Μέλασμα: Τι είναι και τι προκαλεί στο δέρμα σου;

Το μέλασμα είναι μια κοινή διαταραχή της μελάγχρωσης που προκαλεί την εμφάνιση καφέ ή γκρίζων κηλίδων στο δέρμα, κυρίως στο πρόσωπο. Πρόκειται για μια δερματική πάθηση που προκαλεί την εμφάνιση κηλίδων, συνήθως στο πρόσωπο, που είναι πιο σκούρες από τον τόνο του δέρματος ενός ατόμου.

Δημιουργείται κυρίως σε άτομα με ανοιχτό καφέ έως πιο σκούρο δέρμα, ειδικά σε περιοχές με υψηλή έκθεση στον ήλιο. Οι γυναίκες είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στο μέλασμα και καθώς εμφανίζουν καφέ κηλίδες στο πρόσωπο και κυρίως στα μάγουλα, τη γέφυρα της μύτης και το μέτωπο.

Οι πιο κοινές περιοχές για την εμφάνιση μέλασμα στο πρόσωπο περιλαμβάνουν την γέφυρα της μύτης, το μέτωπο, τα μάγουλα, το άνω χείλος και το πηγούνι. Βέβαια, ενδέχεται να εμφανιστεί και σε άλλες περιοχές του σώματος και ειδικά σε εκείνες που εκτίθενται σε πολύ ηλιακό φως, όπως τους πήχεις, τον λαιμό και τους ώμους.

Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Δερματολογίας, μόνο το 10% όλων των περιπτώσεων μελάσματος εντοπίζονται σε άνδρες. Οι γυναίκες και ειδικά οι έγκυες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν μέλασμα.

Από τι προκαλείται το μέλασμα;

Οι γιατροί δεν γνωρίζουν τους λόγους που προκαλούν το μέλασμα. Πιστεύουν ότι ενδέχεται να οφείλεται σε δυσλειτουργία των μελανοκυττάρων -τα κύτταρα που δημιουργούν το χρώμα- στο δέρμα, με αποτέλεσμα να παράγουν περισσότερο χρώμα σε ορισμένα σημεία. Ως αποτέλεσμα, τα άτομα με ανοιχτό καφέ έως πιο σκούρο δέρμα είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν μέλασμα καθώς έχουν περισσότερα μελανοκύτταρα από τα άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα.

Στους παράγοντες πρόκλησης συγκαταλέγονται:

  • Η έκθεση στον ήλιο: η συχνή έκθεση στις ακτίνες UV μπορεί να προκαλέσει μέλασμα
  • Το χρώμα του δέρματος: το μέλασμα εμφανίζεται πιο συχνά σε άτομα με ανοιχτό καφέ τόνους δέρματος, ιδιαίτερα εάν ζουν σε περιοχές με υψηλά επίπεδα έκθεσης στον ήλιο
  • Το γυναικείο φύλο: οι γυναίκες επηρεάζονται περίπου 9 φορές περισσότερο από τους άνδρες
  • Η εγκυμοσύνη: το μέλασμα είναι πιο συχνό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, επηρεάζοντας από το 15- 50% των εγκύων, πιθανότατα εξαιτίας των ορμονών της εγκυμοσύνης
  • Η γενεσιολογία: Έως και το 50% των ατόμων με μέλασμα αναφέρει ότι στενοί συγγενείς έχουν την ίδια πάθηση

Βέβαια, υπάρχουν και άλλοι πιθανοί παράγοντες που προκαλούν μέλασμα και μπορεί να είναι:

  • αλλαγές στις ορμόνες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (χλόασμα)
  • ορμονική θεραπεία ή λήψη αντισυλληπτικών χαπιών
  • ορισμένα προϊόντα περιποίησης δέρματος που ερεθίζουν το δέρμα
  • ορισμένα φάρμακα όπως τα αντισπασμωδικά φάρμακα, της αρτηριακής πίεσης, κάποια αντιβιοτικά και εκείνων που κάνουν το δέρμα πιο ευαίσθητο στην έκθεση στον ήλιο, όπως τα ρετινοειδή

Ποια είναι τα συμπτώματα μελάσματος;

Το κύριο σύμπτωμα του μελάσματος είναι η υπερμελάγχρωση σε συγκεκριμένα σημεία του δέρματος που προδίδεται από αποχρωματισμένες κηλίδες και τον ανομοιόμορφο τόνο δέρματος. Το μέλασμα δεν προκαλεί άλλα σωματικά συμπτώματα αλλά όσοι έχουν την πάθηση μπορεί να βρουν την εμφάνιση αυτών των μπαλωμάτων ενοχλητική, αν και δεν προκαλούν πόνο.

