Ο υπερβολικός χρόνος χρήσης ηλεκτρονικών όπως είναι ο υπολογιστής ή το κινητό μπορεί να οδηγήσει σε μια κατάσταση που ονομάζεται καταπόνηση των ματιών και προκαλείται κυρίως από το μπλε φως της οθόνης τους. Αυτό είναι μερικές φορές γνωστό ως σύνδρομο όρασης ή ψηφιακή καταπόνηση καθώς τα μάτια μας αναγκάζονται να προσπαθήσουν περισσότερο να αντέξουν το μπλε φως.
Ωστόσο, αυτή η καταπόνηση είναι δύσκολο να μην γίνεται αν αναλογιστούμε ότι πλέον το μεγαλύτερο ποσοστό τον ανθρώπων όχι μόνο περνούν μεγάλες χρονικές περιόδους κοιτάζοντας τα τηλέφωνα ή tablet αλλά δουλεύουν και μέσω υπολογιστή. Επιπλέον, πολλοί άνθρωποι βασίζονται στα ψηφιακά μέσα ή στην τηλεόραση για να χαλαρώσουν μετά τη δουλειά.
Αιτίες του πόνου στα μάτια
Η παρακολούθηση ψηφιακών οθονών για μεγάλες χρονικές περιόδους μπορεί να κάνει τα μάτια ενός ατόμου να λειτουργούν πιο σκληρά από το συνηθισμένο. Αυτό μπορεί να καταπονήσει τα μάτια, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη προβλημάτων όρασης. Όπως εξηγεί η Αμερικανική Οπτομετρική Ένωση, τα μάτια υφίστανται μεγαλύτερη πίεση όταν βλέπουμε οθόνες σε σχέση με όταν διαβάζουμε τυπωμένες λέξεις σε μια σελίδα.
Αυτό οφείλεται εν μέρει στο ότι τα γράμματα σε πολλές οθόνες δεν είναι τόσο ευκρινή όσο τα τυπωμένα αλλά και επειδή πολλές οθόνες έχουν μικρότερη αντίθεση από την εκτυπωμένη σελίδα και επιπλέον επηρεάζονται από την αντανάκλαση και τη λάμψη. Όλα αυτά μπορούν να κάνουν τα μάτια ενός ατόμου να δουλεύουν πολύ σκληρά όταν διαβάζει λέξεις σε μια οθόνη.
Βέβαια υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που μπορούν να συμβάλουν στην καταπόνηση των ματιών. Για παράδειγμα, μερικοί άνθρωποι βλέπουν τις οθόνες από ακατάλληλες αποστάσεις και γωνίες. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στην υιοθέτηση άβολων και τεταμένων στάσεων, ειδικά εάν το άτομο έχει υποκείμενα προβλήματα όρασης.
Επιπλέον, μια ανασκόπηση σημειώνει ότι ο ρυθμός που ανοιγοκλείνουν τα μάτια μειώνεται δραματικά κατά την προβολή οθονών. Ωστόσο, το ανοιγοκλείσιμο είναι μια σημαντική βιολογική λειτουργία που διατηρεί την επιφάνεια των ματιών καθαρή και λιπασμένη. Αυτή η μείωση μπορεί επίσης να εξηγήσει ορισμένα από τα συμπτώματα της καταπόνησης των ματιών από τις οθόνες.
Συμπτώματα της καταπόνησης
Τα παρακάτω είναι μερικά από τα πιο κοινά συμπτώματα καταπόνησης των ματιών:
- κουρασμένα και βαριά μάτια
- δυσφορία στα μάτια
- ξηρά, ερεθισμένα ή μάτια που καίνε
- θολή όραση όταν κοιτάς οθόνες ή μακριά
- δυσκολία στην επανεστίαση των ματιών
- ευαισθησία σε έντονα φώτα
- πονοκεφάλους
- πόνος στον αυχένα και στους ώμους
Ασκήσεις
Ορισμένες ασκήσεις μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη και τη διαχείριση της καταπόνησης των ματιών του υπολογιστή. Για παράδειγμα, η Αμερικανική Οπτομετρική Ένωση συνιστά στους ανθρώπους να ακολουθούν τον κανόνα 20-20-20. Ακολουθώντας αυτόν τον κανόνα σημαίνει να κοιτάτε κάτι που βρίσκεται 20 πόδια (6 μέτρα) μακριά για 20 δευτερόλεπτα μετά από κάθε 20 λεπτά που αφιερώνεις κοιτάζοντας μια οθόνη.
