“Τα καλύτερα βιβλία που διάβασα τις τελευταίες δέκα μέρες”.
Θανάσης Λάλας.
ΙΤΑΛΟ ΣΒΕΒΟ (1861-1928)
Η ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΤΟΥ ΖΗΝΩΝΑ
Εκδόσεις ΕΞΑΝΤΑΣ
Εισαγωγή: Μακης Τρικούκης
Μεταφραση: Κουλα Καφέτζη
σελίδες 484
Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και αριστούργημα. Το είχα διαβάσει πολλά χρόνια πριν και το ξαναδιάβασα τώρα. Συναρπαστικό. Ο Ίταλο Σβέβο το έγραψε σε ηλικία 62 χρονών μετά από σιωπή 25 χρόνων. “Τα γεροντάματα” και “Μιά ζωή”, τα δύο προηγούμενα βιβλία του είχαν δεχτεί μια μεγάλη επίθεση από τους κριτικούς της εποχής και αυτό τον είχε αποθαρρύνει. Άδικα κατά τη γνώμη μου γιατί και “Τα γεροντάματα” είναι ένα εξαιρετικά ώριμο μυθιστόρημα. Πάντως, αν διαβάσει κανείς και τα τρία αυτά βιβλία, καταλαβαίνει ότι οι τρεις ήρωες είναι ο ίδιος άνθρωπος, σε διαφορετικές ηλικίες. Οι Γάλλοι κριτικοί έχουν ονομάσει τον Σβέβο “Ιταλό Προυστ”. Το έργο του Σβέβο συνδέεται πολύ με την ψυχανάλυση, σε μια εποχή που η ψυχανάληση ήταν άγνωστη. Γενικώς, η εσωτερική ζωή του ανθρώπου είναι η βάση του μυθιστορήματος αυτού και η κατάληξη αυτής της αναζήτησης είναι η επανεκτίμηση της ανθρώπινης προσωπικότητας.
Επίσης: Αναζητήστε τα βιβλία του ΡΟΜΠΕΡΤ ΒΑΛΖΕΡ (1878-1956)
“ΓΙΑΚΟΜΠ ΦΟΝ ΓΚΟΥΝΤΕΝ”
Μετάφραση: Βασίλης Πατέρας
Εκδόσεις ΡΟΕΣ
“Ο ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ”
Μεταφραση:Τεό Βοτσος και Αγορίτσα Μπακοδήμου
Εκδόσεις Γαβριηλίδης
Τολμώ να πω ότι αν δεν είχε υπάρξει αυτός ο συγγραφέας ίσως ο Κάφκα να μην είχε βρει τον δρόμο προς την αιωνιότητα. Ο ίδιος ο Κάφκα έχει αποδεχτεί την μοναδικότητα της συγγραφικής ιδιοφυΐας του Βάλζερ… “Ανήμερα τα Χριστούγεννα του 1956 στο Χερισάου της Ανατολικής Ελβετίας, κάποια παιδιά ειδοποιούν την αστυνομία: σε ένα χιονισμένο αγρό, έξω από την πόλη, είχαν ανακαλύψει το παγωμένο πτώμα ενός άντρα Κάποιος είχε την ψυχραιμία να βγάλει μια φωτογραφία πριν μετακινηθεί το πτώμα: ανεπαίσθητα ίχνη πάνω στο χιόνι οδηγούν σε έναν ψηλό άντρα που κείτεται με το ένα χέρι σηκωμένο πάνω από το κεφάλι του, λες και η τελευταία του χειρονομία προς τον κόσμο ήταν να πετάξει στον αέρα το καπέλο του που βρίσκεται μερικά μέτρα πιο πέρα. Ο νεαρός περιπατητής αναγνωρίστηκε εύκολα, ήταν ο Ρόμπερτ Βάλζερ, συγγραφέας, εβδομήντα οχτώ ετών, που νοσηλευόταν τα τελευταία 25 χρόνια σε κοντινό άσυλο φρενοβλαβών. Είχε πεθάνει από καρδιακή ανακοπή κατά τη διάρκεια ενός από τους συνηθισμένους του περιπάτους”.
Ο Ρόμπερτ Βάλζερ κατά την γνώμη μου είναι μία περίπτωση που δίνει στην ιστορία της λογοτεχνίας μια ιδιαίτερη σημασία. Λόγω οικονομικών δυσχερειών διέκοψε τις γυμνασιακές σπουδές του, πήγε μαθητευόμενος υπάλληλος σε τράπεζα, ξεκινώντας μια μακρά σειρά ανάλογων υπαλληλικών εργασιών που τον οδήγησαν σε μια ζωή συχνών μετακινήσεων και διαμονής σε καταθλιπτικά ενοικιαζόμενα δωμάτια, που υποβοηθούσαν την εγγενή προδιάθεσή του προς απομόνωση…
“… Γι΄ αυτόν δεν υπήρχε ηρεμία. Ανήσυχος περιφερόταν στον κόσμο. Δεν κοιμόταν σε μαλακό κρεβάτι και στερούνταν το άνετο και ζεστό σπίτι. Ζούσε παντού και πουθενά. Εστία δεν είχε και ούτε κατείχε δικαίωμα διαμονής. Ήταν χωρίς πατρίδα και ευτυχία… Ήταν αναγκασμένος να ζει χωρίς κανενός είδους αγάπη και ανθρώπινη χαρά. Δε νοιαζόταν για κανένα και τίποτα, και ούτε κανένας νοιαζόταν γι΄ αυτόν, τις πράξεις του ή την ζωή του. Το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον δεν ήταν γι’ αυτόν παρά μια άψυχη έρημος και η ζωή του φαινόταν πολύ λίγη μικρή και στενή. Για τον ίδιο, τίποτα δεν είχε σημασία, και αυτός με την σειρά του δεν σήμαινε τίποτα για κάποιον άλλον” λέει ο ήρωας του Βάλζερ, στο “Περίπατο” και νομίζω ότι αυτό το απόσπασμα περιγράφει τον συγγραφέα.
Θανάσης Λάλας
