Moναξιά: Πόσο καιρό να αντέξω χωρίς σχέση;

<p class="1">Η μοναχική ζωή εμφανίζεται κατά διαστήματα. Πολύ λίγες είναι οι γυναίκες, όπως η Μαρί-Λορ, που αρνούνται τη ζωή του ζευγαριού τον περισσότερο καιρό. «Ελάχιστες ήταν οι νύχτες που μοιράστηκα μ’ έναν άντρα, ούτε ένα σαββατοκύριακο, καθόλου διακοπές. Πολύ μ’ αρέσει να γυρνώ τα βράδια στη δική μου γωνίτσα' κάνω ένα ντους, κάνω το ντεμακιγιάζ μου και έχω όλη τη βραδιά στη διάθεσή μου.» Πότε πότε, ένας συνηθισμένος πρίγκιπας έρχεται για λίγο να ταράξει τα νερά της καθημερινής ζωής.</p>
<p class="1"> Ωστόσο, οι διαφορετικές φάσεις, που εναλλάσσονται στον κύκλο της ζωής, έχουν τους δικούς τους ρυθμούς: οι περίοδοι μοναξιάς διαρκούν τώρα πολύ περισσότερο (Festy, 1990). Στην αρχή, το πέρασμα από τη μοναχική ζωή στη συζυγική γίνεται εύκολα και μαλακά. Αργότερα, καθώς τα παιδιά από τον πρώτο γά-</p>
<p class="20">ΝΑ ΕΙΣΑΙ Ο ΕΑΥΤΟΣ ΣΟΥ</p>
<p class="1">μο απαιτούν μεγάλη φροντίδα, δεν υπάρχει πια η ίδια υλική και συ­ναισθηματική διαθεσιμότητα. Στην ηλικία μεταξύ 50-55 χρόνων, οι υποψήφιοι αρχίζουν να μειώνονται αισθητά: οι περίοδοι μοναξιάς, τώρα, όχι μόνο διαρκούν περισσότερο αλλά κινδυνεύουν πια να κρα­τήσουν για πάντα.</p>
<p class="1">Η προτροπή να είσαι ο εαυτός σου, ωθεί όλο και περισσότερα άτομα να δοκιμάσουν να ζήσουν φάσεις μοναχικής ζωής: έτσι οι περισσότε­ροι κάνουν τα πρώτα τους βήματα στην ενήλικη ζωή. Είναι μια ώθη­ση απροσδιόριστη, όμως επιτακτική, που συχνά ξεπερνά τη θέλησή τους.</p>
<p class="1"> Μερικοί άνθρωποι επηρεάζονται περισσότερο και συνεχίζουν για πολύ καιρό να ζουν μόνοι (άλλοι πάλι κλείνουν γρήγορα αυτή την παρένθεση). Ποιοι είναι αυτοί; Για ποιους λόγους;</p>
<p class="1"> Το ερώτημα αυτό μας επιτρέπει να υπογραμμίσουμε, για μια ακόμα φορά, πόσο σύνθετος είναι ο μηχανισμός που καθορίζει μια πορεία ζωής, εξαρτιέται από ενδογενείς όσο και από εξωγενείς παρά­γοντες, υποκειμενικούς και αντικειμενικούς, ατομικούς και κοινωνι­κούς. Ωστόσο, το ιστορικό κίνημα στο σύνολό του είναι ξεκάθαρο: ωθεί όλο και περισσότερα νέα άτομα στη δυναμική της ανεξαρτησίας. Παράλληλα, το ίδιο το κίνημα αντλεί δύναμη από αυτούς που προ­σχωρούν σ’ αυτό: ακριβώς γιατί επηρεάζονται πολλοί, που με τη σει­ρά τους επηρεάζουν κι άλλους. Καθένας παρασύρεται για δικούς του λόγους, ίσως μπορούσαμε να αναφέρουμε μερικούς. Μπορεί βέβαια να υπάρξουν λάθη ερμηνείας. Γιατί, οι φαινομενικοί λόγοι, πολλές φορές, είναι απλές προφάσεις' υπάρχει δυσαρμονία ανάμεσα στο αρχι­κό κίνητρο (που συχνά είναι ασήμαντο) και στις συνέπειες που φέρνει σε μια πορεία ζωής (που συχνά είναι πολύ σημαντικές). Καμιά φο­ρά, αρκεί ένας κόκκος άμμου για να εξελιχθεί μια κατάσταση σε φά­ση μοναχικής ζωής.</p>
