Λόγω των αυξανόμενων ποσοστών παχυσαρκίας, αδράνειας και γήρανσης του πληθυσμού, ο διαβήτης τύπου 2 είναι πιο διαδεδομένος στην κοινωνία μας από ποτέ. Σε χώρες υψηλού εισοδήματος, οι θάνατοι από διαβήτη μειώθηκαν από το 2000 έως το 2010, αλλά στη συνέχεια αυξήθηκαν από το 2010 έως το 2016 — οδηγώντας σε συνολική αύξηση 5% στους πρόωρους θανάτους από το 2000. Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι ότι ο διαβήτης τύπου 2 εμφανίζεται τώρα συχνά στα παιδιά , λόγω της παχυσαρκίας και της αδράνειας τους.

Είναι γνωστό εδώ και πολλά χρόνια ότι ο διαβήτης τύπου 2 αυξάνει τον κίνδυνο για εγκεφαλικά και καρδιακές παθήσεις. Πιο πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι ο διαβήτης αυξάνει επίσης τον κίνδυνο άνοιας. Αυτό που δεν έχει διερευνηθεί προηγουμένως, ωστόσο, είναι εάν η ηλικία εμφάνισης του διαβήτη κάνει διαφορά στον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας.

Νέα έρευνα σχετικά με την ηλικία κατά την έναρξη του διαβήτη και τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας

Μια πρόσφατα δημοσιευμένη μελέτη εξέτασε τη σχέση μεταξύ της ηλικίας εμφάνισης του διαβήτη και της ανάπτυξης άνοιας χρησιμοποιώντας μια μεγάλη, συνεχιζόμενη μελέτη ομάδας. Η ομάδα ιδρύθηκε το 1985–88 μεταξύ 10.308 υπαλλήλων ηλικίας 35 έως 55 ετών (33% γυναίκες, 88% λευκοί) σε κυβερνητικά τμήματα με έδρα το Λονδίνο. Δεδομένα σχετικά με την έκθεση στον διαβήτη, συμπεριλαμβανομένης της γλυκόζης νηστείας και του φινλανδικού δείκτη κινδύνου για διαβήτη, λήφθηκαν σε ηλικίες 55, 60, 65 και 70 ετών.

(Ο Φινλανδικός Δείκτης Κινδύνου Διαβήτη περιλαμβάνει ηλικία, οικογενειακό ιστορικό διαβήτη, προσωπικό ιστορικό αυξημένης γλυκόζης αίματος, φρούτα και κατανάλωση λαχανικών, φάρμακα για την αρτηριακή πίεση, σωματική δραστηριότητα, δείκτης μάζας σώματος και μετρημένη περίμετρος μέσης.)

Η άνοια οφειλόμενη σε οποιαδήποτε αιτία ήταν το κύριο μέτρο έκβασης. Εκτός από τον διαβήτη, εξέτασαν επίσης τις επιπτώσεις της ηλικίας, του φύλου, της φυλής, του καπνίσματος, της κατανάλωσης αλκοόλ, της σωματικής δραστηριότητας, της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών, της υψηλής αρτηριακής πίεσης, του δείκτη μάζας σώματος, της στεφανιαίας νόσου, της καρδιακής ανεπάρκειας, του εγκεφαλικού, των φαρμάκων και το γονίδιο του παράγοντα κινδύνου Alzheimer, απολιποπρωτεΐνη Ε.

Οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του διαβήτη στην άνοια

Από το 1985 έως το 2019 καταγράφηκαν 1.710 περιπτώσεις διαβήτη και 639 περιπτώσεις άνοιας. Για κάθε 1.000 άτομα, που εξετάζονται ετησίως, τα ποσοστά άνοιας ήταν 8,9 σε όσους δεν είχαν διαβήτη στην ηλικία των 70 ετών. και 18,3 για περισσότερα από 10 χρόνια νωρίτερα. Αυτά τα εντυπωσιακά αποτελέσματα δείχνουν ξεκάθαρα ότι όσο νωρίτερα αναπτύξετε διαβήτη, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος να αναπτύξετε άνοια.

