Μετατραυματικό στρές

Μετατραυματικό στρες: Όταν οι μνήμες είναι τόσο σκληρές και δεν ξεπερνιούνται

Οι δύσκολες καταστάσεις είναι μέρος της ζωής. Ο καθένας μας θα αντιμετωπίσει σκληρές περιστάσεις, όπως το πένθος ή οι συγκρούσεις στις προσωπικές και επαγγελματικές σχέσεις και θα πρέπει να μάθει να προχωρά μπροστά. Μερικές φορές, όμως, οι άνθρωποι βιώνουν ένα γεγονός το οποίο είναι τόσο αναπάντεχο και τόσο συγκλονιστικό που συνεχίζει να έχει σοβαρό αντίκτυπο, ακόμα και όταν η αιτία που το προκάλεσε έχει περάσει. Τα άτομα με αυτού του είδους τις εμπειρίες μπορεί να υποφέρουν από αναμνήσεις και εφιάλτες και να βιώνουν πάλι την κατάσταση που τους προκάλεσε έντονο φόβο και τρόμο. Έτσι, υπάρχει πιθανότητα να γίνουν συναισθηματικά παράλυτοι. Όταν αυτή η κατάσταση επιμένει για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο από ένα μήνα, διαγιγνώσκεται ως διαταραχή μετατραυματικού στρες.

Τι λένε τα μάτια μας για τα ψυχικά μας τραύματα

‘Μα επιτέλους, τι είναι αυτό που μεταμορφώνεται σε σωματικό πόνο;
Με προσοχή θα απαντήσουμε: κάτι που θα μπορούσε και θα έπρεπε να γεννήσει έναν ψυχικό πόνο’
(Freud, 1915) Από το Ελληνικό Ίδρυμα Γαστρεντερολογίας και Διατροφής

Βιασμός: Οι επιπτώσεις στη σεξουαλική ζωή.

Oι μύες της πυέλου στις έφηβες που έχουν βιαστεί προκαλούν σεξουαλική αδυναμία.
Προηγούμενες μελέτες έδειξαν τη συσχέτιση  βιασμού ενηλίκων γυναικών και σεξουαλικής δυσλειτουργίας  αλλά μέχρι σήμερα καμιά μελέτη δεν είχε γίνει  σε  έφηβες  που κακοποιηθήκαν  η βιάστηκαν.
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Κ.Κωνσταντινίδης, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, Πρόεδρος του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, www.andrologia.gr

Η  έρευνα αυτή εστίασε  στις διαταραχές του πυελικού εδάφους  (μυϊκά στρώματα γύρω από την μήτρα και την  ουροδόχο κύστη) και στην σεξουαλική δυσκολία αποκλειστικά σε εφηβικό πληθυσμό  αποκλείοντας  τις γυναίκες με ιστορικό  κακοποίησης στην παιδική ηλικία.
Η μελέτη δηλαδή  αφορούσε την κακοποίηση μόνο στην διάρκεια της εφηβείας  .
Η μελέτη έγινε με  αυτοπαντούμενα  ερωτηματολόγια  καταγραφής της σεξουαλικής  λειτουργίας  που είναι αξιολογημένα  ως αξιόπιστα  διεθνώς, 89 γυναίκες κακοποιημένες  στην εφηβεία  συγκρίθηκαν με  αντίστοιχες που δεν είχαν ιστορικό βιασμού.
Οι βιασθείσες είχαν επίσης αντιμετωπιστεί για τρία χρόνια ως θύματα μετατραυματικού  στρες  με  σχετική επιτυχία.
Τα θύματα του βιασμού  είχαν  2. 4  φορές περισσότερες πιθανότητες για σεξουαλική δυσκολία (εφύγρανση και πόνος )2.7 φορές περισσότερο για πυελική βλάβη (κολποδυνία, ακράτεια, κολίτιδα ) .
Το στρες της πυελικής μυϊκής ομάδας  φαίνεται ότι προκλήθηκε από το βιασμό, δηλαδή τον έντονο  σπασμό  από την ακούσια προσπάθεια της γυναίκας να αντιμετωπίσει  την ακούσια διείσδυση.
Σε γυναίκες  που  αυτή η τριάδα των συμπτωμάτων  κακής ούρησης, ευερέθιστου εντέρου  και  σεξουαλικής  δυσκολίας  υπάρχει,  θα πρέπει να εξετάζεται το ενδεχόμενο  βιασμού τους στην εφηβεία,   με ένα καλό ιστορικό να έχουμε υπόψιν πως οι γυναίκες δύσκολα ομολογούν τον βιασμό,  σαν μια μορφή άρνησης  απέναντι σε ένα πολύ ταπεινωτικό και  επώδυνο γεγονός.
Κάνουν μια μορφή απώθησης  σαν αμυντικό μηχανισμό, οι γιατροί  πάντως που βλέπουν ενήλικες γυναίκες  με  στρες του πυελικού εδάφους. Και  κυρίως, ακράτεια  από στρες είναι καλό να θυμούνται  και αυτό το ενδεχόμενο  της κακοποίησης. Σήμερα, υπάρχουν  πρωτόκολλα διεθνώς για  ψυχικού αλλά και φαρμακευτικού τύπου αγωγές  για  το ξεπέρασμα αυτής της δυσκολίας.

