Μαθησιακές δυσκολίες: πόσο επηρεάζουν την ψυχολογία του παιδιού και η αναγκαιότητα της θεραπείας

Γράφει η ειδική παιδαγωγός- ψυχοπαιδαγωγός Αθηνά Μπανδέλη

Συχνά εκπαιδευτικοί και γονείς αναφέρονται στις μαθησιακές δυσκολίες των παιδιών. Μαθησιακές δυσκολίες σημαίνει οι δυσκολίες που παρουσιάζονται στη σχολική ζωή του παιδιού και του εφήβου και αφορούν διάφορους τομείς της μάθησης. Δεν πρόκειται για μια ομοιογενή ομάδα καθώς μπορεί να εντοπιστούν στη γραφή, στην ανάγνωση, στα μαθηματικά, στον προφορικό και γραπτό λόγο, στην κινητικότητα και στην οπτικοακουστική ικανότητα.

Τα αίτια των μαθησιακών δυσκολιών προκύπτουν από πολλούς παράγοντες. Από τη μια μεριά μπορεί να είναι νευρολογικής φύσεως ή να σχετίζονται με τον γνωστικό παράγοντα. Από την άλλη μεριά όμως οι μαθησιακές δυσκολίες είναι δυνατόν να προκύψουν και από περιβαλλοντικούς παράγοντες. Δηλαδή, μια ασθένεια μπορεί να επηρεάσει τη μάθηση, γεγονότα που συμβαίνουν στην οικογένεια και γενικότερα στον κοινωνικό περίγυρο του παιδιού. Ένα δυσάρεστο γεγονός στην οικογένεια, bulling στο σχολείο και γενικότερα παράγοντες που επηρεάζουν τη ψυχολογία των παιδιών επηρεάζουν συχνά τη διαδικασία της μάθησης.

Έτσι, πολλές φορές παρατηρούμε ότι πρωταρχικός παράγοντας είναι το άγχος και η ψυχολογία των παιδιών και δευτερευόντως προκύπτουν προβλήματα στη μάθηση.

Πόσο επηρεάζει η ψυχολογία του παιδιού τη μάθηση;

Δε θα πρέπει να ξεχνάμε και την αντίστροφη πλευρά, οι μαθησιακές δυσκολίες προκαλούν άγχος και ψυχολογικά θέματα όπως είναι η χαμηλή αυτοεκτίμηση. Συχνά τα παιδιά και οι έφηβοι με μαθησιακές δυσκολίες αισθάνονται μειονεκτικά, οι συμμαθητές τους μπορεί να τους πειράζουν ή να τους κοροϊδεύουν.

Οι γονείς αν διαπιστώνουν προβλήματα στη μάθηση του παιδιού σε οποιονδήποτε τομέα, θα ήταν καλό να απευθυνθούν είτε στα αρμόδια ΚΕΔΑΣΥ ώστε να υπάρξει μια επίσημη διάγνωση είτε σε κέντρα θεραπείας ώστε να γίνει μια πρώτη αξιολόγηση των δυσκολιών.  Αφού γίνει αυτό και όντως υπάρχουν μαθησιακές δυσκολίες, τότε όσο πιο γρήγορα το παιδί ενταχθεί σε ένα πρόγραμμα παρέμβασης τόσο καλύετρα αποτελέσματα θα υπάρχουν.

Συνοψίζοντας, όταν αναφερόμαστε σε μαθησιακές δυσκολίες θα ήταν χρήσιμο να εξετάζουμε εκτός από τους νευρολογικούς ή γνωστικούς παράγοντες και τη ψυχολογία του παιδιού ώστε να κατανοήσουμε το αίτιο και να προβούμε στη κατάλληλη παρέμβαση και στην πιο σωστή ενημέρωση των γονέων.

Γιατί είναι απαραίτητη η θεραπευτική διαδικασία στα παιδιά

Οι γονείς όταν έρχονται αντιμέτωποι με την απόφαση για τη θεραπεία του παιδιού τους πολλές φορές είναι διστακτικοί. Σίγουρα όταν ακούνε τη διάγνωση για κάποια δυσκολία ή διαταραχή βρίσκονται σε μια σύγχυση, άρνηση, οργή, λύπη, άγχος, σε ένα γενικότερο σοκ, ειδικότερα αν πρόκειται για μια διάγνωση πιο βαριάς μορφής.  Ο κάθε γονέας έχει να διαχειριστεί, λοιπόν, ένα διαφορετικό πρόβλημα και με έναν διαφορετικό τρόπο.

Ο κάθε άνθρωπος αντιδρά διαφορετικά και χρειάζεται τον δικό του χρόνο για να συνειδητοποιήσει  μια κατάσταση. Φυσικά η έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση από τους ειδικούς αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της θεραπευτικής διαδικασίας. Δηλαδή να μάθουν οι γονείς τι ακριβώς συμβαίνει στο παιδί, πώς μπορούν να βοηθήσουν οι ίδιοι και σε ποιους ειδικούς να απευθυνθούν ώστε να ξεκινήσουν ένα θεραπευτικό πρόγραμμα.

Η θεραπευτική διαδικασία είναι ένα σημαντικό βήμα που καλούνται να ακολουθήσουν τόσο οι γονείς όσο και το παιδί. Από τη μια μεριά το παιδί θα ξεκινήσει τις θεραπείες ανάλογα με τη διάγνωση και με το πρόγραμμα που προτείνεται και από την άλλη πλευρά οι γονείς θα πρέπει να ακολουθήσουν ένα πρόγραμμα συνεδριών συμβουλευτικής γονέων καθώς είναι απαραίτητο για να βοηθήσουν το ίδιο το παιδί αλλά και τους ίδιους. Είναι πολύ σημαντικό να επισημάνουμε ότι όσο πιο γρήγορα αποφασιστεί η εμπλοκή στο θεραπευτικό πρόγραμμα τόσο πιο άμεσα αποτελέσματα θα έχουμε. Η έγκαιρη και πρώιμη παρέμβαση μπορεί να ωφελήσει σε μεγάλο βαθμό την εξέλιξη του παιδιού και την καλύτερη πορεία του.

Η διαδικασία της θεραπείας, τέλος, θα πρέπει να έχει δεσμευτικό χαρακτήρα. Όταν λέμε δέσμευση εννοούμε προς το ίδιο το πρόγραμμα του παιδιού.  Να τηρούνται σταθερά οι ώρες και οι μέρες των συνεδριών και να μη διακόπτεται στη μέση.  Η σταθερότητα θα βοηθήσει το παιδί να έχει μια συνεχόμενη πρόοδο και να κατακτά τους στόχους του. Αν αυτή η πρόοδος σταματά ή χάνεται ανά διαστήματα τότε το παιδί θα αποσυντονίζεται και θα ξεκινά από την αρχή.

Επομένως, όσο πιο γρήγορα μπούνε σε μια θεραπευτική διαδικασία τόσο το καλύτερο και για τους γονείς και για το παιδί. Επίσης, να εμπιστευόμαστε τους ειδικούς (λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, ψυχολόγους, ειδικούς παιδαγωγούς, παιδοψυχιάτρους) καθώς μπορούν να βοηθήσουν κάθε παιδί με διαφορετικό τρόπο ανάλογα με τις ανάγκες του.

Μπανδέλη Αθηνά

Ειδική Παιδαγωγός – Ψυχοπαιδαγωγός, MEd Special education

Facebook: https://www.facebook.com/AthinaBandeli

AXION KIDS, Κέντρο Ειδικών Θεραπειών Παιδιού & Εφήβου

Τηλέφωνο: 21 6939 1869

Σχετικά άρθρα