Με ενημερωτικές δράσεις και εντατικούς ελέγχους, η Επιθεώρηση Εργασίας υλοποιεί στην πράξη τη δέσμευσή της για αλλαγή της εργασιακής κουλτούρας και για μηδενική ανοχή απέναντι σε φαινόμενα βίας και παρενόχλησης στο εργασιακό περιβάλλον.
Διπλάσιες καταγγελίες μέσα σε δύο χρόνια
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του αυτοτελούς τμήματος της Επιθεώρησης Εργασίας για την παρακολούθηση της βίας και της παρενόχλησης στην εργασία, κατά τη διάρκεια του 2024 οι καταγγελίες τέτοιων περιστατικών ανήλθαν σε 318, αριθμός υπερδιπλάσιος σε σχέση με το 2022 (151 καταγγελίες).
Το mobbing, δηλαδή η λεκτική, ψυχολογική ή ηθική παρενόχληση, αποτελεί τη συχνότερη μορφή κακομεταχείρισης στον χώρο εργασίας, φτάνοντας το 78% των περιπτώσεων.
Παρατηρείται μείωση στο «κάθετο mobbing» (από εργοδότες προς εργαζόμενους), ενώ αυξάνονται τα περιστατικά «οριζόντιου mobbing», δηλαδή μεταξύ συναδέλφων. Από το 59% των εργαζομένων που καταγγέλλονται, το 33% κατέχει θέσεις ευθύνης, ενώ το 26% ανήκει στην ίδια ιεραρχική βαθμίδα με τα θύματα.
Περισσότεροι έλεγχοι, αυξανόμενη εμπιστοσύνη
Έως τον Οκτώβριο του 2025 έχουν πραγματοποιηθεί 1.806 έλεγχοι, ενώ οι καταγγελίες ανέρχονται σε 374. Όπως αναφέρουν αρμόδια στελέχη, η σταδιακή αύξηση των αναφορών δείχνει ότι η ορατότητα των φαινομένων αυτών ενισχύεται, χάρη στην εφαρμογή του νομοθετικού πλαισίου και τις δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης.
Η διαμεσολάβηση ως λύση
Ενθαρρυντικό είναι ότι το 31% των υποθέσεων επιλύθηκε μέσω διαμεσολάβησης από τις υπηρεσίες της Επιθεώρησης Εργασίας, ενώ η αναλογία μεταξύ εξωδικαστικών επιλύσεων και παραπομπών στη δικαιοσύνη βελτιώθηκε αισθητά (από 47% σε 39%).
Η προϊσταμένη του αυτοτελούς τμήματος, Γεωργία Βαζάκη, εξηγεί οτι εφαρμόζεται ένα εκτεταμένο πρόγραμμα δράσεων για πρόληψη, ενημέρωση και καλλιέργεια κουλτούρας μηδενικής ανοχής.
«Η γνώση είναι δύναμη και κάθε εργαζόμενος οφείλει να γνωρίζει το νομοθετικό πλαίσιο, τα δικαιώματά του, τις προβλεπόμενες διαδικασίες και τις υπηρεσίες στις οποίες μπορεί να απευθυνθεί», υπογραμμίζει.
Ταχύτερες διαδικασίες και συνεργασίες με φορείς
Η κ. Βαζάκη τονίζει ότι η εξωδικαστική επίλυση διαφορών είναι ταχύτερη και πιο αποτελεσματική:
«Οι προθεσμίες είναι αυστηρές. Η συζήτηση ορίζεται μέσα σε 10 ημέρες, ενώ η διαδικασία ολοκληρώνεται εντός δύο μηνών από την προσφυγή».
Η Επιθεώρηση Εργασίας συνεργάζεται ενεργά με φορείς όπως το ΕΒΕΑ, ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών, η Εθνική Αρχή Διαφάνειας, το ΚΕΘΙ και ο Συνήγορος του Πολίτη, δείχνοντας ότι η προσπάθεια είναι συλλογική και στοχεύει στη δημιουργία υγιών και ασφαλών εργασιακών περιβαλλόντων.
Σχολές, επιχειρήσεις και νέοι εργαζόμενοι στο επίκεντρο
Ενημερωτικές ημερίδες έχουν ήδη πραγματοποιηθεί σε Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης και πανεπιστήμια, ώστε να ευαισθητοποιηθούν οι νέοι επαγγελματίες που θα στελεχώσουν τις επιχειρήσεις του αύριο.
Παράλληλα, οι επιχειρήσεις καλούνται να υιοθετούν σαφείς πολιτικές πρόληψης και διαχείρισης καταγγελιών, οι οποίες στις μεγαλύτερες εταιρείες (με προσωπικό άνω των 70 ατόμων) ενσωματώνονται στον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας.
Το 2024 κατατέθηκαν 299 κανονισμοί εργασίας με πολιτικές κατά της βίας και παρενόχλησης, ένδειξη σταθερής προόδου προς την κατεύθυνση της κουλτούρας μηδενικής ανοχής.
«Κανείς δεν πρέπει να φοβάται»
Η κ. Βαζάκη επισημαίνει:
«Η βία και η παρενόχληση αποτελούν πλέον αναγνωρισμένους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους, με θεσμικό πλαίσιο προστασίας, που μπορεί να λειτουργήσει ως καλή πρακτική και για τους υπόλοιπους κινδύνους που απειλούν τη σωματική και την ψυχική υγεία των εργαζομένων. Το πλαίσιο είναι ισχυρό και κανείς δεν πρέπει να φοβάται».
