Οι μέχρι τώρα διαδεδομένοι τρόποι για τον εντοπισμό την νόσου του Αλτσχάιμερ στον εγκέφαλο είναι ιδιαίτερα δαπανηρές και εξαιτίας αυτού όχι τόσο προσιτές στο ευρύ κοινό. Οι συνηθέστεροι είναι η απεικόνιση του εγκεφάλου και οι εξετάσεις νωτιαίου υγρού με τους οποίους οι επιστήμονες εντοπίζουν πρώιμα σημάδια της νόσου του Αλτσχάιμερ στους ανθρώπους.
Ωστόσο, η Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον έφερε την επανάσταση στον τομέα του εντοπισμού, αφού οι ερευνητές της δημιούργησαν μία εξέταση αίματος που υπόσχεται να εντοπίζει την νόσο ακόμα και από τα πρώιμα στάδιά της.
Τι είναι το Αλτσχάιμερ και πόσο συχνό είναι στις μέρες μας;
Το Αλτσχάιμερ ανήκει στην κατηγορία των νευροεκφυλιστικών ασθενειών που οδηγούν στην άνοια. Προκαλεί την αποδυνάμωση των γνωστικών λειτουργιών του πάσχοντος και στην συνέχεια και των νοητικών οδηγώντας τελικά στην υποβάθμιση του βιωτικού επιπέδου του. Στα γενικότερα συμπτώματα κατατάσσονται και οι συμπεριφορικές και ψυχικές διαταραχές.
Τα νευρικά κύτταρα ατροφούν λόγω των βλαβών που προκαλεί το Αλτσχάιμερ και εντείνονται όσο περνάει ο καιρός. Παλαιότερα, θεωρούνταν πως είναι φυσικό επακόλουθο του γήρατος κάτι που η σύγχρονη νευρολογία απορρίπτει αφού αποδείχθηκε πως μπορεί να εμφανιστεί και σε ανθρώπους κάτω των 60.
Η συχνότητα του έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια και παρατηρείται σε όλες τις κοινωνίες πια. Ο επιπολασμός της συσχετίζεται με την ηλικία. Τα ποσοστά των ασθενών διπλασιάζονται ανά πενταετία και έτσι πλέον έχουμε φτάσει να μιλάμε για ένα στα τρία άτομα που πάσχουν άνω των 85 και 1 στα 9 άνω των 65.
Το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων που πάσχουν ανήκει στην ηλικιακή ομάδα των 75 ετών και άνω. Φυσικά, η άνοδος του προσδόκιμου ζωής συμπαρασύρει και την αύξηση του αριθμού των ασθενών. Στην Ελλάδα οι ασθενείς με Αλτσχάιμερ υπολογίζονται περίπου στα 150.000 άτομα.
Τι δείχνει η νέα μελέτη για την ανίχνευση του Αλτσχάιμερ
Η νόσος Αλτσχάιμερ εμφανίζεται λόγω της συσσώρευσης βήτα-αμυλοειδούς, μιας πρωτεΐνης που συσσωματώνεται για να σχηματίσει «κολλώδεις» πλάκες στον εγκέφαλο. Αυτές οι πλάκες επηρεάζουν τη μετάδοση των σημάτων των εγκεφαλικών κυττάρων και μπορεί να οδηγήσουν στο θάνατο των εγκεφαλικών κυττάρων, οδηγώντας σε συμπτώματα της νόσου. Αυτά τα συμπτώματα περιλαμβάνουν απώλεια μνήμης, αλλαγές στη διάθεση και δυσκολίες στην ομιλία.
Ο Randall Bateman ο διακεκριμένος καθηγητής Νευρολογίας και οι συνεργάτες του ξεκίνησαν να προσδιορίσουν τη διαγνωστική ακρίβεια μιας νέας εξέτασης αίματος για την ανίχνευση πρώιμων σημείων Αλτσχάιμερ. Η μελέτη τους, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neurology, αρχικά επικεντρώθηκε στην παραγωγή βήτα-αμυλοειδούς, και στο πως οι πλάκες αμυλοειδούς αυξάνονται καθώς τα άτομα μεγαλώνουν και αναπτύσσουν Αλτσχάιμερ.
Στην συνέχεια, παρακολούθησαν την πορεία του βήτα- αμυλοειδούς 42 στο αίμα, την διαδικασία αποβολής του από τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό προς το αίμα και τέλος την συνεργασία των αμυλοειδών στην δημιουργία του Αλτσχάιμερ.
Ποια ήταν τα αποτελέσματα της έρευνας
Τα ευρήματα της ομάδας αποκάλυψαν ότι σε όλα τα δείγματα, η εξέταση αίματος ήταν αποτελεσματική στην πρόβλεψη της παρουσίας βήτα-αμυλοειδούς στο σώμα. Επιπλέον, όταν οι ερευνητές εξέτασαν την παρουσία μιας συγκεκριμένης παραλλαγής γονιδίου, ενός γνωστού γενετικού παράγοντα κινδύνου για τη νόσο Αλτσχάιμερ, παράλληλα με την εξέταση αίματος, πέτυχαν ακόμη υψηλότερο βαθμό ακρίβειας για την πρόβλεψη της νόσου του Αλτσχάιμερ.
Οι ερευνητές κατέληξαν πως τα αποτελέσματα υπέδειξαν ότι το πλάσμα βήτα-αμυλοειδές, σε συνδυασμό με το γονίδιο φάνηκαν χρήσιμα τόσο για τον έλεγχο γνωσιακά μη εξασθενημένων ατόμων για πιθανή εγγραφή σε κλινικές δοκιμές πρόληψης του Αλτσχάιμερ, όσο και για τον έλεγχο ατόμων με γνωστική έκπτωση για να προσδιοριστεί αυτή προέκυψε λόγω του Αλτσχάιμερ.
Το σημαντικότερο γεγονός είναι πως η εξέταση αίματος απέδωσε καλά και στα σχέδια της μελέτης αλλά και στα άτομα. Έδειξε δε, πως η μέτρηση των πλακών αμυλοειδούς που προκαλούν το Αλτσχάιμερ και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ποικίλες ρυθμίσεις της νόσου.
