Τυχοδιωκτισμός: Eσύ τι ονειρεύεσαι Fiatάκι ή Maserati ;

<p style="text-align: justify;"><strong>Ας υποθεσουμε πως εχω ενα προβλημα: Να αγορασω μια Maserati, η μια Lamborghini; Αν τα λεφτα μου φτανουν μετα βιας για ενα Φιατακι Cinquecento, ολες οι σκεψεις περι Maserati και Lamborghini ειναι κτισματα του αερα. Κτισματα του αερα, καθως εχουν αγνοησει ενα πρωτο: την πραγματικοτητα του πορτοφολιου μου. Το προβλημα "Maserati, η Lamborghini" ειναι ψευδοπροβλημα.</strong><br /><strong>Το προβλημα του Freud ειναι τα "κενα", οπως λεει, π.χ. το κενο της ασυνεχειας μεταξυ ονειρου και ξυπνου. Ο Freud θελει να το γεφυρωσει. Οπως ο ανθρωπος του παραδειγματος, ζει στο παραληρημα οτι μπορει να θελει ο,τι θελει. Παραληρημα διοτι οπως το "θελω" του ανθρωπου ειναι εκτος της πραγματικοτητας του πορτοφολιου του, ετσι και το "θελω" του Freud ειναι εκτος της πραγματικοτητας του ονειρου, η οποια μαρτυρει πως το ονειρο ειναι ενα ριζικα διαφορο, μαλιστα ενα αλλοτριο απεναντι στην ξυπνια ζωη.</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Γράφει ο Κώστας Γεμενετζής<br />Ψυχίατρος – Ψυχαναλυτής</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><span><span><img src="/thumbnail?filepath=/uploads/2012/12/gemenetzis1.jpg&amp;width=248" alt="Κώστας Γεμενετζής" width="99" /></span></span></p>
<p style="text-align: justify;"><br /><span>Τετοια “θελω” δεν λογαριαζουν τιποτα. Θα πραγματοποιηθουν βρεξει-χιονισει. Πως θα πραγματοποιηθουν; Ο ανθρωπος με το προβλημα "Maserati, η Lamborghini" θα γινει τυχοδιωκτης: θα κανει υπερογκα δανεια, θα εξαπατησει, θα κλεψει, θα κοψει πλαστο χρημα. Και ο Freud; Σε ενα γραμμα στον Fliess απο το 1900 γραφει: “Απο ιδιοσυγκρασια δεν ειμαι παρα conquistador – τυχοδιωκτης, αν θελεις αυτην τη λεξη μεταφρασμενη, με ολη την περιεργεια, την τολμη και το πεισμα που χαρακτηριζουν εναν ανθρωπο αυτου του ειδους.” </span></p>
<p style="text-align: justify;"><br /><span>Ποιος ειναι τωρα ο τυχοδιωκτισμος του Freud; Τρεφεται απο τον οδοστρωτηρα του “θελω” που αξιωνει να βλεπει παντου μια συνδεση, μια συνεχεια, π.χ. αναμεσα στο ονειρο και στον ξυπνο. Ορμωμενος απο αυτην την θεληση, ο Freud συγκρινει τα ονειρα με τον ξυπνο, και στην οπτικη της συγκρισης ειναι που το αλλοτριο του ενος προς το αλλο προβαλλει ως "κενο" μεταξυ τους. Παραμεριζει την πραγματικοτητα τους αδιστακτα: "Κατα την αποψη μας τα αντιληπτα φαινομενα πρεπει να υποχωρουν εμπρος στις ορεξεις, τις οποιες απλως υποθετουμε." </span></p>
<p style="text-align: justify;"><br /><span>Η συνδεση, η συνεχεια παραγεται με το κολπο της ερμηνειας: ονειρο και ξυπνος γινονται ομωνυμα, οπως τα ετερωνυμα κλασματα. Ο κοινος παρονομαστης, στον οποιο και τα δυο αναγονται, ειναι η κατασκευη του "ψυχικου οργανου" με τις "υποτιθεμενες ορεξεις" του. Τα μεταξυ τους ασυνεχη, π.χ. ονειρο και ξυπνια ζωη, εξοριζονται σ' αυτον τον εσωτερικο κοσμο, παριστανονται ως ενδοψυχικα μορφωματα και – γεφυρωνονται. Δηλαδη: Το ονειρο μετονομαζεται σε ενδοψυχικη "ονειρικη διεργασια" ("Traumarbeit"), η οποια μεταβολιζει "ορεξεις" του ξυπνου, που μπορει κανεις και να μην ειχε αντιληφθει ποτε (αλλα τοτε του λεμε πως ηταν "ασυνειδητες"), και τις οδηγει στην ονειρικη, δηλαδη ψευδαισθησιακη και παραλλαγμενη τους εκπληρωση. Ψευδολυσεις σε ψευδοπροβληματα.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><br /><span>Και απο που ασκει το ψευδοπροβλημα την γοητεια του; Απο το οτι αποκοιμιζει την ανησυχια εκεινου που επιζητει την εξηγηση και ταραζεται απο τα "κενα". Η πραγματικοτητα, την οποια ο τυχοδιωκτισμος του Freud παραμεριζει, ηδη πριν απο τα "κενα", εχει λοιπον και αυτην την διασταση: την ανησυχια του. Η ανησυχια του ειναι επισης μια πραγματικοτητα. Ομως δεν την κοιταζει, δεν την ακουει, δεν την επερωτα. Την ντριπλαρει, την προσπερνα με ενα πραξικοπημα: Την πνιγει σε μια θεωρια. Κλεινεται σε εναν αυτιστικο μικροκοσμο οπου τα πραγματα παρασταινονται οπως αυτος τα θελει να ειναι. (Οπως στην ανησυχια οτι η γυναικα μου με απατα, καταφευγω στη λυση να την κλεισω σε ενα μπουντρουμι.)</span></p>

Σχετικά άρθρα