Παχυσαρκία: τι είναι, πως επηρεάζει την υγεία μας και οι τρόποι καταπολέμησης

Η παχυσαρκία είναι πρόβλημα υγείας που επηρεάζει μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Εντοπίζεται σε ενήλικες αλλά και παιδιά και σχετίζεται με την κατανομή του βάρους που προκαλείται από έναν συνδυασμό παραγόντων όπως τα γονίδια και η δραστηριότητα του ανθρώπου.

Εκείνη μπορεί να περιλαμβάνει την διατροφή του, τις αθλητικές ασχολίες, φαρμακευτική αγωγή που μπορεί να παίρνει αλλά και την ψυχική του υγεία. Η παχυσαρκία έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια λόγω του καθιστικού τρόπου ζωής αλλά και του εμπορικού μάρκετινγκ των αλυσίδων γρήγορου φαγητού.

Η Ελλάδα κατέχει ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά παχυσαρκίας παγκοσμίως το οποίο ανέρχεται στο 21,9%. Η χώρα που δημιούργησε την μεσογειακή διατροφή και τόνισε την αξία της πλέον κατέχει την πρωτιά σε αυτό το θλιβερό ρεκόρ. Αυτό το ποσοστό αφορά άνδρες, γυναίκες και τα παιδιά.

Οι επιπτώσεις της στην εμφάνιση ασθενειών

Καταρχάς αξίζει να σημειωθεί πως η παχυσαρκία έχει μεγάλο αντίκτυπο στην ψυχολογική υγεία του ατόμου. Αισθάνεται μειονεκτικά για το βάρος του, την εμφάνισή του αλλά και για την ενδεχόμενη αδυναμία να χάσει τα κιλά του.

Τα πιο σημαντικά προβλήματα που προκαλεί είναι ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 και η στεφανιαία νόσος. Μάλιστα στις περιπτώσεις που εμφανίζεται η τελευταία πάθηση παρατηρείται αυξημένος κίνδυνος αιφνίδιου θανάτου εξαιτίας των ξαφνικών επιπλοκών που μπορεί να προκύψουν από τη φύση της νόσου.

Οι επιπτώσεις στην καρδιά μπορεί να προκαλέσουν εμφράγματα του μυοκαρδίου και καρδιαγγειακή νόσο. Η παχυσαρκία επίσης σχετίζεται και με την εμφάνιση αρτηριακής υπέρτασης για άντρες και γυναίκες και με αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων.

Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι το σημαντικότερο νόσημα που μπορεί να προκληθεί. Τα ποσοστά μιλούν από μόνα τους, το 80 με 90% των διαβητικών τύπου 2 είναι παχύσαρκοι. Αποτελέσματα έρευνας απέδειξαν ότι όταν ο δείκτης μάζας σώματος είναι μεγαλύτερος από το κανονικό ο κίνδυνος εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη είναι σχεδόν τριπλάσιος.

Στις γυναίκες οι επιπτώσεις της παχυσαρκίας αφορούν και εμμηνορρυσιακό τους σύστημα. Πολύ συχνό φαινόμενο είναι οι διαταραχές περιόδου. Το πρόβλημα επεκτείνεται και στην γονιμότητα τους καθώς έχει παρατηρηθεί πως οι παχύσαρκες γυναίκες εμφανίζουν υψηλότερα ποσοστά αποβολών στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης σε σύγκριση με τις λεπτόσωμες.

Εάν τελικώς επιτευχθεί η εγκυμοσύνη τότε ο κίνδυνος εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη, υπέρτασης, αναιμίας και θρομβοεμφυλικής νόσου αυξάνεται.

Το ανησυχητικό είναι πως παρατηρήθηκε ότι η παχυσαρκία ευθύνεται για την δημιουργία ορισμένων μορφών καρκίνου. Στους άντρες παρατηρήθηκε η εμφάνιση καρκίνου του προστάτη, ενώ στις γυναίκες η εμφάνιση καρκίνου που αφορά το αναπαραγωγικό σύστημα όπως τις ωοθήκες και τον μαστό. Επίσης και στους δύο παρατηρήθηκε αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου της χοληδόχου κύστης και του νεφρού.

Τρόποι αντιμετώπισης

Οι τρόποι αντιμετώπισης της παχυσαρκίας σχετίζονται στο μεγαλύτερο βαθμό με τη διατροφή και την άσκηση. Αλλάζοντας απλές καθημερινές συνήθειες και βάζοντας ένα πρόγραμμα με τη βοήθεια ειδικού το άτομο θα καταφέρει να χάσει το βάρος που χρειάζεται.

Βέβαια, σημαντικό ρόλο σε αυτό το ταξίδι παίζει η θέληση και η αυτοσυγκράτηση για να μην ξανά αυξηθούν τα κιλά. Ακολουθώντας ένα πρόγραμμα υγιεινής διατροφής με λίγες θερμίδες είναι το πρώτο και βασικότερο βήμα. Συγχρόνως η άσκηση θα αυξήσει τις πιθανότητες αποβολή των περιττών κιλών και διαμόρφωσης υγιούς σωματικής διάπλασης.

Το άτομο πρέπει να φτιάξει ένα πλάνο το οποίο θα ακολουθεί καθημερινά και με υπομονή. Αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει τόσο τον τρόπο προετοιμασίας του γεύματος και το χώρο που θα καταναλωθεί όσο και τον επιθυμητό στόχο. Φυσικά είναι πολύ σημαντικό το άτομο να έχει την υποστήριξη των ανθρώπων του για να διατηρεί θετική ενέργεια και προσήλωση. Εάν αυτή δεν βρεθεί στο στενό φιλικό οικογενειακό περιβάλλον τότε η πιο σίγουρη εναλλακτική είναι η συμβολή ψυχολόγου.

Άλλος τρόπος βοήθειας είναι τα προγράμματα διαχείρισης βάρους στα οποία υπάρχει επίβλεψη από ειδικό. Αυτά περιλαμβάνουν δίαιτες χαμηλών θερμίδων, αύξηση της φυσικής δραστηριότητας και στοχευμένους τρόπους αλλαγής συνηθειών. Συμπληρωματικά συσκευές όπως έξυπνα τηλέφωνα ή επιταχυνσιόμετρα θα βοηθήσουν στην παρατήρηση των θερμίδων που χάνονται και του ποσού σωματικής άσκησης.

Στις πιο σοβαρές περιπτώσεις όπου όλα τα παραπάνω δεν είναι αρκετά τότε ο γιατρός συνταγογραφεί φάρμακα ειδικά για τη θεραπεία της παχυσαρκίας. Εδώ Θέλει προσοχή καθώς είναι πολύ εύκολο να εξαπατηθεί κάποιος από τις ψευδείς διαφημίσεις που κυκλοφορούν για συμπληρώματα διατροφής που συμβάλλουν στην γρήγορη απώλεια κιλών.

Άλλη μέθοδος που ενδείκνυται για τέτοια περιστατικά είναι το χειρουργείο. Εδώ τα είδη των επεμβάσεων ποικίλλουν και προσαρμόζονται στο μέγεθος του προβλήματος και στις ανάγκες του ασθενούς.

Σε κάθε περίπτωση ο ασφαλέστερος τρόπος βοήθειας είναι ο εργαστηριακός έλεγχος και η καθοδήγηση του γιατρού. Αυτό θα βοηθήσει όχι μόνο στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας, αλλά και στον εντοπισμό περαιτέρω προβλημάτων υγείας -όπως αυτά που προαναφέρθηκαν- που μπορεί να έχουν προκληθεί.