Ζώντας με Ηπατίτιδα C: Θεραπείες και Δυσκολίες

03/02/2015
Ομάδα Σύνταξης
Παθολογία

Του Γιώργου Καλαμίτση, Προέδρου συλλόγου ασθενών ήπατος Ελλάδος ''Προμηθέας'' και executive Board member, european region of the World Hepatitis Alliance.
Μια μεγάλη πρόκληση που θα αντιμετωπίσει στο μέλλον το σύστημα υγείας είναι ο σοβαρός αριθμός αδιάγνωστων ασθενών που ζουν με ηπατίτιδα C. Στην Ελλάδα οι άνθρωποι που ζουν με ηπατίτιδα C είναι περίπου 180.000. Πρόκειται για μια νόσο ασυμπτωματική, καθώς οι περισσότεροι ασθενείς, περίπου το 80%, δυστυχώς παραμένουν στο σκοτάδι.
Θα χρειαστεί σχεδιασμός και υλοποίηση ενός σχεδίου αντιμετώπισης της νόσου, καθώς μέσα στα επόμενα χρόνια θα έρθουμε αντιμέτωποι με τις συνέπειες που συσχετίζονται με τη νόσο, όπως κίρρωση του ήπατος και καρκίνο στο ήπαρ. Με βάση όλα τα τελευταία δεδομένα, τα επόμενα χρόνια αναμένεται να αυξηθούν ραγδαίως οι θάνατοι εξαιτίας της ηπατίτιδας C.
Η πρόσφατη ανακάλυψη των καινούργιων θεραπειών αναπτέρωσε την ελπίδα για τη συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων που ζουν με τη νόσο, καθώς έχουν τη δυνατότητα να θεραπεύσουν την ασθένεια με ποσοστά επιτυχίας που αγγίζουν το 100%. Τα πλεονεκτήματα αυτών των φαρμάκων δεν σταματάνε εκεί, καθώς ο ασθενής μπορεί να επιτύχει ίαση μέσα σε διάστημα 8-12 εβδομάδων και επιπλέον χωρίς παρενέργειες. Πλέον οι ασθενείς έχουν τη δυνατότητα να συνεχίζουν να πηγαίνουν στην δουλειά τους και να πληρώνουν τους φόρους τους παράλληλα με την θεραπεία τους .
Οι καινούργιες θεραπείες αποτελούν μια επαναστατική εξέλιξη στην αντιμετώπιση της ηπατίτιδας C. Δυστυχώς, από μόνη της, η ανακάλυψη, δεν μπορεί να προσφέρει ουσιαστική διαφορά σε σχέση με ότι συνέβαινε όλα αυτά τα χρόνια με τις παλιότερες θεραπείες. Απαραίτητο είναι να αποκτήσουν πρόσβαση σε αυτά τα φάρμακα οι γιατροί και οι ασθενείς που τα χρειάζονται. Μέχρι τότε θα είναι ένα δώρο άδωρο.
Οι μελέτες κόστους-αποτελεσματικότητας έχουν αποδείξει ότι τα πλεονεκτήματα αυτών των θεραπειών υπερκαλύπτουν το κόστος των φαρμάκων. Παρόλα αυτά, τα κριτήρια εισαγωγής στη θεραπεία, παραμένουν στενά. Για να αποκτήσει πρόσβαση ο Έλληνας ασθενής χρειάζεται να έχει φτάσει σε προχωρημένη ίνωση ή κίρρωση και να έχει στο ενεργητικό του μια αποτυχημένη προσπάθεια με τα παλιότερα θεραπευτικά σχήματα.
Υποχρεώνουμε τον ασθενή να ακολουθήσει ένα σχήμα με ποσοστά επιτυχίας που δεν ξεπερνάνε το 30%, με φρικτές παρενέργειες, που στις περισσότερες των περιπτώσεων θα τον αφήσει για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα εκτός εργασίας. Οι περισσότεροι ασθενείς, γνωρίζοντας ότι υπάρχει η πιθανότητα να έρθουν αντιμέτωποι με εξοντωτικές παρενέργειες, αντιδρούν σε αυτές τις θεραπευτικές επιλογές.
Το κόστος αντιμετώπισης της Ηπατίτιδας C αυξάνει ανάλογα με το στάδιο σοβαρότητας της ασθένειας. Η καθυστέρηση έναρξης της θεραπείας έχει συχνά ως αποτέλεσμα την επιδείνωση της ηπατικής ίνωσης και κατά συνέπεια την αύξηση των άμεσων και έμμεσων δαπανών για την αντιμετώπιση του ασθενούς αλλά και την αυξημένη θνητότητα, καθώς έχει φανεί ότι η επιβίωση 5-ετη μετά την ανάπτυξη μη-αντιρροπούμενης κίρρωσης είναι μόλις 50%. Ιδιαίτερα για τα φάρμακα εφαρμόζεται επί του παρόντος το οξύμωρο, αυτά να χορηγούνται μόνο όταν η νόσος έχει προχωρήσει σημαντικά· χορηγούνται δηλαδή υψηλού κόστους θεραπείες όταν είναι πλέον λιγότερο αποτελεσματικές και η καρκινογένεση έχει ξεκινήσει.
Το κόστος των φαρμάκων αποτελεί δικαιολογία για την ανυπαρξία ενός ξεκάθαρου σχεδίου αντιμετώπισης της ασθένειας. Η επιτροπή διαπραγμάτευσης τιμών του ΕΟΠΥΥ δεν λειτούργησε ποτέ, η εισαγωγή αυτών των φαρμάκων έγινε με άνευ λόγου καθυστέρηση από τον ΕΟΦ, η πρόσβαση των ασθενών γίνεται με αντιεπιστημονικό τρόπο που έρχεται σε σύγκρουση με τις πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες που έχει εκδώσει το ΚΕΕΛΠΝΟ.