Τα πρώτα σημάδια του αυτισμού στο παιδί

Πολλά παιδιά με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού (ΔΑΦ) παρουσιάζουν αναπτυξιακές διαφορές όταν είναι μωρά, ειδικά στις κοινωνικές και γλωσσικές τους δεξιότητες. Επειδή συνήθως κάθονται, μπουσουλούν και περπατούν στην ώρα τους, είναι λιγότερο εμφανή τα πρώτα σημάδια του αυτισμού που προδίδουν διαφορές στην κίνηση, το παιχνίδι και της κοινωνικής γλώσσας συχνά περνούν απαρατήρητες.

Εκτός από τις καθυστερήσεις ομιλίας και τις διαφορές συμπεριφοράς, οι γονείς μπορεί να παρατηρήσουν διαφορές στον τρόπο με τον οποίο το παιδί τους αλληλεπιδρά με συνομηλίκους και άλλα μέλη της οικογένειας

Ποια είναι τα πρώτα σημάδια του αυτισμού στο παιδί;

Μερικά από τα κυριότερα παραδείγματα κοινωνικών, επικοινωνιακών και συμπεριφορικών διαφορών σε παιδιά με αυτισμό είναι:

1. Διαφορές κοινωνικοποίησης

Μπορεί να μην διατηρεί οπτική επαφή ή να κάνει ελάχιστη έως καθόλου οπτική επαφή
Δείχνει ελάχιστη ή μηδαμινή ανταπόκριση στο χαμόγελο του γονέα ή σε άλλες εκφράσεις του προσώπου
Δεν εστιάζει στα αντικείμενα ή τις καταστάσεις που του υποδεικνύει να κοιτάξει ο γονέας
Μπορεί να μην δείχνει αντικείμενα ή γεγονότα για να κάνει έναν γονέα να τα κοιτάξει αντί απλά να του τα επιδείξει
Δεν του αρέσει να δείχνει τα αντικείμενα που αγαπά στον γονέα ή οποιονδήποτε άλλο
Δεν έχει τις κατάλληλες εκφράσεις προσώπου
Δυσκολεύεται να αντιληφθεί τι μπορεί να σκέφτονται ή να αισθάνονται οι άλλοι κοιτάζοντας τις εκφράσεις του προσώπου του
Σπάνια δείχνει ενδιαφέρον- ενσυναίσθηση για τους άλλους
Δυσκολεύεται να κάνει και να διατηρεί φιλίες

2. Επικοινωνιακές διαφορές

Αποφεύγει να δείχνει πράγματα που προδίδουν τις ανάγκες ή τα συναισθήματά του
Δεν λέει καμία λέξη τους πρώτου 15 μήνες ζωής και φράσεις άνω των 2 λέξεων στους 24 μήνες
Επαναλαμβάνει ακριβώς αυτό που λένε οι άλλοι χωρίς να κατανοεί το νόημα
Μπορεί να μην ανταποκρίνεται στο όνομα όταν ακούει το όνομά του αλλά να ανταποκρίνεται σε άλλους ήχους
Αναφέρεται στον εαυτό του με την αντωνυμία “εσύ” και στους άλλους ως “εγώ” και γενικότερα ανακατεύει τις αντωνυμίες
Μπορεί να μην θέλει καθόλου να επικοινωνήσει με τους άλλους γύρω του
Αποφεύγει να ξεκινήσει ή να συνεχίσει μια συνομιλία
Σπάνια χρησιμοποιεί παιχνίδια ή άλλα αντικείμενα για να αναπαραστήσει ανθρώπους ή να μιμηθεί καταστάσεις από την ζωή
Μπορεί να έχει καλή μνήμη, ειδικά για αριθμούς, γράμματα, τραγούδια, τηλεοπτικά κουδουνίσματα ή ένα συγκεκριμένο θέμα
Μπορεί να χάσει τις επικοινωνιακές ή άλλες κοινωνικές δεξιότητες, συνήθως μεταξύ 15 και 24 μηνών συχνά ονομάζεται παλινδρόμηση

3. Διαφορές συμπεριφοράς (επαναλαμβανόμενες και εμμονικές συμπεριφορές)

