Το παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο είναι ένα εγκεφαλικό επεισόδιο που διαρκεί μόνο λίγα λεπτά. Συμβαίνει όταν η παροχή αίματος σε μέρος του εγκεφάλου εμποδίζεται για λίγο. Ένας υγιεινός τρόπος ζωής και διατροφής μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες ισχαιμικού ή εγκεφαλικού επεισοδίου. Αυτό περιλαμβάνει αποχή από το κάπνισμα και το ποτό και υγιεινή διατροφή και άσκηση. Εάν υπάρχουν άλλα προβλήματα υγείας, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση και η χοληστερόλη θα πρέπει να ελέγχονται τακτικά. 

Ποια τα αίτια του ισχαιμικού επεισοδίου;

Ένα παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο έχει την ίδια προέλευση με αυτό ενός ισχαιμικού εγκεφαλικού, του πιο συνηθισμένου τύπου εγκεφαλικού. Σε ένα ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο, ένας θρόμβος εμποδίζει την παροχή αίματος σε μέρος του εγκεφάλου σας. Σε αντίθεση με το εγκεφαλικό, εδώ η απόφραξη είναι σύντομη και δεν υπάρχει μόνιμη βλάβη.

Η υποκείμενη αιτία ενός ισχαιμικού επεισοδίου συχνά είναι η συσσώρευση λιπαρών εναποθέσεων, που περιέχουν χοληστερόλη που ονομάζονται πλάκες (αθηροσκλήρωση) σε μια αρτηρία ή σε έναν από τους κλάδους της που παρέχει οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά στον εγκέφαλό σας.

Οι πλάκες δύναται να μειώσουν τη ροή του αίματος μέσω των αρτηριών αλλά και να οδηγήσουν στην ανάπτυξη θρόμβου. Ένας θρόμβος αίματος που μετακινείται σε αρτηρία τροφοδότησης του εγκεφάλου από άλλο μέρος του σώματός, συνήθως από την καρδιά, μπορεί και αυτό να οδηγήσει σε ισχαιμικό. Υπάρχουν βέβαια παράγοντες που μπορεί κανείς να ελέγξει για να αποτρέψει το επεισόδιο αλλά υπάρχουν και εκείνοι που δεν μπορούν να ελεγχθούν. 

Συμπτώματα

Σύμφωνα με τους ειδικούς της Mayo Clinic τα συμπτώματα του είναι όπως άλλα συμπτώματα εγκεφαλικού επεισοδίου, αλλά δεν έχουν τόσο μεγάλη διάρκεια. Συμβαίνουν ξαφνικά και περιλαμβάνουν:

• Μούδιασμα ή αδυναμία, ειδικά στη μία πλευρά του σώματος
• Σύγχυση ή πρόβλημα στην ομιλία ή στην κατανόηση της ομιλίας
• Δυσκολία στην όραση στο ένα ή και στα δύο μάτια
• Δυσκολία στο περπάτημα
• Ζάλη
• Απώλεια ισορροπίας ή συντονισμού

Τα περισσότερα συμπτώματα εξαφανίζονται μέσα σε μία ώρα, αν και μπορεί να διαρκέσουν έως και 24 ώρες. Επειδή δεν είναι εύκολο να διαχωριστεί εάν αυτά τα συμπτώματα προέρχονται από ισχαιμικό επεισόδιο ή εγκεφαλικό ο ασθενής θα πρέπει να πάει απευθείας στο νοσοκομείο.

Τα ισχαιμικά επεισόδια είναι συχνά ένα προειδοποιητικό σημάδι για μελλοντικά εγκεφαλικά επεισόδια. Η λήψη φαρμάκων, όπως τα αραιωτικά του αίματος, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εγκεφαλικού. Ο γιατρός μπορεί επίσης και να συστήσει χειρουργική επέμβαση εάν κριθεί απαραίτητο. 

Μη ελέγξιμοι παράγοντες

Σίγουρα δεν είναι και πολύ ενθαρρυντικό να μην μπορεί κανείς να ελέγξει τους παράγοντες εμφάνισης μίας ασθένειας, αλλά όταν γνωρίζουμε ποιοι είναι αυτοί τότε μπορούμε να αλλάξουμε τρόπο ζωής και να περιορίσουμε τις πιθανότητες. Αυτοί είναι:

Οικογενειακό ιστορικό

Ο κίνδυνος σας μπορεί να είναι μεγαλύτερος εάν ένα από τα μέλη της οικογένειάς σας έχει υποστεί TIA ή εγκεφαλικό.

Ηλικία

Ο κίνδυνος αυξάνεται καθώς μεγαλώνετε, ειδικά μετά την ηλικία των 55 ετών.

Φύλο

Οι άνδρες έχουν ελαφρώς υψηλότερο κίνδυνο για TIA και εγκεφαλικό. Καθώς όμως οι γυναίκες μεγαλώνουν, ο κίνδυνος εγκεφαλικού αυξάνεται.

