Οι μωβ μέδουσες έχουν αρχίσει και αυξάνονται στις Ελληνικές θάλασσες άλλες και σε πολλές άλλες της Μεσογείου. Ήδη έχουν βρεθεί σε πολλές παραλίες της Αττικής και της Εύβοιας, ενώ οι επιστήμονες είναι σε επιφυλακή για τυχούσες νέες τοποθεσίες μετανάστευσής τους. Αποκαλούνται αλλιώς Pelagia noctiluca και προκαλούν ένα πολύ οδυνηρό τσίμπημα εξαιτίας των νευροτοξινών που απελευθερώνουν. Για αυτό και θα πρέπει να γνωρίζεις τι πρέπει να κάνεις σε περίπτωση που κάποια τσιμπήσει εσένα ή κάποιον γύρω σου.
Πώς τσιμπούν;
Η μωβ μέδουσα θεωρείται η πιο σημαντική μέδουσα που τσιμπάει στη Μεσόγειο Θάλασσα. Τόσο τα πλοκάμια της όσο και η καμπάνα της, πράγμα που είναι σπάνιο, καλύπτονται από κνιδοκύτταρα και ακόμη και εκείνες που είναι πρόσφατα νεκρές μπορούν να τσιμπήσουν.
Το τσίμπημα προκαλεί πόνο που συνήθως διαρκεί 1- 2 εβδομάδες, τοπική ερυθρότητα, οίδημα και εξάνθημα, αλλά γενικά δεν είναι επικίνδυνο και δεν έχουν γνωστοποιηθεί θύματα από τσιμπήματά τους. Μερικές φορές, τα συμπτώματα μπορεί να είναι πιο γενικά και περιλαμβάνουν ζάλη, έμετο και διάρροια. Ξαφνικά, επαναλαμβανόμενα δερματικά εξανθήματα ενδέχεται να εμφανίζονται ακόμη και χρόνια αργότερα.
Σπανιότερα, το τσίμπημα τους μπορεί να προκαλέσει σοβαρή αλλεργική αντίδραση και να αφήσει ουλές ή υπερχρωματισμένα σημάδια στο δέρμα που μπορεί να παραμείνουν για αρκετά χρόνια αργότερα.
Συμπτώματα που προκαλούνται από το τσίμπημα μωβ μέδουσας
Οι νηματοκύστες της μέδουσας διαπερνούν τις πρώτες στοιβάδες δέρματος και προκαλούν ερυθρότητα, οίδημα, κάψιμο καθώς και μερικές φορές σοβαρές δερμονεκρωτικές, καρδιο- και νευροτοξικές επιδράσεις, οι οποίες είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες για τα άτομα που έχουν ευαισθησίες στο δέρμα ή στα τσιμπήματα.
Τα συμπτώματα μετά την επαφή με το τσίμπημα της μέδουσας μπορεί να είναι:
- Πόνος σαν κάψιμο
- έντονο κοκκίνισμα του δέρματος και σε ορισμένες περιπτώσεις εμφάνιση αποτυπώματος του πλοκαμιού της μέδουσας στο σημείο του τσιμπήματος
- ναυτία
- πτώση πίεσης
- ταχυκαρδία
- πονοκέφαλος
- έμετος
- διάρροια
- σπασμός των βρόγχων
- δύσπνοια
Υπάρχουν και περιπτώσεις αν και σπάνιες που τα συμπτώματα που τα συμπτώματα παραμένουν καθιστούν απαραίτητη την άμεση μεταφορά του ασθενούς στο νοσοκομείο και περιλαμβάνουν επιπλέον:
- υπόταση
- βραχνάδα
- συριγμό
- γενικευμένο αγγειοοίδημα
- εκτεταμένο εξάνθημα
- διαταραχές επικοινωνίας-συνείδησης
- έμετος
Οι επιστήμονες συμβουλεύουν τους κολυμβητές να πάνε στην παραλία με ένα μικρό κιτ που περιέχει είδη πρώτων βοηθειών όπως αντιαλλεργικό τζελ ή κρέμα κορτιζόνης.
