Η κόρη μου έχει δυσλεξία και κάνει μετάβαση από το δημοτικό στο γυμνάσιο. Πως μπορώ να την βοηθήσω;

Καλησπέρα σας είμαι 39 ετών και έχω μια κορούλα 12 ετών που έχει δυσλεξία. Ζορίζεται πολύ στο σχολείο και έτσι έχουμε πάρει δασκάλα για ιδιαίτερα μαθήματα στο σπίτι. Δεν έχουμε δει κάποια φοβερή διαφορά και δεν ξέρουμε πως να την βοηθήσουμε. Θα θέλαμε την γνώμη σας σχετικά με την σωστή αντιμετώπιση τόσο στο σχολείο, όσο και στο σπίτι. Ευχαριστώ!

Στο ερώτημα σας απάντησε η Ειδική Παιδαγωγός – Ψυχοπαιδαγωγός, Αθηνά Μπανδέλη

Εφόσον η κόρη σας έχει δυσλεξία, πιστεύω ότι υπάρχει επίσημη διάγνωση από ΚΕΣΥ ή ιατροπαιδαγωγικό κέντρο. Συνήθως, τα παιδιά με δυσλεξία δυσκολεύονται είτε στην ανάγνωση είτε στη γραφή με συνακόλουθες δυσκολίες στην παραγωγή γραπτού λόγου. Πολλές φορές εμφανίζονται δυσκολίες στα μαθηματικά. Δε διευκρινίζεται σε ποιον τομέα υπάρχει ακριβώς η δυσκολία. Τα παιδιά με δυσλεξία, νοητικά δεν υστερούν σε τίποτα, οπότε πρέπει να βρεθεί ο κατάλληλος τρόπος για να μπορέσει η κόρη σας να αφομοιώνει όσα διδάσκεται. Απ’ ότι καταλαβαίνω η κόρη σας φοιτά στην ΣΤ’ τάξη οπότε αρχικά θα σας πρότεινα να κλείσετε ραντεβού σε ΚΕΣΥ για την ομαλή μετάβαση του παιδιού στο Γυμνάσιο. Καλύτερα θα ήταν να κάνει τα μαθήματά της με τη βοήθεια ειδικής παιδαγωγού ή να παρακολουθεί ένα πρόγραμμα με ειδική παιδαγωγό 2 -3 φορές την εβδομάδα σε κάποιο κέντρο θεραπειών ώστε να καταφέρουν οι ειδικοί να ανακαλύψουν ποιες οι δυσκολίες και τα κενά που χρειάζεται να δώσουν σημασία. Σίγουρα θα πρέπει να έχει οργάνωση στη μελέτη της, σταθερή ώρα μελέτης και να μην υπάρχει άγχος. Τα παιδιά με δυσλεξία έχουν ένα βαρύ φορτίο σε σχέση με τα μαθήματα τους και τη δυσκολία που αντιμετωπίζουν και πολλές φορές έχουν έντονο άγχος και κούραση. Η υπερπροσπάθεια που κάνουν με τα μαθήματα τους και τα αποτελέσματα που κάποιες φορές είναι αρνητικά, τους δημιουργούν συναισθήματα χαμηλής αυτοεκτίμησης, ματαίωσης και παραίτησης. Οπότε χρειάζεται υπομονή, δεκτικότητα στη δυσκολία που αντιμετωπίζει η κόρη σας. Με την κατάλληλη βοήθεια και με ένα σωστό πρόγραμμα που να ανταποκρίνεται στις δυσκολίες του παιδιού, θα καταφέρει να μάθει να επιμένει, να προσπερνά τα εμπόδια και να κατακτά τους στόχους της.

Τα αίτια της δυσλεξίας δεν είναι σαφή. Η δυσλεξία είναι μια διαταραχή νευροαναπτυξιακής φύσης, η οποία κάποιες φορές έχει κληρονομική προδιάθεση, επηρεάζει τις γνωστικές λειτουργίες του εγκεφάλου στην κατάκτηση της ανάγνωσης, της γραφής, της ορθογραφίας, της παραγωγής γραπτού λόγου, των μαθηματικών, της μνήμης. Πολλοί επιστήμονες υποστηρίζουν ως κεντρικό αίτιο της δυσλεξίας το φωνολογικό έλλειμμα  και ελλείμματα που αφορούν στην ανάκληση και επεξεργασία πληροφοριών. 

Ένα παιδί με δυσλεξία μπορεί να αντιμετωπίζει διαφορετικές δυσκολίες δηλαδή να παρουσιάζει κάποια έλλειψη σε μεμονωμένους ή πολλαπλούς τομείς.  Έτσι μπορούμε να διακρίνουμε δυσκολίες σε τομείς όπως: 

  • Δυσαναγνωσία (αργή ανάγνωση, δυσκολίες κατανόησης και αποκωδικοποίησης κειμένου).
  • Δυσορθογραφία (δυσκολίες στη γραφή, στις καταλήξεις, στην τήρηση κανόνων γραμματικής και ορθογραφίας).
  • Δυσκολίες στη γραπτή έκφραση (Διατύπωση και ορθή δομή καθώς και σύνταξη).
  • Δυσκολίες στα μαθηματικά (δυσκολία κατανόησης αριθμών, πράξεων, επίλυσης προβλημάτων. Συνήθως συνυπάρχει με κάποια δυσκολία από άλλο τομέα).

