Οικογένεια

Δυσλεξία:Τα προβλήματα σε γραφή και ανάγνωση

Αναγνώστρια μας ρωτά για το θέμα της δυσλεξίας.
Καλησπέρα σας. Εχω ένα γιο ο οποίος έχει δυσλεξία. Συγκεκριμένα δυσαναγνωσία και δυσορθογραφία. Ασχολήθηκα πολύ η ίδια με την εκπαίδευση του και με την φροντίδα των δασκάλων και των καθηγητών του, τα πάει περίφημα στο σχολείο και είναι πολύ καλός μαθητής με επιδόσεις στα θετικά μαθήματα και στο σχέδιο. Πρόσφατα διάβασα το βιβλίο ,του Ρόναλντ Ντέιβις ο οποίος έχει εφεύρει μια μέθοδο με την οποία οι δυσλεξικοί ξεπερνούν το πρόβλημα της δυσαναγνωσίας. Ήθελα να σας ρωτήσω κατά πόσο είναι αξιόπιστη αυτή η μέθοδος και αν πρέπει να την εμπιστευθώ μιας και στοιχίζει και σε χρήμα και σε χρόνο.
Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων.
Στο ερώτημά σας μας απάντησε ο ειδικός παιδαγωγός, στη Μονάδα Διαταραχών – Υπερκινητικότητας, Προσοχής και Μάθησης του Παιδοψυχιατρικού Τμήματος του Νοσοκομείου Παίδων "Αγλαΐα Κυριακού", κύριος Χρήστος Σκαλούμπακας. 
"Η Δυσλεξία  είναι μια διαταραχή  της ανάγνωσης η οποία  επηρεάζει την ορθογραφημένη γραφή  και την γενικότερη ποιότητα του γραπτού λόγου και έχει νευροβιολογικό υπόβαθρο.Αυτό σημαίνει ότι  δεν εξαλείφεται,  μολονότι είναι απολύτως διαχειρίσιμη.
Από το γραπτό σας καταλαβαίνουμε ότι το παιδί σας έχει καταφέρει να επιτύχει πολλά πράγματα στην σχολική του σταδιοδρομία παρά τη δυσχέρεια αυτή, κάτι που ισχύει για χιλιάδες άλλα παιδιά που έχουν καταφέρει να ολοκληρώσουν τη σχολική τους σταδιοδρομία με επιτυχία, να εισαχθούν σε σχολή της αρεσκείας τους και σήμερα να είναι εξαίρετοι επαγγελματίες.
Οι περισσότεροι έχουν μάθει να ζουν με τις δυσκολίες αυτές με μεγάλη επιτυχία.  Υπάρχουν τρόποι που μπορεί κάποιος να βοηθήσει το παιδί του να βελτιώσει την αναγνωστική ή την ορθογραφική του ικανότητα, κάποιοι από τους οποίους έχουν ελεγχθεί και επιστημονικά.
Το πρόγραμμα Ντέηβις δεν έχει τύχει αυτού του τύπου τον έλεγχο, χωρίς αυτό να αποτελεί μομφή για τον επαγγελματία που το χρησιμοποιεί, απλά δεν έχει κριθεί με τρόπο που θα καθιστούσε σαφές το  αν και πού υπερτερεί συγκριτικά με άλλες προσεγγίσεις. Θα ήμουν επίσης επιφυλακτικός απέναντι σε προσεγγίσεις που αναφέρονται στη Δυσλεξία ως "χάρισμα", κάτι που ισχυρίζεται η συγκεκριμένη μέθοδος.
Παρότι τα περισσότερα παιδιά με την κατάλληλη υποστήριξη καταφέρουν να διαχειριστούν τις συνέπειες της Δυσλεξίας, το να τη χαρακτηρίζει κάποιος  "χάρισμα" μάλλον υποτιμά τη νοημοσύνη πολλών ανθρώπων που είναι Δυσλεξικοί και έχουν ταλαιπωρηθεί αρκετά από αυτή τους τη δυσκολία".
Με τιμή
Χρήστος Σκαλούμπακας

Πώς αντιμετωπίζουμε τη ζήλια ανάμεσα στα αδέρφια;

