Οι ακόλουθες ερωτήσεις έχουν σχεδιαστεί για να βοηθήσουν τους γονείς να αποκαλύψουν συμπεριφορές σχετικές με τον εκφοβισμό, τις οποίες μπορεί να υιοθέτησαν τα παιδιά τους ή να τις παρατήρησαν σε άλλους. Θέτοντας ερωτήσεις σχετικά με συγκεκριμένες συμπεριφορές που αφορούν τους χώρους στους οποίους μπορεί να υπέστη το παιδί εκφοβισμό, μπορείτε να συλλέξετε τις πληροφορίες που χρειάζεστε για να αντιμετωπίσετε αποτελεσματικά τον εκφοβισμό.
Γράφει ο Dr Joel Haber, κλινικός ψυχολόγος και ειδικός σε θέματα σχολικού εκφοβισμού.

Μπορείτε να προσαρμόσετε αυτές τις ερωτήσεις στη συγκεκριμένη περίσταση. (Οι καλές ερωτήσεις αφορούν συγκεκριμένες συμπεριφορές). Προσπαθήστε να σκεφτείτε ποιες πληροφορίες θέλετε να συγκεντρώσετε. Μπορεί να είναι ένα σύνολο ερωτήσεων για το πώς εξελίσσεται κάθε τομέας της κοινωνικής ζωής του παιδιού σας.
Ας πάρουμε ένα παράδειγμα σχετικό με το σχολείο.
Ξεκινήστε με ερωτήσεις που αφορούν το πρώτο κομμάτι της μέρας, όταν τα παιδιά πηγαίνουν στο σχολείο. Αν το παιδί πηγαίνει στο σχολείο με σχολικό λεωφορείο, θα ξεκινήσετε κάνοντας ερωτήσεις για το σχολικό. Αν τηρείται μια διαδρομή με το σχολικό, είναι σημαντικό να ρωτήσετε γι'αυτή, επειδή ο εκφοβισμός συντελείται

Τα περισσότερα ζευγάρια μπαίνουν στο γάμο με τόσο όμορφη διάθεση, και τόσο γλυκές υποσχέσεις πίστης και αφοσίωσης.  Τι γίνεται στη

Αναγνώστριά μας αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα με το παιδί της:
Έχω ένα γιο 10 ετών. Από όταν ήταν πολύ μικρός του αγόραζα βιβλία με απώτερο σκοπό να τα κάνει μια αγαπημένη συνήθεια. Μέχρι πριν ένα χρόνο του διάβαζα κάθε βράδυ πριν κοιμηθεί. Όταν όμως έπαψα να του διαβάζω διαπίστωσα πως από μόνος του δεν υπήρχε περίπτωση να διαβάσει το οτιδήποτε. Πιο μικρός ξεφύλλιζε κι από κανένα εικονογραφημένο βιβλίο τώρα ούτε αυτό. Για να μη χάσει αυτή την συνήθεια του πρότεινα να διαβάζουμε μαζί δυο σελίδες…Φαίνεται πως ψιλολειτουργεί. Σημειώστε πως καθημερινά βλέπει και τους δυο γονείς να διαβάζουν.Βοηθήστε με να το χειριστώ σωστά αφού αυτή η σχεδόν άρνηση του για το διάβασμα επηρεάζει και το σχολείο. Το μάθημα της ιστορίας το διαβάζει με το ζόρι. Αν μου πείτε πως όσο του διάβαζα τον διευκόλυνα και τον έκανα τεμπέλη δώστε μου τώρα μια συμβουλή. Ευχαριστώ.
Αγαπητή αναγνώστρια. Επικοινωνήσαμε με την συνεργάτιδά μας οικογενειακή σύμβουλο, κυρία Ερατώ Χατζημιχαλάκη. Ελπίζουμε οι πληροφορίες που δίνει να σας φανούν χρήσιμες.

