Ορισμένα τρόφιμα και ποτά μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο αρθρίτιδας ή να επιδεινώσουν τα συμπτώματα, για παράδειγμα, τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα και τα ζαχαρούχα ποτά.
Εάν έχετε αρθρίτιδα, οι σωστές διατροφικές επιλογές όχι μόνο μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων σας, αλλά και να μειώσουν τον κίνδυνο επιπλοκών, να ενισχύσουν τη συνολική ευεξία σας και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής σας.
Υπάρχουν πάνω από 100 τύποι αρθρίτιδας, αλλά η οστεοαρθρίτιδα (ΟΑ) είναι η πιο κοινή. Άλλοι τύποι περιλαμβάνουν τη ρευματοειδή αρθρίτιδα (RA), την ψωριασική αρθρίτιδα (PsA) και την ουρική αρθρίτιδα.
Όλες οι μορφές αρθρίτιδας περιλαμβάνουν κάποιο βαθμό φλεγμονής.
Αυτό που επιλέγετε να φάτε και να πιείτε με την αρθρίτιδα μπορεί να επηρεάσει τα συμπτώματά σας και τη συνολική ευεξία σας. Εδώ, μπορείτε να μάθετε για μερικά τρόφιμα και ποτά που πρέπει να αποφύγετε εάν έχετε αρθρίτιδα.
Τροφές που πρέπει να αποφεύγετε με την αρθρίτιδα
Προστιθέμενα σάκχαρα
Ο καθένας μπορεί να επωφεληθεί από τον περιορισμό της πρόσληψης ζάχαρης, και ειδικά εάν έχει αρθρίτιδα. Τα πρόσθετα σάκχαρα βρίσκονται σε καραμέλες, αναψυκτικά, παγωτό και πολλά άλλα τρόφιμα, όπως σάλτσα μπάρμπεκιου, σάλτσες για σαλάτες και κέτσαπ.
Σε μια μελέτη στην οποία συμμετείχαν 217 άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα, οι συμμετέχοντες παρατήρησαν ότι μεταξύ 20 τροφών, τα αναψυκτικά και τα επιδόρπια με ζάχαρη φαινόταν πιο πιθανό να επιδεινώσουν τα συμπτώματά τους.
Επεξεργασμένα και κόκκινα κρέατα
Ορισμένες έρευνες συνδέουν το κόκκινο κρέας και το επεξεργασμένο κρέας με φλεγμονή, η οποία μπορεί να αυξήσει τα συμπτώματα της αρθρίτιδας.
Για παράδειγμα, τα άτομα που τρώνε πολλά επεξεργασμένα και κόκκινα κρέατα μπορεί να έχουν υψηλότερα επίπεδα ιντερλευκίνης-6 (IL-6), C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (CRP) και ομοκυστεΐνης. Αυτοί είναι δείκτες φλεγμονής.
Η μελέτη σε 217 άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα που αναφέρθηκε παραπάνω διαπίστωσε επίσης ότι το κόκκινο κρέας επιδεινώνει συνήθως τα συμπτώματα ΡΑ.
Μια ανασκόπηση του 2019 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι φυτικές δίαιτες που αποκλείουν το κόκκινο κρέας μπορεί να βελτιώσουν τα συμπτώματα της αρθρίτιδας.
Εν τω μεταξύ, έρευνα που δημοσιεύθηκε το 2022 βρήκε μια σχέση μεταξύ υψηλότερου κινδύνου ΡΑ και κατανάλωσης επεξεργασμένων κρεάτων, σε σύγκριση με τα ψάρια και τα θαλασσινά. Ωστόσο, οι συγγραφείς δεν βρήκαν καμία σχέση μεταξύ της ΡΑ και του κόκκινου κρέατος ή των πουλερικών.
Τροφές που περιέχουν γλουτένη
Η γλουτένη είναι μια ομάδα πρωτεϊνών στο σιτάρι, το κριθάρι, τη σίκαλη και άλλα δημητριακά. Κάποια έρευνα την έχει συνδέσει με αυξημένη φλεγμονή και προτείνει ότι η μη χρήση της γλουτένης μπορεί να διευκολύνει τα συμπτώματα της αρθρίτιδας.