Αναγνώστριά μας ρωτά:
"Έχω δύο παιδιά. Το ένα 2,5 ετών και το άλλο 6 μηνών. Αν και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, προσπαθήσαμε με τη γυναίκα μου να προετοιμάσουμε το γιο μας για τον ερχομό της αδερφής του. Του μιλούσαμε καθημερινά για την αδερφή του. Όταν γεννήθηκε η Αργυρώ, ο Βαγγέλης έδειξε να ζηλεύει. Ακόμα και τώρα, με την πρώτη ευκαιρία την κάνει να κλαίει. Προσπωπικά, του δίνω το χώρο και το χρόνο να μένει μόνος του με την αδερφή του. Το ίδιο και η γυναίκα μου. Δεν συμβαίνει το ίδιο με τη γιαγιά όμως, που κάθε φορά που πλησιάζει ο γιος μας την αδερφή του, αρχίζει και του φωνάζει . Πώς θα μπορούσα να χειριστώ την αποδεδειγμένη ζήλια του γιου μου;"
Αγαπητή αναγνώστρια. Απευθύναμε τον προβληματισμό μας στην οικογενειακή θεραπεύτρια κυρία Ερατώ Χατζημιχελάκη.

Μια πρώτη και βασική συμβουλή που πρέπει να δώσουμε είναι να προσπαθήσουν οι γονείς να εντάξουν το μεγάλο παιδί  στη διαδικασία περιποίησης του μικρού παιδιού και βέβαια να μη δίνουν μεγάλη σημασία στην συμπεριφορά αυτή της ζήλιας. Την αφήνουμε να περνά απαρατήρητη, να μην προκαλεί αναστάτωση στο οικογενειακό περιβάλλον.
Σας εξηγήσουμε λίγο πιο αναλυτικά αυτές τις δυο συμβουλές.
Ξαφνικά έρχεται ένα άλλο πλάσμα στην οικογένεια που τραβάει όλη την προσοχή πάνω του. Γίνεται αντικείμενο ενδιαφέροντος κυρίως της μαμάς η οποία σε αυτή την χρονική περίοδο έχει το μεγαλύτερο βάρος της φροντίδας του. Ο αναγνώστης μας πρέπει να επιδιώκει λοιπόν, κατά κύριο λόγο να αφήνει το παιδί μαζί με τη μητέρα του στον ίδιο χώρο. Το παιδί νιώθει μάλλον την έλλειψη της μητέρας που στα μάτια του αφοσιώθηκε «αλλού». Είναι πολύ πιο χρήσιμη αυτή η τακτική από το να αφήνει το παιδί μαζί με το αδερφάκι του.
Τι νιώθει το μεγάλο αδερφάκι;
Νιώθει ότι έχασε τον πρώτο λόγο, το ενδιαφέρον της μαμάς και ότι τώρα όλοι ασχολούνται με τη μικρότερη αδερφή του. Νιώθει φόβο, ότι θα χάσει την αγάπη των γονιών. Τα παιδιά σε αυτή την ηλικία πιστεύουν ότι η αγάπη δεν μοιράζεται. Η μαμά όσο μπορεί πρέπει να του δώσει χρόνο, να αφιερώσει χρόνο στην επικοινωνία των δυο τους,  χωρίς την παρεμβολή του μικρού παιδιού.
Μη δίνετε παραπάνω σημασία στο γεγονός από όσο πρέπει.
Είναι μια φυσιολογική συμπεριφορά και δε χρειάζεται να γίνει οικογενειακό ζήτημα. Παρεμβαίνουμε βέβαια αν δούμε ότι η συμπεριφορά του μεγάλου παιδιού μπορεί να γίνει επικίνδυνη και έχουμε το νου μας για κίνδυνο τραυματισμού.
Προσπαθήστε να μην γίνεστε επικριτικοί σαν γονείς.
Αντίθετα, πρέπει να ενθαρρύνουμε το μεγάλο παιδί, λέγοντας  “σε εμπιστεύομαι και πιστεύω ότι θα κάνεις το καλύτερο για το αδερφάκι σου”.  Το παιδί έχει το δικαίωμα να ζηλεύει όσο και αν μας φαίνεται περίεργο. Εμείς δε χρειάζεται να δημιουργήσουμε ενοχές στο παιδί για τον τρόπο που αισθάνεται. Απλά, δεν ενισχύουμε τη συμπεριφορά του αυτή και όπως είπαμε φαινομενικά, την αφήνουμε να περνά απαρατήρητη.
Κάτι που θα πρότεινα:
Ας δοκιμάσει η μητέρα που συνήθως είναι αυτή που λείπει στο παιδί να του αφιερώσει λίγο χρόνο παραπάνω. Ας προσπαθήσει να πηγαίνει βόλτες, για παράδειγμα μαζί του όταν κάποιος άλλος μπορεί να κρατήσει το παιδί. Και επειδή όπως μας λέει η αναγνώστρια βοηθά και η γιαγιά η οποία μάλιστα, φωνάζει, προσεγγίστε αυτή τη γυναίκα και βάλτε τη στο παιχνίδι σας. Εξηγήστε της για ποιο λόγο πρέπει να αλλάξει και εκείνη τη συμπεριφορά της όπως και εσείς. Μη την παρεξηγείται. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία άνθρωποι έχουν τις δικές τους αντιλήψεις και είναι πολλές φορές πιο δύσκολο να καταλάβουν.

