Δυστυχώς ακόμα και σήμερα πολλοί ειδικοί ψυχικής υγείας και γενικά πολλοί άνθρωποι, δεν έχουν ιδέα για τα βαθιά τραύματα, την μετατραυματική διαταραχή που επιφέρει η σοβαρή ναρκισσιστική κακοποίηση στον ψυχικό κόσμο του θύματος, είτε συνοδεύεται με σωματική βία είτε με πραγματική εγκατάλειψη είτε όχι κι αυτό είναι ακόμη χειρότερο όταν την έχει υποστεί από μικρό.
Έτσι έχουμε μια κατάσταση που τα θύματα είτε βρίσκονται σε θεραπεία είτε όχι, αντιμετωπίζουν συχνά από τους γύρω τους αλλά και από ειδικούς, εκφράσεις και προτροπές που μπορεί να ενισχύσουν σε αυτά την μετατραυματικό τους άγχος , τις ενοχές και τύψεις που νιώθουν και να καταλήξουν σε κρίσεις αυτοεπιθετικότητας , αυτοτραυματισμού η σε τρόπους αυτοθεραπείας όπως οι εξαρτήσεις κάθε είδους.
Απλές φράσεις που φαίνονται ανώδυνες σε οποίον τις λέει, πατάν επάνω στα ευαίσθητα σημεία τους και αντί να τους βοηθήσουν τους κάνουν χειρότερα. Γι’ αυτό θέλει ιδιαίτερη προσοχή στο πως θα μιλήσετε σε αυτό το άτομο, ειδικά αν δεν έχει τελειώσει τη θεραπεία του και δεν μπορεί να σας καθοδηγήσει το ίδιο. Λάβετε υπόψιν ότι τα άτομα αυτά, συνήθως δείχνουν δυνατά προς τα έξω και αυτόνομα γιατί δυσκολεύονται πολύ να εμπιστευτούν κάποιον, γνωρίζοντας την δυσκολία του να μεταδώσουν ότι έχουν υποστεί καθώς και το ότι πολλοί δεν θα καταλάβουν.
Όταν σας ανοίγονται λοιπόν, είναι «καίρια στιγμή» γιατί συνήθως σημαίνει ότι δεν μπορούν μόνα τους να διαχειριστούν τα συναισθήματα τους πια, και χρειάζονται πραγματικά βοήθεια και στήριξη. Αν απογοητευτούν κλείνονται χειρότερα μετά, γι’ αυτό είναι βασικό να γνωρίζετε τι να κάνετε αν ενδιαφέρεστε ουσιαστικά για αυτά.
Οι φράσεις που σκοτώνουν :
- Αυτά συμβαίνουν σε όλες τις οικογένειες
- Κι εμένα μου συνέβη αυτό αλλά το ξεπέρασα
- Καλό είναι να τον /την συχωρήσεις
- Ξέχασε το , ξεπέρασε το
- Να σκέφτεσαι πάντα θετικά
- Μην υπερβάλλεις αυτά συμβαίνουν σε όλους μας δεν κάνουμε έτσι
- Μήπως τον /την έχεις παρεξηγήσει; Δε φαίνεται τέτοιος άνθρωπος μήπως να το σκεφτείς κι από την πλευρά του;
Τι χρειάζεται να κάνετε:
Καταρχάς ακόμη κι αν δεν καταλαβαίνετε πραγματικά, είναι προτιμότερη η αλήθεια, πάρα το ψέμα. Πείτε ότι «δεν κατανοείτε ακριβώς γιατί δεν το ζήσατε αλλά είστε πρόθυμοι να ακούσετε και να σεβαστείτε ότι θα σας πει και να μην το κρίνετε». Αυτό θα πρέπει να το κάνετε μετά, δηλαδή αν σας φαίνονται «σκληρά η δύσκολα» όσα ακούτε, να μη βιαστείτε να πείτε ότι σας έρχεται, η να τα χαρακτηρίσετε παράλογα γιατί ίσως φαίνονται ακραία, αλλά να ακούσετε πραγματικά και να προσπαθήσετε να νιώσετε τον πόνο του ανθρώπου αυτού, ακόμα κι αν δεν τον κατανοείτε πλήρως.
Είναι δύσκολο για οποίον δεν έχει ζήσει στο πετσί του την «ναρκισσιστική κακοποίηση» να κατανοήσει το βάθος της ψυχικής κακοποίησης και τον ύπουλο τρόπο διείσδυσης σε όλη την ύπαρξη του ανθρώπου, όσων λέει ο ναρκισσιστής και πως δρουν καταστροφικά συθέμελα σε αυτό. Όταν το ζήσει κάνεις όμως, αμέσως το κατανοεί αν έχει δουλέψει με τον εαυτό του, έτσι ώστε να το αναγνωρίσει έστω.