Τα άτομα με κοιλιοκάκη έχουν επίσης υψηλότερο κίνδυνο για ΡΑ από εκείνα που δεν έχουν κοιλιοκάκη.
Υψηλά επεξεργασμένα τρόφιμα
Τα εξαιρετικά επεξεργασμένα προϊόντα – όπως το γρήγορο φαγητό, τα δημητριακά πρωινού και τα αρτοσκευάσματα – τείνουν να έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε επεξεργασμένα δημητριακά, πρόσθετη ζάχαρη, συντηρητικά, φρουκτόζη και άλλα δυνητικά φλεγμονώδη συστατικά, τα οποία μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα της αρθρίτιδας.
Η έρευνα υποστηρίζει ότι τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης ρευματοειδούς αρθρίτιδας συμβάλλοντας στη φλεγμονή και την παχυσαρκία, που είναι επίσης παράγοντας κινδύνου.
Επιπλέον, σε μια μελέτη σε 56 άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα, όσοι έτρωγαν υψηλότερες ποσότητες υπερεπεξεργασμένων τροφίμων εμφάνισαν αυξημένους παράγοντες κινδύνου για καρδιακή νόσο, συμπεριλαμβανομένων υψηλότερων επιπέδων γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c), ενός μακροπρόθεσμου δείκτη ελέγχου του σακχάρου στο αίμα.
Ως εκ τούτου, τα επεξεργασμένα τρόφιμα μπορεί να επιδεινώσουν τη συνολική υγεία σας και να αυξήσουν τον κίνδυνο άλλων ασθενειών.
Ορισμένα φυτικά έλαια
Οι δίαιτες πλούσιες σε ωμέγα-6 και χαμηλές σε ωμέγα-3 λιπαρά μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα του πόνου στο γόνατο, που είναι κοινό με την ΟΑ και τη ΡΑ. Αυτά τα λίπη είναι απαραίτητα για την υγεία, αλλά μια ανισορροπία μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο φλεγμονής.
Τα ωμέγα-3 λιπαρά βρίσκονται σε λιπαρά ψάρια, λιπαρούς σπόρους και πράσινα λαχανικά, ενώ τα ωμέγα-6 βρίσκονται σε μαργαρίνες, λίπος λαχανικών και μαγειρικά έλαια όπως το καλαμπόκι και το κάρθυλο.
Η διασφάλιση της ισορροπίας μεταξύ αυτών των τύπων ελαίων μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα της αρθρίτιδας.
Συμβουλή: Χρησιμοποιήστε το ελαιόλαδο ως παράδειγμα ελαίου με χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά οξέα ωμέγα-6, ενώ αυξήστε την πρόσληψη λιπαρών ψαριών για να βοηθήσετε στη βελτιστοποίηση της αναλογίας ωμέγα-6 προς ωμέγα-3.
Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι
Η μείωση της κατανάλωσης αλατιού μπορεί να είναι καλή για άτομα με αρθρίτιδα. Τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι είναι οι γαρίδες, οι κονσέρβες σούπας, η πίτσα, ορισμένα τυριά, επεξεργασμένα κρέατα και πολλά άλλα επεξεργασμένα προϊόντα. Μια μελέτη σε ποντίκια το 2019 διαπίστωσε ότι η αρθρίτιδα ήταν πιο σοβαρή σε ποντίκια που κατανάλωναν δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι σε σχέση με εκείνα των οποίων η διατροφή είχε λιγότερο αλάτι. Έρευνα έχει επίσης προτείνει ότι η υψηλή πρόσληψη νατρίου μπορεί να είναι παράγοντας κινδύνου για αυτοάνοσες ασθένειες όπως η φλεγμονώδης αρθρίτιδα στους ανθρώπους. Ένας παράγοντας θα μπορούσε να είναι ότι το αλάτι διεγείρει ανοσολογικές διεργασίες που οδηγούν σε φλεγμονή. Εν τω μεταξύ, μια μελέτη του 2015 συνέδεσε την υψηλή πρόσληψη νατρίου με αυξημένο κίνδυνο ΡΑ. Η μελέτη εξέτασε δεδομένα για 18.555 άτομα.