Οι γονείς μαθαίνουν το τσιγάρο στα παιδιά, όχι οι φίλοι.

Η επιρροή των γονιών και του φιλικού περιβάλλοντος των παιδιών όσο εκείνα βρίσκονται ακόμη στην προεφηβική ηλικία και τις τελευταίες τάξεις του δημοτικού είναι πιο σημαντική από αυτή των φίλων τους στο γυμνάσιο και το λύκειο, όσον αφορά στο κάπνισμα λένε οι ειδικοί.
Αν οι γονείς ή το περιβάλλον τους καπνίζει είναι πιο πιθανό να ωθήσει ένα παιδί στο κάπνισμα απ’ ότι ένας φίλος στο σχολείο υποστηρίζει μια νέα έρευνα του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας.
Οι ερευνητές ανέλυσαν διαχρονικά δεδομένα από 1.001 εφήβους. Η πλήρης μελέτη ακολούθησε εφήβους από την ηλικία των 11 ετών μέχρι την ενηλικίωσή τους. Τα αποτελέσματά τους δείχνουν ότι ενώ όσο τα παιδιά προχωρούν ηλικιακά αυξάνει και η επιρροή των φίλων, την ίδια ώρα η επιρροή των γονιών μένει σταθερή καθ’ όλη τη διάρκεια της εφηβείας όσον αφορά στο κάπνισμα.
Πιο επιρρεπή ως προς την υιοθέτηση κακών συνηθειών φίλων τους είναι τα αγόρια απ’ ότι τα κορίτσια.
Στο μεταξύ μια άλλη έρευνα αποδεικνύει τα αίτια του καπνίσματος σε άνδρες και γυναίκες.

Οι άντρες καπνίζουν για την πλάκα τους, ενώ οι γυναίκες καπνίζουν για να χαλαρώσουν τα τεταμένα νεύρα τους, υποστηρίζει μία βρετανική δημοσκόπηση.

Η πλειοψηφία των αντρών καπνιστών -56%- τόνισε πως καπνίζει τα περισσότερα τσιγάρα όταν βρίσκεται σε παρέα, σε σύγκριση μ το 48% των γυναικών, κάτι που υποδεικνύει πως το κάπνισμα είναι περισσότερο κοινωνικά αποδεκτό για τους άντρες.

Η έρευνα ανακάλυψε πως το 33% των γυναικών καπνίζει περισσότερο όταν είναι αγχωμένο, ενώ το 55% των αντρών τόνισε πως εθίστηκε στο τσιγάρο, περισσότερο για κοινωνικούς λόγους, παρά εξαιτίας της νικοτίνης.

Περισσότερο από το 66% των γυναικών και 54% των ανδρών παραδέχθηκαν, επίσης, πως έχουν προσπαθήσει τουλάχιστον μία φορά να σταματήσουν το κάπνισμα.

Ο δρ. Τζο Χέμινγκς, καθηγητής ψυχοσωματικής, δήλωσε: «Η συμπεριφορά αυτή αποδεικνύει πως το κάπνισμα είναι πιο κοινωνικά αποδεκτό για τον ανδρικό πληθυσμό, παρά για τον γυναικείο, κάτι που είναι παράλογο, ειδικά στις μέρες μας, και μπορεί να συνδεθεί με το γεγονός πως οι γυναίκες συνδέουν το κάπνισμα με μιας μορφής ντροπιαστική πράξη».

