Αρχικά όποτε κάνω μια συζήτηση, πάντα αναλύω μέχρι να εξαντλήσω κάθε ενδεχόμενο. Και αν καμιά φορά βρω ότι όντως είπα κάτι λάθος, τότε αρχίζω και το σκέφτομαι ξανά και ξανά.
Και κάνω όλο και πιο άσχημες σκέψεις όπως ότι είμαι ανόητη, ότι μπορεί να τον προσέβαλλα και ότι αυτός ο άνθρωπος θα με βλέπει και θα με κοροϊδεύει.
Όλα τρέχουν στο μυαλό μου και με κάνουν να αισθάνομαι ότι είμαι άχρηστη, ότι είμαι ένα λάθος, ότι τίποτα δεν κάνω καλά. Πώς μπορώ να ξεπεράσω αυτές τις σκέψεις και τα συναισθήματα;
Στο ερώτημα απαντά ο ψυχολόγος – ψυχοθεραπευτής Δημήτρης Σεφεριάδης
Η ανάλυσή σας μπορεί να αφορά κάθε ενδεχόμενο αλλά καταλήγετε να σκέφτεστε μόνο τα τυχόν λάθη που κάνατε. Με έναν ψυχαναγκαστικό τρόπο επιτίθεστε στον εαυτό σας. Η αναγνώριση των λαθών είναι σημαντικό πλεονέκτημα όταν τη χρησιμοποιεί κάποιος για να τα μειώσει ή να τα διορθώσει.
Το «έκανα λάθος» σε αυτή τη περίπτωση γενικεύεται και γίνεται «είμαι άχρηστη» και «τίποτα δεν κάνω σωστά» ή «είμαι ανόητη». Στην πραγματικότητα τα λάθη ανήκουν στη διαδικασία μάθησης, νοηματοδότησης και εξέλιξης της προσωπικότητας. Όταν όμως σκοντάφτουν σε αρνητικές πεποιθήσεις για τον εαυτό, τότε χάνουν αυτή την έννοια.
Χρησιμοποιούνται δηλαδή, στην περίπτωσή σας για να ενισχύσουν την αρχική πεποίθηση ότι είμαι «άχρηστη». Αν σας φαίνεται ότι ένα λάθος ή η συχνότητα των λαθών που κάνετε είναι υπερβολικές άμεσα απαξιώνεται και αδρανοποιείτε τον ψυχισμό σας από το να εξελιχθεί. Από την άλλη, υποχρεώνετε τον εαυτός σας να μην κάνει λάθη, κάτι που είναι αδύνατο.
Η «άσκηση» με τον εαυτό
Θα σας πρότεινα να παρατηρήσετε όταν κάνετε ένα λάθος να επεξεργαστείτε σε πραγματική βάση το συναίσθημα, και το αποτέλεσμα στη συμπεριφορά σας. Κάθε φορά που θα γενικεύτε μια συμπεριφορά, θα διαπιστώνετε μια υπερβολή που θα τροφοδοτεί την αρχική αρνητική πεποίθηση που έχετε από παλιά σχηματίσει για τον εαυτός σας.
Η επανάληψη αυτής της διαδικασίας τακτικά θα σας βοηθήσει να ελαττωθεί η αρνητική εικόνα για τον εαυτό σας και οι σκέψεις ότι οι άλλοι θα σας βλέπουν το ίδιο αρνητικά. Για αυτό και στα παιδιά δε λέμε ποτέ ότι είναι άχρηστα όταν κάνουν λάθη αλλά ότι αυτό που έκαναν δεν ήταν σωστό, ενώ παράλληλα τους εξηγούμε γιατί δεν ήταν σωστό.
Δημήτρης Σεφεριάδης
Ψυχολόγος – ψυχοθεραπευτής
Λ. Αλεξάνδρας 209, T.K. 11523 ΑΘΗΝΑ
τηλ: 2106462030
κιν: 6973537970
email: [email protected]
www.dimseferiadis.com
Διαβάστε σχετικά άρθρα:
Πώς θα ελευθερώσεις τον εαυτό σου από το άγχος;
Ψυχική κούραση και έλλειψη ενέργειας: Πώς να φροντίσεις τον εαυτό σου
Χαμηλή αυτοεκτίμηση στα παιδιά: Tips για να τα μάθετε να αγαπούν τον εαυτό τους
