Νευρική ανορεξία στην εφηβεία. Ο ρόλος της οικογένειας είναι κομβικός και καθοριστικός στην λύση του προβλήματος. Η θεώρηση ότι η οικογένεια προκαλεί το πρόβλημα έχει καταρριφθεί προ πολλού, αντίθετα μάλιστα, η οικογένεια είναι μέρος της λύσης. Αυτό που είναι σημαντικό είναι η αλλαγή της στάσης της οικογένειας απέναντι στη νόσο του παιδιού τους.

Γράφει η Μαρία Τσιάκα, Διευθύντρια Ελληνικού Κέντρου Διατροφικών Διαταραχών

Όσο πιο γρήγορα οι γονείς κινητοποιούνται για να ζητήσουν βοήθεια στη διαχείριση της νόσου με τη βοήθεια ειδικών, τόσο πιο κοντά φτάνουμε στη πολυπόθητη σωτηρία της ασθενούς. Όλοι μαζί, γονείς και ειδικοί μπορούμε να τα καταφέρουμε καλύτερα, να βοηθήσουμε τα παιδιά που είναι βυθισμένα στην απελπισία, στην εμμονή με τον έλεγχο της τροφής και γενικότερα ολόκληρης της ύπαρξής τους. Που κινδυνεύει, χωρίς συχνά να το αντιλαμβάνονται, από θάνατο, ή στη καλύτερη περίπτωση από μη αναστρέψιμες ασθένειες.

Πώς εγκλωβίζεται η οικογένεια στη νόσο με αποτέλεσμα να συμβάλλει στη διαιώνισή της;

Πολύ συχνά το άγχος και ο πανικός που βιώνουν οι ασθενείς είτε για την αποφυγή της τροφής είτε για τον έλεγχο της, οδηγούν την οικογένεια στο να ενδίδει σε συμπεριφορές κάτω από τον φόβο της σύγκρουσης ή θέλοντας να διασφαλίσει ότι ο ασθενής θα μείνει ήρεμος. Γιατί πολύ απλά δυστυχώς οι γονείς παγιδεύονται στα δίχτυα της τελειομανίας του παιδιού τους, της φωνής της ΔΔ που όλο απαιτεί, ορίζει, προστάζει, απειλεί ότι «αν δεν φάνε την τάδε ώρα», ή «δεν μαγειρευτεί η τροφή με συγκεκριμένο τρόπο», ή «αν το γάλα δεν είναι μόνο 0%», ή «αν δεν το συνοδεύσουν στον ωριαίο καθημερινό του περίπατο καύσης θερμίδων», δεν θα είναι αρκετά καλοί γονείς.

Ποια είναι η παγίδα της νόσου για τη σχέση σας με το παιδί σας; 

Μπροστά λοιπόν σε αυτό το ενδεχόμενο, δηλ. της απώλειας της σχέσης με το παιδί τους, καταλήγουν τελικά οι γονείς να εγκλωβίζονται στο φαύλο κύκλο της διατροφικής διαταραχής , υιοθετώντας συμπεριφορές που λειτουργούν μέσα στη ζώνη ασφάλειας της νόσου, πιστεύοντας ότι τους μιλάει το παιδί τους και όχι η φωνή της νόσου. Αυτή ακριβώς είναι η παγίδα της νόσου απέναντι στην οικογένεια, τους κάνει υποχείρια της, ό,τι ακριβώς συμβαίνει και με την ασθενή.

Τελικά ο γονιός μέσα από την ενοχή, τον θυμό, τη συνεχή επαφή του με την νόσο, κυριολεκτικά «καίγεται» (αυτό συμβαίνει συνήθως στις μητέρες), αδυνατώντας να βοηθήσει ουσιαστικά στην ανάρρωση του παιδιού του.

Μόνο η σωστή ενημέρωση και η εκπαίδευση της οικογένειας για την ενδεδειγμένη διαχείριση της νόσου μπορεί να φέρει θετικό αποτέλεσμα.

Υψηλό ποσοστό θνησιμότητας – Δύσκολη και επίπονη η ανάρρωση

Επειδή το ποσοστό θνησιμότητας στις διατροφικές διαταραχές είναι το μεγαλύτερο, ξεπερνώντας εκείνο των λοιπών ψυχικών νοσημάτων και οι ασθενείς που παραμένουν χωρίς θεραπεία καλούνται να έρθουν αντιμέτωποι με σοβαρές σωματικές και συναισθηματικές συνέπειες, είναι επιτακτική ανάγκη οι οικογένειες και οι ασθενείς που πάσχουν από διατροφική διαταραχή να αναζητήσουν άμεσα  επαγγελματική βοήθεια.

