Ψυχολογία: Κοιτάζοντας τον ευατό σας στον καθρέπτη, πόσο θα λέγατε ότι ζηλεύετε και φθονείτε τους γύρω σας;

Τι να πούμε για την ζήλεια. Τόσα πολλά πράγματα και τόσα αρνητικά συναισθήματα που μπορεί να επιφέρει στις σχέσεις μας με τους άλλους, που μπορεί ακόμα και να τις καταστρέψει. Είναι φορές που μισούμε τον ευατό μας για ό, τι δεν μπορούμε να έχουμε αλλά και φορές που μισούμε τους άλλους για αυτά που δεν  μπορούμε να έχουμε. Η ζήλεια πολλές φορές καταλήγει και στον φθόνο. Παρότι συνώνυμες λέξεις δεν αποτυπώνουν ακριβώς το ίδιο συναίσθημα.

Άλλο ζήλεια και άλλο φθόνος

Η ζήλεια είναι το συναίσθημα που νιώθει κάποιος όταν λαχταρά να αποκτήσει πράγματα ή χαρακτηριστικά που έχει κάποιος άλλος και ανταγωνιστικά προσπαθεί να τον φτάσει, γιατί τον θεωρεί καλύτερό του. Από την άλλη ο φθόνος είναι ένα αρνητικό επίσης συναίσθημα που αντανακλά την δυσαρέσκεια και την λύπη για αγαθά που έχουν οι άλλοι, ακόμη και για την ευτυχία τους. Όταν κάποιος φθονεί λοιπόν κάποιον άλλον δεν αρκείται στο να θέλει αυτά που έχει, αλλά επιθυμεί και να τον βλάψει συναισθηματικά, ώστε να αποκτήσει ό, τι ο ίδιος λαχταρά. Ο φθόνος ισοδυναμεί με αισθήματα θυμού, ενώ η ζήλεια αντανακλά περισσότερο την θλίψη.

Πως γεννιούνται όμως η ζήλεια και ο φθόνος;

Η απάντηση έχει τις ρίζες της στα παιδικά μας χρόνια. Η ζήλεια δεν είναι κάτι που αποκτάμε από την μία στιγμή στην άλλη, αλλά κάτι που δημιουργούμε. Κάτι που δημιουργείται και θρέφεται και δύναται να διαμορφώσει αλλά και να καταστρέψει τις ζωές μας.

Γιατί θέλουμε ό, τι δεν έχουμε;

Πολύ συχνά ακούμε ανθρώπους να παραπονιούνται για πράγματα που δεν έχουν και θέλουν να αποκτήσουν. Μπορεί να τους κοιτάμε απορημένοι και αναρωτώμενοι τι είναι αυτό που τους λείπει, αφού φαινομενικά τα έχουν όλα. Οι άνθρωποι τείνουν να αναζητούν και να προσδοκούν αυτά που δεν έχουν, ακόμα και αν δεν τους είναι απαραίτητα, γιατί συγκρίνουν τον εαυτό τους με άλλους. Άμεσα αλλά κυρίως έμμεσα ανταγωνίζονται τον περίγυρο τους με αποτέλεσμα να καταλήγουν να ζηλεύουν τους άλλους, χωρίς καλά καλά να το καταλάβουν.

Πόσο συχνά παραδεχόμαστε ό, τι ζηλεύουμε;

Πόσο συχνά άραγε παραδεχόμαστε πως ζηλεύουμε και από πού αυτό πηγάζει. Φυσικά και δεν είναι εύκολο να παραδεχτεί κάποιος πως ζηλεύει. Αν το κάνει άλλωστε θα είναι σαν να παραδέχεται πως ποθεί αυτά που ανήκουν σε κάποιον άλλο, αναγνωρίζοντας έτσι και την μειονεκτική του θέση. Για να θέλουμε κάτι πολύ, μάλλον κάποια μεγάλη αξία έχει για εμάς!  Είναι λοιπόν θέμα ταμπού να συζητήσουμε ανοιχτά πως ναι, κάποιον ζηλεύουμε και εμείς σε αυτήν την ζωή!

