Υπάρχουν στιγμές που καθόμαστε σιωπηλοί, κοιτάμε γύρω μας και νιώθουμε ένα περίεργο εσωτερικό κενό. Μπορεί όλα στη ζωή να φαίνονται όπως πρέπει, πχ μια δουλειά, μια οικογένεια, φίλοι κι όμως μέσα μας κάτι λείπει. Αναρωτιόμαστε: «Ζω τη ζωή που θέλω ή απλώς υπάρχω;». Αυτός ο φόβος, ότι ίσως η ζωή μας να μην έχει πραγματικό νόημα, είναι βαθιά ανθρώπινος.
Δεν έχει να κάνει με επιτυχίες ή αποτυχίες, ούτε αφορά μόνο όσους βρίσκονται σε κρίση μέσης ηλικίας ή περνούν μια δύσκολη φάση. Είναι μια υπαρξιακή αγωνία που μπορεί να εμφανιστεί σε οποιονδήποτε, οποιαδήποτε στιγμή. Γιατί πίσω από όλες τις πρακτικές πλευρές της ζωής, υπάρχει πάντα η ανάγκη μας να ξέρουμε γιατί ζούμε.
Όταν η ζωή γίνεται μηχανική
Το αίσθημα κενού γεννιέται συχνά όταν η εξωτερική μας ζωή – οι υποχρεώσεις, οι ρόλοι, η καθημερινότητα – αποσυνδέεται από την εσωτερική μας ανάγκη για αυθεντικότητα. Ζούμε «μηχανικά», κάνουμε όσα πρέπει, χωρίς να αφήνουμε χώρο για όσα μας συγκινούν πραγματικά.
Είναι μια κατάσταση που νιώθουμε ότι δεν υπάρχει κανένα νόημα. Δεν πρόκειται απαραίτητα για κατάθλιψη, αλλά για μια βαθιά υπαρξιακή δυσφορία: τη συνειδητοποίηση ότι ο χρόνος περνά και εμείς δεν είμαστε βέβαιοι για τον σκοπό μας. Αυτή η συνειδητοποίηση μπορεί να είναι επώδυνη, αλλά ταυτόχρονα είναι και η αρχή μιας εσωτερικής αναζήτησης.
Ο εσωτερικός διάλογος που μας ταράζει
Μέσα στη σιωπή του εαυτού μας, γεννιούνται σκέψεις που μπορεί να μας φοβίσουν. «Τι έχω καταφέρει στη ζωή μου;», «Αξίζει αυτό που κάνω;», «Αν έφευγα αύριο, τι θα έμενε πίσω;». Αυτές οι ερωτήσεις δεν είναι σημάδι αδυναμίας, αλλά ένδειξη ευαισθησίας και αναζήτησης.
Το νόημα, όμως, δεν είναι κάτι που βρίσκουμε έξω από εμάς. Δεν είναι ένα βραβείο που μας περιμένει στο τέλος μιας διαδρομής. Είναι κάτι που δημιουργούμε κάθε μέρα μέσα από τις επιλογές μας, τις σχέσεις μας, τις μικρές πράξεις φροντίδας και αγάπης που δίνουν χρώμα στην ύπαρξή μας.
Αναζητώντας σκοπό μέσα στην καθημερινότητα
Το πρώτο βήμα για να ξαναβρούμε νόημα είναι να επιβραδύνουμε. Να σταματήσουμε για λίγο την ταχύτητα με την οποία ζούμε και να ακούσουμε τι πραγματικά νιώθουμε, να ακούσουμε τον εαυτό μας, το σώμα μας. Όταν επιτρέψουμε στον εαυτό μας να νιώσει, τότε αρχίζουμε να αντιλαμβανόμαστε τι μας δίνει ενέργεια και τι μας εξαντλεί.
Σημαντικό ρόλο παίζει και η σύνδεση με τους άλλους. Οι σχέσεις, η προσφορά, η αγάπη, όλα αυτά είναι πηγές νοήματος πολύ πιο ισχυρές από την αναζήτηση μιας «τέλειας» ζωής. Το να δώσουμε ένα χέρι βοηθείας, να στηρίξουμε έναν άνθρωπο, να δημιουργήσουμε κάτι, μικρό ή μεγάλο, είναι τρόποι να γεμίσουμε το κενό που έχουμε μέσα μας με ουσιαστικό τρόπο.
Κάποιες φορές, όμως, αυτό δεν είναι εύκολο να το κάνουμε μόνοι μας. Όταν η αίσθηση του κενού γίνεται έντονη και διαρκής, τότε η συζήτηση με έναν ψυχολόγο ή ψυχοθεραπευτή μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε πιο βαθιά τι λείπει και γιατί. Όπως είπαμε δεν είναι ένδειξη αδυναμίας, αλλά πράξη φροντίδας προς τον εαυτό μας.
Το νόημα ως συνεχής πορεία
Το νόημα δεν είναι κάτι σταθερό ούτε ένα σημείο στο μέλλον που πρέπει να φτάσουμε. Αλλάζει, όπως αλλάζουμε κι εμείς. Το βρίσκουμε κάθε φορά που είμαστε παρόντες, στη στιγμή, στους ανθρώπους, στη ζωή.
Ίσως, τελικά, ο φόβος μιας ζωής χωρίς νόημα να μην είναι κάτι που πρέπει να αποφύγουμε, αλλά μια πρόκληση να αρχίσουμε να ζούμε πιο συνειδητά. Γιατί πολλές φορές, μέσα από αυτή την αγωνία, ξεκινά η αληθινή ζωή.
Αν αξίζει να κρατήσεις κάτι στο μυαλό σου
Το πιο όμορφο δώρο που μπορούμε να κάνουμε στον εαυτό μας είναι να σταματήσουμε να ψάχνουμε το «μεγάλο» νόημα της ζωής και να αρχίσουμε να βρίσκουμε μικρά νοήματα κάθε μέρα. Στις στιγμές που γελάμε αληθινά, στις αγκαλιές που δεν χρειάζονται λόγια, στις μέρες που, ακόμη κι αν όλα μοιάζουν δύσκολα, συνεχίζουμε να προσπαθούμε. Γιατί τελικά, το νόημα της ζωής δεν βρίσκεται κάπου μακριά∙ βρίσκεται μέσα μας, κάθε φορά που επιλέγουμε να ζούμε με αλήθεια και αγάπη στην καρδιά.
