Όσοι πάσχουν από ημικρανίες γνωρίζουν ότι ο πόνος μπορεί να γίνει εφιαλτικός. Ευτυχώς για όλους εμάς, υπάρχουν τρόποι πρόληψης που μπορούν να μειώσουν ως και να ελαχιστοποιήσουν τον πόνο από την κρίση της ημικρανίας.
 
Γράφει η Αναισθησιολόγος και Διευθύντρια του Ιατρείου Πόνου, Ευπραξία Πιπίνη

H ημικρανία είναι μια μορφή χρόνιου πονοκεφάλου που εντοπίζεται συχνά στο εμπρός ήμισυ του κεφαλιού. Η διάρκεια του πονοκεφάλου διαρκεί από ώρες έως μέρες. Εκτός από τον συνήθως έντονο πονοκέφαλο, ο πάσχων έχει και τάση προς έμετο και ναυτία και συχνά αναζητάει σκοτάδι και ηρεμία.

Όσοι πάσχουν από ημικρανία συχνά έχουν πρόδρομα συμπτώματα, την λεγόμενη αύρα, κάποιο ελαφρύ μούδιασμα στα άκρα ελαφρύ, και συμπτώματα από τα μάτια. Είναι σημαντικό για τα άτομα που καταλαβαίνουν την έναρξη της ημικρανίας να ξεκινούν αγωγή με αναλγητικά πριν οργανωθεί ο πονοκέφαλος και να είναι μακριά από παράγοντες που επιδεινώνουν τα συμπτώματα.
Ποια γεγονότα σχετίζονται με την έναρξη της ημικρανία:
Το στρες και οι ορμόνες, όπως τα οιστρογόνα, σχετίζονται με την έναρξη της περιόδου. Χαρακτηριστικό είναι ότι και η εμμηνόπαυση μπορεί να προκαλέσει κρίση ημικρανίας. Η κατανάλωση τροφών όπως το κόκκινο κρασί, η σοκολάτα, τα τυριά, η ασπαρτάμη και ο καφές έχει σχέση με την πρόκληση κρίσης. Επιπλέον, η νηστεία κάνει πιο έντονη μια κρίση, ενώ και οι έντονοι θόρυβοι, οι μυρωδιές, τα ταξίδια, η πολύ ζέστη, η σωματική κούραση, η σεξουαλική πράξη και ορισμένα φάρμακα σχετίζονται επίσης με την έναρξη της ημικρανίας.
Στην πρόληψη της ημικρανίας σπουδαίο ρόλο παίζουν τα εξής:
Η κατανάλωση άφθονου νερού, η κατανάλωση λιπαρών ψαριών και τα συμπληρώματα διατροφής, μετά από ενημέρωση και συνταγογράφηση από γιατρό (μαγνήσιο και βιταμίνη 12)  συμβάλλουν στην πρόληψη των ημικρανιών. Τα ώριμα τυριά, όπως το τσένταρ, η παρμεζάνα και το κασέρι πρέπει να αποφεύγονται γιατί περιέχουν τυραμίνη η οποία σχετίζεται με το 15% των επεισοδίων.
Τυραμίνη, επίσης,  περιέχουν η μπανάνα, τα σύκα, οι σταφίδες, τα καπνιστά, τα κουκιά, τα φασόλια, τα παστά, τα λουκάνικα. Επιπλέον,  η κατανάλωση αλκοόλ πρέπει να αποφεύγεται λόγω των αγγειοσυσπαστικών ιδιοτήτων που έχει, όπως και τα  πρόσθετα τροφών όπως η ασπαρτάμη, το γλυκονικό νάτριο, το γλουταμινικό και άλλα ενισχυτικά και συντηρητικά. Επίσης, στην πρόληψη των ημικρανιών συμβάλλει η  κατανάλωση καφέ ή η απότομη διακοπή του, καθώς και οι τροφές που περιέχουν μαγιά.
Για την αντιμετώπιση του έντονου πονοκεφάλου καλό είναι  να χορηγούνται φάρμακα πριν ακόμα οργανωθεί η κρίση και φτάσει στην μεγαλύτερη ένταση ο πόνος. Τα πιο συχνά φάρμακα είναι τα αναλγητικά τύπου παρακεταμόλης ή σε συνδυασμό με κωδεϊνη,  αντιφλεγμονώδη και τριπτάνες. Κάθε οργανισμός ανταποκρίνεται διαφορετικά στη χορήγηση των φαρμάκων αυτών. Επικουρικά χορηγούνται αντιεμετικά και αγχολυτικά.
Κατά την χρόνια φάση η πρόληψη έχει μεγαλύτερη σημασία:
Αποφεύγοντας εκλυτικούς παράγοντες, όπως προαναφέραμε, μπορούν επίσης να χορηγηθούν μικρές δόσεις (όχι θεραπευτικές) από ομάδες φαρμάκων όπως είναι τα αντιεπιληπτικά, τα αντικαταθλιπτικά, οι β-αναστολείς.
Στο ιατρείο πόνου μετά τη λήψη του ιστορικού και φυσική εξέτασης κατά την οξεία φάση χορηγούνται φάρμακα με τοπική διήθηση που δρουν στις μυϊκές ομάδες εκείνες που πυροδοτούν τον πόνο. Αυτό μπορεί να γίνει και προληπτικά σε όσους έχουν πολύ συχνά (περίπου κάθε μήνα) ένα επεισόδιο ημικρανίας και όταν η διάρκεια είναι πάνω από 3 μέρες. Τα αποτελέσματα είναι πολύ καλά όταν από μελέτες φαίνεται ότι με τη μέθοδο της τοπικής διήθησης φαρμάκων τα επεισόδια είναι πιο αραιά και η ένταση όπως και η διάρκεια του πόνου μειώνονται.
Η αντιμετώπιση της ημικρανίας δεν πρέπει να γίνεται εμπειρικά, αλλά υπό την παρακολούθηση από ειδικό όπως είναι ένας νευρολόγος ή αναισθησιολόγος που ασχολείται με αυτό. Επειδή η χορήγηση των παυσίπονων μπορεί να γίνεται εμπειρικά και σε μεγάλες ποσότητες υπάρχει ο κίνδυνος πέρα από τις παρενέργειες των φαρμάκων ,ο οργανισμός να μπει σε έναν φαύλο κύκλο και να αναπτύξει ένα είδος ανοχής σε αυτά τα φάρμακα που δεν θα δρουν όταν ο πόνος επανέρχεται. Έτσι σωστό είναι κάποιος που υποφέρει από ημικρανία να απευθυνθεί σε έναν ειδικό νευρολόγο ή αναισθησιολόγο σε ιατρείο πόνου.