<p style="text-align: justify;"><span style="font-size: small;"><strong>Όταν ο Πινόκιο έλεγε κάποια ψέματα μεγάλωνε η μύτη του και ο μπαμπάς του ο Τζεπέτο το καταλάβαινε. Τι γίνεται με όλους τους υπόλοιπους μπαμπάδες και μαμάδες όμως; Πως καταλαβαίνουν αν τα παιδιά τους λένε ψέματα; Και τελικά λένε;  Όλα τα παιδιά λένε ψέματα, ειδικά όταν βρίσκονται σε μικρή ηλικία.</strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-size: small;">Από την επιστημονική ομάδα του <strong>Χαμόγελου του Παιδιού </strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-size: small;"> </span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-size: small;">Ωστόσο, όσο μεγαλώνει ένα παιδί αποκτά συνείδηση και διαφοροποιούνται τα ψέματα που χρησιμοποιεί και φυσικά ο λόγος για τον οποίο τα χρησιμοποιεί. Κάνοντας μια προσπάθεια προσέγγισης ανά ηλικιακή ομάδα θα παρατηρούσαμε ότι:</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-size: small;"> </span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-size: small;"><em>● Από 0 έως 7 ετών</em></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-size: small;">Στην ηλικία αυτή τα παιδιά μπερδεύουν την πραγματικότητα με τον φανταστικό τους κόσμο και δεν μπορούμε να θεωρούμε ότι λένε ψέματα. Στη φάση αυτή δυσκολεύονται να ξεχωρίσουν το πραγματικό από το φανταστικό και αυτός είναι ο λόγος που συχνά μιλούν για πράγματα που δεν υπάρχουν ή δεν έχουν ζήσει ποτέ.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-size: small;"> </span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-size: small;"><em>● Από 7 έως 12 ετών</em></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-size: small;">Στη φάση αυτή τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας γίνονται ευδιάκριτα στα παιδιά, οπότε είναι σε θέση να αναγνωρίσουν πότε λένε ψέματα και πότε λένε αλήθεια. Τα παιδιά βέβαια και σε αυτή την ηλικία λένε συχνά ψέματα ιδιαίτερα όταν θέλουν να αντιδράσουν απέναντι στα υπερβολικά «όχι»  που πιθανόν λαμβάνουν στο σπίτι ή στο σχολείο. Η συμπεριφορά αυτή μπορεί να δώσει αφορμή στους γονείς να αναζητήσουν το πρόβλημα που μπορεί να κρύβεται πίσω από τα επαναλαμβανόμενα ψέματα. Στη συγκεκριμένη φάση είναι σημαντικό τα ψέματα των παιδιών να αντιμετωπίζονται με επιείκεια και όχι με υπερβολικές τιμωρίες. </span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-size: small;"> </span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-size: small;"><em>● Από 12 ετών και άνω  </em></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-size: small;">Στην εφηβεία τα παιδιά λένε ψέματα έχοντας απόλυτη συνείδηση και κίνητρο. Στην ηλικία αυτή τα ψέματα συνήθως σχετίζονται με την ανάγκη των εφήβων να ανεξαρτητοποιηθούν και να αποστασιοποιηθούν από την εποπτεία των γονέων τους.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-size: small;"> </span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-size: small;">Είναι σημαντικό οι γονείς να προσπαθούν να κατανοούν τι οδηγεί ένα παιδί να πει ένα ψέμα. Καλό είναι να διερευνούν τα κίνητρα τους και να βοηθούν το ίδιο το παιδί να καταλάβει τους λόγους που καταφεύγει στο ψέμα. Οι γονείς θα πρέπει να αποφεύγουν τις τιμωρίες και να προσπαθούν με υπομονή και επιμονή να  μεταδίδουν στα παιδιά την αξία της αλήθειας. Τέλος, οι γονείς δεν πρέπει να ξεχνούν ότι δεν  επιτρέπεται και οι ίδιοι να λένε ψέματα καθώς αποτελούν πρότυπα προς μίμηση για τα ίδια τους τα παιδιά.  </span></p>