Κοινωνικό άγχος: Γιατί κοκκινίζω όταν μιλάω με κόσμο;

<p style="text-align: justify;"><em><strong>Aναγνώστριά μας ζητά τη συμβουλή των ειδικών μας: </strong></em></p>
<p style="text-align: justify;"><em><strong>Μόλις γύρισα από το σπίτι μιας φίλης μου στο οποίο ήταν καλεσμένα αρκετά παιδιά τα οποία δεν γνώριζα γύρισα λοιπόν σπίτι μου σκεπτόμενη ότι θα μπορούσα να κάνω τόσα πολλά πράγματα διαφορετικά και να πω και την δική μου γνώμη στις ενδιαφέρουσες συζητήσεις που έκαναν. Αναρωτήθηκα όμως γιατί όλες αυτές οι ενδιαφέρουσες ιδέες που είχα γυρνώντας σπίτι δεν μου ήρθαν στο μυαλό την κατάλληλη στιγμή. Αντιθέτως παρέμενα σιωπηλή και απλά άκουγα τα όσα έλεγαν κοκκινίζοντας και ιδρώνοντας όταν κάποιος που δεν γνώριζα απευθυνόταν σε εμένα. Συνειδητοποίησα λοιπόν ότι κάτι δεν πάει καλά και ήθελα να το μοιραστώ μαζί σας ελπίζοντας πως ίσως δώσετε μια εξήγηση και γιατί όχι κάποια λύση ή προτάσεις αντιπετώπισης αυτού του προβλήματος. Όχι τίποτε άλλο απλά φοβάμαι ότι οι άνθρωποι θα αρχίσουν να με περνάνε για ξενέρωτη και βαρετή ενώ ειλικρινά δεν είμαι. Ευχαριστώ εκ των προτέρων. Με εκτίμηση, Ειρήνη.</strong></em></p>
<p style="text-align: justify;"><em><strong>Αγαπητή αναγνώστρια. Στο ερώτημά σας απάντησε ο Επίκουρος Καθηγητής Ψυχιατρικής, Πέτρος Σκαπινάκης.</strong></em></p>
<p style="text-align: justify;"> <img src="/thumbnail?filepath=/contentfiles/photos/eidikoi/skapinakisok.jpg&amp;width=248" alt="Πέτρος Σκαπινάκης" width="99" /></p>
<p style="text-align: justify;">Τα συμπτώματα που αναφέρετε είναι αρκετά συχνά και οφείλονται σε μια ειδική μορφή του άγχους που ονομάζουμε στην ψυχιατρική "κοινωνικό άγχος" ή "κοινωνική φοβία". Μπορείτε να διαβάσετε παρακάτω εκτενείς πληροφορίες για την διάγνωση και αντιμετώπιση. Καθώς τις περισσότερες φορές τα συμπτώματα είναι ήπια, σε πρώτο επίπεδο συνιστούμε κάποιο βιβλίο αυτοβοήθειας (μπορείτε να βρείτε πολλά στην Αγγλική γλώσσα στον Amazon.co.uk, ενώ ένα πιο ειδικό βιβλίο στα Ελληνικά για πιο έντονα συμπτώματα είναι και αυτό: Debra Hope. Αντιμετώπισε το κοινωνικό άγχος. Μια γνωστική-συμπεριφορική θεραπευτική προσέγγιση – Εγχειρίδιο αυτοβοήθειας. Εκδόσες Πατάκη)</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Τι είναι η Κοινωνική Φοβία;</strong><br /><span>Η Φοβία είναι κατά βάση ένας φόβος. Όλοι φοβόμαστε διάφορα πράγματα, όπως τα ύψη και τις αράχνες, αλλά για τους περισσότερους από εμάς, αυτό δεν αποτελεί εμπόδιο στην καθημερινή μας ζωή. Οι φόβοι αυτοί αποκαλούνται «φοβίες» μόνο όταν μας εμποδίζουν να κάνουμε πράγματα που σε άλλη περίπτωση θα απολαμβάναμε ή θα κάναμε με ευκολία.