Για να απαντήσει ένας ειδικός χρειάζεται να διερευνήσει και άλλα στοιχεία που υπάρχουν σε αυτή την οικογένεια. Είναι δύσκολο να απαντούμε συλλογικά, χρειάζεται να μελετούμε την κάθε περίπτωση αναλυτικά και μεμονωμένα. Αν σταθούμε όμως μόνο σε αυτό το γεγονός, όπως μας το περιγράφει η μητέρα αυτό που μπορούμε να συμπεράνουμε με ευκολία είναι ότι η ανάγκη της για να πείσει το παιδί της  να κάνει κάτι που η ίδια θεωρεί “καλή συνήθεια” , οδήγησε το παιδί ακριβώς, στην αντίπερα όχθη! Συμβαίνει πολύ συχνά αυτό. Θα μπορούσε να παρατηρηθεί κάτι τέτοιο  όχι μόνο στο διάβασμα αλλά και στην προσπάθεια να αποκτήσει το παιδί καλές συνήθειες όσον αφορά το φαγητό, την άσκηση, την υιοθέτηση σωστών κανόνων υγιεινής όπως το βούρτσισμα των δοντιών κλπ.
Όταν οι γονείς σχεδόν ψυχαναγκαστικά επιμένουν να εγγράψουν στα παιδιά συγκεκριμένες συνήθειες, συμβαίνει συνήθως ακριβώς το ανάποδο. Αυτό που θα συμβούλευα εγώ στη συγκεκριμένη μαμά, θα ήταν να χαλαρώσει, να διαπιστώσει το μέγεθος της πίεσης που μάλλον έχει ασκήσει μέχρι τώρα στο παιδί και να περιορίσει την δική της επιθυμία και ανάγκη. Ναι είναι πολύ όμορφη συνήθεια το διάβασμα αλλά υπάρχουν άνθρωποι που  μαθαίνουν με άλλους τρόπους. Υπάρχουν άνθρωποι που μαθαίνουν πιο εύκολα με την παρατήρηση, άνθρωποι που μαθαίνουν με την εμπειρία ή ακόμη και από τα λάθη τους.
Χρειάζεται να αφήσει στο παιδί την ελευθερία να εξελιχθεί με τους τρόπους τους οποίους το ίδιο επιλέγει. Χρειάζεται ακόμη να τονίσει τα θετικά του χαρακτηριστικά, να μη στέκεται μόνο σε αυτή την “κακή” κατά τη μητέρα συμπεριφορά.  Οι γονείς χρειάζεται να διερευνούμε το τι είναι διατεθειμένο το παιδί να κάνει και να ενισχύουμε τις επιλογές του ή τις συνήθειές του δημιουργώντας έτσι τις αξίες στις οποίες θέλουμε να πιστεύει. Δεν μπορούμε να επιβάλλουμε την πειθαρχεία. Ο γονέας χρειάζεται να ενθαρρύνει τα καλά στοιχεία του παιδιού μέσα από την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης. Χρειάζεται να ρωτά, να συζητά με το παιδί και να επηρεάζει τις αποφάσεις του μέσα από χαλαρές συζητήσεις.
Ας αναφερθούμε στο παράδειγμα του διαβάσματος των σχολικών μαθημάτων. Ένα παιδί το οποίο πηγαίνει στο σχολείο αδιάβαστο, είναι προτιμότερο να  υποστεί τις συνέπειες από τη δασκάλα του. Το αφήνουμε λοιπόν να υποστεί τις συνέπειες, για να καταλάβει και να αποφασίσει από μόνο του πως δεν του αρέσει αυτό που του συμβαίνει. Έπειτα μπορεί ο γονιός να ρωτήσει: «Προχθές νομίζω πως πήγες αδιάβαστος στο σχολείο θέλεις να μου πεις τι συνέβη, πώς ένιωσες;»  Αμέσως μετά αποδεχόμενος ο γονιός το συναίσθημα του παιδιού, να δείξει κατανόηση και αποδοχή, λέγοντας «Ένοιωσες στεναχωρημένος. Σε καταλαβαίνω. Σε εμπιστεύομαι όμως, ξέρω ότι θα κάνεις το καλύτερο για να  μη νιώσεις ξανά έτσι».  Υπάρχει βέβαια και η περίπτωση που το παιδί θα δείξει μια αδιαφορία και μια απαξία.  Στην περίπτωση αυτή χρειάζεται μια πιο εμπεριστατωμένη διερεύνηση.
Με την πίεση μπορεί όντως να τα καταφέρουμε και το παιδί μας να μάθει να διαβάζει. Αλλά θα έχουμε μια καταρρακωμένη προσωπικότητα που διαβάζει. Αυτό μας ενδιαφέρει; Ή μας ενδιαφέρει να μεγαλώσουμε έναν άνθρωπο με αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση που θα ξέρει πώς θα κάνει στη ζωή του τις σωστές επιλογές; Μας ενδιαφέρει  να παίρνει καλούς βαθμούς  ή να είναι ένα υγιές άτομο;  Μας ενδιαφέρει να διαβάζει βιβλία για να επανέλθουμε στο ερώτημα της μητέρας ή να μάθει να επιλέγει το καλύτερο για τον εαυτό του;  Ας του επιτρέψουμε να είναι ο εαυτός του εμπνέοντας και όχι επιβάλλοντας.

