Ο ρόλος του Κοινωνικού Λειτουργού στους ασθενείς με κορωνοϊό και στις οικογένειες τους

Οι Κοινωνικοί Λειτουργοί κατέχουν τις απαραίτητες γνώσεις και λαμβάνουν την κατάλληλη εκπαίδευση ώστε να εργαστούν στα νοσοκομεία. Ο ρόλος τους θεωρείται πολυδιάστατος καθώς ασχολούνται με την αλληλεπίδραση και τις συνέπειές της, που αφορούν από την μία τα άτομα και τις κοινότητές τους και από την άλλη τα συστήματα υγείας.

Σε συνθήκες πανδημίας, οι κοινωνικοί λειτουργοί σε όλο τον κόσμο καλούνται να υποστηρίξουν καθημερινά ευάλωτες ομάδες πληθυσμού οι οποίες επηρεάζονται άμεσα. Τόσο οι κοινωνικοί λειτουργοί όσο και οι κοινωνικές υπηρεσίες οι οποίες έχουν συσταθεί στην ίδια την κοινότητα αποτελούν βασικό αρωγό στην προσπάθεια περιορισμού της διασποράς του ιού αλλά και στην ψυχοκοινωνική υποστήριξη ομάδων του πληθυσμού.

Είναι σαφές ότι τόσο σε διεθνές όσο και σε εθνικό επίπεδο εν μέσω πανδημίας οι κοινωνικοί λειτουργοί βρίσκονται στην πρώτη γραμμή με στόχο να συμβάλλουν σημαντικά στην παροχή υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας σε πρωτοβάθμιο αλλά και σε δευτεροβάθμιο και τριτοβάθμιο επίπεδο. Αναζητούν τον άνθρωπο όπου και αν βρίσκεται, παρεμβαίνουν εκεί που υπάρχει ανάγκη και δίνουν συνεχώς κατευθυντήριες γραμμές σε ευάλωτες ομάδες πληθυσμού καθώς και σε φορείς που λειτουργούν στα πλαίσια της κοινότητας.

Περαιτέρω, όσον αφορά τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορονοϊού αλλά και την προστασία της ατομικής τους υγιεινής, οι κοινωνικοί λειτουργοί οφείλουν να τηρούν και εκείνοι όλα τα απαραίτητα μέτρα αυτοπροστασίας και αυτοφροντίδας. Εκτελούν το λειτούργημά τους και εξ’ αποστάσεως, όπου χρειαστεί, προκειμένου να παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε ανθρώπους που αντιμετωπίζουν υλικό-οικονομικά και ψυχολογικά προβλήματα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, η ενίσχυση και η υποστήριξη που δύναται να προσφέρει η κοινωνική υπηρεσία μπορεί να εστιάζει σε τακτικές τηλεφωνικές υπηρεσίες και σε μεταφορά απαραίτητων ειδών πρώτης ανάγκης με τρόπο όμως που να συνάδει με τις οδηγίες των γιατρών. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι, οι συνθήκες αυτές που ζούμε είναι πρωτόγνωρες και οι τρόποι παρέμβασης των Κοινωνικών Λειτουργών, πρέπει να γίνονται σε συνεργασία πάντα με άλλους επιστήμονες Υγείας και Πρόνοιας, που θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν εφαρμογές τηλεδιάσκεψης και επικοινωνίας που θα απευθυνόντουσαν σε όλο τον πληθυσμό, αλλά θα εστίαζαν ιδιαίτερα στις ευάλωτες ομάδες.

Στις συνθήκες αυτής της πανδημίας, οι κοινωνικοί λειτουργοί οφείλουν να εστιάσουν σε όλες τις ευάλωτες ομάδες που έρχονται καθημερινά αντιμέτωπες με τον φόβο, να καταγράψουν όλες τις κοινωνικοπρονοϊακές ανάγκες των ατόμων που χρήζουν βοήθειας και να προσπαθούν συνεχώς να τους φέρουν σε άμεση επαφή με την κοινότητα καθώς και με φορείς ψυχοκοινωνικής υποστήριξης. Επιπλέον, βοηθούν τους ασθενείς να επιλύσουν κοινωνικά και ψυχολογικά προβλήματα που σχετίζονται με τη κατάσταση της υγείας τους και συμβάλλουν στο να τους ευαισθητοποιήσουν σχετικά με τις κοινωνικές και συναισθηματικές διαστάσεις της ασθένειας.

Σε σχέση με την οικογένεια, ο κοινωνικός λειτουργός προσφέρει υπηρεσίες που έχουν σκοπό την πρόληψη και την αντιμετώπιση των ψυχοκοινωνικών προβλημάτων που ενδέχεται να προκύψουν λόγω της πανδημίας. Ακόμα, προετοιμάζουν την οικογένεια του ασθενή για την ανάγκη εισαγωγής στο νοσοκομείο και βοηθούν τους νεοεισερχόμενους στη προσαρμογή τους εκεί. Σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα, μπαίνουν και στην αμήχανη θέση να ανακοινώσουν στους συγγενείς ότι ο άνθρωπός τους κατέληξε. Τέλος, ένας ακόμη ρόλος των κοινωνικών λειτουργών αναφορικά με τις οικογένειες των ασθενών είναι να τους βοηθήσουν ώστε να διαχειριστούν τα συναισθήματα τους μετά τη διάγνωση.

Παρά τις ιδιαίτερες συνθήκες του νοσοκομείου και των δυσκολιών που επιφέρει η πανδημία, κρίνεται απαραίτητη η συμβολή των κοινωνικών λειτουργών στην ομαλή καταπολέμηση της πανδημίας, με πολλές θετικές επιπτώσεις σε όλο αυτό το ψυχολογικό αδιέξοδο που βιώνει τόσο ο ασθενής όσο και η οικογένεια του.

Παπανδρέου Ελένη

Κοινωνική Λειτουργός

[email protected]