</span><br /><br /><span>Πολλοί από εμάς γινόμαστε ανήσυχοι πριν γνωρίσουμε καινούργιους ανθρώπους, αλλά διαπιστώνουμε ότι μόλις βρεθούμε μαζί τους, μπορούμε να χειριστούμε, ακόμα και να απολαύσουμε αυτές τις καταστάσεις. Στην καλύτερη περίπτωση, απλώς δεν μπορούμε να νιώσουμε άνετα όταν βρισκόμαστε σε τέτοιου είδους καταστάσεις και στην χειρότερη, ίσως χρειαστεί να τις αποφύγουμε όλες. Το συναίσθημα που βιώνεται στις περιπτώσεις αυτές και η συμπεριφορά που το συνοδεύει (π.χ. αποφυγή) συνθέτουν αυτό που ονομάζουμε κοινωνική φοβία.</span><br /><br /><span>Υπάρχουν δύο βασικές μορφές Κοινωνικής Φοβίας.</span><br /><br /><strong>Γενική Κοινωνική Φοβία</strong><br /><span>Οι άνθρωποι που πάσχουν από Γενική Κοινωνική Φοβία έχουν την τάση να θεωρούν ότι γίνονται το επίκεντρο της προσοχής σε οποιονδήποτε χώρο βρεθούν μαζί με άλλους ανθρώπους και αυτό τους προκαλεί ανησυχία. Νιώθουν αναστατωμένοι με τη σκέψη ότι όλοι οι άλλοι τους κοιτούν και παρατηρούν τι κάνουν. Μπορεί να νιώθουν φόβο όταν τους συστήνουν σε άλλους ανθρώπους ή ακόμα και να διστάζουν να τρώνε ή να πίνουν σε δημόσιους χώρους. Ίσως είναι δύσκολο γι' αυτούς να πηγαίνουν σε καταστήματα ή εστιατόρια. Ενδεχομένως να αισθάνονται τόσο μεγάλη ντροπή όταν βγάζουν τα ρούχα τους σε δημόσιο χώρο που δεν μπορούν να πάνε στην παραλία. Επίσης, μπορεί να τους είναι δύσκολο να συνεργαστούν με τον προϊστάμενό τους ή τους συνεργάτες τους στη δουλειά, ακόμα και όταν πρέπει να το κάνουν.</span><br /><br /><span>Το να παραβρεθούν σε ένα πάρτι μπορεί να είναι κάτι ιδιαίτερα δύσκολο γι' αυτούς. Πολλοί είναι εκείνοι που διστάζουν κάπως πριν μπουν σ' ένα δωμάτιο γεμάτο από ανθρώπους. Εάν κάποιος πάσχει από κοινωνική φοβία μπορεί για παράδειγμα να έχει την τάση να κάθεται στην κουζίνα ή να πηγαίνει στην τουαλέτα και να αποφεύγει το σαλόνι – μερικοί άνθρωποι μάλιστα πιστεύουν ότι είναι κλειστοφοβικοί εξαιτίας αυτών των συναισθημάτων. Όταν τελικά μπει στο δωμάτιο όπου βρίσκονται άλλοι άνθρωποι, ίσως έχει την αίσθηση ότι όλοι τον κοιτάζουν. Αυτό κάποια στιγμή μπορεί να τον οδηγήσει στο να κάνει χρήση αλκοόλ για να τα βγάλει πέρα, να αρχίσει να πίνει πριν πάει, για παράδειγμα, σε ένα πάρτι, έτσι ώστε να μπορεί να χαλαρώσει αρκετά και τελικά να το απολαύσει.