Τι είναι το μετατραυματικό στρες;

Δραματικά γεγονότα που μπορεί να συμβούν στη ζωή μας, όπως για παράδειγμα, μια ληστεία, ένα περιστατικό βίας ή κακοποίησης ή το βίωμα φυσικών καταστροφών όπως ο σεισμός, μπορεί να έχουν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην ψυχική μας υγεία. Οι μνήμες έρχονται και ξανάρχονται, μαζί με αυτές και τα αρνητικά συναισθήματα. Ο καθηγητής Ψυχιατρικής, Γρηγόρης Βασλαματζής, μας μιλά για το μετατραυματικό στρες.
Η βίωση ή η έκθεση σε τραυματικό και βίαιο γεγονός αποτελεί τη βάση του Μετατραυματικού Στρες. Οι στατιστικές δείχνουν ότι μεγάλο μέρος του πληθυσμού ( γύρω στο 6%) πάσχει από Μετατραυματικό Στρες. Ο πόλεμος – με τις ποικίλες εκφάνσεις του ( καταστροφικές ενέργειες, σφαγές, απειλή, στρατόπεδα κλπ)- αποτελεί μια ιδιαίτερα επώδυνη ψυχοτραυματική περίσταση. Υπάρχουν επίσης ο σεισμός, οι φυσικές καταστροφές ( πχ η βύθιση ενός πλοίου) και τέλος οι πιο προσωπικές εμπλοκές , όπως η ληστεία , αλλά και ο βιασμός ή η κακοποίηση. Οι τελευταίες αποτελούν ιδιαίτερες περιπτώσεις μια πού συχνά συμβαίνουν σε γνωστό ( οικογενειακό) περιβάλλον.
Ποιες είναι οι συνέπειες του μετατραυματικού στρες;
Οι συνέπειες των τραυματικών γεγονότων είναι άμεσες. Έχουμε φόβο, άγχος, κατάθλιψη, αίσθημα αβοήθητου, σωματική ένταση. Είναι όμως και μακροπρόθεσμες. Όταν το εγώ του ατόμου «ξεχειλίσει» από συναισθήματα πού προκαλούνται από το τραυματικό γεγονός, δεν μπορεί να τά διαχειριστεί οπότε και υφίσταται το ίδιο μια «αλλοίωση».  ΟΙ συνέπειες δηλαδή καθίστανται χρόνιες. Το άτομο υποφέρει από «αναβιώσεις» (flashbacks) του γεγονότος. Θυμάται συνεχώς μέρος ή όλο το γεγονός ή ένα συναίσθημα πού ένιωσε. Eίναι υπερευαίσθητο σε αγχώδη ερεθίσματα, το σώμα του υπεραντιδρά και καθίσταται ευερέθιστο.
Γιατί το μετατραυματικό στρες αφορά περισσότερο τις γυναίκες;
Ίσως, γιατί οι γυναίκες έχουν πιο συχνά από τους άντρες  την τάση για υπερ-αντίδραση, οπότε σε αυτές ενεργοποιείται και σταθεροποιείται  πιο εύκολα αυτός ο μηχανισμός.
Οι μνήμες δεν διαγράφονται. Πάντως πραγματικά το άτομο με Μετατραυματικό Στρες προσπαθεί να τις αποφύγει, αποκόβοντας τα θέματα και τις εμπειρίες πού μπορεί να θυμίσουν το τραυματικό παρελθόν. Είναι όμως αποτυχημένος τρόπος γιατί συρρικνώνει το εγώ του ατόμου. Από την άλλη οι αναβιώσεις αν δεν ξεθωριάσουν με το χρόνο αποτελούν μια πολύ επώδυνη κατάσταση. Η ψυχοθεραπεία , σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι μια λύση.