Επειδή η ΔΔ δεν αντιμετωπίζεται αποκλειστικά από μια ειδικότητα αλλά πρόκειται για μια ομαδική υπόθεση, η άμεση παραπομπή σε μια εξειδικευμένη θεραπευτική ομάδα μπορεί να λειτουργήσει καταλυτικά στην αναχαίτιση της νόσου και στην αποτελεσματική επίτευξη της ανάρρωσης. Αν και το ταξίδι της ανάρρωσης είναι συχνά μακρύ και επίπονο, η εμπλοκή της θεραπευτικής ομάδας, της οικογένειας και του κοινωνικού δικτύου μπορούν να αποβούν πολύτιμη και σωτήρια.

Ημερίδα ευαισθητοποίησης για τη νευρική ανορεξία: “Αλήθεια ξέρεις;”

Την τελευταία δεκαετία πολλά έχουν αλλάξει στην θεραπεία και αντιμετώπιση των διατροφικών διαταραχών. Η διεθνής επιστημονική κοινότητα προσπαθεί με την ήδη υπάρχουσα αλλά και ανερχομένη ερευνητική πληροφορία να δημιουργήσει πιο αποτελεσματικά εργαλεία για την αναχαίτιση μια ασθένειας που παροπλίζει και ακινητοποιεί εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως. Ένα νέο επιστημονικό παράδειγμα αναδύεται δημιουργώντας ελπίδα για πλήρης ανάρρωση των ασθενών.

Πώς όμως περάσαμε στην νέα εποχή θεραπείας διατροφικών διαταραχών όπου η οικογένεια και το κοινωνικό δίκτυο αποτελεί τον βασικό πυλώνα ανάρρωσης; Πώς το νέο επιστημονικό παράδειγμα αναχαιτίζει τον στιγματισμό των ασθενών και των οικογενειών τους; Αλήθεια πως λειτουργεί η θεραπεία , τι ακριβώς γίνεται ανά φάση  και ποια είναι τα κριτήρια της πλήρης ανάρρωσης; Ήρθε η ώρα της αλήθειας, ήρθε η ώρα να βοηθήσουμε ουσιαστικά  και να μάθουμε την αλήθεια για την νόσο, η νέα γνώση μας οδηγεί με σταθερά βήματα στην ουσιαστική αντιμετώπιση. Το Ελληνικό Κέντρο Διατροφικών Διαταραχών έχει υιοθετήσει νέα πρωτοκόλλα θεραπείας που έχουν λειτουργήσει με μεγάλη επιτυχία ακόμη και σε χρόνιους ασθενείς.

Σε αυτήν την εκστρατεία  ενημέρωσης για τις διατροφικές διαταραχές Θεσσαλονίκη 2019, σας προσκαλούμε να μάθετε την αλήθεια και να βιώσετε έστω και φευγαλέα, πως είναι να περπατάς μόνη με κλειστά τα μάτια ανάμεσα στις συμπληγάδες και τις σειρήνες της διατροφικής διαταραχής , δίνοντας λόγο και βήμα στους ίδιους τους ασθενείς και τις οικογένειες τους.

Η Ημερίδα θα λάβει χώρα στη Θεσσαλονίκη, στο Μητροπολιτικό Κολλέγιο, στις 11 Μαΐου και η είσοδος στο κοινό είναι ΔΩΡΕΑΝ.

Το πλήρες πρόγραμμα της εκδήλωσης θα το βρείτε εδώ

Μαρία Τσιάκα

Διευθύντρια Ελληνικού Κέντρου Διατροφικών Διαταραχών

Υποψήφια Διδάκτορας, Psychological Medicine, Section of Eating Disorders, Κing’s College, London

Οικογενειακή Θεραπεύτρια, εξειδικευμένη στις διατροφικές διαταραχές

Διαβάστε σχετικά άρθρα:

Μήπως πάσχεις κι εσύ από νευρική ανορεξία; Ποια είναι τα συμπτώματα;

Οι βασικές ενδείξεις ότι το έφηβο παιδί σου πάσχει από νευρική ανορεξία

Πώς επιδρούν τα social media στην εικόνα που έχεις για το σώμα σου;