Η ενημέρωση για τους τρόπους αντισύλληψης και την προστασία από τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) προετοιμάζουν τον έφηβο για μια

Αναγνώστης μας ρωτά:
Kαλημέρα, είμαι παντρεμένος εδώ και 15 χρόνια,έχω δύο κορίτσια 14 και 10 ετών. Πριν 10 μήνες η γυναίκα μου έφυγε από το σπίτι χωρίς τα παιδιά,κάναμε τα χαρτιά για διαζύγιο και 20 μέρες πριν το δικαστήριο αποφάσισε να γυρίσει πίσω,την δεχτήκαμε όλοι με χαρά. Αυτό έγινε στις 23-3. Τώρα γυρνάει και μου λέει πως δεν αισθάνεται τίποτα για μένα και το έκανε για τα παιδιά. Ζούμε απλά στο ίδιο σπίτι. Δεν μπορώ να διαχειριστώ την κατάσταση και δεν ξέρω τι θα είναι καλύτερο για τα παιδιά,όλοι μαζί στο ίδιο σπίτι ή ο καθένας τον δρόμο του;
Αγαπητέ αναγνώστη. Στο ερώτημά σας απάντησε ο Αλέξης Χαρισιάδης, συνιδρυτής της Ελληνικής Εταιρείας Υπαρξιακής Ψυχολογίας “γίγνεσθαι” και υποψήφιος Διδάκτορας του τμήματος ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου.

Είναι πολύ θετικό ότι  στο ερώτημα που θέτετε ενδιαφέρεστε πρωτίστως για τα παιδιά σας. Όταν το ζευγάρι έχει προβλήματα συνήθως αυτά είναι τα πρώτα θύματα της κατάστασης. Για την ψυχική υγεία των παιδιών, ο κρίσιμος παράγοντας είναι η σχέση που υπάρχει μεταξύ των γονιών. Πρωταρχικό είναι λοιπόν το αν τα παιδιά εκτίθενται σε σκηνές λεκτικής ή άλλης βίας, ή γίνονται μάρτυρες  επιθέσεων μεταξύ των συζύγων.
Επιλέγοντας λοιπόν το ποια θα είναι η καλύτερη μελλοντική κατάσταση για τα παιδιά σας, θα χρειαστεί να αναλογιστείτε σε ποια από τις εφικτές εναλλακτικές που μελετάτε, πιστεύετε πως θα υπάρξει η καλύτερη δυνατή σχέση μεταξύ σας. Μπορείτε να φανταστείτε να συνυπάρχετε στην ίδια στέγη, με βάση τα νέα δεδομένα που φαίνεται πως φέρνει η γυναίκα σας, για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, αποφεύγοντας σοβαρές προστριβές και διαμάχες; Αν ναι, αν δηλαδή κρίνετε πως αυτή η λύση καλύπτει και τους δύο, θα μπορούσατε να το επιχειρήσετε. Μια τέτοια όμως συμβίωση αναγκαστικά αποτελεί έναν συμβιβασμό και ενέχει πολλές δυσκολίες και προκλήσεις. Χρειάζεται ωριμότητα και από τους δύο σας καθώς και ξεκαθάρισμα των «κανόνων» συμβίωσης. Είστε έτοιμοι για κάτι τέτοιο;
Η άλλη λύση είναι να αποφασίσετε να ζήσετε πλέον χωριστά. Στην περίπτωση αυτή υπάρχουν άλλου είδους δυσκολίες που θα χρειαστεί να τις αντιμετωπίσετε από κοινού και όχι ανταγωνιστικά. Ποιος θα έχει τα παιδιά; Πόσο συχνά θα τα βλέπει ο άλλος; Θα υπάρχουν κοινές δραστηριότητες; Τι θα γίνεται στις γιορτές; Πώς θα πηγαίνετε διακοπές; Αυτές είναι λίγες και ενδεικτικές προκλήσεις που θα πρέπει να εξετάσετε.
Σε κάθε περίπτωση ο πρωταρχικός κανόνας είναι να μην χρησιμοποιήσετε ποτέ τα παιδιά ο ένας ενάντια στον άλλον. Όσον αφορά τα παιδιά, άσχετα με την δική σας σχέση οφείλετε να έχετε κοινό μέτωπο. Οι πικρίες, οι θυμοί, και όλα τα υπόλοιπα δυσάρεστα συναισθήματα που είναι συνηθισμένα επακόλουθα ενός χωρισμού, χρειάζεται να αντιμετωπίζονται από τους γονείς αποφεύγοντας, όσο αυτό είναι δυνατό, την εμπλοκή των παιδιών.
Συνοψίζοντας, μπορείτε να επιλέξετε οποιαδήποτε από τις δύο λύσεις που προτείνετε. Το κρίσιμο σημείο είναι η σχέση που εσείς θα έχετε μεταξύ σας παρά το που θα κατοικούν τα πρόσωπα της οικογένειας. Και μην ξεχνάτε πως αν η κατάσταση δείχνει να φεύγει από τον έλεγχο σας μπορείτε να συμβουλευτείτε έναν ειδικό σε θέματα ζευγαριών που θα σας καθοδηγήσει για το τι μπορείτε να κάνετε και για το τι χρειάζεται να αποφεύγετε, έτσι ώστε μια αντικειμενικά δύσκολη κατάσταση να μην γίνει ιδιαίτερα τραυματική για σας και για τα παιδιά σας.

