Η Γεωργία είναι 67 ετών. Πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της φροντίζοντας τον σύζυγο και τους δύο της γιους. Δυναμική, ανεξάρτητη… ο αρχηγός θα λέγαμε της οικογένειας. Πριν από 3 χρόνια περίπου, κάτι άρχισε σταδιακά να αλλάζει. Η Γεωργία άρχισε να ξεχνάει. Πότε ήταν το φαγητό στο φούρνο που ξεχνούσε να το βγάλει, πότε ο θερμοσίφωνας που ξεχνούσε να σβήσει κι άλλες φορές ξεχνούσε να κάνει μπάνιο και μετά από λίγο καιρό ξεχνούσε ακόμη και να πάει στην τουαλέτα. Στην αρχή ήταν ένα καμένο φαγητό ή ένα χαμένο ραντεβού στο κομμωτήριο αλλά με τον καιρό δυσκολευόταν να θυμηθεί το όνομα του άντρα της ή των παιδιών της, δεν μπορούσε να μαγειρέψει ή να καθαρίσει το σπίτι της και θύμωνε, θύμωνε πολύ.

Θύμωνε που έπρεπε να της επαναλαμβάνουν συνεχώς τι είχε φάει, που είχε πάει, τι είχε κάνει, ποιον είχεδει, με ποιον είχε μιλήσει. Μέχρι που άρχισε να γίνεται επιθετική, τόσο στον άντρα της όσο και στα παιδιάτης. Επαναλάμβανε συνεχώς τις ίδιες λέξεις σαν να είχε μπει μια κασέτα σε replay και έβλεπες την αγωνίαστα μάτια της. Αγωνία γιατί ενώ καταλάβαινε και η ίδια ότι δεν ήταν καλά, δυσκολευόταν να βοηθήσει τονεαυτό της και την οικογένειά της.

Αυτή είναι άλλη μια από τις χιλιάδες ιστορίες ανθρώπων που έχουν διαγνωστεί με άνοια.
Η άνοια είναι μια νόσος που καταστρέφει σταδιακά τα εγκεφαλικά κύτταρα. Τα συμπτώματα είναι
δυσδιάκριτα στην αρχή και έτσι πολλές φορές η οικογένεια του ασθενούς καθυστερεί να εντοπίσει το
πρόβλημα. Πολύ συχνά υπάρχει μία σύγχυση ανάμεσα στον όρο «άνοια» και «Αλτσχάιμερ». Η άνοια είναι ένας περιγραφικός, γενικός όρος, ενώ η νόσος Αλτσχάιμερ είναι συγκεκριμένη ασθένεια, εκφυλιστική νόσος τους εγκεφάλου η οποία ευθύνεται για περισσότερες από τις μισές περιπτώσεις άνοιας.

Σύμφωνα με τα νέα στατιστικά στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η άνοια αποτελεί την έβδομη κύρια αιτία θανάτου στον κόσμο. Η έρευνα μάλιστα αναφέρει ότι κάθε 3 δευτερόλεπτα, κάποιος στον κόσμο εμφανίζει άνοια. Στην Ελλάδα περισσότερα από 160.000 άτομα πάσχουν από άνοια και 280.000 άτομα από ήπια νοητική διαταραχή, που θεωρείται προστάδιο της άνοιας. Συνολικά ο πληθυσμός των Ελλήνων με νοητικά προβλήματα πλησιάζει το μισό εκατομμύριο, κι αν υπολογίσουμε ότι ο ασθενής με άνοια επηρεάζει σημαντικά τη ζωή των υπόλοιπων μελών της οικογένειας και των φροντιστών τους, η πάθηση αφορά άμεσα περισσότερο από 1 εκατομμύριο Έλληνες πολίτες.

