Το 1954 στην Ελβετία έγινε το Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου. Για πρώτη φορά η τηλεόραση έδειξε live τους αγώνες. Όχι φυσικά στην Ελλάδα, αλλά στις χώρες μέλη της Eurovison. Έτσι για πρώτη φορά εκτός από τους διοργανωτές Ελβετούς αγώνες του Μουντιάλ είδαν και οι τηλεθεατές στην Γαλλία, τη Γερμανία, την Αγγλία και αλλού. Στην Ελλάδα δεν τους είδαμε. Η τηλεόραση θα έπρεπε να περιμένει τρία ακόμα Μουντιάλ, δηλαδή 12 χρόνια. Ο Γιάννης Διακογιάννης, όμως, πήρε τη πρώτη τηλεοπτική γεύση Μουντιάλ. Που να ξέρει ότι αρκετά χρόνια αργότερα θα γινόταν σήμα κατατεθέν των μεγάλων αθλητικών διοργανώσεων. Η φωνή που μας… ενώνει και μας δονεί;
Τις εντυπώσεις του για το νέο μέσο τις έγραψε στην εφημερίδα στην οποία εργαζόταν τότε, την “Αθλητική Ηχώ”. Αυτές οι ανταποκρίσεις μπορούν να χαρακτηριστούν στις μέρες μας ντοκουμέντα. Και χωρίς να το ξέρει έπαιρνε μια ακόμα πρωτιά. Γινόταν ο πρώτος Έλληνας δημοσιογράφος που έβλεπε τηλεοπτικά ένα Μουντιάλ. Ο ίδιος θα γινόταν αργότερα κι ο πρώτος που θα το κάλυπτε. Οι διοργανώσεις του 1966,70 και 74 έφεραν την υπογραφή του. Στη συνέχεια μαζί με άλλους περιέγραψε αγώνες από τις διοργανώσεις του 1978, 82 και ’86. Κάποια στοιχεία τώρα για το πρώτο «τηλεοπτικό» Μουντιάλ.
Η Eurovision είχε ιδρυθεί εκείνη τη χρονιά. Έντεκα χώρες και η Ελβετία παρακολούθησαν τους αγώνες. Ήταν οι Μ. Βρετανία, Γερμανία, Γαλλία, Αυστρία, Ιταλία, Ολλανδία, Βέλγιο, Δανία, Σουηδία, Ισπανία και Λουξεμβούργο. Μόνο στη Γαλλία στη διάρκεια της διοργάνωσης πουλήθηκαν 250.000 τηλεοπτικοί δέκτες. Κανείς όμως δεν μπορούσε να φανταστεί αυτό που θα ακολουθούσε.
Ο Γιάννης Διακογιάννης, είδε ως τηλεθεατής τους αγώνες στη Γαλλία. Βρισκόταν για σπουδές, τον συνεπήρε όμως η δημοσιογραφία. Εργαζόταν στη «Λ’ εκίπ» κι έστελνε ανταποκρίσεις, αρχικά στον «Αθλητισμό της Ελλάδος» και στη συνέχεια στην «Αθλητική Ηχώ». Σχεδίαζε να πάει στην Ελβετία, αλλά τελικά έμεινε στη Γαλλία και είδε τα ματς στη τηλεόραση. Τις εντυπώσεις του τις κατέγραψε σε δύο ανταποκρίσεις που εκτός από το κλίμα της εποχής μας δίνουν και χρήσιμα στοιχεία για το πως η Γαλλική τηλεόραση μετέδιδε τους αγώνες. Με τα λάθη, τις διακοπές κι όλα τα σχετικά. Αξίζει να τις παρουσιάσουμε. Στο κείμενο διατηρήσαμε την ορθογραφία της εποχής, αλλά και τα ονόματα κάποιων ποδοσφαιριστών όπως τα έγραφαν οι εφημερίδες της εποχής:
