Γράφει η Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια Νάσια Σκαμπαρδώνη
Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε και από μελέτες πως τα περιστατικά βίας έχουν πολλαπλασιαστεί. Η κοινωνία μας νοσεί και αποτελεί πια ένα κοινωνικό τραύμα αυτό το φαινόμενο. Παρατηρούμε πλέον, οι άνθρωποι στη σύγχρονη κοινωνία διαπληκτίζονται με το παραμικρό, υπάρχει οξυθυμία συχνή, ευερεθιστότητα που μπορεί εύκολα να φτάσει στα άκρα. Κάποιοι θεωρούν πως η οικονομική κρίση με αποκορύφωμα την πανδημία προκάλεσαν όλες αυτές τις εκρηκτικές και παραβατικές συμπεριφορές. Όμως, αξίζει να αναρωτηθούμε γιατί κάποιοι άνθρωποι υιοθέτησαν τέτοιου είδους συμπεριφορές και όχι όλοι μας; Η απάντηση είναι απλή, και έγκειται στο γεγονός ότι οι συνθήκες αυτές από μόνες τους δεν είναι η αιτία που προκαλεί τέτοια ξεσπάσματα αλλά με τη σειρά τους ενισχύουν κάποια στοιχεία της προσωπικότητας κάποιων ανθρώπων, ή τα κάνουν ορατά ή τα βοηθούν να έρθουν στην επιφάνεια. Βρίσκουν δηλαδή, ή όχι πρόσφορο έδαφος οι συνθήκες αυτές στην προσωπικότητα του καθενός.
Κάποιοι άντρες δυσκολεύονται να διαχειριστούν κάποιους όρους όπως ο όρος πατριαρχία, γιατί μαρτυρούν και εκείνοι με τη σειρά τους πως ενδεχομένως έχουν βιώσει ακραίες συμπεριφορές από γυναίκες, και γι’ αυτό θα πρέπει να κατανοήσουμε πως η έμφυλη βία, επηρεάζει και άνδρες και γυναίκες, με τις γυναίκες να πλήττονται δυσανάλογα. Στις περιπτώσεις όπου μιλάμε για γυναικοκτονία συγκεκριμένα, τελείται μία ανθρωποκτονία αλλά θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας πως ενδεχομένως επιπρόσθετα μια γυναίκα μπορεί να θεωρείται ως πιο αδύναμη σωματικά και μυϊκά από τον άνδρα – δράστη.
Είναι πολύ σημαντικό, να καταφέρει μια γυναίκα να αναγνωρίσει τα σημάδια μιας τέτοιας τοξικής σχέσης, χωρίς να πέφτει στην παγίδα του “ θα αλλάξει” και να βουλιάζει ακόμα περισσότερο και να μπαίνει στον κύκλο της βίας. Η βία έχει πολλές μορφές και μπορεί να είναι ψυχολογική, συναισθηματική ή και σωματική. Δεν πρέπει να υποτιμά απαξιωτικές συμπεριφορές από το σύντροφό της μια γυναίκα, και θα πρέπει να ζυγίζει το συναίσθημά της, διότι η βία κλιμακώνεται. Όταν λοιπόν, νιώθει φόβο, πίεση από συμπεριφορές χειραγώγησης, αίσθημα εγλωβισμού, τότε σημαίνει πως δεν υφίσταται μια υγιής λειτουργική σχέση και πρέπει να δράσει. Ο έρωτας κι η αγάπη δεν βιαιοπραγούν ούτε σκοτώνουν. Ανάλογα με την κάθε περίπτωση, οι ειδικοί σχεδιάζουν μαζί με το θύμα ένα πλάνο απόδρασης, το οποίο μπορεί να διαρκέσει και μήνες, ώστε να απομακρυνθεί το θύμα με ασφάλεια.
Χρειάζεται μεγάλη προσοχή στο κομμάτι της πρόληψης από την παιδική ηλικία από τους γονείς, στο τι είδους μηνύματα τους περνούν, αν τους μιλούν για το αξιακό σύστημα, για το τι είναι σχέση αλλά και για το σεβασμό στον συνάνθρωπο και στην αξία της ανθρώπινης ζωής. Τα παιδιά έχουν ανάγκη να νιώθουν συναισθηματική ασφάλεια. Σημαντικός ο ρόλος και του σχολείου, σε θεσμικό επίπεδο. Το σχολείο, είναι ο κεντρικός άξονας στη ζωή των νέων και σε αυτό το χώρο συμβαίνει η έμφυλη κοινωνικοποίησή τους και διαμορφώνουν στάσεις απέναντι στον εαυτό τους και στους γύρω τους. Εκεί και αργότερα ακόμα περισσότερο στην εφηβική ηλικία, δημιουργούν τις προσδοκίες τους για τις συντροφικές τους σχέσεις. Με τις κατάλληλες στρατηγικές πρόληψης στο εκπαιδευτικό πλαίσιο, και μέσω της γνώσης και της ενημέρωσης για την έμφυλη βία και τις συνέπειές της, μπορούν να αναπτύξουν τις δεξιότητες και τις συμπεριφορές που θα τους επιτρέψουν να δημιουργούν υγιείς σχέσεις. Και μιλώντας για πρόληψη εννοούμε πρόληψη και για ανθρώπους που είναι επιρρεπείς στο να θυματοποιηθούν και ανθρώπους που είναι επιρρεπείς στο να εξελιχθούν σε δράστες.
