Eίναι πολλοί οι λόγοι που κάποιος μπορέι να έχει περιττά κιλά τα οποία δυσκολεύεται να χάσει και επίμονα τον ταλαιπωρούν. Η σωστή και ισορροπημένη διατροφή σε συνδυασμό με την άσκηση αλλά και γενικότερα την υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, ενδείκνυται για την διατήρηση του σωματικού βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα.

Ωστόσο υπάρχουν  και άλλοι λόγοι που διαταράσσουν τα φυσιολογικά επίπεδα του βάρους μας και δεν έχουν άμεση σχέση με την διατροφή μας. Αυτό αφορά διάφορες παθήσεις, ορμονικές ή και άλλες που μπορεί να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο ο οργανισμός μας ανταποκρίνεται στην εύρυθμη λειτουργία και τον έλεγχο του σωματικού μας βάρους. Σε πολλές περιπτώσεις έχουμε ακούσει πως οι παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα είναι υπέυθυνες για τον έλεγχο του σωματικού μας βάρους. Πάμε να δούμε εάν κάτι τέτοιο ισχύει και αν ναι, πώς ο θυρεοειδής αδένας επηρεάζει το βάρος μας.

Γράφει η Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Έλενα Διάφα

Θυρεοειδής

Τι είναι και ποιος ο ρόλος του στο μεταβολισμό;

Πρόκειται για έναν από τους  μεγαλύτερους αλλά και πιο σημαντικούς ενδοκρινείς αδένες του σώματος μας. Βρίσκεται  στο λαιμό κάτω από το θυρεοειδή χόνδρο, ο οποίος σχηματίζει μια προεξοχή στο λάρυγγα, γνωστή και ως ‘’μήλο του Αδάμ’’.

Είναι υπεύθυνος για την παραγωγή ορμονών, οι κυριότερες από τις οποίες είναι η τριιωδοθυρονίνη (Τ3) , η θυροξίνη (Τ4). Η σύνθεση τους απαιτεί την παρουσία ιωδίου που βρίσκεται στα τρόφιμα και προσλαμβάνεται μέσω της κυκλοφορίας του αίματος.

Οι ορμόνες του θυρεοειδούς ρυθμίζουν το μεταβολισμό, ο οποίος προσδιορίζεται με μέτρηση της κατανάλωσης οξυγόνου που χρησιμοποιείται από το σώμα για την παραγωγή ενέργειας.

Η μέτρηση αυτη, όταν πραγματοποιείται σε συνθήκες απόλυτης ηρεμίας μας δίνει το λεγόμενο βασικό μεταβολισμό.

Συχνά παρατηρούνται διαταραχές μεταβολισμού που οφείλονται στην υπο ή υπερ λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα.  Στην πρώτη περίπτωση (υποθυρεοειδισμός), ο θυρεοειδής δεν παράγει επαρκείς ποσότητες από τις προαναφερθείσες ορμόνες, ενώ στη δεύτερη (υπερθυρεοειδισμός) η παραγωγή των ορμονών αυτών είναι αρκετά υψηλή. Ως συνέπεια, γίνεται άμεσα αντιληπτό ότι ασθενείς με υποθυρεοειδισμό συνήθως έχουν χαμηλό βασικό μεταβολικό ρυθμό, ενώ άτομα με υπερδραστήριο αδένα υψηλό βασικό μεταβολικό ρυθμό.

Σε τι βαθμό επηρεάζει το μεταβολισμό και κατ’ επέκταση τα κιλά μου;

Η εύρυθμη λειτουργία του μεταβολισμού, πέρα από την έκκριση των ορμονών του ενδοκρινικού συστήματος, επηρεάζεται και από άλλες παραμέτρους. Τέτοιες είναι η θερμοκρασία του σώματος, το φύλο, η ηλικία, η σύσταση σώματος, η αθλητική δραστηριότητα, ο ύπνος και η κατάσταση της υγείας ενός ατόμου.

