάλειά του να υποχωρήσει. Από τον πρώτο χρόνο όμως του γάμου, άρχισαν οι σταδιακές υποτιμήσεις. Με κορόιδευε καθημερινά για το μικρό μου στήθος και όταν ήταν να βγούμε έξω και μακιγιαριζόμουν μου έλεγε ότι μοιάζω με καραγκιόζη και ότι όλοι θα γελούσαν μαζί μου.

Όταν ήμουν έγκυος σε μια έξαρση θυμού μετά από έναν καβγά μας, με έπιασε από τον λαιμό και με απείλησε μου είπε ότι θα με κάνει κομματάκια.

Μίλησα για όλα αυτά στη μητέρα μου. Της είπα ότι με χτύπησε. Της είπα ότι δεν τον ήθελα για άνδρα μου πια. Η μητέρα μου ,όμως, προσπάθησε να με μεταπείσει, και μου είπε «να μη μιλάς μπροστά του, όταν ο ίδιος είναι θυμωμένος». Έτσι πέρασαν 25 χρόνια με υποταγή και αυτοθυσία από την πλευρά μου. Έκανα ό,τι ήθελε εκείνος, για να αποφύγω περαιτέρω συγκρούσεις: παραιτήθηκα από την εργασία μου, πήρα στο σπίτι μας και φρόντισα τον άρρωστο πεθερό της, απομακρύνθηκα από τις φίλες μου και την οικογένειά μου, μεγάλωσα σχεδόν μόνη μου τα δύο μας παιδιά.

Ο σύζυγος, ενώ πάντοτε δήλωνε την αγάπη του για μένα στους ξένους, ποτέ δεν υπήρξε τρυφερός μαζί μου, αδιαφορούσε για τις δικές μου ανάγκες. Πάντοτε τόνιζε πόσα προσφέρει ο ίδιος και πόσο κουράζεται στην εργασία του, ενώ έλεγε “η γυναίκα μου χαζεύει στο σπίτι και έχει και απαιτήσεις της κιόλας». Λίγα χρόνια πριν άρχισα να εκδηλώνω συμπτώματα κατάθλιψης. Εκείνος έλεγε είναι «φυσικό, αφού πρόκειται για μία τρελή» . Κάποτε, μετά από ένα επεισόδιο βίας του ζήτησα να επισκεφθούμε κάποιον σύμβουλο γάμου. Εκείνος αποκρίθηκε ότι είναι αποκλειστικά δικό μου το πρόβλημα καθώς εγώ τον οδηγώ στα όριά του και ότι δεν πρόκειται να με ακολουθήσει.

Παναγιώτα.

Τι συμβαίνει με την ενδοοικογενειακή βία στην Ελλάδα;

Τα στοιχεία που μας δίνει η συνεργάτιδά μας κυρία Ευφροσύνη Σπανέα, Κλινική Ψυχολόγος της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων είναι συγκλονιστικά.

Από τις 5.968 κλήσεις που έγιναν από τις ίδιες τις κακοποιημένες γυναίκες στη γραμμή WOMAN SOS, το 78% αφορούσαν σε περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας, οι 88 σε περιπτώσεις βιασμού, οι 82 σε σεξουαλική παρενόχληση, οι 7 σε πορνεία, οι 2 ήταν καταγγελίες για trafficking και οι υπόλοιπες 709 αφορούσαν άλλες μορφές βίας. Από αυτές τις γυναίκες, η μεγάλη πλειοψηφία που αγγίζει το 68% είναι Ελληνίδες, ενώ ακολουθούν οι μετανάστριες σε ποσοστό 8%, τα ΑμεΑ (1%), οι μειονότητες και τα μειονεκτούντα άτομα με μικρά ποσοστά.

Ποιες ηλικίες αφορούν τα στοιχεία; Μιλάμε πάντα για παντρεμένες γυναίκες;

Από τις γυναίκες θύματα βίας της έρευνας το 48% είναι έγγαμες και βρίσκονται ως επί το πλείστον ανάμεσα στις ηλικίες 25 – 54. Συγκεκριμένα, από εκείνες που απάντησαν στην σχετική ερώτηση ποσοστό 25% ήταν ηλικίας από 25 έως 39 ετών, ενώ στην κατηγορία 40 – 54 ανήκει ποσοστό 27% των γυναικών θυμάτων. Η πλειοψηφία των γυναικών που απάντησαν σχετικά με την οικογενειακή τους κατάσταση είναι έγγαμες σε ποσοστό 48%. Όταν αναφερόμαστε όμως σε ενδοοικογενειακή βία δε μιλούμε μόνο για τη βία μέσα στο γάμο. Έτσι, 571 γυναίκες το 10% δηλαδή είναι άγαμες, 456 (8%) σε διάσταση, 310 (5%) διαζευγμένες , 89 (1%) χήρες και 184 (3%) γυναίκες σε συμβίωση.

Από τις γυναίκες θύματα βίας που απάντησαν στην ερώτηση για την εργασιακή τους κατάσταση φαίνεται ότι:

∙ 1697 (28%) είναι απασχολούμενες

∙ 1826 (31%) είναι άνεργες (από τις οποίες 267 (15%) μακροχρόνια άνεργες) και

∙ 764 (13%) είναι οικονομικά ανενεργές (από τις οποίες 50 (7%) παρακολουθούν εκπαίδευση ή κατάρτιση)

Από τις γυναίκες που απάντησαν στην ερώτηση για το μορφωτικό τους επίπεδο φαίνεται ότι:

∙ 8 (0,1%) είναι τυπικά αναλφάβητες

∙ 509 (9%) έχουν ολοκληρώσει την πρωτοβάθμια ή κατώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση

∙ 594 (10%) την ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση

∙ 317 (5%) τη μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση μη τριτοβάθμιου επιπέδου και

∙ 759 (13%) την τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Ως προς την οικονομική κατάσταση, από τις γυναίκες που απάντησαν στην αντίστοιχη ερώτηση, 1204 (20%) την περιγράφουν ως κακή, 1106 (19%) την αναφέρουν ως μέτρια και 679 (11%) ως καλή.

Η τηλεφωνική Γραμμή SOS 15900 είναι εθνικής εμβέλειας, λειτουργεί όλο το 24ωρο, όλες τις ημέρες του χρόνου. Οι παρεχόμενες υπηρεσίες είναι απολύτως εμπιστευτικές, καλυπτόμενες από το απόρρητο της συμβουλευτικής. Οι ειδικά εκπαιδευμένοι επαγγελματίες, που στελεχώνουν την τηλεφωνική Γραμμή SOS 15900, δύνανται να παρέχουν συμβουλευτική στήριξη και στην αγγλική γλώσσα.