Μετατραυματικό στρες: Όταν οι μνήμες είναι τόσο σκληρές και δεν ξεπερνιούνται

Οι δύσκολες καταστάσεις είναι μέρος της ζωής. Ο καθένας μας θα αντιμετωπίσει σκληρές περιστάσεις, όπως το πένθος ή οι συγκρούσεις στις προσωπικές και επαγγελματικές σχέσεις και θα πρέπει να μάθει να προχωρά μπροστά. Μερικές φορές, όμως, οι άνθρωποι βιώνουν ένα γεγονός το οποίο είναι τόσο αναπάντεχο και τόσο συγκλονιστικό που συνεχίζει να έχει σοβαρό αντίκτυπο, ακόμα και όταν η αιτία που το προκάλεσε έχει περάσει. Τα άτομα με αυτού του είδους τις εμπειρίες μπορεί να υποφέρουν από αναμνήσεις και εφιάλτες και να βιώνουν πάλι την κατάσταση που τους προκάλεσε έντονο φόβο και τρόμο. Έτσι, υπάρχει πιθανότητα να γίνουν συναισθηματικά παράλυτοι. Όταν αυτή η κατάσταση επιμένει για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο από ένα μήνα, διαγιγνώσκεται ως διαταραχή μετατραυματικού στρες.

Τι λένε τα μάτια μας για τα ψυχικά μας τραύματα

‘Μα επιτέλους, τι είναι αυτό που μεταμορφώνεται σε σωματικό πόνο;
Με προσοχή θα απαντήσουμε: κάτι που θα μπορούσε και θα έπρεπε να γεννήσει έναν ψυχικό πόνο’
(Freud, 1915) Από το Ελληνικό Ίδρυμα Γαστρεντερολογίας και Διατροφής

Βιασμός: Οι επιπτώσεις στη σεξουαλική ζωή.

Oι μύες της πυέλου στις έφηβες που έχουν βιαστεί προκαλούν σεξουαλική αδυναμία.
Προηγούμενες μελέτες έδειξαν τη συσχέτιση  βιασμού ενηλίκων γυναικών και σεξουαλικής δυσλειτουργίας  αλλά μέχρι σήμερα καμιά μελέτη δεν είχε γίνει  σε  έφηβες  που κακοποιηθήκαν  η βιάστηκαν.
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Κ.Κωνσταντινίδης, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, Πρόεδρος του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, www.andrologia.gr

Η  έρευνα αυτή εστίασε  στις διαταραχές του πυελικού εδάφους  (μυϊκά στρώματα γύρω από την μήτρα και την  ουροδόχο κύστη) και στην σεξουαλική δυσκολία αποκλειστικά σε εφηβικό πληθυσμό  αποκλείοντας  τις γυναίκες με ιστορικό  κακοποίησης στην παιδική ηλικία.
Η μελέτη δηλαδή  αφορούσε την κακοποίηση μόνο στην διάρκεια της εφηβείας  .
Η μελέτη έγινε με  αυτοπαντούμενα  ερωτηματολόγια  καταγραφής της σεξουαλικής  λειτουργίας  που είναι αξιολογημένα  ως αξιόπιστα  διεθνώς, 89 γυναίκες κακοποιημένες  στην εφηβεία  συγκρίθηκαν με  αντίστοιχες που δεν είχαν ιστορικό βιασμού.
Οι βιασθείσες είχαν επίσης αντιμετωπιστεί για τρία χρόνια ως θύματα μετατραυματικού  στρες  με  σχετική επιτυχία.
Τα θύματα του βιασμού  είχαν  2. 4  φορές περισσότερες πιθανότητες για σεξουαλική δυσκολία (εφύγρανση και πόνος )2.7 φορές περισσότερο για πυελική βλάβη (κολποδυνία, ακράτεια, κολίτιδα ) .
Το στρες της πυελικής μυϊκής ομάδας  φαίνεται ότι προκλήθηκε από το βιασμό, δηλαδή τον έντονο  σπασμό  από την ακούσια προσπάθεια της γυναίκας να αντιμετωπίσει  την ακούσια διείσδυση.
Σε γυναίκες  που  αυτή η τριάδα των συμπτωμάτων  κακής ούρησης, ευερέθιστου εντέρου  και  σεξουαλικής  δυσκολίας  υπάρχει,  θα πρέπει να εξετάζεται το ενδεχόμενο  βιασμού τους στην εφηβεία,   με ένα καλό ιστορικό να έχουμε υπόψιν πως οι γυναίκες δύσκολα ομολογούν τον βιασμό,  σαν μια μορφή άρνησης  απέναντι σε ένα πολύ ταπεινωτικό και  επώδυνο γεγονός.
Κάνουν μια μορφή απώθησης  σαν αμυντικό μηχανισμό, οι γιατροί  πάντως που βλέπουν ενήλικες γυναίκες  με  στρες του πυελικού εδάφους. Και  κυρίως, ακράτεια  από στρες είναι καλό να θυμούνται  και αυτό το ενδεχόμενο  της κακοποίησης. Σήμερα, υπάρχουν  πρωτόκολλα διεθνώς για  ψυχικού αλλά και φαρμακευτικού τύπου αγωγές  για  το ξεπέρασμα αυτής της δυσκολίας.

