Ο Θανάσης Λάλας σας προτείνει: Τζόναθαν Φράνζεν "Διορθωσεις"

<p><span>Εδω είμαστε. Σχεδον εχουμε συστηθει. Είμαι ο Θανασης Λαλας και μου αρεσει να γραφω γιά βιβλία. Ανήκω στην σχεδον περιφρονημένη κατηγορία των φανατικών αναγνωστών, που αν έπρεπε να πουν δέκα λόγους που αξίζει κάποιος να ζει, θα έλεγαν και… γιά να χάνεσαι στην αναγνωση. Γιά μένα τα βιβλία είναι καθημερινή σχέση. Διαβάζω συστηματικά δύο με τρεις ώρες και στη τσάντα μου πάντα κουβαλάω τις βιβλιοεπιλογές μου. Οπου σταθώ κι όπου βρεθω _είμαι από αυτούς που ποτέ δεν ενοχλούμαι αν κάποιο ραντεβου μου καθυστερησει_ μπορώ να διαβάσω περιμένοντας. Είμαι απο αυτούς που βυθίζομαι διαβάζοντας κι αν επέλεγα κάποτε ή αναγκαζόμουνα σε απομόνωση, δεν θα είχα κανένα πρόβλημα να αντέξω την απόλυτη μοναξιά αν είχα μαζί μου μιά ντουζίνα βιβλία. Τέλος είμαι από τους ανθρώπους που γράφουν διαβάζοντας. Δηλαδή η αναγνωση γιά μένα ήταν πάντα εμπνευση. Ολα αυτά κι αλλα πολλά δικαιολογουν γιατί επιλέγω σημερα να σας προτείνω προς αναγνωση δυό πολυσέλιδα μυθιστορήματα που γιά μένα αποτελουν δυο από τα τέσσερα πόδια της αμερικάνικής λογοτεχνικής "τραπεζαρίας". Αγαπώ αυτό τον συγγραφέα και δεν ξέρω αν είναι ο νέος Τολστόι, ξερω όμως ότι όποτε τον διαβάζω δεν θέλω να τελειώσει η αφήγησή του. Νοιώθω ότι γύρισε ένας επιστήθιος ενδιαφέρον φίλος από ταξίδι και ήρθε φορτωμένος αφηγήσεις. Αυτή την φορά λοιπόν σας συστήνω δυό βιβλία χωρίς να σας πω τίποτα γιά αυτά. Αντ αυτού θα σας πω λίγα πράγματα γιά τον ενδιαφέροντα κύριο που τα υπογράφει και θέτει υποψηφιότητα γιά να πάρει μιά προεξέχουσα θέση στην εξέδρα των μοναδικών της αμερικάνικης και παγκόσμιας λογοτεχνίας.</span><br /><span>Δανειζομαι φράσεις και αυτοβιογραφικές αφηγήσεις από το βιβλίο του συγγραφέα "The Discomfort Zone" ("Στη Ζωνη Της Δυσφορίας") και πλέκω ένα πουλόβερ στα μέτρα αυτού του μεγάλου συγχρονου μαέστρου της γραφής.</span><br /><span>  </span><br /><span>"Μικρός, φοβόταν τις αράχνες, τις ανδρικές τουαλέτες, τα μπούμερανγκ, τους γονείς του. Ηταν εμπόδιο γιά αυτών τα γερμανικά αλλά τα σπούδασε και θεωρείτο πάντα άριστος μαθητής. Ντρεπόταν τα κορίτσια και τους δημοφιλείς συμμαθητές του. Μεγαλώνοντας ανακάλυψε το Φάουστ και τον Κάφκα. Αγάπησε τα πουλιά. Απέτυχε σε έναν κλειστοφοβικό γάμο και προσπάθησε να ξαναβρεί τον εαυτό του.</span><br /><br /><span>Όλα αυτά συνέβησαν πριν ξημερώσει η μέρα που όλη η Αμερική θα μιλούσε για τις "Διορθώσεις" και την "Ελευθερία" _δύο βιβλία-μυθιστορήματα που τον εκαναν πύραυλο στο λογοτεχνικό συμπαν.</span><br /><br /><span>Ο Τζόναθαν Φράνζεν είναι ένα φορτηγό τριαξονικό που έχει φορτωθεί τις φοβίες των παιδικών του χρόνων με αφορμή το θάνατο της μητέρας του («House for Sale»), την αναθεώρηση των οικογενειακών του δεσμών και της σχέσης με τους γονείς του, ένα επίπονο διαζύγιο παραλληλισμένο με μια νέα αγάπη, αυτή για τα πουλιά («My Bird Problem»), τις σχέσεις με τους συμμαθητές αλλά και με τον πατέρα του, την πρώτη μεγάλη λογοτεχνική του αγάπη για τα Peanuts του ιδιοφυιούς Τσαρλς Σουλτς _πάντα ταυτιζόταν με τον Τσάρλι Μπράουν(«Two Ponies»):</span><br /><br /><span>«When Charlie Brown went off to summer camp, I went along in my imagination. I heard him trying to make conversation with the fellow camper who lay on his bunk and refused to say anything but “Shut up and leave me alone.” I watched when he finally came home again and shouted to Lucy, “I’m back! I’m back!” and Lucy gave him a bored look and said, “Have you been away?”»</span><br /><br /><span>Πρώτη φορά μυήθηκε στη λογοτεχνία, καθοδηγούμενος από έναν φωτισμένο δάσκαλο, διάβασε Φρόιντ, Ρίλκε και Τόμας Μαν. Και ανακάλυψε με δέος το μεγαλείο του γραπτού λόγου μέσα από τη "Δίκη" του Κάφκα:</span><br /><br /><span>«I felt my blood pressure spike. I was offended by the mere mention of the possibility that K. was guilty. It made me feel frustrated, cheated, injured. I was outraged that a critic was allowed even to suggest a thing like that.»</span><br /><br /><br /><span>Κάπως έτσι, ο Τζόναθαν Φράνζεν κατάλαβε κάτι το οποίο αργότερα έκανε πράξη και με το παραπάνω: πως οι λογοτεχνικοί χαρακτήρες έχουν πολλές περισσότερες διαστάσεις από μία.</span><br /><br /><span>Ο Φράνζεν αγάπησε τη μητέρα του όταν εκείνη πλέον αργοπέθαινε από τις χημειοθεραπείες. Κατανόησε τους λόγους για τη δυσλειτουργία του γάμου του όταν εκείνος είχε πλέον λήξει. Βρήκε τη θέση του ανάμεσα στα δύο του αδέρφια όταν έπαψε να τους μιμείται ή να τους ανταγωνίζεται. Παραδέχτηκε τις εμμονές του όταν ήταν πλέον αργά για να τις αποτινάξει.</span><br /><br /><span>Γιά τις  "Διορθώσεις", ερωτήθηκε πολλες φορές εάν είναι αυτοβιογραφικό. Ποτέ δεν έδωσε σαφή απάντηση. Πάντοτε υπομειδιούσε υπεκφεύγοντας.</span><br /><span>Την ίδια αντιδραση είχε _στη συγκεκριμένη ερώτηση_ και γιά την "Ελευθερία" του. </span><br /><span>Το συμπέρασμα είναι ένα: Μόνο γραφοντας την αληθεια σου γίνεσαι καθρέφτης του αναγνώστη σου. Για αυτό κι αν θέλετε να δειτε τον βαθύτερο εαυτό σας διαβάστε Τζόναθαν Φρανζεν γιά τις επόμενες μέρες σας.</span><br /><br /><span>Θανασης Λαλας</span></p>

Σχετικά άρθρα