Ο ΜΟΝΙΜΟΣ ΕΙΣ ΠΑΡΙΣΙΟΥΣ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗΣ ΜΑΣ κ.ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΙΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΣ ΓΡΑΦΕΙ: ΠΑΡΗΚΟΛΟΥΘΗΣΑ ΔΕΚΑ ΑΓΩΝΑΣ ΤΟΥ ΚΥΠΕΛΛΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΧΑΡΙΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΤΗΛΕΟΡΑΣΙΝ
Θαυμάσια τα αστέρια Σιαφφίνο, Κοκσις, Αντράντε, Ζουλίνιο, Μπεάρα, Μάθιους, Μποτζικ. Πούσκας και έζησα τις τραγικώτερες στιγμές της πανωλεθρίας της Βούντερτημ Καλυτέρα ομάδα ήτο: η Ουγγρική, με 2αν την Βραζιλία και 3η την Ουρουγουάη ΠΑΡΙΣΙΟΙ – Όταν έφτασα στο Παρίσι, προερχόμενος από την Αθήνα, είχα βάλει μέσα στο μυαλό μου να πάω στην Ελβετία για να παρακολουθήσω τους αγώνας του 5ου Παγκοσμίου Κυπέλλου! Αλλά ενώ ήμουν αποφασισμένος για το εν λόγω ταξίδι, συνάντησα μία ημέρα στα αποδυτήρια του σταδίου «Παρκ ντε Πρενς» τον φίλον μου δεξιόν χαφ της Παρισινής ομάδος «Ρασίνγκ», Αλμπέρ Ντυμπέγκ. Του εξέθεσα το προβλεπόμενο ταξίδι και εκείνος τότε μου είπε: «Δεν καταλαβαίνω γιατί θες να δώσης 40.000 φράγκα για να πας στην Ελβετία, αφού μπορής να έρθης κάθε μέρα στο σπίτι μου και να δούμε μαζί το παιχνίδι της ημέρας από την τηλεόρασι». Η ιδέα ήταν εξαιρετική, σκέφθηκα κι έτσι, χάρις στον Ντυμπέγκ παρακολούθησα δέκα αγώνες του Κυπέλλου Ζυλ Ριμέ, χωρίς να ξοδέψω ούτε ένα φράγκο και ξαπλωμένος στην πολυθρόνα! Πράγματι κάθε απόγευμα πήγαινα στο σπίτι του φίλου μου Ντυμπέργκ, όπου με τους λοιπούς συμπαίκτας του της Ρασίνγκ Σιζοσκί, Κουρτώ, Τορρίς, Κυρίλ και τον Βραζιλιάνο Αμάλφι παρηκολούθησα τις περιπέτειες του 5ου Παγκοσμίου Κυπέλλου. Ούτως είδα 10 εν λόγω αγώνας, τους κάτωθι: – Γιουγκοσλαβία – Γαλλία (1-0) – Αγγλία – Βέλγιον (4-4) – Ουρουγουάη – Σκωτία (7-0) – Ουγγαρία – Γερμανία (8-3) – Ελβετία – Ιταλία (4-1) – Ουρουγουάη – Αγγλία (4-2) – Ουγγαρία – Βραζιλία (4-2) – Γερμανία – Αυστρία (6-1) – Αυστρία – Ουρουγουάη (3-1), Και τον τελικόν Γερμανία – Ουγγαρία (3-2)
