Ο θάνατος μιας διασημότητας μπορεί να προκαλέσει μια ισχυρή συλλογική αίσθηση θλίψης από τους θαυμαστές και το κοινό που χάνει ένα ίνδαλμά του. Παρά το γεγονός ότι δεν συνδεόμαστε με προσωπικές σχέσεις με αυτά τα άτομα, ο αντίκτυπος του θανάτου τους μπορεί να είναι βαθύς και μάλιστα να μας οδηγήσει στο να τους θρηνήσουμε σα να ήταν μέλος της δικής μας οικογένειας. Που οφείλεται όμως αυτή η “περίεργη” αντίδραση;
Μονομερείς, “παρακοινωνικές” σχέσεις (όταν νιώθεις κοντά στον διάσημο χωρίς να τον έχεις γνωρίσει):
Οι θαυμαστές αναπτύσσουν συχνά μονόπλευρες σχέσεις με κάποιον διάσημο, αφού πρόκειται για άτομα τα οποία γίνονται γνώριμες φιγούρες στη ζωή τους μέσω των media, ειδικά όταν πρόκειται για άτομα τα οποία θαυμάζουν. Αυτή η σύνδεση, σαφέστατα δεν έχει κάποια ανταπόκριση από την άλλη πλευρά, αφού πρακτικά αγνοεί την ύπαρξη του θαυμαστή, παρ’ όλα αυτά όμως, όταν πεθαίνει ένας διάσημος τον οποίο θαύμαζες, αυτή η “επαφή”, ακόμη κι αν δεν ήταν φυσική, σε κάνει να νιώθεις ότι έχασες κάποιον που γνωρίζεις κι αυτό πυροδοτεί τη θλίψη και τον θρήνο για τον χαμό του.
Κοινή ταυτότητα και επιρροή στη ζωή μας:
Οι διασημότητες συχνά χρησιμεύουν ως πολιτιστικές εικόνες που επηρεάζουν τα κοινωνικά πρότυπα και τις τάσεις της εποχής. Η δουλειά τους, είτε στη μουσική, τον κινηματογράφο, τον αθλητισμό ή τον ακτιβισμό, μπορεί να μας επηρεάσει και να διαμορφώσει την προσωπική μας ταυτότητα και τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο. Επομένως, ο θάνατος αυτής της διασημότητας μπορεί να προκαλέσει μια αίσθηση απώλειας, σαν να χάνεις ένα κομμάτι από τον εαυτό σου που είχε ταυτιστεί με τον διάσημο “φίλο” σου.
Το τέλος μιας εποχής:
Από την μικρή μας ηλικία δεχόμαστε ερεθίσματα από το οικογενειακό και όχι μόνο περιβάλλον. Αποκτούμε πρότυπα και άτομα τα οποία διαμορφώνουν σημαντικό ρόλο στον δρόμο προς την ενηλικίωσή μας. Σ’ αυτό το σύντομο διάστημα αλλά και αργότερα μέσα στη ζωή μας, αποκτούμε πρότυπα εκτός από τα μέλη της οικογένειάς μας και μάλιστα τις περισσότερες φορές αφορούν διάσημους ανθρώπους που είδαμε στην τηλεόραση ή ακούσαμε γι’ αυτούς. Μεγαλώνοντας αυτές οι προσωπικές μας αναμνήσεις μας δημιουργούν νοσταλγία και όταν μαθαίνουμε για τον θάνατο ενός ινδάλματός μας, από την παιδική – εφηβική ηλικία είναι κάτι που μας προκαλεί μια αίσθηση νοσταλγίας, ωθώντας μας να αναλογιστούμε το δικό μας ταξίδι ζωής και τον ρόλο που έπαιξε η διασημότητα σε αυτό.
Η αίσθηση του ανήκειν:
Υπάρχουν πολλοί θάνατοι διασημοτήτων που δημιούργησαν ένα τεράστιο παγκόσμιο κύμα θλίψης, όπως ο θάνατος της πριγκίπισσας Νταϊάνα, του Μάικλ Τζάκσον, του Τζον Λένον και πιο πρόσφατα του Μάθιου Πέρι από τα φιλαράκια. Ειδικά στην περίπτωση που ο θάνατος ήταν βίαιος ή αποτέλεσμα άσχημης ψυχολογικής κατάστασης της αγαπημένης μας διασημότητας, η ταύτιση είναι μεγαλύτερη κάτι που κάνει και την απώλεια πιο βαθιά. Πολλές φορές οι άνθρωποι, συνειρμικά, παρασύρονται από αυτό το κύμα θλίψης και οδηγούνται στον θρήνο ενός ανθρώπου που δε γνώρισαν, γιατί πολύ απλά, όλος ο κόσμος θρηνεί γι’ αυτόν. Η μίμηση αυτής της συμπεριφοράς ξυπνάει από την ανάγκη του ανθρώπου να “ανήκει” μέσα σ’ αυτό το πλήθος, που λυπάται για το χαμό ενός προσωπικά άγνωστου ανθρώπου.