Αρχικά, ο ασθενής με άνοια έχει απώλεια της πρόσφατης μνήμης και στη συνέχεια επηρεάζονται και άλλεςνοητικές λειτουργίες όπως η κρίση, ο λόγος, η προσοχή και η ικανότητα προσανατολισμού. Με τον καιρό, οασθενής δυσκολεύεται να φροντίσει τον εαυτό του και εξαρτάται ολοκληρωτικά από τους άλλους. Εκτόςτων άλλων, με την πάροδο του χρόνου ο ασθενής παρουσιάζει διαταραχές στη συμπεριφορά, απάθεια ή ακόμη και επιθετικότητα, ενώ δε λείπουν οι διαταραχές στον ύπνο και στην όρεξη.

Πως όμως μπορούμε να βοηθήσουμε έναν ασθενή με άνοια;

Πρώτα απ’ όλα θα πρέπει να καθιερωθεί ένα πρόγραμμα με συγκεκριμένες διαδικασίες. Το πρόγραμμα
αυτό θα δώσει τάξη στο μπερδεμένο άτομο με άνοια και θα βοηθήσει να ακολουθεί σωστά τη
φαρμακευτική του αγωγή. Βέβαια θα πρέπει να υποστηρίζεται και η ανεξαρτησία του ατόμου με άνοια
χωρίς να χαθεί ο αυτοσεβασμός του. Μην ξεχνάμε ότι ο ανοιακός δεν είναι μωρό αλλά ένας ενήλικας. Θα πρέπει λοιπόν να μην συμπεριφερόμαστε σαν να μην βρίσκεται μπροστά όταν συζητάμε για την κατάσταση του με άλλους.

Επίσης είναι καλό να αποφεύγονται οι αντιπαραθέσεις, διότι προκαλείται περιττό άγχος όχι μόνο στον
ασθενή αλλά και στους οικείους του. Οι περισσότεροι συγγενείς ατόμων με άνοια καταλήγουν να
κατηγορούν τον ασθενή. Δεν ευθύνεται όμως εκείνος για την συμπεριφορά του αλλά η νόσος. Επομένως, είναι σημαντικό να εστιάζουμε περισσότερο στο να διατηρήσουμε μαζί του μια όμορφη ατμόσφαιρα, με γέλιο, χιούμορ και ευχάριστες στιγμές. Να ανακουφίσουμε το άγχος του, δίνοντας του αγάπη και στοργή.

Παράλληλα χρειάζεται να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην ασφάλεια του. Τα άτομα με άνοια δεν έχουν καλό συντονισμό της κίνησης και της μνήμης και αυτό αυξάνει την πιθανότητα τραυματισμού, από κινδύνους όπως το καυτό νερό, ένα χαλί ή καλώδιο που βρίσκεται στο πάτωμα, αιχμηρά αντικείμενα στην κουζίνα κ.α.

Τέλος είναι ιδιαίτερα ευεργετικό να ενθαρρύνεται η σωματική άσκηση. Ο ανοιακός δεν πρέπει σε καμία
περίπτωση να καθηλωθεί στο κρεβάτι. Κάθε κίνηση, όπως μια μικρή βόλτα με υποστήριξη, ακόμη και μέσα στο σπίτι, είναι εξαιρετικά σημαντική για να κρατηθεί σε εγρήγορση. Ένα άλλο είδος άσκησης που θα μπορούσε ωφελήσει είναι η χρήση των χεριών σε κάποια απλή άσκηση, όπως η κηπουρική, το πλέξιμο, το κέντημα ή και κάτι ακόμη πιο απλό όπως το να ζωγραφίσει ή να σχεδιάσει.

Πάνω απ’ όλα όμως δεν πρέπει να λησμονούμε ότι το άτομο με άνοια είναι η οικογένειά μας. Οφείλουμε τόσο για εκείνο όσο και για εμάς τους ίδιους να το αντιμετωπίσουμε με υπομονή, στοργή, συμπόνοια και τρυφερότητα. Είναι ένας δικός μας άνθρωπος που απλώνει το χέρι του για να του δώσουμε όλη μας την αγάπη και να προστατεύσουμε την αξιοπρέπεια και τον αυτοσεβασμό του.