Έτσι είδα όλα τα καλύτερα παιχνίδια της ημέρας πλην της συναντήσεως Ουγγαρίας – Ουρουγουάης (4-2) στα ημιτελικά, διότι η τηλεόρασις, ή μάλλον ο πομπός, ήτο τοποθετημένος εις Βασιλείαν (Μπαλ). Δια τον λόγον αυτόν είδα συνεχώς από την 17ην Ιουνίου έως την 30η Ιουνίου όλα τα παιχνίδια που εγίνοντο εις την Βασιλείαν. Κι όπως γινόταν στη Μπαλ κάθε μέρα αγώνας τους παρηκολούθησα όλους. Μπορώ να πω ότι ικανοποιήθηκα σχεδόν πλήρως από την τηλεόρασιν. Φυσικά δεν έβλεπα καθαρά, όπως εάν ήμουν στο γήπεδο, αλλά διέκρινα πάντοτε τους παίκτας τη βοηθεία άλλωστε του σχολιαστού. Μάλιστα ενθυμούμαι, ότι ο εν λόγω σχολιαστής υπέπεσεν εις ένα σφάλμα κατά τη συνάντησιν Γερμανίας – Αυστρίας (6-1), ότε ανήγγειλεν, ότι οι Γερμανοί έπαιξαν με άσπρη φανέλλα και οι Αυστριακοί με πράσινη. Εγώ όμως αμέσως αντελήφθην το σφάλμα διότι διέκρινα τους Χάναπι, Ότσβιρκ, Στόγιασπαλ και τους λοιπούς που φορούσαν λευκή! Σε λίγα λεπτά όμως ο ραδιοσχολιαστής εζήτησε συγνώμη δια το αρχικόν του σφάλμα, λέγοντας ότι η Γερμανία παίζει με πράσινη φανέλλα και ουχί η Αυστρία. Τέλος πάντων.
Όλοι οι αγώνες που είχα την τύχη να παρακολουθήσω υπήρξαν αρκετά ενδιαφέροντες, πλην της συναντήσεως Ουρουγουάης – Σκωτίας (7-0), Ουγγαρίας – Γερμανίας (8-3) και κατά το β’ ημίχρονον της συναντήσεως Γερμανίας – Αυστρίας (6-1).
Πράγματι και εις τους τρεις ως άνω αγώνας η υπεροχή των νικητριών ομάδων εφάνη καθαρή εξ αρχής. Μάλιστα αν οι Σκώτοι και οι Γερμανοί ηγωνίσθησαν μέχρι το 90ο κατά των Ουρουγουανών και Ούγγρων οι Αυστριακοί εις τα ημιτελικά υπήρξαν πράγματι άξιοι λύπης και οίκτου και μετά το τρίτο γκολ του Φριτς Βάλτερ από πέναλτυ κατέθεσαν τα όπλα. Πράγματι, στο παιχνίδι αυτό λυπήθηκα τους Βιεννέζους. Εκτός του Τσέμαν που υπήρξε αρνητικό στοιχείο και που σε κάθε επίθεση των Γερμανών έχανε τα νερά του, οι Οτσβιρκ, Χάναππι, Στόγιασπαλ και Χάππελ δεν μου θύμισαν τίποτε από αυτούς που είχα δη στην Αθήνα.
Αλλά ας έλθω εν μέρει στα 10 παιχνίδια που παρηκολούθησα. Η πρώτη συνάντησις ήταν μεταξύ Γιουγκοσλαβίας και Γαλλίας. Οι φίλοι μου οι Γάλλοι με απογοήτευσαν. Τους δώθηκαν ευκαιρίες να σημειώσουν τέρμα, αλλά με κεφαλιά του Ντερέντρ και ένα γυριστό ψαλίδι του χαφ Μαρσέλ κτύπησαν στον στύλο. Αντιθέτως οι Γιουγκοσλάβοι χωρίς να πραγματοποιήσουν ένα μεγάλο παιχνίδι εκέρδισαν με ένα γκολ του Μιλουτίνοβιτς και κατόπιν κράτησαν το σκορ χάρις εις τον εκπληκτικόν Μπεάρα και την συμπαγή άμυνα όπου τα 1,92μ. του Χόρβατ εστάθηκαν ικανά να αποκρούσουν κάθε ενέργεια της γαλλικής ομάδος, η οποία επαναλαμβάνω έπαιξε χωρίς μπρίο και τακτική.