Αναγνώστης του boro.gr μας ρωτά:
Καλησπέρα σας..Είμαι χωρισμένος με μια κόρη 2,5 χρονών εδώ και 2 χρόνια σχεδόν.Βλέπω το παιδί μου μια φορά την εβδομάδα και ομολογώ πως δε μου φαίνεται αρκετό..Χάνω πολλές στιγμές από τη ζωή της μικρής και προσπαθώ να τις αναπληρώσω με αυτή τη μια φορά. Η ερώτηση μου αφορά τη συμπεριφορά της μικρούλας μου στο παιδικό σταθμό. Επιδεικνύει μια επιθετική συμπεριφορά,σύμφωνα πάντα με τις παιδαγωγούς της. Είναι όμως δυνατόν να "φταίει" μόνο το δικό μου παιδί και να μπαίνει "τιμωρία"; Μήπως υπάρχει ανάλογη συμπεριφορά από τα άλλα παιδάκια που όμως παραβλέπεται;Δε ξέρω το λόγο.Αυτή ήταν η ερώτηση μου και ελπίζω να μη σας κούρασα…
Αγαπητέ αναγνώστη. Απευθύναμε το ερώτημά σας στην παιδοψυχίατρο κυρία Μερσύνη Αρμενάκα. 

Όλα τα παιδιά εκδηλώνουν κάποιου βαθμού επιθετικότητα. Είναι σημαντικό να ξέρουμε τι ορίζουμε επιθετικότητα. Συχνά ένα παιδί υπερκινητικό,ατσούμπαλο άθελα του πέφτει σε άλλα παιδιά και μπορεί να τα τραυματίσει .Αν παρατηρείτε και στο σπίτι μια ηθελημένα επιθετική συμπεριφορά και ανάλογα στοιχεία υπάρχουν στο σχολείο θα πρέπει να προβληματιστείτε και να κινηθείτε ανάλογα.

Η επιθετικότητα των παιδιών μικρής ηλικίας σχετίζεται συνήθως με το κλίμα στην οικογένεια . Το παιδί πιθανά εκτονώνει την ένταση και τον θυμό που νιώθει. Πολλές φορές τα διαζύγια φέρνουν εντάσεις και δυσκολίες στα μέλη της οικογένειας για αρκετό διάστημα.

Θα συνιστούσα να ζητήσετε την βοήθεια ειδικών ψυχικής υγείας – παιδοψυχίατρο ή ψυχολόγο που ασχολείται με παιδιά. Θα ήταν ωφέλιμο ο ειδικός να ήταν και οικογενειακός ψυχοθεραπευτής ώστε να έχετε μια πιο ολιστική ματιά.

