Οι ιδεοληψίες είναι ανεπιθύμητες σκέψεις, εικόνες ή παρορμήσεις οι οποίες 'εισβάλλουν' επαναληπτικά και επίμονα στο μυαλό του πάσχοντα από Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, χωρίς ο ίδιος να το θέλει. Οι σκέψεις αυτές είναι συνήθως ξένες προς την προσωπικότητα του πάσχοντα (προκαλούν με άλλα λόγια κατάπληξη ακόμη και στον ίδιο – πώς μπορώ εγώ να σκέφτομαι κάτι τέτοιο;), έχουν δυσάρεστο περιεχόμενο, και πάντα προκαλούν δυσφορία. Ωστόσο το άτομο με ΙΨΔ πάντα τις αναγνωρίζει ως προϊόν της δικιάς του σκέψης, ακόμη και αν δεν συμφωνεί μαζί τους. Τέλος, το άτομο προσπαθεί να αντισταθεί σ'αυτές τις σκέψεις και να τις διώξει από το μυαλό του, χωρίς όμως επιτυχία πάντα.

Ο σύζυγος της Αμαλίας, ο Γιάννης, που όπως είπαμε έμοιαζε με τον πατέρα της, έχει τον ακριβώς αντίθετο τύπο προσωπικότητας, από τη γυναίκα του. Είναι πολιτικός μηχανικός. Όταν τον γνώρισε η Αμαλία ήταν ακόμα στο πολυτεχνείο. Τελείωνε τη σχολή πολιτικών-μηχανικών και η Αμαλία, που ήταν όπως πάντα φιλόδοξη, σχεδίαζε μελλοντικές συνεργασίες. Ο Γιάννης θα κατασκεύαζε σπίτια και η Αμαλία, που θα γινόταν συμβολαιογράφος, θα έκανε τα συμβόλαια.

Η δυσφορία υποχωρεί μόνον όταν το άτομο προβεί σε κάποια ενέργεια ή πράξη που αισθάνεται την υποχρέωση να κάνει προκειμένου να ανακουφιστεί, δυστυχώς για τον ίδιο μόνο προσωρινά, γιατί η ιδέα επανέρχεται με την ίδια ή περισσότερη ένταση και δυσφορία και άρα πρέπει να ξαναγίνει ο ίδιος κύκλος που δεν τελειώνει. Οι ιδεοληψίες προκαλούν άγχος και οι τελετουργίες ή οι αποφυγές συμβάλλουν στη βραχυπρόθεσμη μείωσή του και ουσιαστικά στη διαιώνιση του προβλήματος.

Κολλημένη με το απολυμαντικό χεριών; Ντουλάπα απόλυτα οργανωμένη, κατά χρώμα, είδος, μέγεθος; Ιδιορρυθμίες όπως αυτές μπορεί απλά να σχετίζονται με το είδος της προσωπικότητάς σας και τις προτιμήσεις σας. Μπορεί όμως να υποδηλώνουν μια πιο σοβαρή κατάσταση: ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (ΙΨΔ), μία κατάσταση η οποία χαρακτηρίζεται από έμμονες ιδέες και καταναγκασμούς.

Γεια σας. Ήθελα και εγώ να ρωτήσω για την ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή αν υπάρχει κάποιος τρόπος θεραπείας της ποιος είναι και πόσο αποτελεσματικός είναι. Ευχαριστώ πολύ.

Η ιδεοληψία αποτελεί, στις μέρες μας, ένα δημοφιλή όρο. Εκφράζει τη γοητεία για ένα πρόσωπο ή ένα αντικείμενο. Είναι το όνομα ενός πολύ γνωστού αρώματος για άντρες και γυναίκες. Όλα αυτά φαίνεται να δείχνουν ότι η εμμονή είναι μια αποδεκτή, ακόμη και επιθυμητή αίσθηση. Για τα άτομα, όμως, με ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, η εμμονή δημιουργεί έναν λαβύρινθο από επίμονες και ανεπιθύμητες σκέψεις. Οι σκέψεις αυτές, τα οδηγεί σε ενέργειες όπως η τελετουργίες (ψυχαναγκασμοί) που διαρκούν μερικές φορές πολλές ώρες της ημέρας.

Η Ελοντί ζούσε σ’ ένα διώροφο σπίτι κοντά στους γονείς της μόλις άρχισαν τα προβλήματά της. Έμενε εκέι γθα ενάμιση περίπου χρόνο όταν την επισκέφτηκα για πρώτη φορά. Μπαίνοντας, νόμισα κατάπληκτος πως βρισκόμουν σε διαμέρισμα που είχε αναλάβει για πώληση μεσιτικό γραφείο. Ήταν καινούριο και θα πίστευα πως ήμουν ο πρώτος που το επισκεπτόταν, αν δεν ήξερα πως η Έλοντι ζούσε όντως εκεί. Η πεντακάθαρη πράσινη μοκέτα δεν είχε το παραμκρό ίχνος πατημασιάς που θα μπορούσε να φανερώνει προηγούμενα βήματα. Οι τοίχοι ήταν κάτασπροι: ούτε ένα μαύρο σημαδάκι, ούτε ένας λεκές. Στο καθιστικό, ένας καναπές και δύο πολυθρόνες από πράσινο βελούδο έμοιζαν να έχουν μόλις βγει από περιοδικό.

