Γεννιέσαι, έρχεσαι στον κόσμο, γνωρίζεις τον μπαμπά και τη μαμά, τα αδέρφια σου, αρχίζεις να περπατάς, να λες τις πρώτες σου λέξεις… Τόσα πράγματα συμβαίνουν σε ένα παιδί στην κρίσιμη περίοδο μέχρι τα 3 έτη. Ωστόσο, δεν έχει καμία ανάμνηση από αυτήν την περίοδο, παρά μόνο από τις αφηγήσεις των γονέων του. Tabula rasa. Ισχύει αυτό; Μπορεί να μην έχει μνήμες αλλά ό,τι συμβαίνει σε αυτό το κρίσιμο διάστημα επηρεάζει την ενήλικη ζωή του. Γι’ αυτό και οι ειδικοί τονίζουν ότι αυτή η περίοδος είναι πολύ σημαντική για την προσωπικότητα ενός παιδιού.
Η παιδική… αμνησία
Πότε ξεκινούν οι πρώτες μνήμες; Όσο περισσότερο μιλάμε στο παιδί μας, τόσο περισσότερο του κινητοποιούμε τη μνήμη, με αποτέλεσμα να αρχίσει να… αποθηκεύει πράγματα στη μνήμη του αφού κλείσει τα 3, ακόμα και αν παρουσιάζει κάποια μικρά… φλας σκέψης στην ηλικία 18-24 μηνών. Πάντως όσες λιγότερες λέξεις ακούει το παιδί σου, τόσο η μνήμη του θα καθυστερήσει να “φορτώσει” και έτσι θα πάρει… μπροστά γύρω στα 4 έτη!
Πού οφείλεται αυτή η παιδική αμνησία;
Όπως εξηγεί η ψυχολόγος Joanna Smith, για να μπορέσει να λειτουργήσει η μνήμη, θα πρέπει να έχει… δικτυωθεί ένας συγκεκριμένος αριθμός εγκεφαλικών διεργασιών, που συνδέονται μεταξύ τους και φτιάχνουν μια ανάμνηση.
Ουσιαστικά, η ανάμνηση χρειάζεται ένα μίνιμουμ διανοητικής διεργασίας που ο παιδικός εγκέφαλος δεν μπορεί να εκτελέσει μέχρι τα 2,5-3 έτη τουλάχιστον! Πρέπει κάποιος να είναι ικανός για μια εσωτερική σύνδεση όσων έχουν συμβεί, να μπορεί να καταλάβει ότι υπάρχει ένα «τώρα», ένα «πριν» και ένα «μετά».
Δεν είναι παρά μετά τα 2,5 που το παιδί αρχίζει σιγά σιγά να σκέφτεται και να τοποθετεί τον εαυτό του μέσα στον χρόνο. Ακόμα και αν χρησιμοποιεί λανθασμένα τα χρονικά επιρρήματα: λέει «αύριο» και εννοεί «χθες» ή το αντίθετο.
Η πρώιμη μνήμη
Παρόλο που τα παιδιά δεν θυμούνται τίποτα από αυτήν την περίοδο, ωστόσο κρατούν συναισθήματα που μένουν χαραγμένα στο υποσυνείδητό τους και ουσιαστικά επηρεάζουν τη μετέπειτα ζωή τους και την ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους.
Από τη στιγμή που έρχεται στον κόσμο ένα παιδί, παρόλο που ο εγκέφαλος δεν έχει αναπτυχθεί κανονικά, έχει τη δυνατότητα να «απομνημονεύει» συναισθήματα. Κάποια κομμάτια του εγκεφάλου του μάλιστα, αυτά κυρίως που ορίζουν τα συναισθήματα -και ειδικά το αίσθημα του φόβου- βρίσκονται ήδη εξ αρχής σε ώριμο επίπεδο.
Αυτό το μέρος του εγκεφάλου είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο σε εμπειρίες φόβου, στρες, ανασφάλειας αλλά και ασφάλειας, ζεστασιάς και ηρεμίας. Ωστόσο ένα άλλο μέρος του εγκεφάλου υπεύθυνο για την ηρεμία δεν είναι ακόμα ανεπτυγμένο. Γι’ αυτό και το παιδί δεν μπορεί από μόνο του να ηρεμήσει, δεν έχει αναπτύξει ακόμα τις κατάλληλες άμυνες και μηχανισμούς και έχει ανάγκη τους γονείς του να του δίνουν την ασφάλεια που έχει ανάγκη.
Ο… καμβάς πάνω στον οποίο αναπτύσσεται ο χαρακτήρας του παιδιού
Παρόλο που το παιδί δεν έχει μνήμες από γεγονότα, είναι κανονικά ανεπτυγμένες οι αισθήσεις του και, όπως λένε οι ειδικοί, η πρώιμη μνήμη αποτελεί τον καμβά πάνω στον οποίο σιγά σιγά «χτίζεται» η προσωπικότητα ενός παιδιού.
Γι’αυτό και οι γονείς πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί για το πώς χειρίζονται τα ζητήματα ασφάλειας και κυρίως τα κλάματα ενός παιδιού…
“Έχω ασθενείς που τρομάζουν να κλάψουν, δεν είναι ικανοί να χύσουν ούτε ένα δάκρυ σε μια κηδεία. Μιλώντας μαζί τους κατά τη θεραπεία ανακάλυψα ότι όταν ήταν μωρά οι γονείς τους δεν τους έδιναν καμία σημασία όταν έκλαιγαν”…
Ν.Κ.
Με πληροφορίες από femmeactuelle.fr
Διαβάστε σχετικά άρθρα:
11 τρόποι για να ενισχύσετε τη μνήμη και τη συγκέντρωση των παιδιών σας
Γιατί η μνήμη σβήνει την παιδική μας ηλικία;
Η γενική αναισθησία στην παιδική ηλικία έχει αρνητική επίδραση στην μνήμη;
