Εξάπλωση της επιδημίας της ευλογιάς των πιθήκων: Συναγερμός από τον ΠΟΥ για κατάσταση έκτακτης ανάγκης

Στις 23 Ιουλίου, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε την ευλογιά των πιθήκων ως παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την δημόσια υγεία. Ένα μήνα πριν ο οργανισμός διαπίστωσε ότι η σοβαρότητα της επιδημίας δεν είχε φτάσει σε επίπεδο έκτακτης ανάγκης μέχρι εκείνη τη στιγμή. Στην χώρα μας μέχρι στιγμής έχει αναφερθεί μόνο ένα κρούσμα σε άτομο προερχόμενο από το εξωτερικό.

Το ξέσπασμα εξαπλώθηκε γρήγορα σε τουλάχιστον 75 χώρες με περισσότερα από 16.000 κρούσματα να έχουν αναφερθεί, κυρίως μεταξύ ανδρών που κάνουν σεξ με άνδρες. Η τελευταία ανακοίνωση του ΠΟΥ ήρθε μετά τη δεύτερη συνεδρίαση της Επιτροπής Έκτακτης Ανάγκης για τους Διεθνείς Κανονισμούς Υγείας, η οποία δεν μπόρεσε να καταλήξει σε συναίνεση σχετικά με τη σοβαρότητα της επιδημίας.

Ο Δρ. Tedros Adhanom Ghebreyesus, γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, απέρριψε την επιτροπή κηρύσσοντας την ευλογιά των πιθήκων «έκτακτη ανάγκη για τη δημόσια υγεία διεθνούς ενδιαφέροντος». Η δήλωση του ΠΟΥ σημαίνει ότι ο κίνδυνος εξάπλωσης της νόσου απαιτεί συντονισμένη διεθνή αντίδραση.

Σε δήλωσή του, ο Δρ. Tedros είπε ότι, αν και ο κίνδυνος παραμένει χαμηλός προς το παρόν, η ευλογιά των πιθήκων παρουσιάζει «ένα σαφή κίνδυνο περαιτέρω διεθνούς εξάπλωσης».

Η ευλογιά των πιθήκων αποτελεί παγκόσμια ανησυχία για την υγεία

Ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων ήταν μια απειλή στην Αφρική για πολλά χρόνια. Σύμφωνα με το Reuters, Αφρικανοί επιστήμονες είχαν επικρίνει τον ΠΟΥ τον Ιούνιο, καθώς η επιτροπή του εξέταζε για πρώτη φορά εάν θα κηρύξει την ιογενή ζωονόσο σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία.

Από την 1η Ιουνίου, περισσότερα από 1.400 κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων αναφέρθηκαν από τον ΠΟΥ μόνο στην Αφρική, όπου τουλάχιστον 72 άνθρωποι έχουν πεθάνει. Μέσα σε δύο μήνες, η ασθένεια εξαπλώθηκε γρήγορα σε περισσότερες από 16.000 περιπτώσεις σε τουλάχιστον 75 χώρες.

Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των Ηνωμένων Πολιτειών αναφέρει ότι κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων εμφανίζονται εκτός Αφρικής σε χώρες που συνήθως δεν έχουν ευλογιά των πιθήκων, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών. Αλλά οι περισσότερες περιπτώσεις συμβαίνουν μεταξύ ομοφυλόφιλων ανδρών.

Τα κρούσματα της ευλογιάς των πιθήκων που εμφανίστηκαν εκτός Αφρικής σε χώρες όπου ο ιός κανονικά δεν είναι παρών αναφέρθηκαν για πρώτη φορά τον Μάιο. Παγκόσμια δεδομένα υγείας δείχνουν ότι η ευλογιά των πιθήκων έχει μολύνει περισσότερα από 3.500 άτομα σε 59 χώρες όπου η ευλογιά των πιθήκων δεν είναι συνήθως διαδεδομένη. Μέχρι στιγμής, ο ΠΟΥ αναφέρει ότι μόνο ένα άτομο εκτός Αφρικής έχει πεθάνει από τη νόσο.

Αν και αυτό το ξέσπασμα είναι ανησυχητικό και οι σχετικές κοινότητες πρέπει να γνωρίζουν και να προστατεύονται, η ευλογιά των πιθήκων είναι πιθανό πως δεν εξαπλώνεται πολύ αποτελεσματικά. Δεδομένου, βέβαια, του βαθμού σεξουαλικής δραστηριότητας παγκοσμίως και του σχετικά χαμηλού αριθμού περιπτώσεων που αναφέρονται σε σύγκριση.