Όταν κάποιος επανειλημμένα τραβά τις τρίχες από τα μαλλιά του, τα φρύδια του, τις μασχάλες του, τις βλεφαρίδες του ή εκείνες στα γεννητικά του όργανα μιλάμε για Τριχοτιλλομανία. Το πρόβλημα στο τριχωτό της κεφαλής μπορεί να γίνει τόσο εμφανές ώστε οι άνθρωποι που το αντιμετωπίζουν τείνουν να καλύπτουν την απώλεια μαλλιών ή τριχών που προκύπτει με ιδιαίτερο χτένισμα, μακριά μαλλιά, περούκες, κουκούλες, καπέλα κλπ

Που μπορεί να οφείλεται και πώς αντιμετωπίζεται; Ρωτήσαμε τον Επίκουρο Καθηγητή Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, κύριο Πέτρο Σκαπινάκη.

Oι διακοπές είναι και πάλι μπροστά μας. Η προσδοκία τους γεμίζει με προσμονή τον ψυχισμό, αλλά η προσμονή αυτή γίνεται ολοένα και πιο δύσκολο να γίνει πραγματικότητα.

Η γυναίκα που ασχολείται ψυχαναγκαστικά με την καθαριότητα δεν συνειδητοποιεί το πλήθος των ψυχικών μικροβίων που καλλιεργεί στην καθημερινή ζωή της οικογένειας. Τη στιγμή που διαμαρτύρεται για το ρόλο της ως υπηρέτριας που πιστοποιείται από τη συνεχή της ενασχόληση με τον καθαρισμό του σπιτιού δεν συνειδητοποιεί ότι έχει γίνει ένας δικτάτορας που ενοχοποιεί τη ζωή.
Γράφει ο Παιδοψυχίατρος, Δημήτρης Καραγιάννης. 

Θεωρεί ότι ταλαιπωρείται εξαιτίας των παιδιών της και δεν συνειδητοποιεί ότι αυτή τα ταλαιπωρεί αφόρητα με το να τους στερεί το δικαίωμα να είναι φυσιολογικά παιδιά και όχι προγραμματισμένα ρομπότ. Αναπτύσσει μια αυτιστική στάση κατά την οποία τα άψυχα αντικείμενα του σπιτιού έχουν την προτεραιότητα έναντι των έμψυχων όντων.
Με αυτόν τον τρόπο παραιτείται από το δικαίωμά της να είναι η οικοδέσποινα που δημιουργεί το θερμό κλίμα του σπιτικού και περιορίζεται στο να είναι ο φύλακας του άψυχου σπιτιού.
Η μητέρα που ασχολείται διαρκώς με την καθαριότητα και βρίσκεται σε διαρκή διαμάχη με τα παιδιά της δεν συνειδητοποιεί ότι το σπίτι κατοικείται από ζωντανές υπάρξεις. Δε θέλει να σκέφτεται ότι πολλές μητέρες παραπληγικών παιδιών θα ευχόντουσαν να μπορούσαν τα παιδιά τους να αναστατώσουν το σπίτι.
Η γυναίκα που ασχολείται ψυχαναγκαστικά με την καθαριότητα του σπιτιού οργισμένα καταστρέφει την θηλυκότητά της και αποκαμωμένη δεν έχει ενέργεια για το θαύμα του έρωτα.
Εκείνος που εκνευρίζεται με τους άλλους που δεν τηρούν τους κανόνες της καθαριότητας τους οποίους ο ίδιος έχει θέσει δεν συνειδητοποιεί ότι στην πραγματικότητα και αυτός θα προτιμούσε να δραπετεύσει από την πεντακάθαρη φυλακή του. Γι αυτό οργίζεται με εκείνους που το τολμούν. Άλλωστε αυτό που θέλει να τακτοποιήσει δεν είναι οι ακάθαρτες επιφάνειες αλλά οι ακάθαρτες σκέψεις που ως λογισμοί της λένε ότι με κάτι άλλο θα ήθελε να ασχοληθεί.
Οι μητέρες αυτές θυμίζουν εκείνα τα παιδιά που ασταμάτητα διαβάζουν προκειμένου να είναι συνεπείς μαθητές μαθητές στις σχολικές υποχρεώσεις. Φθονούν τους συμμαθητές τους που παίζουν ξέγνοιαστοι και εύχονται να προκύψει μια αιφνιδιαστική εξέταση για να τιμωρηθούν.
Είναι όπως εκείνοι που στο φαγητό τους αφήνουν για το τέλος αυτό που τους αρέσει περισσότερο αλλά με ζήλεια και αγωνία παρατηρούν ότι οι άλλοι ήδη ευχαριστιούνται το δικό τους.
Επομένως μια γυναίκα που ασχολείται διαρκώς με τις οικιακές εργασίες κατά τρόπο εξουθενωτικό για την ίδια και βασανιστικό για τους οικείους της καλό θα είναι να αναρωτηθεί. Τι θα έκανε αν ήταν ελεύθερη να ασχοληθεί όχι με ό, τι πρέπει αλλά με ό, τι θα ήθελε;
Τότε πιθανόν να αναστατωνόταν συνειδητοποιώντας ότι έχει ξεχάσει να επιθυμεί. Πιθανώς όμως να ζούσε τον αναστάσιμο ξεσηκωμό και τη γλυκιά αναστάτωση από το ανοιξιάτικο ξύπνημα της ζωής της. Τότε θα μπορούσε πιθανόν να συνειδητοποιήσει ότι η δική της ελευθερία δεν θα οδηγούσε στη διάλυση της οικογένειάς της αλλά στην απελευθέρωση όλων των μελών της από τις πνιγηρές υποχρεώσεις και στην ανάδειξη των δημιουργικών τους ικανοτήτων