Δυσλεξία:Τα προβλήματα σε γραφή και ανάγνωση

Αναγνώστρια μας ρωτά για το θέμα της δυσλεξίας.
Καλησπέρα σας. Εχω ένα γιο ο οποίος έχει δυσλεξία. Συγκεκριμένα δυσαναγνωσία και δυσορθογραφία. Ασχολήθηκα πολύ η ίδια με την εκπαίδευση του και με την φροντίδα των δασκάλων και των καθηγητών του, τα πάει περίφημα στο σχολείο και είναι πολύ καλός μαθητής με επιδόσεις στα θετικά μαθήματα και στο σχέδιο. Πρόσφατα διάβασα το βιβλίο ,του Ρόναλντ Ντέιβις ο οποίος έχει εφεύρει μια μέθοδο με την οποία οι δυσλεξικοί ξεπερνούν το πρόβλημα της δυσαναγνωσίας. Ήθελα να σας ρωτήσω κατά πόσο είναι αξιόπιστη αυτή η μέθοδος και αν πρέπει να την εμπιστευθώ μιας και στοιχίζει και σε χρήμα και σε χρόνο.
Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων.
Στο ερώτημά σας μας απάντησε ο ειδικός παιδαγωγός, στη Μονάδα Διαταραχών – Υπερκινητικότητας, Προσοχής και Μάθησης του Παιδοψυχιατρικού Τμήματος του Νοσοκομείου Παίδων "Αγλαΐα Κυριακού", κύριος Χρήστος Σκαλούμπακας. 
"Η Δυσλεξία  είναι μια διαταραχή  της ανάγνωσης η οποία  επηρεάζει την ορθογραφημένη γραφή  και την γενικότερη ποιότητα του γραπτού λόγου και έχει νευροβιολογικό υπόβαθρο.Αυτό σημαίνει ότι  δεν εξαλείφεται,  μολονότι είναι απολύτως διαχειρίσιμη.
Από το γραπτό σας καταλαβαίνουμε ότι το παιδί σας έχει καταφέρει να επιτύχει πολλά πράγματα στην σχολική του σταδιοδρομία παρά τη δυσχέρεια αυτή, κάτι που ισχύει για χιλιάδες άλλα παιδιά που έχουν καταφέρει να ολοκληρώσουν τη σχολική τους σταδιοδρομία με επιτυχία, να εισαχθούν σε σχολή της αρεσκείας τους και σήμερα να είναι εξαίρετοι επαγγελματίες.
Οι περισσότεροι έχουν μάθει να ζουν με τις δυσκολίες αυτές με μεγάλη επιτυχία.  Υπάρχουν τρόποι που μπορεί κάποιος να βοηθήσει το παιδί του να βελτιώσει την αναγνωστική ή την ορθογραφική του ικανότητα, κάποιοι από τους οποίους έχουν ελεγχθεί και επιστημονικά.
Το πρόγραμμα Ντέηβις δεν έχει τύχει αυτού του τύπου τον έλεγχο, χωρίς αυτό να αποτελεί μομφή για τον επαγγελματία που το χρησιμοποιεί, απλά δεν έχει κριθεί με τρόπο που θα καθιστούσε σαφές το  αν και πού υπερτερεί συγκριτικά με άλλες προσεγγίσεις. Θα ήμουν επίσης επιφυλακτικός απέναντι σε προσεγγίσεις που αναφέρονται στη Δυσλεξία ως "χάρισμα", κάτι που ισχυρίζεται η συγκεκριμένη μέθοδος.
Παρότι τα περισσότερα παιδιά με την κατάλληλη υποστήριξη καταφέρουν να διαχειριστούν τις συνέπειες της Δυσλεξίας, το να τη χαρακτηρίζει κάποιος  "χάρισμα" μάλλον υποτιμά τη νοημοσύνη πολλών ανθρώπων που είναι Δυσλεξικοί και έχουν ταλαιπωρηθεί αρκετά από αυτή τους τη δυσκολία".
Με τιμή
Χρήστος Σκαλούμπακας

Πώς αντιμετωπίζουμε τη ζήλια ανάμεσα στα αδέρφια;