Πρέπει να σημειωθεί ότι το μέλασμα δεν είναι μια μορφή καρκίνου του δέρματος, αν και μερικές φορές μπορεί να μοιάζει με άλλες δερματικές παθήσεις. Για αυτό είναι καλύτερο να συμβουλευτείς έναν δερματολόγο για διάγνωση και σωστή θεραπεία για να βεβαιωθείς πως πρόκειται για μέλασμα και όχι για άλλη δερματική ασθένεια.

Διάγνωση και θεραπεία μελάσματος

Οι δερματολόγοι βρίσκουν τις περισσότερες περιπτώσεις μελάσματος εύκολο να διαγνωστούν κατά τη διάρκεια μιας οπτικής εξέτασης. Ωστόσο, δεδομένου ότι το μέλασμα μπορεί να μοιάζει με άλλες δερματικές παθήσεις, ένας δερματολόγος μπορεί να κάνει μια μικρή βιοψία κατά την αρχική επίσκεψη για να αποκλείσει των ύπαρξη άλλων παθήσεων. Η βιοψία περιλαμβάνει την αφαίρεση ενός πολύ μικρού τμήματος του δέρματος για περαιτέρω εξέταση σε εργαστήριο.

Η θεραπεία δεν είναι πάντα απαραίτητη για το μέλασμα. Εάν αυτό οφείλεται σε ορμονικές αλλαγές, όπως αυτές που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή κατά τη λήψη αντισυλληπτικών χαπιών, τότε θα εξασθενίσει μετά τον τοκετό ή μόλις το άτομο σταματήσει να παίρνει τα χάπια.

Για την πρόληψη του μελάσματος, ένας δερματολόγος πιθανότατα θα συστήσει ένα αντηλιακό με υψηλό δείκτη προστασίας. Για μερικούς ανθρώπους, το μέλασμα μπορεί να διαρκέσει για χρόνια ή ακόμα και για το υπόλοιπο της ζωής τους. Σε περίπτωση που δεν εξασθενίσει με την πάροδο του χρόνου, ένα άτομο μπορεί να αναζητήσει θεραπεία για να βοηθήσει στην αφαίρεση ή το ξεθώριασμα των μπαλωμάτων.

Οι επιλογές θεραπείας για το μέλασμα μπορεί να περιλαμβάνουν:

Υδροκινόνη

Οι γιατροί συχνά χρησιμοποιούν υδροκινόνη ως την πρώτη γραμμή θεραπείας για το μέλασμα που διατίθεται ως λοσιόν, κρέμα ή τζελ. Λειτουργεί ανοίγοντας το χρώμα των δερματικών μπαλωμάτων και εφαρμόζεται απευθείας στα μπαλώματα του δέρματος που είναι αποχρωματισμένα ή ανομοιόμορφα. Η υδροκινόνη διατίθεται με ιατρική συνταγή.

Κορτικοστεροειδή και τρετινοΐνη

Τα κορτικοστεροειδή και η τρετινοΐνη υπάρχουν σε κρέμες, λοσιόν ή τζελ και μπορούν να βοηθήσουν να ανοίξει το χρώμα των επιθεμάτων του μελάσματος.

Συνδυασμένες κρέμες

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ένας δερματολόγος μπορεί να επιλέξει να συνταγογραφήσει κρέμες συνδυασμού που μπορεί να περιέχουν υδροκινόνη, κορτικοστεροειδή και τρετινοΐνη σε μία. Αυτές ονομάζονται τριπλές κρέμες.

Πρόσθετα τοπικά φάρμακα

Εκτός από άλλες φαρμακευτικές κρέμες, ένας δερματολόγος μπορεί επίσης να συνταγογραφήσει αζελαϊκό οξύ ή κοτζικό οξύ που λειτουργούν για να φωτίσουν τις σκοτεινές περιοχές του δέρματος.

Επεμβατικές διαδικασίες

Εάν τα τοπικά φάρμακα δεν έχουν αποτέλεσμα, ένας δερματολόγος μπορεί να συστήσει διαδικασίες όπως:

  • μικροδερμοαπόξεση
  • χημικό πήλινγκ
  • θεραπεία με λέιζερ
  • φωτοθεραπεία
  • δερμοαπόξεση

Ορισμένες από αυτές τις επιλογές θεραπείας έχουν παρενέργειες ή μπορεί να προκαλέσουν επιπλέον δερματικά προβλήματα. Είναι προτιμότερο να μιλήσεις με γιατρό ή δερματολόγο για πιθανούς κινδύνους.

Εάν ένα άτομο είχε μέλασμα στο παρελθόν, καλό είναι να αποφεύγει τους παράγοντες που προκαλούν ερεθισμούς και να:

  • περιορίζει την έκθεση στον ήλιο
  • φορά καπέλο όταν είναι έξω
  • χρησιμοποιεί αντηλιακό

Σχετικά άρθρα