Αφήστε το άτομο«θύμα» να σας πει την ιστορία του και πάρτε το μέρος του, γιατί αυτό δεν έγινε ποτέ στη ζωή του. Όλοι το αμφισβητούσαν από μικρό, και ποτέ δεν βρέθηκε κάποιος να το αναγνωρίσει συνήθως οπότε κάθε υπεράσπιση του από σας, έστω σε λόγια, εκτιμάται απίστευτα. Μερικοί πραγματικά το υπερασπίζονται και παίρνουν και οι ίδιοι μέτρα κατά του νάρκισσου γονιού η συντρόφου,πράγμα που αποδεικνύει στο άτομο αυτό, ότι εννοούν όσα λένε και πραγματικά νοιάζονται. Αυτό είναι πιο δύσκολο, αν θέλετε ο ίδιος να τα έχετε καλά με όλους, και αν θέλετε να πηγαίνουν όλα πάντα καλά για όλους, ή όλα να συγχωρούνται. Είναι όμως πολύ σημαντικό. Είναι σημαντικό να αναγνωριστεί τόσο ο πόνος του ατόμου αυτού, από τους γύρω του, έστω τους φίλους και όσους το ίδιο θεωρεί κοντινούς, όσο και η αυθεντικότητα όσων έζησε, γιατί μια ζωή από την οικογένεια του η τον σύντροφο, έπαιρνε το μνήμα ότι ήταν «τρελό και ασταθές, ανίκανο, άχρηστο και κατά βάθος κακό».
Είναι πολύ σημαντικό να του πείτε θετικά πράγματα για το ίδιο, όπως όσα κατάφερε ή τι μπορεί να κάνει στο μέλλον, και να του δείξετε ότι πιστεύετε σε αυτό. Δεν είναι η ώρα για μπηχτές, κατηγορίες ή για να βγάλετε ένα απωθημένο, αν νοιάζεστε πραγματικά και σίγουρα όχι, για να πείτε τι έγινε με σας σε άλλη κατάσταση, αν δεν ήταν πραγματικά ίδια.
Αν το θύμα, είναι ακόμη σε σχέση με τον ναρκισσιστή ή σε «μερικό nocontact»,ενώ διατηρεί ελπίδες επανασύνδεσης, τότε χρειάζεται να του πείτε ότι είναι καλυτέρα να διακόψει όταν είναι έτοιμο, κάνοντας το «nocontact» ( πλήρης αποστασιοποίηση). Φυσικά θα πρέπει να καταλαβαίνετε κι εσείς ότι για τα θύματα ναρκισσιστικής κακοποίησης, το κόψιμο κάθε επαφής είναι λυτρωτικό, και μόνο όταν το πετύχουν και απομακρυνθούν ψυχικά και δεν έχουν ανοιχτά τραύματα, τίθενται θέματα συγχώρεσης κι αυτό με πολύ συγκεκριμένο τρόπο, γιατί έχουμε να κάνουμε με άτομο «θύτη», που δεν επιζητεί τη συγχώρεση και επίτηδες και με σαδιστική ευχαρίστηση, τα ταλαιπωρεί και μέσα από αυτό θρέφεται και παίρνει ικανοποίηση. Παρ’ αυτά είναι επώδυνη αυτή η απόφαση για αυτά.
Προσπαθήστε να τα βοηθήσετε, δημιουργώντας τους σαν φίλος η συγγενής ή σύντροφος ένα ευνοϊκό περιβάλλον, με πράγματα που δεν πήραν, όπως σεβασμό, τρυφερότητα, επαφή πραγματική, κι επικοινωνία (γιατί πολλές φορές οι δικοί τους τα τιμωρούσαν με έλλειψη επαφής κι επικοινωνίας και φυσικά χωρίς να γίνεστε υπερβολικοί γιατί οι δικοί τους τα κακοποιούσαν άλλες φορές με συνεχή επικοινωνία, ελεγκτικά ),ζεστή συμπαράσταση και καλοσύνη. Αν έχετε κάποιο πρόβλημα με αυτά, πείτε το με καλό τρόπο όταν θα είναι πιο σταθεροποιημένα και πάντα με θετικό τρόπο, γιατί είναι ευαίσθητα, ειδικά όχι κατά τα Σαββατοκύριακα γιορτές και επετείους που είναι ιδιαίτερα δύσκολες για αυτά, καθώς δεν έχουν πραγματικά οικογένεια ή σύντροφο, και πολλά έχουν μεγαλώσει πολύ απομονωμένα. Οι θεραπείες τέτοιων ατόμων διαρκούν κάποια χρόνια, είναι δύσκολες και συνήθως ταλαιπωρούνται, ξανά και ξανά μέχρι να βρουν κατάλληλο θεραπευτή, οπότε συνήθως έχουν ακούσει κι έχουν ακούσει, μέχρι να βρουν κάποιους να τα νοιάζονται και να τα κατανοούν σαν φίλοι, είτε και επαγγελματικά σανθεραπευτές.
Ότι κι αν γίνει να τους δείξετε ότι πάντα θα είστε εκεί για αυτά, συναισθηματικά, αν το εννοείτε και να τα κάνετε να το αισθανθούν, μαζί με το να το πείτε, αυτό είναι ότι καλύτερο αν το πετύχετε . Αν δεν ξέρετε τι να κάνετε μπορείτε πάντα να δείτε τον θεραπευτή τους μαζί με αυτά μια φορά, για να πάρετε μια καθοδήγηση ή να αναζήτηση σε συμβουλές ειδικού.
Ασημίνα Κουλουκούρη
Κλινική Ψυχολόγος Ψυχοπαθολόγος
www.akouloukouri.gr
