Έχουμε διανύσει μια μεγάλη πορεία ανησυχίας και φόβου τα 2 τελευταία χρόνια, και μοιάζει σχεδόν σαν ένα “κακό αστείο”, ή σαν μια “κακοστυμένη φάρσα” όλο αυτό που τώρα ζούμε με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Κανείς δεν πίστευε πως εν έτη 2022 θα ξεσπούσε ένας πόλεμος μέσα στην Ευρώπη, και πως θα εξελισσόταν σε μια παγκόσμια απειλή. Το σοκ και ο απρόβλεπτος αυτός παράγοντας σε όλα τα γεγονότα αυτά των δύο τελευταίων χρόνων, μας έχουν καθηλώσει καθημερινά μπροστά από μια τηλεόραση, ένα κινητό ή τάμπλετ, με μια μεγάλη αγωνία ως προς τις τελευταίες εξελίξεις κάθε ώρα της ημέρας.
Σαν να προσπαθούμε με αυτόν τον τρόπο να προλάβουμε τα γεγονότα, ή σαν η ενημέρωση κάπως να μας ανακουφίζει “αν γνωρίζω, έχω και έναν ψευδή έλεγχο της ζωής”. Αντιθέτως, όμως, η συνεχή αυτή έκθεση, μας διογκώνει το άγχος και τη θλίψη μας. Στην πραγματικότητα τα γεγονότα είναι πέρα από τον έλεγχό μας, και η ζωή μας το αποδεικνύει καθημερινά. Προσπαθούμε με κάθε τρόπο να απαλύνουμε την αγωνία και τη στενοχώρια που νιώθουμε αντικρίζοντας τη φρίκη του πολέμου, όμως η αμεσότητα της πληροφόρησης μέσω των κοινωνικών δικτύων και των ΜΜΕ, το καθιστά αυτό σχεδόν αδύνατο. “Ο κόσμος υποφέρει και εγώ απλά συνεχίζω αμέριμνα τη ρουτίνα μου;”, αναρωτιέται κανείς.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα δύο όψεις: η μια είναι ο επαναπροσδιορισμός των αναγκών μου, και της ζωής μου, και η άλλη όψη που είναι η εκτίμηση της ελευθερίας μου, του σπιτιού μου, της άνεσης μου, και την όξυνση της ενσυναίσθησης μέσα μου. Αναβλύζει δηλαδή μέσα μας, το συναίσθημα της στήριξης του συνανθρώπου μας. Προκύπτει το ερώτημα, “τι μπορώ εγώ να κάνω, για να βοηθήσω τους ανθρώπους αυτούς, ώστε κάπως να απαλύνω την οδύνη τους;”, “πως θα ήθελα εγώ να με βοηθήσουν αν ήμουν στη θέση τους;”. Αυτό βέβαια έχει σαν συνέπεια να οξυνθεί και το δικό μας άγχος θανάτου και αβεβαιότητας. Χρειάζεται μέτρο λοιπόν.
Όχι μέτρο ως προς τη βοήθεια που θα προσφέρουμε, αλλά μέτρο ως προς την έκθεση μας σε όλη αυτήν την βιαιότητα του πολέμου. Δεν χρειάζεται να παίζει καθημερινά μια τηλεόραση μέσα στο σπίτι τα νέα, ούτε το κινητό και η συνεχή ενημέρωση να είναι η προέκταση του χεριού μας. Αυτό επιβαρύνει και εμάς και τα παιδιά που ενδεχομένως υπάρχουν μέσα σε αυτό το σπίτι. Χρειάζεται, να κρατήσουμε τη ρουτίνα της καθημερινότητας μας διότι αυτό μας βοηθάει ως προς την επίτευξη της ψυχικής μας ισορροπίας.
Χρειάζεται η καθημερινή άσκηση ώστε να διοχετεύεται εκεί το άγχος μας. Χρειάζεται ο εθελοντισμός διότι αυτό μας βοηθάει εξαιρετικά πολύ στην επαφή με τις εσωτερικές μας αξίες και την ηθική μας! Χρειάζεται να συζητάμε τις φοβίες μας και να μοιραζόμαστε τις ανησυχίες μας. Ο καθένας μας έχει αγωνίες και είχε πριν από όλα αυτά τα γεγονότα, και τώρα όλες αυτές διογκώνονται και αναβλύζουν από μέσα μας και σε κάποιες περιπτώσεις μας καθηλώνουν και μας ακινητοποιούν. Δεν πρέπει να τις αγνοήσουμε αλλά να ζητήσουμε την βοήθεια κάποιου ειδικού ψυχικής υγείας, καθώς όλοι βιώνουμε ψυχικά τα τραυματικά αποτυπώματα της πανδημίας και του πολέμου, άλλοι σε μικρότερη και άλλοι σε μεγαλύτερη ένταση.
Είναι λοιπόν, μια καινούργια καθημερινότητα για όλους μας και ερχόμαστε αντιμέτωποι με πρωτόγνωρα συναισθήματα, και πρωτόγνωρους περιορισμούς, και βιαιότητες. Είναι λοιπόν απαραίτητο να είμαστε σε επαφή με τα όρια μας και την ψυχική μας ανθεκτικότητα, ώστε να μπορούμε να τα ορίζουμε τα όρια αυτά, αυτοπροστασία λοιπόν. Κλείνουμε την τηλεόραση, δεν εννοώ πως απομονωνόμαστε, αλλά προσπαθούμε μέσα από όλη αυτήν τη νέα πραγματικότητα ο καθένας από μας να έρθει σε επαφή πάλι με τις υπαρξιακές του αξίες, το νόημα της ελευθερίας, και το νόημα της βοήθειας προς τον συνάνθρωπό μας.