Παρόλο που η ευλογιά των πιθήκων δεν ανέβηκε σε παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την υγεία η συνεδρίαση της EC του ΠΟΥ αυξάνει την ευαισθητοποίηση για την ευλογιά των πιθήκων. Ευαισθητοποίηση που αφορά τόσο τις μη ενδημικές εστίες όσο και στις ενδημικές περιοχές προκειμένου να προστατευθούν οι σχετικές κοινότητες.

Πώς μεταδίδεται η ευλογιά των πιθήκων;

Οι ζωονοσογόνες ασθένειες μεταδίδονται από τα ζώα στον άνθρωπο, αλλά η μετάδοση από άτομο σε άτομο της ευλογιάς των πιθήκων έχει οδηγήσει σε αύξηση των κρουσμάτων. Η ευλογιά των πιθήκων κυκλοφορεί σε ζώα σε χώρες της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής και μπορεί να προκαλέσει εστίες σε αυτές τις περιοχές συνήθως.

Αν και η ευλογιά των πιθήκων μεταδίδεται κυρίως από άνδρες που κάνουν σεξ με άλλους άνδρες, μπορεί επίσης να μεταδοθεί με άλλους τρόπους. Τέτοιοι μπορεί να είναι το άγγιγμα μιας επιφάνειας ή ενός αντικειμένου που άγγιξε ένα μολυσμένο άτομο, σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων.

«Η μετάδοση από άτομο σε άτομο είναι σε εξέλιξη και πιθανότατα υποτιμάται», πρόσθεσε ο Δρ. Tedros στην εναρκτήρια ομιλία του. «Στη Νιγηρία, το ποσοστό των γυναικών που πλήττονται είναι πολύ υψηλότερο από ό,τι αλλού, και είναι κρίσιμο να κατανοήσουμε καλύτερα πώς εξαπλώνεται η ασθένεια εκεί».

Είναι θεραπεύσιμη η ευλογιά των πιθήκων;

Η ευλογιά των πιθήκων είναι παρόμοια με την κανονική ευλογιά, προκαλώντας πυρετό, μυϊκούς πόνους και κόπωση και οδηγεί σε εξάνθημα ή βλάβες στο δέρμα. Θεραπείες για την ευλογιά των πιθήκων, συμπεριλαμβανομένων των εμβολίων, είναι διαθέσιμες για κοινότητες υψηλού κινδύνου.

Μια τέτοια θεραπεία είναι το αποτελεσματικό εμβόλιο Jynneos, το οποίο χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της ευλογιάς.  Στις 23 Ιουνίου, το Υπουργείο Υγείας της Νέας Υόρκης άρχισε να συνιστά το εμβόλιο δύο δόσεων Jynneos σε ομάδες υψηλού κινδύνου για να βοηθήσει στην επιβράδυνση της εξάπλωσης του ιού, ο οποίος είχε επηρεάσει 28 Νεοϋορκέζους από τον Μάιο.

Μόλις δύο ημέρες πριν, η Υπηρεσία Ασφάλειας Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου άρχισε να συνιστά το εμβόλιο κατά της ευλογιάς Imvanex σε άνδρες υψηλού κινδύνου για να βοηθήσει στον έλεγχο της επιδημίας.

Ανταπόκριση στην επιδημίας της ευλογιάς των πιθήκων

Η απόφαση του ΠΟΥ να κηρύξει την ευλογιά των πιθήκων παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την υγεία θα αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο οι αξιωματούχοι δημόσιας υγείας έχουν διαχειριστεί την ανταπόκρισή τους στο ξέσπασμα της ευλογιάς των πιθήκων. Μέχρι σήμερα, ο ΠΟΥ έχει κηρύξει επτά καταστάσεις έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία, συμπεριλαμβανομένων του COVID-19 και της πολιομυελίτιδας.

Ενώ η ευλογιά των πιθήκων δεν εξαπλώνεται τόσο εύκολα όσο ο COVID-19, ο αυξημένος κίνδυνος προκαλεί ανησυχία καθώς ο ιός συνεχίζει να εξαπλώνεται εκτός Αφρικής. Ανάλογα με το που ζούμε, μπορεί να χρειαστούν προφυλάξεις για να προστατευτούμε, αν και ο κίνδυνος παραμένει χαμηλός.

Δεδομένου ότι η ευλογιά των πιθήκων αγνοήθηκε στις αφρικανικές χώρες για κάποιο χρονικό διάστημα, είναι καιρός να ευαισθητοποιήσουμε για αυτήν τη μόλυνση και να την πάρουμε στα σοβαρά, αλλά το ευρύ κοινό δεν πρέπει να ανησυχεί, τονίζουν οι ειδικοί. Θα πρέπει να είμαστε ενήμεροι και να προστατεύουμε τις κοινότητες με σχετικά εμβόλια, αλλά είναι ακόμα δύσκολο να προσβληθεί κανείς από ευλογιά των πιθήκων.

Σχετικά άρθρα