To Oιδιπόδειο σύμπλεγμα: Τι είναι και πότε εμφανίζεται;

<p><strong>Σε κάθε ηλικία οι κατάλληλες απαγορεύσεις</strong></p>
<p>Πως μπορούν να ασκήσουν οι γονείς μια ήρεμη  και αποτελεσματική εξουσία</p>
<p>Από την </p>
<p><strong>Ελένη Λαζαράτου</strong></p>
<p><strong>Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παιδοψυχιατρικής, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών.</strong></p>
<p><strong><img src="" alt="Αποτέλεσμα εικόνας για Ελένη Λαζαράτου" /></strong></p>
<p>1) Η εκπαίδευση γίνεται  με το παράδειγμα</p>
<p>Είναι μάταιο να ελπίζουμε να θέσουμε κανόνες και νόμους που δεν υιοθετούμε εμείς οι ίδιοι. Το παιδί δεν μπορεί να ασπαστεί το μήνυμα «κάνε ότι λέω αλλά μην κάνεις ότι κάνω».</p>
<p>2) Η σαφήνεια και η συνέχεια</p>
<p>Κανένα παιδί  δεν μπορεί να ακολουθήσει ασαφείς, αμφίσημους κανόνες, πού κυμαίνονται ανάλογα με τη διάθεση του γονέα. Η αμφιθυμία για κανόνες για τους οποίους ο ίδιος ο γονέας δεν νοιώθει σίγουρος γίνεται γρήγορα αντιληπτή. Αν το παιδί καταλάβει ότι ο γονέας δεν είναι αποφασισμένος να τους επιβάλλει, το παιγνίδι έχει χαθεί. Επίσης αυταρχικοί κανόνες που δεν μπορεί λογικά να εξηγηθούν δεν μπορεί να γίνουν σεβαστοί από το παιδί.</p>
<p>3) Να είναι σαφής η θέση του καθένα</p>
<p> Η εξουσία πρέπει να στηρίζεται στη διαφορά της ηλικίας και των γενεών. Τα παιδιά ακόμη και τα πιο ώριμα δεν είναι ενήλικες σε μικρογραφία. Με το να τους φερόμαστε σαν ίσους, σαν φίλους, να τους εκμυστηρευόμαστε τα μυστικά μας τους προκαλεί άγχος που δεν μπορούν να διαχειριστούν. Η διαφορά των γενεών τα βοηθάει να δομηθούν.</p>
<p>Αυτές οι αρχές ισχύουν όποια και να είναι η ηλικία του παιδιού. Μόνο η φύση των απαγορεύσεων και των κανόνων εξελίσσεται. Δεν υπάρχουν γενικοί κανόνες, ούτε ίδιες λύσεις για όλους. Κάθε κατάσταση εξατομικεύεται ανάλογα με τις συνθήκες, τον χαρακτήρα του κάθε γονέα και του κάθε παιδιού. Υπάρχουν όμως συχνές καταστάσεις ανάλογα με την ηλικία και πολλές πιθανότητες να τις συναντήσουν οι περισσότεροι γονείς.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>3-6 ετών </strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Θέλει να παντρευτεί τη μαμά του</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Είναι η περίοδος που σύμφωνα με την ψυχαναλυτική θεωρία τα παιδιά βιώνουν το Οιδιπόδειο σύμπλεγμα. Σ’ αυτή την ηλικία τα αγόρια επιδιώκουν στενότερη σχέση με τη μητέρα τους και τα κορίτσια με τον πατέρα τους. Οι λεκτικά ξεκάθαρες απαγορεύσεις «όχι δεν θα παντρευτείς τη μαμά σου» θα πρέπει να συνοδεύονται και με αλλαγές στη συμπεριφορά των γονέων. Είναι π.χ. καιρός το παιδί να πάψει να μοιράζεται το κρεβάτι το γονέων, αν δεν το είχε κάνει μέχρι τότε.</p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Αυνανισμός</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Το παιδί σ’ αυτή την ηλικία πιθανόν να έχει ανακαλύψει τον αυνανισμό και να αρέσκεται σ’ αυτή τη δραστηριότητα. Δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, ούτε είναι κάτι που θα πρέπει να απαγορευθεί. Υπάρχει μόνο μια συνθήκη που θα πρέπει να σέβεται: να το κάνει μόνο του στο δωμάτιο του. Είναι ίσως η στιγμή να του εξηγήσετε ότι το σώμα του του ανήκει και ότι κανένας άλλος, παιδί ή ενήλικας δεν έχει δικαίωμα να το κοιτάει ή να το ακουμπάει ενάντια στη θέλησή του. Η πρόληψη για την σεξουαλική κακοποίηση αρχίζει νωρίς και το παιδί πρέπει να είναι ενημερωμένο για να μπορέσει να προστατευτεί.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong> </strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Αρνείται να πάει σχολείο</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Για το μικρό παιδί η άρνηση να πάει σχολείο συνδέεται με το άγχος αποχωρισμού. Φοβάται να αποχωρισθεί τη μαμά του και να αφήσει τη σιγουριά του σπιτιού του. Ο παιδικός σταθμός, το νηπιαγωγείο είναι χώροι άγνωστοι και χρειάζεται ένας χρόνος προσαρμογής. Πρέπει να παίρνουμε τους φόβους και τις δυσκολίες του υπ’ όψη μας, χωρίς ωστόσο να υποχωρούμε. Πολλές φορές είναι οι ανησυχίες της ίδιας της μητέρας για το τι μπορεί να συμβεί στο παιδί όταν είναι μακριά της που το εμποδίζουν να αυτονομηθεί και να μεγαλώσει.</p>

Σχετικά άρθρα