Είναι πολύ δύσκολο να αποσαφηνίσουμε τα αίτια που οδηγούν τους ανθρώπους στη ζήλεια, καθώς λόγω ντροπής αρνούνται να παραδεχτούν πως το κάνουν. Μπορεί να προέρχεται από την θέλησή μας να αποκτήσουμε κάτι, το οποίο δεν έχουμε. Αυτό το κάτι είναι διαφορετικό για τον καθένα από εμάς. Κάποιος για παράδειγμα μπορεί να ζηλέψει την προαγωγή που πήρε ο συνάδελφός του και στην συνέχεια να τον φθονήσει για αυτό, ενώ κάποιος άλλος μπορεί να δυσαρεστηθεί επειδή ο φίλος του βγάζει περισσότερα χρήματα απ’ ότι ο ίδιος. Εδώ ας συνυπολογίσουμε πως το αν θα επιτύχουμε τους στόχους μας ή όχι, έχει να κάνει και με τα μέσα τα οποία διαθέτουμε για αυτόν τον σκοπό.

Φθονούμε ευκολότερα τα κοντινά μας πρόσωπα

Μπορεί να φθονούμε τον γείτονά μας επειδή έχει καλύτερο αμάξι από το δικό μας ή τον αδελφό μας επειδή έχει την εύνοια των γονιών μας ή τη φίλη μας γιατί βγάζει περισσότερα χρήματα από εμάς. Πόσο πιθανό είναι όμως να φθονήσουμε την Shakira για τις χορευτικές ικανότητες που εκείνη κάνει με χάρη, ενώ εμείς όχι;

Είναι πολύ πιο σύνηθες λένε οι ειδικοί να φθονούμε κάποιον από το κοντινό μας περιβάλλον και όχι κάποιον που δεν γνωρίζουμε προσωπικά. Πως άλλωστε θα συμβεί αυτό με κάποιον που δεν ξέρουμε! Τότε μάλλον και τα επίπεδα δυστυχίας του ατόμου που νιώθει φθόνο για τους γύρω του είναι μεγαλύτερα.

Πως ο φθόνος επηρεάζει τις αποφάσεις μας

Ο φθόνος συνιστά μία συναισθηματική παράλυση για το άτομο που τον βιώνει. Κατακλύζεται από αρνητικά συναισθήματα που δεν τον αφήνουν να πάρει σωστές αποφάσεις. Η αρνητικότητα ρίχνει την ψυχολογία των ατόμων αυτών και μειώνει δραματικά τις επιδόσεις τους.

Φυσικό επακόλουθο είναι τα άτομα αυτά να μην μπορούν να διατηρήσουν την ψυχραιμία τους ώστε να κάνουν ορθές επιλογές. Βιώνουν μία ανείπωτη στενοχώρια και δυστυχία που δεν τους επιτρέπει να έχουν μία ισορροπημένη καθημερινότητα, αλλά αντίθετα θα τους δούμε συχνά να ανακατεύονται σε κουτσομπολιά και προσπάθειες δυσφήμισης του ατόμου που φθονούν. Φυσικά με αυτόν τον τρόπο ανοίγει ένας φαύλος κύκλος που μπορεί και να μην κλείσει ποτέ, υπογράφοντας έτσι την δυστυχία τους.

Μπορεί να φαίνεται κάτι ασήμαντο, ωστόσο δεν είναι. Αν οι άνθρωποι τον υπολογίσουν σαν τέτοιο, σίγουρα θα το κρύψουν από τους φίλους, την οικογένεια και το εργασιακό τους περιβάλλον. Το πρόβλημα όμως εδώ είναι πως η συναισθηματική εξάντληση που προκαλεί, μετά από κάποιο καιρό θα είναι εμφανής, αφού η ενέργεια του ατόμου θα μειωθεί σημαντικά.