Αναγνώστριά μας ρωτά:
"Έχω δύο παιδιά. Το ένα 2,5 ετών και το άλλο 6 μηνών. Αν και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, προσπαθήσαμε με τη γυναίκα μου να προετοιμάσουμε το γιο μας για τον ερχομό της αδερφής του. Του μιλούσαμε καθημερινά για την αδερφή του. Όταν γεννήθηκε η Αργυρώ, ο Βαγγέλης έδειξε να ζηλεύει. Ακόμα και τώρα, με την πρώτη ευκαιρία την κάνει να κλαίει. Προσπωπικά, του δίνω το χώρο και το χρόνο να μένει μόνος του με την αδερφή του. Το ίδιο και η γυναίκα μου. Δεν συμβαίνει το ίδιο με τη γιαγιά όμως, που κάθε φορά που πλησιάζει ο γιος μας την αδερφή του, αρχίζει και του φωνάζει . Πώς θα μπορούσα να χειριστώ την αποδεδειγμένη ζήλια του γιου μου;"
Αγαπητή αναγνώστρια. Απευθύναμε τον προβληματισμό μας στην οικογενειακή θεραπεύτρια κυρία Ερατώ Χατζημιχελάκη.

Μια πρώτη και βασική συμβουλή που πρέπει να δώσουμε είναι να προσπαθήσουν οι γονείς να εντάξουν το μεγάλο παιδί  στη διαδικασία περιποίησης του μικρού παιδιού και βέβαια να μη δίνουν μεγάλη σημασία στην συμπεριφορά αυτή της ζήλιας. Την αφήνουμε να περνά απαρατήρητη, να μην προκαλεί αναστάτωση στο οικογενειακό περιβάλλον.
Σας εξηγήσουμε λίγο πιο αναλυτικά αυτές τις δυο συμβουλές.
Ξαφνικά έρχεται ένα άλλο πλάσμα στην οικογένεια που τραβάει όλη την προσοχή πάνω του. Γίνεται αντικείμενο ενδιαφέροντος κυρίως της μαμάς η οποία σε αυτή την χρονική περίοδο έχει το μεγαλύτερο βάρος της φροντίδας του. Ο αναγνώστης μας πρέπει να επιδιώκει λοιπόν, κατά κύριο λόγο να αφήνει το παιδί μαζί με τη μητέρα του στον ίδιο χώρο. Το παιδί νιώθει μάλλον την έλλειψη της μητέρας που στα μάτια του αφοσιώθηκε «αλλού». Είναι πολύ πιο χρήσιμη αυτή η τακτική από το να αφήνει το παιδί μαζί με το αδερφάκι του.
Τι νιώθει το μεγάλο αδερφάκι;
Νιώθει ότι έχασε τον πρώτο λόγο, το ενδιαφέρον της μαμάς και ότι τώρα όλοι ασχολούνται με τη μικρότερη αδερφή του. Νιώθει φόβο, ότι θα χάσει την αγάπη των γονιών. Τα παιδιά σε αυτή την ηλικία πιστεύουν ότι η αγάπη δεν μοιράζεται. Η μαμά όσο μπορεί πρέπει να του δώσει χρόνο, να αφιερώσει χρόνο στην επικοινωνία των δυο τους,  χωρίς την παρεμβολή του μικρού παιδιού.
Μη δίνετε παραπάνω σημασία στο γεγονός από όσο πρέπει.
Είναι μια φυσιολογική συμπεριφορά και δε χρειάζεται να γίνει οικογενειακό ζήτημα. Παρεμβαίνουμε βέβαια αν δούμε ότι η συμπεριφορά του μεγάλου παιδιού μπορεί να γίνει επικίνδυνη και έχουμε το νου μας για κίνδυνο τραυματισμού.
Προσπαθήστε να μην γίνεστε επικριτικοί σαν γονείς.
Αντίθετα, πρέπει να ενθαρρύνουμε το μεγάλο παιδί, λέγοντας  “σε εμπιστεύομαι και πιστεύω ότι θα κάνεις το καλύτερο για το αδερφάκι σου”.  Το παιδί έχει το δικαίωμα να ζηλεύει όσο και αν μας φαίνεται περίεργο. Εμείς δε χρειάζεται να δημιουργήσουμε ενοχές στο παιδί για τον τρόπο που αισθάνεται. Απλά, δεν ενισχύουμε τη συμπεριφορά του αυτή και όπως είπαμε φαινομενικά, την αφήνουμε να περνά απαρατήρητη.
Κάτι που θα πρότεινα:
Ας δοκιμάσει η μητέρα που συνήθως είναι αυτή που λείπει στο παιδί να του αφιερώσει λίγο χρόνο παραπάνω. Ας προσπαθήσει να πηγαίνει βόλτες, για παράδειγμα μαζί του όταν κάποιος άλλος μπορεί να κρατήσει το παιδί. Και επειδή όπως μας λέει η αναγνώστρια βοηθά και η γιαγιά η οποία μάλιστα, φωνάζει, προσεγγίστε αυτή τη γυναίκα και βάλτε τη στο παιχνίδι σας. Εξηγήστε της για ποιο λόγο πρέπει να αλλάξει και εκείνη τη συμπεριφορά της όπως και εσείς. Μη την παρεξηγείται. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία άνθρωποι έχουν τις δικές τους αντιλήψεις και είναι πολλές φορές πιο δύσκολο να καταλάβουν.