Καταρρίπτοντας την ιδέα της αθανασίας:
Στα μάτια των θαυμαστών του, ο διάσημος είναι κάτι σαν θεός, ειδικά όταν πρόκειται για ήρωα δράσης που τον πυροβολούν αλλά δεν τον πετυχαίνουν, πέφτει από ουρανοξύστες και δεν έχει γρατζουνιά, πηδάει από φλεγόμενα αυτοκίνητα και στη συνέχεια εμφανίζεται και πάλι, ατσαλάκωτος να συνεχίζει την πορεία του. Λανθασμένα λοιπόν μας εντυπώνεται στο μυαλό η ιδέα ότι ο διάσημος δεν μπορεί να είναι θνητός. Όταν λοιπόν πεθαίνει, καταρρίπτεται αυτή η ιδέα της “αθανασίας” και συνειδητοποιούμε ότι ο θάνατος είναι αδυσώπητος και μπορεί να συμβεί σε όλους μας. Αυτό δημιουργεί έντονη θλίψη καθώς μας βάζει σε διαδικασία να έρθουμε αντιμέτωποι με τους δικούς μας φόβους και τις σκέψεις για τη ζωή και τον θάνατο.
Μέσα ενημέρωσης και μέσα κοινωνικής δικτύωσης:
Όταν χάνεται μια διασημότητα, βαλλόμαστε με μια καταιγίδα ενημέρωσης. Πως πέρασε τις τελευταίες του ώρες; Με ποιον ήταν; Πως τον βρήκαν; Από τι ακριβώς πέθανε; Ποιος παίρνει την περιουσία του; Με ποιους είχε τσακωθεί; Στοιχεία για την ερωτική του ζωή και τη δουλειά του. Ένας “σκασμός” από πληροφορίες που δίνονται για να ικανοποιήσουν και τον πιο περίεργο, σε βαθμό να μας πιάνει εμμονή με τον θάνατο του διάσημου προτύπου μας και να προσπαθούμε να μάθουμε οτιδήποτε θα μπορούσε να προστεθεί ως είδηση για τη ζωή του. Αυτό επιτείνει τη θλίψη μας και έχει ως αποτέλεσμα να αργούμε να ξεπεράσουμε την απώλειά του.
Όταν ο θάνατος ενός διάσημου ξυπνά τα αρνητικά μας συναισθήματα:
Υπάρχουν κι αυτοί οι άνθρωποι που έχουν καταπιεσμένα αρνητικά συναισθήματα και βρίσκουν ως κατάλληλη ευκαιρία τον θάνατο ενός διάσημου για να τα φέρουν στην επιφάνεια. Στην πραγματικότητα δεν είναι ο θάνατος της διασημότητας τόσο σημαντικός για να τους ωθήσει να θρηνήσουν αλλά μια σημαντική ευκαιρία για να ελευθερώσουν την καλά κρυμμένη μέσα τους θλίψη και να την διοχετεύσουν πάνω στην απώλεια ενός αγνώστου σε εκείνους ανθρώπου. Αυτοί οι άνθρωποι μπορεί να νιώθουν πόνο για κάτι άσχετο που συμβαίνει στη ζωή τους αλλά τελικά ο θάνατος ενός ξένου να τους επηρεάζει σε τέτοιο βαθμό που να εκτονώνονται κλαίγοντας τον χαμό του.
Κάθε άνθρωπος επεξεργάζεται το πένθος με διαφορετικό τρόπο, ειδικά όταν πρόκειται για έναν διάσημο. Κάποιοι μπορεί να αισθάνονται μια βαθιά αίσθηση απώλειας, ενώ άλλοι μπορεί να μην επηρεάζονται με τον ίδιο τρόπο. Τελικά, οι συναισθηματικές μας αντιδράσεις βασίζονται στην γενικότερα ευαισθησία και ενσυναίσθηση με την οποία αντιμετωπίζουμε τους γύρω μας αλλά και με την ψυχολογική κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε. Βέβαια, εάν τα αρνητικά συναισθήματα επιμείνουν, είναι απαραίτητο να επισκεφτούμε έναν ψυχολόγο, προκειμένου να εξετάσουμε τους λόγους για τους οποίους αισθανόμαστε έτσι.