</span><br /><br /><strong>Ειδική Κοινωνική Φοβία</strong><br /><br /><span>Αυτή είναι μια συγκεκριμένη μορφή φοβίας που πλήττει ανθρώπους που βρίσκονται συχνά στο επίκεντρο της προσοχής καθώς αυτό αποτελεί μέρος του τρόπου ζωής τους. Μπορεί να εμφανιστεί σε οποιονδήποτε πρόκειται να ερμηνεύσει ένα ρόλο ή ένα τραγούδι ή να μιλήσει μπροστά σε άλλους ανθρώπους. Πωλητές, ηθοποιοί, μουσικοί, δάσκαλοι, μπορεί όλοι να υποφέρουν απ' αυτή τη μορφή φοβίας. Εκτός από αυτό όμως, δεν φαίνεται να αντιμετωπίζουν προβλήματα σε άλλες κοινωνικές καταστάσεις. Εάν κάποιος πράγματι πάσχει από ειδική κοινωνική φοβία, ίσως διαπιστώσει ότι μπορεί να συναναστραφεί με άλλους ανθρώπους χωρίς κανένα πρόβλημα. Ωστόσο, όταν πρέπει να σηκωθεί και να μιλήσει μπροστά σε άλλους, αγχώνεται, πιθανώς τραυλίζει ή σταματά εντελώς να μιλά. Μπορεί να συμβεί ακόμα και σε ανθρώπους που μιλάνε συχνά μπροστά σε κοινό. Στην χειρότερη περίπτωση, μπορεί να καταστεί παντελώς αδύνατο για τον πάσχοντα να μιλήσει σε κοινό ή ακόμα και να θέσει ένα απλό ερώτημα.</span><br /><br /><strong>Πως είναι να πάσχεις από κοινωνική φοβία;</strong><br /><span>Εάν κάποιος πάσχει από Κοινωνική Φοβία, πιθανώς ανησυχεί υπερβολικά θεωρώντας ότι γελοιοποιείται μπροστά σε άλλους ανθρώπους, και νιώθει πολύ αγχωμένος πριν βρεθεί σε οποιαδήποτε κοινωνική κατάσταση του προκαλεί ανησυχία. Μπορεί να περνούν απ' το μυαλό του, με πολλές λεπτομέρειες, όλα τα ντροπιαστικά πράγματα που θα μπορούσαν να του συμβούν. Τη στιγμή που τελικά βρίσκεται στον ίδιο χώρο μαζί με άλλους ανθρώπους αισθάνεται ακόμα πιο αγχωμένος, και ενδεχομένως αδυνατεί να πει ή να κάνει αυτό που θέλει. Θα λέγαμε ότι κατά κάποιον τρόπο πρόκειται για μια «αυτό-εκπληρούμενη προφητεία». Ανησυχεί τόσο πολύ για το αν φαίνεται στους άλλους ανήσυχος που τελικά πράγματι παρουσιάζεται έτσι. Η ανησυχία που νιώθει είναι ο χειρότερος εχθρός του.</span><br /><br /><span>Μόλις τελειώσει όλο αυτό, στενοχωριέται για το πώς χειρίστηκε την κατάσταση. Σκέφτεται, ξανά και ξανά, πώς αλλιώς θα μπορούσε να είχε συμπεριφερθεί ή να είχε μιλήσει.</span><br /><br /><span>Άνθρωποι που βιώνουν κάποια απ' αυτές τις μορφές φοβίας, παρουσιάζουν παρόμοια σωματικά συμπτώματα. Μπορεί να έχουν ξηροστομία, να ιδρώνουν υπερβολικά, να έχουν ταχυπαλμίες (το αίσθημα ότι η καρδιά χτυπά πολύ γρήγορα) και να θέλουν να πάνε στην τουαλέτα. Οι άλλοι άνθρωποι μπορεί να είναι σε θέση να δουν κάποια άλλα σημάδια αυτού του άγχους που βιώνουν οι πάσχοντες, όπως, κοκκίνισμα στο πρόσωπο, τραύλισμα, σωματικό τρόμο. Μερικές φορές μπορεί να αναπνέουν πολύ γρήγορα, γεγονός που τους κάνει να αισθάνονται μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα στα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών. Αυτό μπορεί, από μόνο του, να προκαλέσει ιδιαίτερη ανησυχία και να επιδεινώσει το άγχος.</span></p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
<p> </p>

Σχετικά άρθρα