Ο φθόνος μπορεί να αντιμετωπιστεί

Το πρώτο βήμα για να μπορέσετε να αντιμετωπίσετε τον φθόνο είναι να αποδεχτείτε πως τον νιώθετε, αλλά και να καταλάβετε το γιατί. Γιατί απολαμβάνετε την αποτυχία ενός συναδέλφου σας και γιατί δεν χαίρεστε με την προαγωγή που πήρε; Αυτό που μπορόυμε να πούμε με σιγουριά είναι πως δεν είναι ο κατάλληλος σύμβουλος και σίγουρα δεν σας αφήνει να εξελιχθείτε.

6 βήματα για να αντιμετωπίσετε τον φθόνο

  1. Να είστε ευγνώμονες για αυτά που έχετε! Το παν είναι να αναλογιστείτε τις δικές σας ικανότητες και τα δικά σας προτερήματα και να δουλέψετε με αυτά. Αναγνωρίζοντας πως έχετε πολλές ικανότητες θα αναγνωρίσετε με περισσότερη ευκολία και τις επιτυχίες των άλλων.
  2. Το να συγκρίνετε τον εαυτό σας είναι παντελώς αχρείαστο και δεν έχει κανένα ευεργετικό αποτέλεσμα για εσάς. Από την φύση μας οι άνθρωποι γεννιόμαστε διαφορετικοί, άρα σίγουρα θα διαφέρουμε στα σημεία. Αυτό όμως πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν πλεονέκτημα και μόνο. Το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να σας συγκρίνετε μόνο με τον εαυτό σας, δηλαδή να δείτε που ήσασταν και που καταφέρατε να φτάσετε. Η μόνη σύγκριση που αξίζει να κάνετε!
  3. Για να μπορέσετε να αντιμετωπίστε τον φθόνο εντοπίστε την πηγή του κακού. Είναι το ίδιο το άτομο που σας προκαλεί φθόνο γιατί ενδεχομένως δεν σας είναι γενικότερα αρεστό ή το μόνο που σας ενδιαφέρει είναι αυτό που έχει καταφέρει καλύτερα από εσάς;
  4. Μία σοφή επιλογή είναι να κρατήσετε αποστάσεις ασφαλείας από το άτομο που είναι στο επίκεντρο της ζήλειας σας. Μην έρχεστε σε επαφή μαζί του μέχρι να μπορέσετε να αποκωδικοποιήσετε τα συναισθήματά σας. Κατά συνέπεια θα μειώσετε την τοξική σας συμπεριφορά και θα μπορέσετε πέρα από το δέντρο να δείτε και το δάσος.
  5. Αν κοιτάξετε γύρω σας πολύ σύντομα θα αντιληφθείτε πως από όλους κάτι λείπει. Κανείς δεν έχει τα πάντα, αλλά ακόμα και αν τα έχει θα πιστεύει πως κάτι του λείπει. Δεν είστε οι μόνοι. Αναλογιστείτε πως αυτά τα πράγματα συμβαίνουν σε χιλιάδες ανθρώπους γύρω σας.
  6. Μην ξεχνάτε τίποτα δεν μένει ίδιο για πάντα! Τώρα ένα δυσάρεστο συναίσθημα μπορεί να σας έχει κατακλύσει, όμως αύριο είναι μια άλλη μέρα. Αύριο σίγουρα θα σας δοθούν άλλες ευκαιρίες και εσείς θα πρέπει να έχετε ανοιχτά τα μάτια σας για να τις δείτε και να τις αρπάξετε! Με λίγα λόγια κάτι που ποθείτε διακαώς, είναι πιθανό να το αποκτήσετε μελλοντικά. Αυτή τη φορά με καλύτερη προετοιμασία μπορείτε και εσείς να επιτύχετε τους στόχους σας.

Μην κατηγορείτε τους άλλους για αυτά που δεν έχετε. Δεν είναι κανείς άλλος υπεύθυνος για τις επιδόσεις σας και τις επιλογές σας, παρά εσείς ο ίδιος!

Σχετικά άρθρα