Η «σύμβουλος παιδικής ηλικίας» του βρετανού Πρωθυπουργού, Κλερ Πέρι, παρότρυνε τους γονείς να παρακολουθούν κρυφά τα SMS των παιδιών και

Οι καβγάδες των γονιών είναι πραγματικά τραυματικοί για τα παιδιά;
Ναι απαντάμε με βεβαιότητα. Θα εξαιρέσουμε αμέσως τα ασήμαντα συζυγικά καβγαδάκια. Το παιδί ξέρει να τα εντοπίζει τόσο καλά ώστε να καμιά φορά να βάζει το χεράκι του σε αυτά. Ίσως έτσι, του δίνεται η ευκαιρία να παίξει το μικρό οιδιπόδειο παιχνίδι του. Το κοριτσάκι ενάντια στη μητερα του, τάσσεται στο πλευρό του πατέρα και το αγόρι ακριβώς το αντίθετο..
Γράφει ο παιδοψυχίατρος Μορίς Μπερζέ
Το παιδί καμιά φορά χαίρεται με αυτές τις πρστριβές γιατί νιώθει πολύ καλά ότι δεν διακυβεύεται τίποτε το σπουδαίο. Από την άλλη είναι ικανό να αναγνωρίζει τους σοβαρούς καβγάδες, αυτούς που κάνουν την απειλή του χωρισμού να πλανιέται γύρω από το ζευγάρι. Εκεί αποκλείεται να ανακατευθεί. Μονο μια επιθυμία έχει τότε το παιδί. Να απομακρυνθεί όσο περισσότερο γίνεται για να μην πάρει μέρος. Η μεγαλύτερη έγνοιά του είναι να διατηρήσει όσο γίνεται μεγαλύτερη ισορροπία ανάμεσα στην αγάπη του για τον πατέρα του και τη μητέρα του τα δυο πρόσωπα που αγαπά πιο πολύ στον κόσμο.
Είναι εκπληκτικό να διαπιστώνει κανείς πως ακόμα και όταν ένας από τους δυο γονείς έχει αποδεδειγμένα άδικο σπάνια το παιδί είναι εναντίον του. Για το παιδί είναι εξίσου και οι δυο υπεύθυνοι.
Η στάση της απόλυτης ουδετερότητας είναι η μόνη που του επιτρέπει να κρατήσει την ενότητά του να παλέψει ενάντια στην διάσπαση. Απέναντι σε δυο φίλους που τσακώνονται ένα παιδί θα προσπαθήσει να καταλάβει ποιος έχει δίκιο ποιος έχει άδικο πώς θα λύσει το πρόβλημά τους πώς θα σταματήσει η διαμάχη.
Απέναντι στους γονείς του η κύρια ασχολία τους είναι να τους καταλάβει και τους δυο και να κάνει ότι μπορεί για να μη χωρίσουν. Αν εκανε κριτική έστω και σωστή θα κινδύνευε να ρίξει λάδι στη φωτιά και να νιώσει κατόπιν υπεύθυνο για τον χωρισμό και το μεγάλωμα του ρήγματος.
Το κυριεύει η αγωνία σαν να το παρέσυρε ένα ξαφνικό κύμα χωρίς να μπορεί να ελέγξει τα γεγονότα. Αυτή η κατάσταση είναι ιδιαίτερα βίαιη και βασανιστική.
Πείτε στοπ στο μίσος.
Ακόμα και αν το παιδί δεν αισθανθεί ανακούφιση που απελευθερώθηκε από τις έριδες των γονέων του μετά από έναν χωρισμό είναι τουλάχιστον ευεργετικό για την κατάστασή του. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι να αποφεύγονται οι συγκρούσεις μετά το διαζύγιο. Το παιδί όχι μόνο πρέπει να χωνέψει το χωρισμό αλλά και να συνεχίζει να υτφίσταται τις συγκρούσεις των γεννητόρων του. Και τότε δυστυχώς η παρτίδα είναι χαμένη.
Πόσοι χωρισμένοι γονείς δεν λένε κακές κουβέντες για τον σύντροφό τους; Πόσοι με αφορμή μια μικρή καθυστέρηση ένα ξεχασμένο μπλουζάκι, κάτι που δεν φρόντισε ο σύζυγος δεν ξεκινούν καβγά για να λύσουν τους λογαριασμούς τους; Το να μην καταθέτουν οι γονείς τα όπλα το να προτιμούν την εχθρότητα από την κακία μπορεί να κάνει ένα παιδί να χάσει την συναισθηματική του ισορροπία. σε σημείο που να υποθηκεύεται η συναισθηματική του ζωή ακόμα και στο μέλλον. Τα παιδιά θα τραυματιστούν και δεν θα μπορέσουν να ξαναβρούν τον εαυτό τους.

Η «σύμβουλος παιδικής ηλικίας» του βρετανού Πρωθυπουργού, Κλερ Πέρι, παρότρυνε τους γονείς να παρακολουθούν κρυφά τα SMS των παιδιών και