Ροφήματα που πρέπει να αποφεύγετε με την αρθρίτιδα
Κόκκινο κρασί και αλκοόλ
Είναι αλήθεια ότι το κόκκινο κρασί περιέχει ρεσβερατρόλη, ένα αντιοξειδωτικό που μπορεί να έχει οφέλη για την υγεία. Ωστόσο, οποιαδήποτε χρήση αλκοόλ έχει τα αρνητικά της. Απαιτείται περισσότερη έρευνα για να επιβεβαιωθεί ο ρόλος που παίζει το αλκοόλ στην αρθρίτιδα, αλλά οι επιστήμονες δεν συνιστούν την κατανάλωση αλκοόλ ως τρόπο πρόληψης της αρθρίτιδας ή διαχείρισης των συμπτωμάτων της. Για παράδειγμα: Η κατανάλωση αλκοόλ μία φορά την εβδομάδα ή περισσότερο μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ΟΑ. Η κατανάλωση αλκοόλ αυξάνει τα επίπεδα ουρικού οξέος στο σώμα, το οποίο μπορεί να συμβάλει στην ουρική αρθρίτιδα.
Μια μελέτη του 2019 πρότεινε ότι η πρόσληψη αλκοόλ μπορεί να αυξήσει τη δομική βλάβη της σπονδυλικής στήλης σε άτομα με αξονική σπονδυλαρθρίτιδα. Έρευνα από το 2021 βρήκε σχέση μεταξύ της κατανάλωσης αλκοόλ και της ρευματοειδούς αρθρίτιδας στις γυναίκες, αν και όχι στους άνδρες.
Εν συντομία, είναι καλύτερο να περιορίσετε την κατανάλωση αλκοόλ καθώς μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα της αρθρίτιδας.
Ροφήματα με ζάχαρη
Τα ζαχαρούχα ποτά, όπως τα αναψυκτικά, μπορεί να αυξήσουν σημαντικά τον κίνδυνο αρθρίτιδας. Σε μια μελέτη σε 1.209 ενήλικες ηλικίας 20-30 ετών, όσοι έπιναν ποτά με ζαχαρούχο φρουκτόζη πέντε φορές την εβδομάδα ή περισσότερες είχαν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να πάσχουν από αρθρίτιδα από εκείνους που κατανάλωναν λίγα έως καθόλου ροφήματα με γλυκόζη φρουκτόζης. Τα ποτά που περιέχουν φρουκτόζη μπορεί επίσης να οδηγήσουν σε αύξηση των επιπέδων ουρικού οξέος, η οποία μπορεί να επιδεινώσει την ουρική αρθρίτιδα.
Τα αναψυκτικά και άλλα ζαχαρούχα ποτά περιέχουν ζάχαρη, ασπαρτάμη και φωσφορικό οξύ, τα οποία μπορούν επίσης να επηρεάσουν την ικανότητα του σώματος να απορροφά το ασβέστιο, το οποίο είναι απαραίτητο για την υγεία των οστών.
Καφές
Σύμφωνα με το Arthritis Foundation (AF), δεν είναι σαφές εάν ο καφές είναι καλός για άτομα με αρθρίτιδα ή όχι. Από τη μία πλευρά, περιέχει αντιοξειδωτικά που μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση της φλεγμονής. Από την άλλη πλευρά, οι άνθρωποι πρέπει να προσέχουν την περιεκτικότητα σε καφεΐνη. Αν σας αρέσει ένα φλιτζάνι καφέ, είναι καλύτερο να: καταναλώστε όχι περισσότερο από 1-2 φλιτζάνια την ημέρα αποφύγετε να πίνετε καφέ πολύ νωρίς πριν τον ύπνο και να αποφύγετε την προσθήκη πολλής ζάχαρης, σιροπιού ή κρέμας στον καφέ.
Γάλα
Μερικοί άνθρωποι βρίσκουν ότι το γάλα και άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα προκαλούν μια φλεγμονώδη αντίδραση, αλλά αυτό δεν ισχύει για όλους. Εάν μπορείτε να ανεχτείτε το γάλα, είναι καλή πηγή βιταμίνης D και ασβεστίου. Επιλέξτε γαλακτοκομικά προϊόντα με χαμηλά ή μηδενικά λιπαρά για να μειώσετε τον κίνδυνο αύξησης βάρους και ανθυγιεινών λιπαρών.