Τι να κάνεις αν σε τσιμπήσουν;
Αν σε τσιμπήσει μωβ μέδουσα τότε ακολούθησε τα παρακάτω βήματα:
1. Βγες γρήγορα από τη θάλασσα και πήγαινε σε ασφαλές σημείο στην παραλία
2. Πλύνε το σημείο με άφθονο θαλασσινό νερό
3. Αφαίρεσε τυχόντα υπολείμματα της μέδουσας με ένα τσιμπηδάκι ή μια πιστωτική κάρτα, ποτέ με τα χέρια
4. Για να ανακουφιστείς από τον πόνο βάλε πάγο και κρέμα κορτιζόνης και πιες παυσίπονο
Απόφυγε τη χρήση:
- Γλυκού νερού από μπουκάλι ή βρύση
- Ξυδιού, αλκοόλ και αμμωνίας
- Τρίψιμο με άμμο ή πετσέτα θαλάσσης
- Ζεστούς και συμπιεστικούς επιδέσμους
Επίσης, μπορεί να σε βοηθήσει μια πάστα από 2 κουταλιές σούπας μαγειρική σόδα και 2 κουταλιές της σούπας θαλασσινό νερό, την οποία μπορείς να απλώσεις στο τραύμα και να την αφήσεις εκεί για λίγη ώρα.
Επιπλέον μπορείς να εφαρμόσεις κρέμα κορτιζόνης σε ήπιο εξάνθημα για τις επόμενες μέρες και καλό θα είναι να επισκεφθείς έναν δερματολόγο εάν το εξάνθημα επιμένει, μεγαλώνει ή έχεις πληγές. Σε πιο βαριά και συστηματικά συμπτώματα όπως δύσπνοια, βραχνάδα ή γενική ενόχληση πήγαινε αμέσως στα επείγοντα.
Πώς να επιλέξεις παραλία χωρίς μωβ μέδουσες
Πριν πας στην παραλία θα πρέπει να ελέγχεις τον καιρό και τον άνεμο. Εκείνος είναι που πρέπει να πνέει αντίθετα από την παραλία προς την ανοιχτή θάλασσα, ώστε οι κυματισμοί που δημιουργεί να απομακρύνει τις μέδουσες από την παραλία και τα ρηχά νερά.
Εάν παρατηρήσεις πλαγκτόν την ώρα που κολυμπάς, καλύτερα βγες από την θάλασσα γιατί οι μέδουσες τρέφονται με πλαγκτόν. Τα κνιδοκύτταρα της μέδουσας, δηλαδή τα εξειδικευμένα κύτταρα που χρησιμοποιούν κυρίως για τη σύλληψη της τροφής τους είναι μικρά και διάφανα, αλλά μπορεί να φτάνουν τα 10 μέτρα σε μήκος. Έτσι μπορεί να νιώσεις το τσίμπημα, αλλά να μην την δεις κοντά σου.
Αν υπάρχει σοβαρό πρόβλημα με μωβ μέδουσες σε παραλία, τότε απόφυγε να κολυμπήσεις και φρόντισε να έχεις πάντα μαζί σου κάποια αντιισταμινική κρέμα ή κάποια κορτιζονούχα αλοιφή που μπορείς εύκολα να προμηθευτείς από όλα τα φαρμακεία.
Πολύ λουόμενοι στις παραλίες έχουν την κακή συνήθεια να βγάζουν τις μέδουσες για να τις θάψουν στην άμμο. Ωστόσο, επειδή υπάρχει πιθανότητα να πατήσει κάποιος κατά λάθος τα νηματώδη πλοκάμια, αλλά και επειδή υπάρχουν ήδη πολλές μέδουσες μέσα στην θάλασσα αυτό δεν πρόκειται να λύσει το πρόβλημα.