Μπορεί επίσης να είναι χρήσιμο να αφιερώνεις λίγο χρόνο κάθε μέρα σε κάποιες άλλες ασκήσεις εστίασης των ματιών όπως το να εναλλάσσεις αργά την εστίαση σε κάτι μακρινό πρώτα και μετά σε κάτι κοντινό. Μια άλλη άσκηση είναι το σχήμα οκτώ. Αυτό περιλαμβάνει την εξέταση μιας περιοχής δαπέδου που απέχει 8 πόδια (2,5 μέτρα περίπου). Στη συνέχεια, πρέπει να κινήσεις αργά τα μάτια σου σε σχήμα οκτώ για 30 δευτερόλεπτα προς τη μία κατεύθυνση και μετά 30 δευτερόλεπτα προς την άλλη.
Υπάρχουν κάποια στοιχεία που υποδηλώνουν ότι αυτές οι ασκήσεις θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην καταπόνηση των ματιών του υπολογιστή. Για παράδειγμα, μια μελέτη διαπίστωσε ότι το να κοιτάς μακρινά αντικείμενα κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων από την εργασία μπορεί να μειώσει σημαντικά τα συμπτώματα του συνδρόμου καταπόνησης των ματιών.
Άλλες θεραπείες
Αν θέλεις να κάνεις μία πιο δραστική αλλαγή για αντιμετωπίσεις το πόνο στα μάτια σου υπάρχουν και άλλες θεραπείες που μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη και τη διαχείριση της καταπόνησης των ματιών του υπολογιστή. Για παράδειγμα, ένα άρθρο προτείνει ότι η πραγματοποίηση περιβαλλοντικών τροποποιήσεων θα μπορούσε να είναι χρήσιμη. Οι συγγραφείς της μελέτης σημειώνουν ότι ο έλεγχος της έντασης του φωτός μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της αντανάκλασης.
Επιπλέον, διαφορετικοί άνθρωποι απαιτούν και διαφορετικές εντάσεις φωτός για να εργαστούν. Για παράδειγμα, τα άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών μπορεί να χρειάζονται διπλάσια ποσότητα φωτός από αυτά των 20 ετών. Αλλαγές μπορεί να χρειάζονται και στην απόσταση των ματιών από την οθόνη. Για παράδειγμα, τα μάτια ενός ατόμου θα πρέπει να απέχουν περίπου 50 εκατοστά από την οθόνη του υπολογιστή του.
Πότε πρέπει να δεις τον γιατρό σου;
Αν τα συμπτώματα καταπόνησης των ματιών στον υπολογιστή του προκαλούν σημαντική ενόχληση ή βλάβη θα πρέπει να εξετάσεις το ενδεχόμενο να επισκεφτείς έναν γιατρό ή να υποβληθείς σε οφθαλμολογική εξέταση.
Επιπλέον, ίσως αξίζει να αναζητήσεις κάποιες πληροφορίες σχετικά με τους θεραπευτές όρασης. Οι θεραπευτές όρασης μπορούν να βοηθήσουν παρέχοντας ασκήσεις και εκπαίδευση που μπορεί να βοηθήσουν στην καταπόνηση των ματιών του υπολογιστή. Αυτές περιλαμβάνουν ασκήσεις εστίασης και προπόνηση που αναβοσβήνει.
Μήπως να βάλεις γυαλιά;
Ορισμένα συμπτώματα της καταπόνησης των ματιών του υπολογιστή μπορεί να αναπτυχθούν ή να επιδεινωθούν λόγω υποκείμενου προβλήματος όρασης αλλά μπορεί να μην γνωρίζεις αυτά τα προβλήματα. Αυτό μπορεί να συμβαίνει εάν αναπτυχθούν σε μεγαλύτερη ηλικία κατά την διάρκεια της ζωής σου.
Ωστόσο, εάν υποπτεύεσαι ένα υποκείμενο πρόβλημα όρασης, είναι σημαντικό να δει έναν οφθαλμίατρο. Ένας οφθαλμίατρος μπορεί να ελέγξει την όραση σου. Αυτό μπορεί να σε βοηθήσει να προσδιορίσει τα είδη γυαλιών ή διορθωτικών φακών που είναι κατάλληλα για τις ανάγκες σου.