Οι γονείς μαθαίνουν το τσιγάρο στα παιδιά, όχι οι φίλοι.

Η επιρροή των γονιών και του φιλικού περιβάλλοντος των παιδιών όσο εκείνα βρίσκονται ακόμη στην προεφηβική ηλικία και τις τελευταίες τάξεις του δημοτικού είναι πιο σημαντική από αυτή των φίλων τους στο γυμνάσιο και το λύκειο, όσον αφορά στο κάπνισμα λένε οι ειδικοί.
Αν οι γονείς ή το περιβάλλον τους καπνίζει είναι πιο πιθανό να ωθήσει ένα παιδί στο κάπνισμα απ’ ότι ένας φίλος στο σχολείο υποστηρίζει μια νέα έρευνα του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας.
Οι ερευνητές ανέλυσαν διαχρονικά δεδομένα από 1.001 εφήβους. Η πλήρης μελέτη ακολούθησε εφήβους από την ηλικία των 11 ετών μέχρι την ενηλικίωσή τους. Τα αποτελέσματά τους δείχνουν ότι ενώ όσο τα παιδιά προχωρούν ηλικιακά αυξάνει και η επιρροή των φίλων, την ίδια ώρα η επιρροή των γονιών μένει σταθερή καθ’ όλη τη διάρκεια της εφηβείας όσον αφορά στο κάπνισμα.
Πιο επιρρεπή ως προς την υιοθέτηση κακών συνηθειών φίλων τους είναι τα αγόρια απ’ ότι τα κορίτσια.
Στο μεταξύ μια άλλη έρευνα αποδεικνύει τα αίτια του καπνίσματος σε άνδρες και γυναίκες.

Οι άντρες καπνίζουν για την πλάκα τους, ενώ οι γυναίκες καπνίζουν για να χαλαρώσουν τα τεταμένα νεύρα τους, υποστηρίζει μία βρετανική δημοσκόπηση.

Η πλειοψηφία των αντρών καπνιστών -56%- τόνισε πως καπνίζει τα περισσότερα τσιγάρα όταν βρίσκεται σε παρέα, σε σύγκριση μ το 48% των γυναικών, κάτι που υποδεικνύει πως το κάπνισμα είναι περισσότερο κοινωνικά αποδεκτό για τους άντρες.

Η έρευνα ανακάλυψε πως το 33% των γυναικών καπνίζει περισσότερο όταν είναι αγχωμένο, ενώ το 55% των αντρών τόνισε πως εθίστηκε στο τσιγάρο, περισσότερο για κοινωνικούς λόγους, παρά εξαιτίας της νικοτίνης.

Περισσότερο από το 66% των γυναικών και 54% των ανδρών παραδέχθηκαν, επίσης, πως έχουν προσπαθήσει τουλάχιστον μία φορά να σταματήσουν το κάπνισμα.

Ο δρ. Τζο Χέμινγκς, καθηγητής ψυχοσωματικής, δήλωσε: «Η συμπεριφορά αυτή αποδεικνύει πως το κάπνισμα είναι πιο κοινωνικά αποδεκτό για τον ανδρικό πληθυσμό, παρά για τον γυναικείο, κάτι που είναι παράλογο, ειδικά στις μέρες μας, και μπορεί να συνδεθεί με το γεγονός πως οι γυναίκες συνδέουν το κάπνισμα με μιας μορφής ντροπιαστική πράξη».