Συχνές ερωτήσεις
Ποιες τροφές επιδεινώνουν την αρθρίτιδα;
Τρόφιμα που μπορεί να επιδεινώσουν την αρθρίτιδα περιλαμβάνουν τρόφιμα υψηλής επεξεργασίας, τρόφιμα με πρόσθετο αλάτι και σάκχαρα, τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε τελικά προϊόντα προηγμένης γλυκοζυλίωσης (AGPs), όπως το μπέικον και μια δίαιτα με υψηλή αναλογία ωμέγα-6 λιπαρών προς ωμέγα-3.
Ποιες τροφές είναι καλές για την αρθρίτιδα;
Μια ισορροπημένη διατροφή που παρέχει μια σειρά από αντιοξειδωτικά και άλλα θρεπτικά συστατικά είναι πιθανότατα ωφέλιμη για οποιονδήποτε με αρθρίτιδα. Αυτό σημαίνει εστίαση σε φρέσκα φρούτα και λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως και υγιεινά έλαια, όπως το ελαιόλαδο. Σκεφτείτε να δοκιμάσετε μια μεσογειακή διατροφή.
Ποια φρούτα και λαχανικά δεν είναι καλά για την αρθρίτιδα;
Μερικοί άνθρωποι λένε ότι οι μελιτζάνες, οι ντομάτες, οι πατάτες και οι πιπεριές φαίνεται να επιδεινώνουν τον πόνο και τη φλεγμονή της αρθρίτιδας. Όλα αυτά ανήκουν στην οικογένεια των νυχτολούλουδων και περιέχουν σολανίνη. Ωστόσο, δεν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία που να το επιβεβαιώνουν και αυτά τα τρόφιμα προσφέρουν μια σειρά από βασικά θρεπτικά συστατικά.
Μερικοί ειδικοί λένε ότι τα εσπεριδοειδή, όπως τα λεμόνια, μπορεί να μην είναι χρήσιμα, αλλά άλλα στοιχεία δείχνουν ότι τα φλαβονοειδή στα εσπεριδοειδή μπορεί να είναι ευεργετικά λόγω των αντιφλεγμονωδών ιδιοτήτων τους.
Ποιες είναι οι 10 πιο φλεγμονώδεις τροφές;
Τα τρόφιμα μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή εάν περιέχουν τα ακόλουθα συστατικά:
- προσθήκη ζάχαρης, συμπεριλαμβανομένης της φρουκτόζης
- τεχνητά γλυκαντικά, όπως η ασπαρτάμη
- κορεσμένα λίπη, για παράδειγμα, σε τυριά και πίτσες
- ωμέγα-6 λιπαρά οξέα, που υπάρχουν σε πολλά φυτικά έλαια και σάλτσες για σαλάτες
- επεξεργασμένοι υδατάνθρακες, που υπάρχουν σε προϊόντα λευκού αλευριού, τηγανητές πατάτες και πολλά δημητριακά πρωινού
- γλουταμινικό μονονάτριο (MSG), ενισχυτικό γεύσης
- γλουτένη (για μερικούς ανθρώπους), που υπάρχει σε προϊόντα σίτου, κριθαριού και σίκαλης
- καζεΐνη (για μερικούς ανθρώπους), που υπάρχει στα γαλακτοκομικά προϊόντα
- αλκοόλ
- τηγανητά ή ψητά κρέατα, καθώς περιέχουν AGP
Μπορείτε να φάτε κοτόπουλο με αρθρίτιδα;
Η AF συνιστά το κοτόπουλο ως υποκατάστατο του κόκκινου κρέατος. Το βραστό κοτόπουλο είναι η καλύτερη επιλογή, καθώς το ψητό ή τηγανητό κοτόπουλο μπορεί να είναι πλούσιο σε AGEsTrusted Source, το οποίο μπορεί να επιδεινώσει τη φλεγμονή. Ορισμένες έρευνες από το 2022 δεν βρήκαν καμία σχέση μεταξύ της κατανάλωσης πουλερικών και του κινδύνου εμφάνισης ρευματοειδούς αρθρίτιδας.
Πηγή: healthline