Την επομένη στη Βασιλεία η Αγγλία προηγούμενη με 3-1, επαναπαύθη στα 3 τέρματα και οι Βέλγοι που δεν καταθέτουν τα όπλα, ισοφάρισαν (3-3). Η παράτασις δεν μετεδόθη από την τηλεόρασι. Την 20ην Ιουνίου πάλιν στη Βασιλεία η Ουγγαρία με 10 παίκτας κατά το β’ ημίχρονο, λόγω τραυματισμού του Πούσκας από τον ξακθομάλλην Λίμπριχ, έπαιξε όπως ήθελε την Γερμανική ομάδα η οποία ηγωνίσθη με 5 αναπληρωματικούς.
Πάλιν, στην Βασιλεία την 23ην Ιουνίου η Ελβετία με ένα καταπληκτικό παιχνίδι, εσάρωσε την Ιταλία (4-1), η οποία ηγωνίσθη χωρίς τακτικήν και συνδιασμούς. Οι Ιταλοί προσεπάθουν πάντοτε να εισδύσουν από το κέντρον της Ελβετικής αμύνης και το σφάλμα τούτο τους έφερε την ήττα. Οι Ελβετοί και οι Βέλγοι εφάνησαν καθ’ όλον το τουρνουά ως οι πιο μαχητικοί αγωνισταί. Χάρις στον δυναμισμόν και την πεποίθησίν τους κατόρθωσαν να παίξουν πιο ισχυρά συγκροτήματα, όπως την Αγγλία και την Ιταλία. Ένα εύγε τους αξίζει!! Και φθάνω στα προημιτελικά. Απ’ αυτά είδα δύο. Την 27ην Ιουνίου εις Βέρνην όπου οι Ούγγροι πιο συμπαγείς, εκέρδισαν καθαρά τους Βραζιλιάνους με 4-2. Στο παιχνίδι αυτό οι Βραζιλιάνοι μου προκάλεσαν μια εξαιρετική εντύπωσι. Όλοι τους διαθέτουν μίαν ατομικήν τεχνικήν κατάρτισιν άριστην. Παίκτας σαν τους Ζουλίνχο, Ντίντι, Μπάουερ και Πινχέϊρο «ζογκλάρουν» τη μπάλλα σαν να ήσαν στο τσίρκο! Αλλά οι Ούγγροι πιο ρεαλιστές τους αντιμετώπισαν με ψυχραιμίαν και χάρις εις τον Κόκσιτς τους εκέρδισαν. Δυστυχώς το παιχνίδι αυτό εξετραχύνθη και είδα τον Ουμπέριο να κλωτσά τα πόδια του Τζίμπορ και τον Μπάουερ να γρονθοκοπείται με τον βουλευτή Μπόζικ! Ο Αγγλος διαιτητής δεν ήξερε τι να κάνη, ενώ οι θεαταί «ούρλιαζαν» πραγματικά!
Η άλλη συνάντησις των προημιτελικών μεταξύ Ουρουγουάης και Αγγλίας ήταν πιο ήσυχη, αλλά δεν ήταν ένας μεγάλος αγών. Οι Ουρουγουανοί έπαιξαν καλύτερα, ενώ οι Άγγλοι έχασαν ευκαιρίες αγωνιζόμενοι πάντοτε χωρίς μπρίο και εκλέμψεις, τρομερά μονότονα, όπως συνήθως, και αργά. Την 30ην Ιουνίου είδα τον ημιτελικό Γερμανία – Αυστρία. Παρά πάσαν προσδοκίαν, οι Γερμανοί κατετρόπωσαν μίαν Αυστριακήν ενδεκάδα, που ήταν η σκιά του λαμπρού συγκροτήματος των προηγούμενων ημερών. Οι Γερμανοί είναι παίκται γρήγοροι , δυναμικοί και αποτελούν ένα θαυμάσιον «μπλοκ». Η μεγάλη διαφορά τερμάτων οφείλεται κατά πολύ στον Τσέμαν που την ημέρα εκείνη δεν ήταν παρά ένας τραυματισμένος και κακόμοιρος «τίγρης».