Κινείται, περιστρέφεται, ταλαντεύεται, στροβιλίζει τα δάκτυλά του, περπατά στα δάχτυλα των ποδιών για μεγάλο χρονικό διάστημα ή χτυπάει τα χέρια
Του αρέσουν οι ρουτίνες, η τάξη, το πρόγραμμα και η οργάνωση και έχει δυσκολία με την αλλαγή ή τη μετάβαση από τη μια δραστηριότητα στην άλλη
Μπορεί να έχει εμμονή με λίγες ή ασυνήθιστες δραστηριότητες, κάνοντας τις επανειλημμένα κατά τη διάρκεια της ημέρας
Παίζει με μέρη παιχνιδιών αντί για ολόκληρο το παιχνίδι λ.χ. περιστρέφει συνεχώς τους τροχούς ενός φορτηγού
Μπορεί να μην κλαίει αν πονάει ή όταν φοβάται
Μπορεί να είναι πολύ ευαίσθητο ή καθόλου ευαίσθητο σε μυρωδιές, ήχους, φώτα, υφές και αφή
Μπορεί να διαθέτει ασυνήθιστα καλή όραση και να κοιτάζει αντικείμενα σε αθέατες γενικά γωνίες

Σημάδια πως το παιδί σου έχει αυτισμό σε κάθε στάδιο ηλικίας

Μερικά σημάδια που μπορούν να βοηθήσουν τον γονέα να διακρίνει τη διαφορά μεταξύ της φυσιολογικής, κατάλληλης για την ηλικία συμπεριφοράς και των πρώιμων σημείων του αυτισμού είναι:

Στους 12 Μήνες

Ένα παιδί με φυσιολογική για την ηλικία του ανάπτυξη θα γυρίσει το κεφάλι του όταν ακούσει το όνομά του
Ένα παιδί με αυτισμό μπορεί να μην γυρίσει να κοιτάξει, ακόμη και αφού το όνομά του επαναληφθεί πολλές φορές, αλλά θα ανταποκριθεί κανονικά σε άλλους ήχους

Στους 18 Μήνες

Ένα παιδί με καθυστερημένες δεξιότητες ομιλίας θα έχει αναπτυγμένες κανονικά τις υπόλοιπες δεξιότητές του, θα κάνει χειρονομίες ή θα χρησιμοποιήσει εκφράσεις του προσώπου για να αναπληρώσει την έλλειψη ομιλίας
Ένα παιδί με αυτισμό μπορεί να μην κάνει καμία προσπάθεια να αντισταθμίσει την καθυστερημένη ομιλία ή μπορεί να περιορίσει την ομιλία στην επανάληψη αυτού που ακούει στην τηλεόραση ή αυτού που μόλις άκουσε

Στους 24 Μήνες

Ένα παιδί με τυπική ανάπτυξη φέρνει μια εικόνα για να δείξει στη μητέρα του και μοιράζεται τη χαρά του μαζί της
Ένα παιδί με αυτισμό μπορεί να φέρει στη μαμά του ένα μπουκάλι με μπουρμπουλήθρες για να ανοίξει, αλλά δεν την κοιτάζει όταν το κάνει και δεν μοιράζεται την ευχαρίστηση του να παίζουν μαζί

Εμπιστεύσου το ένστικτό σου

Εάν ανησυχείς για το πώς το παιδί σου παίζει, μαθαίνει, μιλά, ενεργεί ή κινείται αρχικά συζήτησέ το τον παιδίατρό σου. Πριν όμως, σημείωσε σε μια λίστα τα σημάδια αναπτυξιακών συμπεριφορών και γενικότερα χαρακτηριστικά της καθημερινότητάς του. Στην συνέχεια, συζήτησέ τα με τον γιατρό για να σε συμβουλεύσει σωστά.

Γνωρίζεις καλύτερα το παιδί σου και τις ανησυχίες του. Μαζί, εσείς και ο παιδίατρός σας θα βρείτε τον καλύτερο τρόπο να βοηθήσετε το παιδί. Εάν δεν αισθάνεσαι άνετα με την συμβουλή ενός γιατρού, ζήτα και μια δεύτερη γνώμη.