Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου των Ωοθηκών

19/05/2014
Ομάδα Σύνταξης
Γυναικολογία

Για 2η συνεχόμενη χρονιά, η 8η Μαΐου είναι αφιερωμένη παγκοσμίως στον καρκίνο των ωοθηκών, μια «σιωπηλή» νόσο που ευθύνεται για το θάνατο 140.000 γυναικών κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο, κατέχοντας το υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας από όλους τους γυναικολογικούς καρκίνους. Η συγκεκριμένη ημέρα «καθιερώθηκε» το 2013, έχοντας βασικό στόχο την έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση του κοινού, αναφορικά με τη συγκεκριμένη ασθένεια, της οποίας τα υψηλά ποσοστά θνησιμότητας οφείλονται και στον ανεπαρκή έλεγχο. Ωστόσο, η έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή της φαρμακευτικής ουσίας μπεβασιζουμάμπη σε συνδυασμό με νέες κλινικές μελέτες που καταδεικνύουν την αποτελεσματικότητα του συγκεκριμένου σκευάσματος, φέρνουν αισιοδοξία στην επιστημονική κοινότητα. «Ο καρκίνος των ωοθηκών έχει το χαμηλότερο ποσοστό επιβίωσης από όλους τους γυναικολογικούς καρκίνους και χαρακτηρίζεται σε όλο τον κόσμο από τη διάγνωση σε προχωρημένο στάδιο κυρίως λόγω ελλιπούς ενημέρωσης σχετικά με τα συμπτώματα της νόσου. Η καθιέρωση της Παγκόσμιας ημέρας κατά του Καρκίνου των Ωοθηκών έχει στόχο την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του κοινού και των ΜΜΕ για την ανάγκη της έγκαιρης διάγνωσης και αντιμετώπισης της νόσου», δήλωσε ο κος Γεράσιμος Αραβαντινός Παθολόγος-Ογκολόγος, Διευθυντής της Β΄ Παθολογικής-Ογκολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου ”Άγιοι Ανάργυροι”. «Αναφορικά με τις διαθέσιμες θεραπείες του καρκίνου των ωοθηκών, η πρόοδος που έχει επιτευχθεί τα τελευταία χρόνια είναι πολύ σημαντική. Πολύ μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η στόχευση της αγγειογένεσης στις ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο ωοθηκών, που σήμερα επιτυγχάνεται με το bevacizumab.» Επιδημιολογικά στοιχεία Περίπου 220.000 γυναίκες διαγιγνώσκονται κάθε χρόνο παγκοσμίως με καρκίνο ωοθηκών. Καθώς η διάγνωση γίνεται τις περισσότερες φορές σε προχωρημένο στάδιο, λόγω της έλλειψης επαρκούς προσυμπτωματικού ελέγχου, η πρόγνωσή τους είναι κακή. Μόλις το 45% των ασθενών έχει πιθανότητες να επιζήσει για 5 έτη, συγκριτικά με το 90% των γυναικών με καρκίνο του μαστού και γι’ αυτό το λόγο η νόσος χαρακτηρίζεται και ως «σιωπηλός δολοφόνος». Τα συμπτώματά της νόσου ενδέχεται να είναι διφορούμενα, καθώς μπορεί να συγχέονται με συμπτώματα λιγότερο σοβαρών νόσων, ιδιαίτερα γαστρεντερικών ενοχλήσεων. Αυτό έχει ως συνέπεια να οδηγούμαστε σε υψηλά ποσοστά περιστατικών που διαγιγνώσκονται σε προχωρημένο στάδιο, όταν πλέον είναι πιο δύσκολο να θεραπευτούν. Συγκεκριμένα, περίπου το 70% των γυναικών με καρκίνο των ωοθηκών διαγιγνώσκονται στο στάδιο ΙΙΙ ή IV της νόσου, γεγονός που σημαίνει ότι ο όγκος εμφανίζεται στη μία ή και τις δύο ωοθήκες με περιτοναϊκές μεταστάσεις εκτός της πυέλου ή λεμφαδενικές μεταστάσεις (στάδιο ΙΙΙ) ή έχει ήδη κάνει μετάσταση σε άλλα μέρη του σώματος (στάδιο IV). Ο υποκείμενος μηχανισμός που οδηγεί στην ανάπτυξη της νόσου δεν είναι απόλυτα κατανοητός, αλλά πιστεύεται ότι σχετίζεται με την αναπαραγωγή και την ωορρηξία. Διάφοροι παράγοντες ωστόσο, όπως το οικογενειακό ιστορικό, η προχωρημένη ηλικία, η εμμηνόπαυση, καθώς και ο επιβαρυμένος τρόπος ζωής (παχυσαρκία, κάπνισμα) μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο για μια γυναίκα να εμφανίσει καρκίνο των ωοθηκών. Η συντριπτική πλειονότητα (πάνω από το 90%) των όγκων προκαλούνται από την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη και πολλαπλασιασμό των επιθηλιακών κυττάρων, τα οποία σχηματίζουν την επιφάνεια της ωοθήκης. Η θεραπεία με μπεβασιζουμάμπη, αλλάζει τα δεδομένα στην αντιμετώπιση της νόσου
 Η έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή της χορήγησης του μονοκλωνικού αντισώματος μπεβασιζουμάμπη σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία, τόσο ως θεραπεία πρώτης γραμμής για γυναίκες με νεοδιαγνωσθείσα προχωρημένη νόσο (σταδίου FIGO IIIB, IIIC, IV), όσο και ως θεραπεία σε ασθενείς με πρώτη υποτροπή επιθηλιακού καρκίνου των ωοθηκών, καρκίνου των ωαγωγών ή πρωτοπαθή καρκίνου του περιτοναίου, σηματοδότησε μια νέα ελπίδα για την επιστημονική κοινότητα και τις ασθενείς. Κλινικές μελέτες κατέδειξαν ότι οι γυναίκες με νεοδιαγνωσθέντα προχωρημένο καρκίνο των ωοθηκών που έλαβαν μπεβασιζουμάμπη συν χημειοθεραπεία και συνέχισαν με μονοθεραπεία με μπεβασιζουμάμπη έζησαν σημαντικά περισσότερο, χωρίς επιδείνωση της νόσου τους (επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου), σε σύγκριση με όσες έλαβαν μόνο χημειοθεραπεία. Τα ανωτέρω στοιχεία θεωρούνται ιδιαίτερα θετικά, καθώς για πάνω από μία δεκαετία, μετά δηλαδή την προσθήκη της πακλιταξέλης στη χημειοθεραπεία των ασθενών, και παρά τις εντατικές έρευνες των επιστημόνων, δεν είχε υπάρξει σημαντική εξέλιξη για την αντιμετώπιση της νόσου. Η θεραπεία βασιζόταν στη χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος του όγκου και στη συνέχεια στην μέχρι τότε καθιερωμένη χημειοθεραπεία.