Μια σπάνια συνέντευξη του καθηγητή Ψυχιατρικής στο Χάρβαρντ, Dr. Bruce M. Cohen, αποκαλύπτει πώς η νέα επιστημονική γνώση για τον εγκέφαλο μπορεί να αλλάξει ριζικά τον τρόπο που κατανοούμε και θεραπεύουμε τις ψυχικές ασθένειες.
Ο Δρ. Cohen, διευθυντής του Προγράμματος Νευροψυχιατρικής Έρευνας στο νοσοκομείο McLean, μιλά για πέντε δεκαετίες ερευνών και για ανακαλύψεις που ήδη ανατρέπουν όσα γνωρίζαμε.
Από κύτταρα ασθενών, νέα γνώση για τον εγκέφαλο
Η ομάδα του Δρ. Cohen ήταν από τις πρώτες που κατάφεραν να δημιουργήσουν εγκεφαλικά κύτταρα από δείγματα ασθενών, χρησιμοποιώντας την τεχνολογία των επαγόμενων βλαστοκυττάρων.
«Αυτές οι τεχνικές μας δίνουν ενδείξεις που δεν είχαμε πριν από σαράντα χρόνια», εξηγεί.
Οι ερευνητές εντόπισαν σοβαρές διαταραχές στον τρόπο που τα εγκεφαλικά κύτταρα παράγουν ενέργεια και συνδέονται μεταξύ τους, δυσλειτουργίες που φαίνεται να σχετίζονται με ασθένειες όπως η σχιζοφρένεια, η διπολική διαταραχή και το Αλτσχάιμερ.
Από τη χημεία του εγκεφάλου στην ενέργειά του
Για δεκαετίες, η ψυχιατρική στηριζόταν κυρίως στη θεωρία των νευροδιαβιβαστών, της χημείας του εγκεφάλου. Ο Cohen προτείνει ένα νέο παράδειγμα: η ψυχική υγεία εξαρτάται πρώτα απ’ όλα από την ενέργεια των εγκεφαλικών κυττάρων.
Όταν η παραγωγή ενέργειας είναι προβληματική, ο εγκέφαλος δυσλειτουργεί συνολικά. Αυτή η νέα προσέγγιση ανοίγει δρόμο για θεραπείες που στοχεύουν στη ρίζα των προβλημάτων, όχι απλώς στα συμπτώματα.
Προς ένα νέο μοντέλο διάγνωσης
Ο Δρ. Cohen θεωρεί ότι οι παραδοσιακές διαγνώσεις, όπως «σχιζοφρένεια» ή «διπολική διαταραχή», δεν αντανακλούν την πραγματική πολυπλοκότητα του εγκεφάλου. Προτείνει ένα «διαστασιακό» μοντέλο, όπου οι ασθενείς περιγράφονται με βάση τα συμπτώματά τους και όχι με αυστηρές κατηγορίες. Έτσι, η διάγνωση γίνεται πιο ακριβής και μειώνεται το στίγμα που συνοδεύει τους ψυχικά ασθενείς. «Οι όροι αυτοί πρέπει να αποσυρθούν, γιατί δεν είναι επιστημονικά ακριβείς», λέει ο ίδιος.
Από το εργαστήριο στη διοίκηση
Πέρα από την έρευνα, ο Cohen υπηρέτησε ως Πρόεδρος και Επιστημονικός Διευθυντής του McLean Hospital από το 1997 έως το 2005. Εκεί δημιούργησε περισσότερα από 30 νέα προγράμματα, αύξησε τη χρηματοδότηση και εφάρμοσε μια ανθρώπινη, συμμετοχική διοίκηση, με έμφαση στη στήριξη του προσωπικού. Μια από τις σημαντικότερες πρωτοβουλίες του ήταν το Waverley Place, ένα κέντρο αυτοβοήθειας για ανθρώπους με ψυχικές ασθένειες που ζουν αυτόνομα στην κοινότητα.
Ένας επιστήμονας με ανθρώπινη πλευρά
Ο Cohen μιλά ανοιχτά για τις δυσκολίες και τις ανασφάλειες που βίωσε, όπως τη δική του ντροπαλότητα και άγχος. Παρά τα εμπόδια, αφιερώθηκε στην επιστήμη και στην αναζήτηση απαντήσεων για τον ανθρώπινο νου. Ο ίδιος αναφέρει συχνά την επιρροή του πατέρα του, επίσης γιατρού, και τη στήριξη της συζύγου του, με την οποία είναι παντρεμένος πάνω από 55 χρόνια.
Το μέλλον της ψυχιατρικής
Κοιτάζοντας μπροστά, ο Cohen πιστεύει ότι η ψυχιατρική βρίσκεται μπροστά σε μια επανάσταση πρόληψης. Επειδή πολλές ασθένειες, όπως η σχιζοφρένεια ή η άνοια, εμφανίζονται αργότερα στη ζωή, η έγκαιρη παρέμβαση, με βάση τα γονιδιακά και κυτταρικά ευρήματα, μπορεί να προλάβει την εκδήλωσή τους. Τονίζει επίσης την ανάγκη να στηριχθούν οι νέοι και καινοτόμοι ερευνητές, πέρα από τα καθιερωμένα συστήματα χρηματοδότησης.
Ένα νέο όραμα για την ψυχική υγεία
«Η μοναξιά, η ενέργεια των κυττάρων, η βιολογία του εγκεφάλου, όλα συνδέονται», λέει ο Dr. Cohen. Η έρευνά του δείχνει ότι η ψυχιατρική δεν είναι μόνο θέμα ψυχής ή συμπτωμάτων, αλλά ολόκληρης της ανθρώπινης βιολογίας. Αν οι ιδέες του εφαρμοστούν στην πράξη, μπορεί να αλλάξουν ριζικά τον τρόπο που κατανοούμε την ψυχική ασθένεια, απο τα εργαστήρια μέχρι τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων.
Πηγή: eurekalert.org