<p class="1"> </p>
<p class="220">Να ζεΐς με στέρηση</p>
<p class="1">Η προσμονή κάνει το παρόν να μοιάζει άδειο και μηχανικό. Ο πραγ­ματικός Εαυτός μετατίθεται σ’ έναν παράλληλο, φανταστικό κόσμο, εκεί που τον μεταφέρει η γυναίκα. Έτσι που ο σάρκινος εαυτός να θυμίζει υποκατάστατο: η ζωή χάνει την ουσία και το νόημά της. Η Αναμπέλ αρνείται να γευτεί τις χαρές (που όμως αισθάνεται) της μοναχικής ζωής. «Γιατί θα ’ναι απλά μια φάση μόνο. Φοβάμαι τρο­μαχτικά να κοιτάξω μια μέρα τη ζωή μου προς τα πίσω και να μη δω τίποτα' μονάχα κενό και χάος.» Ο εξιδανικευμένος Έρωτας δυ­ναμώνει τη γενική τάση για προσμονή και της δίνει πρόσωπο' η υπέρμετρη προσδοκία για τον Πρίγκιπα αποδυναμώνει τη συγκεκρι­μένη ταυτότητα, που είναι ήδη εξασθενημένη. Η διαδικασία γίνεται σταδιακά. Όταν η προσμονή είναι ελεγχόμενη, και για κάποιο διά­στημα μόνο (πολύ συχνό φαινόμενο), δεν υπάρχει πρόβλημα: πώς θα ’ταν η ζωή χωρίς όνειρα; Αν όμως αυτό γίνεται συστηματικά, πέ­ρα από το μέτρο, αν υπάρχει άρνηση της πραγματικότητας, τότε πέ­φτει στην άβυσσο της μαύρης μοναξιάς. Μέχρι που χάνει εντελώς την προσωπικότητά της. «Έχω συντρίβει από την προσμονή» (Μαρία).</p>
<p>Η απόλυτη προσμονή έχει σχέση με την ταυτότητα που ορίζεται από τη στέρηση, ακριβώς γιατί απουσιάζουν άλλα στηρίγματα: το παρόν είναι μια συνεχής έλλειψη. Είναι κάτι που συναντάμε συχνά στα λαϊκά στρώματα, όπου η θετική ταυτότητα εξαρτιέται από το αν κάνεις αυτό που θεωρείται φυσιολογικό (Schwartz, 1990). «Ούτε δου­λειά, ούτε άντρας, ούτε παιδιά, σίγουρα όλοι θα σκέφτονται: τότε τι άλλο μένει;» (Φλώρα). Ο κανόνας της προσωπικής ζωής («σύζυγος, μωρό, σπίτι») προβάλλει τότε όλη την καταστροφική του δύναμη και κάνει πιο δυνατό το αρνητικό. Έτσι, καμιά φορά, χάνονται και τα πιο μικρά σημεία αναφοράς που έχει η καθημερινή ζωή, καταστρέφο- νται οι ρυθμοί και η ισορροπία. «Όσο περισσότερο δεν κάνω τίποτα, τόσο λιγότερα μπορώ να κάνω. Πολλές φορές φτάνει μεσημέρι και είμαι ακόμα στο κρεβάτι, νιώθω πως δεν είμαι τίποτα, τίποτα για μένα, τίποτα για κανέναν, ότι δεν υπάρχω καν". </p>
<p> </p>
<p>Κείμενο του θεραπευτή Claude Kauffman </p>

Σχετικά άρθρα