Προηγούμενο παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο

Εάν στο παρελθόν είχατε κάποιο ισχαιμικό επεισόδιο αυξάνονται οι πιθανότητες εγκεφαλικού.

Δρεπανοκυτταρική αναιμία

Το εγκεφαλικό είναι μια συχνή επιπλοκή της δρεπανοκυτταρικής αναιμίας. Τα δρεπανοειδή αιμοσφαίρια μεταφέρουν λιγότερο οξυγόνο και μπορούν να κολλήσουν στα τοιχώματα των αρτηριών, εμποδίζοντας τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο. Ωστόσο, με την κατάλληλη θεραπεία της δρεπανοκυτταρικής αναιμίας, μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο εγκεφαλικού.

Ελέγξιμοι παράγοντες

Πολλοί είναι οι παράγοντες που μπορούν να ελεγχθούν συμπεριλαμβανομένων ορισμένων παθήσεων υγείας και επιλογών τρόπου ζωής, που αυξάνουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού. Φυσικά το να υπάρχει κάποιος από αυτούς στην καθημερινότητά μας δεν σημαίνει πως σίγουρα θα οδηγήσουν σε ισχαιμικό επεισόδιο, αλλά ο κίνδυνος αυξάνεται όταν συγκεντρώνονται δύο ή περισσότεροι από αυτούς.

Υψηλή πίεση του αίματος

Ο κίνδυνος εγκεφαλικού αρχίζει να αυξάνεται σε μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης υψηλότερες. Ο γιατρός είναι εκείνος που θα διαγνώσει έγκαιρα και με βάση την ηλικία εάν υπάρχει και πόσο μεγάλος είναι ο κίνδυνος ισχαιμικού ή εγκεφαλικού.

Υψηλή χοληστερόλη

Η κατανάλωση λιγότερης χοληστερόλης και λίπους, ειδικά κορεσμένων λιπαρών και τρανς λιπαρών, μπορεί να μειώσει τις πλάκες στις αρτηρίες σας, Ωστόσο μπορεί να μην είναι δυνατόν να ελεγχθεί η χοληστερόλη μόνο μέσω διατροφικών αλλαγών. Έτσι, ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει στατίνη ή άλλο είδος φαρμάκου για τη μείωση της χοληστερόλης.

Καρδιαγγειακή νόσος

Σε αυτή κατατάσσονται η καρδιακή ανεπάρκεια, η καρδιακή λοίμωξη ή ο μη φυσιολογικός καρδιακός ρυθμός.

Νόσος της καρωτίδας

Πρόκειται για τα αιμοφόρα αγγεία στο λαιμό που οδηγούν στον εγκέφαλό και υπάρχει περίπτωση να φράξουν.

Περιφερική αρτηριακή νόσος

Αφορά τα αιμοφόρα αγγεία που μεταφέρουν αίμα στα χέρια και τα πόδια και φράσσονται.

Διαβήτης

Ο διαβήτης αυξάνει τη σοβαρότητα της αθηροσκλήρωσης -στένωση των αρτηριών λόγω συσσώρευσης λιπών – και την ταχύτητα με την οποία αναπτύσσεται.

Υψηλά επίπεδα ομοκυστεΐνης

Τα αυξημένα επίπεδα αυτού του αμινοξέος στο αίμα μπορούν να προκαλέσουν πάχυνση και ουλή των αρτηριών γεγονός που τις καθιστά πιο ευαίσθητες σε θρόμβους.

Υπερβολικό βάρος

Η παχυσαρκία, ειδικά η μεταφορά επιπλέον βάρους στην περιοχή της κοιλιάς, αυξάνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες.

Αλλαγές στην καθημερινότητα και πρόληψη 

Κάνοντας στοχευμένες αλλαγές και καταργώντας μερικές καθημερινές συνήθειες μειώνονται κατά πολύ οι πιθανότητες ισχαιμικού επεισοδίου αλλά και εγκεφαλικού. Αυτές είναι η διακοπή του καπνίσματος καθώς το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο θρόμβων στο αίμα. Επίσης αυξάνει την αρτηριακή πίεση και συμβάλλει στην ανάπτυξη λιπών που είναι υπεύθυνες για την χοληστερόλη στις αρτηρίες (αθηροσκλήρωση).

Θα μπορούσατε να αντικαταστίσετε αυτή την συνήθεια με την άσκηση 30 λεπτών μέτριας έντασης κάθε μέρα ή αρκετά συχνά μέσα στην εβδομάδα, ενώ βοηθά στη μείωση του κινδύνου. Συμπληρωματικά, βοηθά η υιοθέτηση μιας πιο ισορροπημένης και γεμάτης διατροφής και η μείωση της πρόσληψης λίπους και αλατιού.

Στα πράγματα που αξίζει να αφήσετε είναι το ποτό. Περιορίστε το αλκοόλ σε δύο ή λιγότερα ποτά ημερησίως για τους άνδρες και ένα ποτό ημερησίως για τις γυναίκες. Το ίδιο ισχύει και για τα ναρκωτικά.