Τι είναι το μετατραυματικό στρες;

Δραματικά γεγονότα που μπορεί να συμβούν στη ζωή μας, όπως για παράδειγμα, μια ληστεία, ένα περιστατικό βίας ή κακοποίησης ή το βίωμα φυσικών καταστροφών όπως ο σεισμός, μπορεί να έχουν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην ψυχική μας υγεία. Οι μνήμες έρχονται και ξανάρχονται, μαζί με αυτές και τα αρνητικά συναισθήματα. Ο καθηγητής Ψυχιατρικής, Γρηγόρης Βασλαματζής, μας μιλά για το μετατραυματικό στρες.
Η βίωση ή η έκθεση σε τραυματικό και βίαιο γεγονός αποτελεί τη βάση του Μετατραυματικού Στρες. Οι στατιστικές δείχνουν ότι μεγάλο μέρος του πληθυσμού ( γύρω στο 6%) πάσχει από Μετατραυματικό Στρες. Ο πόλεμος – με τις ποικίλες εκφάνσεις του ( καταστροφικές ενέργειες, σφαγές, απειλή, στρατόπεδα κλπ)- αποτελεί μια ιδιαίτερα επώδυνη ψυχοτραυματική περίσταση. Υπάρχουν επίσης ο σεισμός, οι φυσικές καταστροφές ( πχ η βύθιση ενός πλοίου) και τέλος οι πιο προσωπικές εμπλοκές , όπως η ληστεία , αλλά και ο βιασμός ή η κακοποίηση. Οι τελευταίες αποτελούν ιδιαίτερες περιπτώσεις μια πού συχνά συμβαίνουν σε γνωστό ( οικογενειακό) περιβάλλον.
Ποιες είναι οι συνέπειες του μετατραυματικού στρες;
Οι συνέπειες των τραυματικών γεγονότων είναι άμεσες. Έχουμε φόβο, άγχος, κατάθλιψη, αίσθημα αβοήθητου, σωματική ένταση. Είναι όμως και μακροπρόθεσμες. Όταν το εγώ του ατόμου «ξεχειλίσει» από συναισθήματα πού προκαλούνται από το τραυματικό γεγονός, δεν μπορεί να τά διαχειριστεί οπότε και υφίσταται το ίδιο μια «αλλοίωση».  ΟΙ συνέπειες δηλαδή καθίστανται χρόνιες. Το άτομο υποφέρει από «αναβιώσεις» (flashbacks) του γεγονότος. Θυμάται συνεχώς μέρος ή όλο το γεγονός ή ένα συναίσθημα πού ένιωσε. Eίναι υπερευαίσθητο σε αγχώδη ερεθίσματα, το σώμα του υπεραντιδρά και καθίσταται ευερέθιστο.
Γιατί το μετατραυματικό στρες αφορά περισσότερο τις γυναίκες;
Ίσως, γιατί οι γυναίκες έχουν πιο συχνά από τους άντρες  την τάση για υπερ-αντίδραση, οπότε σε αυτές ενεργοποιείται και σταθεροποιείται  πιο εύκολα αυτός ο μηχανισμός.
Οι μνήμες δεν διαγράφονται. Πάντως πραγματικά το άτομο με Μετατραυματικό Στρες προσπαθεί να τις αποφύγει, αποκόβοντας τα θέματα και τις εμπειρίες πού μπορεί να θυμίσουν το τραυματικό παρελθόν. Είναι όμως αποτυχημένος τρόπος γιατί συρρικνώνει το εγώ του ατόμου. Από την άλλη οι αναβιώσεις αν δεν ξεθωριάσουν με το χρόνο αποτελούν μια πολύ επώδυνη κατάσταση. Η ψυχοθεραπεία , σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι μια λύση.