Δια την γ’ θέσιν της κατατάξεως οι Αυστριακοί επεβλήθησαν των Ουρουγουανών στη Ζυρίχη με 3-1. Οι Ουρουγουανοί έπαιξαν χλιαρά και εφάνησαν κουρασμένην από την συνάντησιν με τους Ούγγρους στα ημιτελικά. Τέλος, η μεγάλη μέρα του τελικού έφθασε. Όπως ξέρετε το φαβορί η Ουγγαρία, ηττήθη από την Γερμανίαν. Οι παίκται της τελευταίας ήσαν εξαιρετικοί καθ’ όλον το διάστημα του αγώνος. Ηττώμενοι με 2-0 κατώρθωσαν και ισοφάρισαν και 5’ προ της λήξεως του αγώνος επέτυχαν δια του Ρανχ το νικητήριο τέρμα. Έκτοτε περιωρίσθησαν εις άμυνα και διετήρησαν ούτω την νίκην, κατακτώντας το Κύπελλο από τα χέρια του κ.Ζυλ Ριμέ. Ασχέτως της εξαιρετικής εμφανίσεως των Γερμανών δύναμαι να πω ότι οι ομάδες της Ουγγαρίας, της Βραζιλίας και της Ουρουγουάης μου αφήκαν στο σύνολον καλυτέρας εμφανίσεις από το συγκρότημα του Φ.Βάλτερ! Οι Βραζιλιάνοι ιδίως, επαναλαμβάνω, ότι υπήρξαν εξαιρετικοί και αν ηγωνίζοντο περισσότερον ομαδικά θα εκέρδιζαν ίσως το Κύπελλον.
Ούτω παρηκολούθησα όλες τις ομάδες πλην της Τσεχοσλοβακίας, Τουρκίας, Ν.Κορέας και Μεξικού. Συνεπώς θα μπορέσω να κατατάξω τους καλυτέρους παίκτας που παρηκολούθησα στους 10 αγώνας: Από τους τερματοφύλακας διέκρινα κατά πρώτον τους Μπεάρα (Γιουγκοσλαβία) και Παρλιέ (Ελβετία) και κατά δεύτερον λόγον τους Σμιτ (Αυστρία), Γκρόσιτς (Ουγγαρία), Μάσπολι (Ουρουγουάη). Αντιθέτως εφάνησαν εκτός φόρμας οι Μέρρικ (Αγγλία), Καστίλχο (Βραζιλία) και ιδίως ο Τσέμαν (Αυστρία), ο χειρότερος όλων! Από τους ακραίους μπακ οι πιο σταθεροί ήσαν οι Νέϋρυ (Ελβετία), Ντζ.Σάντος (Βραζιλία), Πόζιπαλ (Γερμανία) και καλύτερος όλων με 2 κλάσεις διαφορά ο μελαμψός Ουρουγουανός Βίκτωρ Αντράντε. Υστέρησαν οι Χάναππι (Αυστρία), Μπουζάνσκυ (Ουγγαρία) και Μπρύν (Αγγλία).