Πώς ο διαβήτης μπορεί να οδηγήσει σε άνοια

Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους ο διαβήτης τύπου 2 μπορεί να οδηγήσει σε άνοια. Ένας λόγος σχετίζεται με τις επιπτώσεις που έχει ο διαβήτης στην καρδιά, καθώς η υγεία της καρδιάς σχετίζεται με την υγεία του εγκεφάλου. Οι καρδιακές παθήσεις και η αυξημένη αρτηριακή πίεση σχετίζονται και τα δύο με εγκεφαλικά επεισόδια που, με τη σειρά τους, μπορούν να οδηγήσουν σε άνοια. Ωστόσο, τα εγκεφαλικά δεν φαίνεται να είναι η πλήρης απάντηση, καθώς ορισμένες μελέτες διαπίστωσαν ότι ο διαβήτης οδήγησε σε αυξημένο κίνδυνο άνοιας ακόμη και όταν ελέγχονταν τα εγκεφαλικά.

Ένας άλλος παράγοντας σχετίζεται με τα επεισόδια υπογλυκαιμίας που εμφανίζονται συνήθως στον διαβήτη. Αν και ο αυστηρός έλεγχος των σακχάρων στο αίμα έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τους μακροπρόθεσμους κινδύνους καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικών, ο αυστηρός έλεγχος μπορεί επίσης να οδηγήσει σε υπογλυκαιμία, απώλεια μνήμης και άνοια. Εδώ, ο λόγος είναι πιθανός επειδή τα χαμηλά σάκχαρα στο αίμα είναι γνωστό ότι βλάπτουν τον ιππόκαμπο – το κέντρο μνήμης του εγκεφάλου.

Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες υποθέσεις είναι ότι ο διαβήτης προκαλεί άμεσα τη νόσο του Αλτσχάιμερ. Πράγματι, η νόσος του Αλτσχάιμερ έχει ονομαστεί ακόμη και «διαβήτης τύπου 3» λόγω των κοινών μοριακών και κυτταρικών χαρακτηριστικών μεταξύ του διαβήτη και της νόσου Αλτσχάιμερ. Για παράδειγμα, η ινσουλίνη παίζει κρίσιμο ρόλο στο σχηματισμό αμυλοειδών πλακών και η ινσουλίνη εμπλέκεται επίσης στη φωσφορυλίωση της ταυ, η οποία οδηγεί σε νευροϊνιδιακά μπερδέματα. Με άλλα λόγια, ενώ η αντίσταση στην ινσουλίνη στο σώμα μπορεί να οδηγήσει σε διαβήτη τύπου 2, η αντίσταση στην ινσουλίνη στον εγκέφαλο μπορεί να οδηγήσει σε πλάκες και μπερδέματα της νόσου του Αλτσχάιμερ.

Μειώστε τον κίνδυνο διαβήτη και άνοιας

Τα καλά νέα είναι ότι μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2 — και τον κίνδυνο άνοιας. Μιλήστε με το γιατρό σας σήμερα για το εάν οι ακόλουθες αλλαγές στον τρόπο ζωής θα ήταν κατάλληλες για εσάς. Σημειώστε ότι αυτές οι αλλαγές στη ζωή είναι χρήσιμες ακόμα κι αν έχετε διάγνωση διαβήτη ή προδιαβήτη.

• Ασχοληθείτε με αερόβια άσκηση τουλάχιστον 30 λεπτά κάθε μέρα, πέντε ημέρες την εβδομάδα
• Εισάγετε στην διατροφή σας την μεσογειακή δίαιτα
• Διατηρήστε ένα υγιές σωματικό βάρος
• Αντιμετωπίστε την υψηλή αρτηριακή πίεση
• Αντιμετωπίστε την υψηλή χοληστερόλη
• Μην καπνίζετε
• Τέλος, οι κοινωνικές δραστηριότητες, η θετική στάση, η εκμάθηση νέων πραγμάτων και η μουσική μπορούν όλα να βοηθήσουν τον εγκέφαλό σας να λειτουργήσει όσο το δυνατόν καλύτερα και να μειώσει τον κίνδυνο άνοιας.

Πηγή: Harvard health