Γράφει η Senior Φυσικοθεραπεύτρια, Αγγελική Κοντζόγλου και η Junior Φυσικοθεραπεύτρια, Μαργαρίτα Κοντζόγλου
Πολλοί άνθρωποι τα τελευταία χρονιά επιλέγουν όλο ένα και περισσότερο την θεραπεία στο νερό, έναντι άλλων συμβατικών θεραπειών.
Η υδροθεραπεία είναι μια μορφή φυσικής άσκησης και χαλάρωσης που πραγματοποιείται από κατάλληλα εκπαιδευμένους και πιστοποιημένους φυσικοθεραπευτές (NICE, 2014). Ο ‘’πατέρας’’ την ιατρικής Ιπποκράτης, ήταν ο πρώτος που αιώνες πριν χρησιμοποίησε εμβυθίσεις σε νερό, για την θεραπεία ενός ευρύ φάσματος παθήσεων όπως π.χ. αρθροπαθειών και μυϊκών σπασμών. Σήμερα, η υδροθεραπεία απευθύνεται σε άτομα που έχουν μυοσκελετικούς τραυματισμούς, καθώς και σε νευρολογικούς ασθενείς, σε ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας και σε αθλητές που θέλουν να βελτιώσουν το επίπεδο επίδοσης τους.
Η υδροθεραπεία αποτελεί μια μορφή αποκατάστασης στην πισίνα, της οποίας το νερό το κυμαίνεται από 33 έως 35 βαθμούς κελσίου. Η πισινά θα πρέπει να είναι διαμορφωμένη έτσι ώστε να παρέχει πρόσβαση στους ασθενείς ανεξάρτητα από το επίπεδο λειτουργικότητας τους και το νερό της θα πρέπει να ελέγχεται συστηματικά τηρώντας τους κανόνες υγιεινής (ATACP, 2015; Pool water treatment advisory group, 2017).
Θεραπευτικά οφέλη
Κατά την υδροθεραπεία, χρησιμοποιείται ειδικός εξοπλισμός πλεύσης (π.χ. μακαρόνι, πέδιλα, σωσίβια): οι φυσικοθεραπευτές εκμεταλλευόμενοι τις φυσικές ιδιότητες του νερού (άνωση, αντίσταση, αναταράξεις νερού, υδροστατική πίεση και θερμοκρασία) μπορούν να χρησιμοποιήσουν μια ποικιλία εξατομικευμένων ασκήσεων για τον κάθε ασκούμενο, ανεξάρτητα της ηλικίας και της λειτουργικότητας τους. Κατά αυτόν τον τρόπο βελτιώνεται: η κιναισθησία του σώματος, η σταθερότητα του κορμού και η συνολική ισορροπία (Hinman et al 2007, Knoop et al 2011, Waller et al 2014).
Η θεραπεία, πραγματοποιείται μέσα σε ένα ειδικά διαμορφωμένο υδάτινο περιβάλλον, καθιστώντας την έτσι τον πιο ασφαλή δρόμο για την αποκατάσταση των ενδιαφερόμενων. Συγκεκριμένα, λόγω της άνωσης η άσκηση στο νερό προσφέρει στον ενδιαφερόμενο, αποφόρτιση του μυοσκελετικού συστήματος, μείωση του πόνου και μεγαλύτερο εύρος κινήσεων (Franchimont, Juchems and Lecomte, 1983). Η ζεστή θερμοκρασία του νερού οδηγεί σε μυϊκή χαλάρωση και απευαισθητοποίηση των σημείων πόνου. Επίσης, η υδροστατική πίεση που ασκείται στα άκρα μέσω του νερού προσφέρει καλύτερη περιφερική και λεμφική κυκλοφορία μειώνοντας έτσι τυχόν οιδήματα (Ernst and Resch, 1991). Όσον αφορά ασθενείς που έχουν μειωμένο επίπεδο λειτουργικότητας, λόγω των μειωμένων βαρυτικών δυνάμεων η υδροθεραπεία τους επιτρέπει να κινητοποιηθούν πιο γρήγορα και πιο εύκολα συγκριτικά με τις land-based θεραπείες, επισπεύδοντας το χρόνο αποκατάστασης τους και προλαμβάνοντας τυχόν επιπλοκές.
Επιπρόσθετα, έχει παρατηρηθεί ότι η άσκηση στο νερό έχει και σημαντικά οφέλη στην ψυχολογία των ενδιαφερομένων. Καθώς η άσκηση στο νερό είναι πιο διασκεδαστική και λόγω της άνωσης και του υδάτινου περιβάλλοντος δεν υπάρχει κίνδυνος για πτώσεις. Συνεπώς έχουμε μεγαλύτερο εύρος κίνησης και η ψυχολογία και αυτοπεποίθηση των ασθενών αυξάνεται κατακόρυφα.
Ιδιαίτερη προσοχή
Η άσκηση στο νερό πραγματοποιείται σε ένα σχετικά ασταθές περιβάλλον το οποίο προκαλεί ένα σύνολο φυσιολογικών αντιδράσεων στο ανθρώπινο σώμα όπως π.χ. αύξηση του καρδιακού ρυθμού, μείωση των πνευμονικών όγκων, και αυξημένη ούρηση. Συνεπώς, είναι συνετό να πραγματοποιείται από εξειδικευμένους φυσικοθεραπευτές που αντιλαμβάνονται την φυσιολογία του σώματος και μπορούν να σχεδιάσουν το πρόγραμμα ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες του ασθενή όπως π.χ. χρήση συγκεκριμένου ασκησιολογίου και εξοπλισμού, διαλείμματα κατά την διάρκεια της άσκησης, και ειδικός εξοπλισμός για την είσοδο/έξοδο από πισίνα. Οι φυσικοθεραπευτές έτσι ακολουθώντας με ασφάλεια τα πρωτόκολλα όπως έχουν οριστεί από την βιβλιογραφία, μπορούν να αξιολογήσουν τον ασθενή, τις ανάγκες του (ATACP, 2015), και να χειριστούν με ασφάλεια τους ασθενείς που δεν γνωρίζουν κολύμπι, αλλά και ασθενείς με αυξημένη αυτοπεποίθηση στο νερό.
Αγγελική Κοντζόγλου
Senior Physiotherapist
ATACP Accredited Aquatic Therapist
AACP Accredited Acupuncturist and Cosmetic Acupuncturist
BSc (Hons), MSc, MCSP,
Μαργαρίτα Κοντζόγλου
Junior Physiotherapist
BSc (Hons), MSc
Για περισσότερες πληροφορίες παρακαλώ επικοινωνήσετε με το [email protected]
Πηγές
ATACP, 2015, CSP Guidance on good practice in aquatic physiotherapy,.
National Istitue for Health Care Excellence , 2014.Osteoarthritis :care and Management.Available from: https://www.nice.org.uk/guidance/cg177/chapter/1-Recommendations