Ο καλύτερος σέντερ μπακ ήτο κατά κοινή ομολογία ο Βραζιλιάνος Πινχέϊρο, πραγματικός ακροβάτης κι έπεται ο υπερδυναμικός Λίμπριχ και ο Σκώτος Ντάβιντσον. Αρκετά καλοί οι Χάππελ (Αυστρία), Ζονκέ (Γαλλία), Καρρέ (Βέλγιον) και Χόρβατ (Γιουγκοσλαβία) και Σάντα Μαρία (Ουρουγουάη). Οι καλύτεροι ακραίοι μέσοι κατά σειράν μου εφάνησαν οι Μπόζικ (Ουγγαρία), Τσαϊκόφσκι (Γιουγκοσλαβία), Οτσβιρκ (Αυστρία), Μπάουερ και Μπρανταοζίνχο (Βραζιλία), Νέστι (Ιταλία), Ζακαρίας (Ουγγαρία) και Κόλλερ (Αυστρία). Καλοί επίσης οι Βαρέλα (Ουρουγουάη), Ράϊτ (Αγγλία), Νέρι (Ιταλία) και Εκέλ (Γερμανία). Και έρχομαι στους κυνηγούς:
Έξω δεξιά: Ο Βραζιλιάνος Ζουλίνχο ήταν ο καλύτερος αναμφιβόλως με δεύτερον τον Ουρουγουανόν Αμπάντιε, τρίτον τον αγέραστον Μάθιους (Αγγλία) και τον ταχύν Ραχν (Γερμανία). Μέσα δεξιά: Υπ’ αριθ. 1 ο Κόκσιτς, με το «χρυσό» κεφάλι και πρώτος σκόρερ του Κυπέλλου. Έπονται οι Ντίντι (Βραζιλία), Αμπροίς (Ουρουγουάη), Μόρλοκ (Γερμανία), Βουλάντεν (Ελβετία). Σέντερ φορ: Εδώ ο Χιντεγκούτι (Ουγγαρία) και ο Γερμανός Ότμαρ Βάλτερ διεκδικούν την πρώτην θέσιν. Ακολουθούν ο σκόρερ Ούγκι (Ελβετία), Μίτιτς (Γιουγκοσλαβία), Στόγιασπαλ (Αυστρία). Μέσα αριστερά: Ο Ουρουγουανός Σιαφφίνο παίρνει την α’ θέσι. Ο Πούσκας έπαιξε μόνον τρία παιχνίδια και στον τελικόν δεν εφάνη τόσο τρομερός αναρρώσας μόλις από το τραύμα του. Διεκρίθησαν εις την θέσιν αυτήν επίσης και οι Μάλλαμαν (Ελβετία), Ανούλ (Βέλγιο), Προμστ (Αυστρία), Βούκας (Γιουγκοσλαβία) και ο πολύς Φ.Βάλτερ, ο «μαέστρος» της γερμανικής ομάδος, που διεκρίθη περισσότερον δια το ομαδικόν πνεύμα παρά δια τας ατομικάς του ενεργείας. Τέλος ως έξω αριστερά ο Ούγγρος Τζίμπορ εφάνη ο ταχύτερος και ο πιο επικίνδυνος με έποντας τους Μπόργκες (Ουρουγουάη), τον νεαρόν Σέφφερ (Γερμανία) και ο Λορέντζι (Ιταλία). Συνεπώς η καλυτέρα ομάδα, βάσει των αποδόσεων των παικτών που παρηκολούθησα στους 10 αγώνας θα πρέπει να καταρτισθή ως εξής: Μπεάρα (Γιουγκοσλαβία) Αντράντε (Ουρουγουάη) Πινχέϊρο (Βραζιλία) Σάντος (Βραζιλία) Μπόζικ (Ουγγαρία) Τσαϊκόφσκι (Γιουγκοσλαβία) Ζουλίνχο (Βραζιλία) Κόκσιτς (Ουγγαρία) Χιντεγκούτι (Ουγγαρία) Σκιαφφίνο (Ουρουγουάη) Τζίμπορ (Ουγγαρία) Με αναπληρωματικούς τους Παρλιέ (Ελβετία), Λίμπριχ (Γερμνανία), Οτσβιρκ (Αυστρία), Πούσκας (Ουγγαρία), Αμπαντιέ (Ουρουγουάη) και Φριτς Βάλτερ (Γερμανία).
Ούτω , χάρις εις την τηλεόρασιν και χωρίς να ξοδέψω ούτε ένα φράγκο, για δέκα μέρες, είδα από μία πολυθρόνα κι ένα ποτήρι μπύρα όλο το 5ον Παγκόσμιον Κύπελλον. Ζήτω, λοιπόν η τηλεόρασις και σας διαβεβαιώ δεν το κάμω για ρεκλάμα…. Αθλητική Ηχώ, Σάββατο 10 Ιουλίου 1954