Είναι λοιπόν κατανοητό, ότι πέρα από τις ορμόνες του θυρεοειδούς, πρωτεΐνες και άλλες χημικές ουσίες εμπλέκονται στον έλεγχο των ενεργειακών αναγκών του σώματος, την πρόσληψη τροφής και το σωματικό βάρος.

Όλες αυτές οι διεργασίες είναι αρκετά πολύπλοκες και αλληλεπιδρούν με τα κέντρα του εγκεφάλου που ελέγχουν την πρόσληψη και την κατανάλωση της τροφής. Καθίσταται λοιπόν αρκετά δύσκολο να προβλέψουμε πως και σε ποιο βαθμό το σωματικό βάρος τροποποιείται. Κάθε άτομο είναι μοναδικό.

Με παχαίνει;

Είναι γεγονός ότι στα άτομα με υποθυρεοειδισμό, παρατηρείται μείωση του  μεταβολικού ρυθμού η οποία συχνά συνοδεύεται από  παράλληλη αύξηση του σωματικού βάρους.
Η αύξηση του βάρους είναι συχνά μεγαλύτερη στα άτομα με πιο σοβαρή μορφή υποθυρεοειδισμού.

Η αιτία της αύξησης του βάρους σε υποθυρεοειδικά άτομα είναι επίσης περίπλοκη, και δε σχετίζεται πάντα με την υπερβολική συσσώρευση λίπους.

Ακόμα και αν εμφανίζεται αύξηση του αριθμού της ζυγαριάς, αυτή τις περισσότερες φορές δεν συνεπάγεται αύξηση του λιπώδους ιστού.

Υπάρχει εξήγηση για το φαινόμενο αυτό. Το μεγαλύτερο μέρος του επιπλέον βάρους που τυχόν αποκτήθηκε σε κατάσταση υποθυρεοειδισμού, οφείλεται σε υπερβολική κατακράτηση νερού και αλατιού.

Η πιο συχνή αύξηση βάρους που παρατηρείται στις συνθήκες αυτές,έχει εύρος 3-5 κιλά. 

Τέλος, αν η αύξηση βάρους είναι το μόνο σύμπτωμα του υποθυρεοειδισμού που έχετε εντοπίσει, είναι  πιθανό ότι τα “παραπανίσια κιλά” δεν οφείλονται αποκλειστικά στο θυρεοειδή.

Από την άλλη, ένας ανεπαρκώς θεραπευμένος υποθυρεοειδισμός μπορεί να δυσχεραίνει την προσπάθεια απώλειας βάρους.

Συμπερασματικά:

Η μειωμένη παραγωγή ορμονών του θυρεοειδούς  αδένα είναι ικανή να μειώσει το μεταβολικό ρυθμό. Προσοχή! Δεν είναι ο αποκλειστικός παράγοντας που επηρεάζει τον μεταβολισμό, γι αυτό και δεν είμαστε σε θέση να ορίσουμε το πως και σε ποιο βαθμό αυτό πραγματοποιείται. Η πιο συχνή αύξηση που παρατηρείται είναι 3-5 κιλά, τα οποία αν αποτελούν μοναδικό σύμπτωμα είναι πιθανό να μη συνδέονται με διαταραχή της λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα. Αυτό δεν αναιρεί το γεγονός ότι ο αρρύθμιστος θυρεοειδής αποτελεί εμπόδιο στην ρύθμιση του σωματικού βάρους.

Έλενα Διάφα, BSc

Διαιτολόγος – Διατροφολόγος

Mindfoodness,

Κέντρο Εξατομικευμένης Διατροφής & Διατροφικής Εκπαίδευσης

https://mfn.gr/sxetika-me-emas/

Ρούμελης 2, Αλσούπολη, Ν. Ιωνία

Τηλ : 2102777922, e mail: [email protected]