Αξίζει να αναφέρουμε ότι μέσα από έρευνες ο εγκέφαλος ενός παιδιού με δυσλεξία δεν “υπολειτουργεί” αλλά υπερλειτουργεί διότι χρησιμοποιεί περισσότερες εγκεφαλικές περιοχές. Επομένως, δεν υπάρχει θέμα “τεμπελιάς” αλλά μια υπερπροσπάθεια που κάποιες φορές καταλήγει σε κούραση.

Η δυσλεξία είναι μια διαταραχή που αν διαγνωστεί νωρίς μπορεί να βελτιώσει τους τομείς δυσκολιών του παιδιού. Η δυσλεξία, λοιπόν, ως νευρολογικό πρόβλημα βελτιώνεται όμως δε θα εξαφανιστεί. Απλά το παιδί μαθαίνει να διαχειρίζεται όσα τον δυσκολεύουν και πολύ περισσότερο να δρα με αυτοπεποίθηση. 

Τι μπορούμε να κάνουμε:

  • Έγκαιρη και έγκυρη διάγνωση, αν διαπιστώσουμε ότι ένα παιδί στο τέλος της Α’ Δημοτικού και αρχή της Β’ παρουσιάζει δυσκολία είτε στην γραφή είτε στην ανάγνωση ( σε κάποιες περιπτώσεις και στα μαθηματικά) τότε θα είναι καλό να κλείσουμε ένα ραντεβού στα ΚΕΣΥ ή σε κάποιο ιατροπαιδαγωγικό κέντρο.
  • Να ξεκινήσουμε συνεδρίες του παιδιού με ειδικό παιδαγωγό και ψυχολόγο. Ο ειδικός παιδαγωγός θα βοηθήσει το παιδί σε οποιαδήποτε δυσκολία, δείχνοντας του με διαφορετικό και εξατομικευμένο τρόπο. Από την άλλη μεριά ο ψυχολόγος θα βοηθήσει το παιδί να κατανοήσει τα συναισθήματα του, να έχει αυτοεκτίμηση και να μην παρατάει τους στόχους του εξαιτίας της δυσκολίας του.   
  • Οι γονείς να κατανοήσουν τη δυσκολία του παιδιού, να το στηρίξουν, να το ενθαρρύνουν να συνεχίσει παρά τα εμπόδια. 
  • Αν δεν μπορούν οι γονείς να δώσουν  βοήθεια, μπορούνε σίγουρα να έχουνε βοήθεια για μελέτη, καλύτερα από ειδικό παιδαγωγό.
  • Σύμπραξη σχολείου – οικογένειας. Όσο καλύτερη επικοινωνία υπάρχει μεταξύ εκπαιδευτικών και γονέων τόσο περισσότερη βοήθεια θα δοθεί στο παιδί.
  • Να βοηθήσουμε να αναπτυχθούν τα επιμέρους ταλέντα του παιδιού. Τα παιδιά με δυσλεξία έχει βρεθεί ότι χρησιμοποιούν πολύ περισσότερο το μέρος του εγκεφάλου που αφορά τη μουσική, τη ζωγραφική, τις τέχνες γενικότερα, τον αθλητισμό. 
  • Διαφοροποιημένη διδασκαλία και όχι συμβατικός τρόπος διδασκαλίας
  • Καλή οργάνωση και πρόγραμμα. Μπορεί το παιδί να χρειαστεί να κρατά ένα ημερολόγιο για τα μαθήματά του ή για τις δραστηριότητες του. 
  • Καλή προετοιμασία και ενημέρωση πρώτα από τους ίδιους τους γονεία και τους εκπαιδευτικούς ώστε να χειριστούν αποτελεσματικά το πρόβλημα του παιδιού.
  • Να μην αγχώνουμε το παιδί. Θα μάθει και θα εξελιχθεί με κατανόηση και στήριξη. Τα παιδιά με δυσλεξία αγχώνονται ιδιαίτερα όταν πρέπει να κάνουν δραστηριότητες όπως η ανάγνωση, φωναχτά σε άλλα παιδιά. Θα πρέπει οι εκπαιδευτικοί να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στη διαχείριση τέτοιων καταστάσεων.
  • Το παιδί να είναι μέλος της ομάδας είτε στο σχολείο είτε σε δραστηριότητες. 
  • Να δούμε τη θετική πλευρά. Το παιδί  με δυσλεξία μπορεί να ενταχθεί και να παρακολουθήσει το σχολικό πλαίσιο με κατάλληλη βοήθεια. Άτομα με δυσλεξία καταφέρνουν να σπουδάσουν, να επιτύχουν σε ό,τι επιθυμούν οι ίδιοι.  Πιο σημαντικό είναι να θυμόμαστε ότι το κάθε παιδί αναπτύσσεται και διαμορφώνει τη δική του προσωπικότητα γιατί είναι διαφορετικό.

Μπανδέλη Αθηνά

Ειδική Παιδαγωγός – Ψυχοπαιδαγωγός, MEd Special education

AXION KIDS, Κέντρο Ειδικών Θεραπειών Παιδιού & Εφήβου.

Article Image cover fromhttp://www.depositphotos.com/

Διαβάστε σχετικά άρθρα

Τα σημάδια της δυσλεξίας σε δημοτικό και γυμνάσιο

Ο γιος μου διαγνώστηκε με δυσλεξία – Τι σημαίνει αυτό;

Αυτοί είναι οι 3 celebrities, που είχαν δυσλεξία και τα κατάφεραν περίφημα

Σχετικά άρθρα