Σας αρέσει το τρέξιμο και είναι το είδος γυμναστικής που επιλέγετε; Πολύ καλά κάνετε, γιατί τα οφέλη για την υγεία είναι αδιαμφισβήτητα. Τι γίνεται όμως με εκείνους που υποστηρίζουν πως το τρέξιμο φθείρονται οι αρθρώσεις. Πάμε να δούμε τι ακριβώς ισχύει και ποιοι είναι εκείνοι που πρέπει να προσέχουν περισσότερο.

Το τρέξιμο καταστρέφει τις αρθρώσεις;

Οι δρομείς μπορεί να πάθουν αρθρίτιδα, αλλά είναι το τρέξιμο η αιτία;
Μπορεί να νομίζετε ότι η απάντηση είναι προφανής. Σίγουρα, τα χρόνια τρεξίματος (χτυπώντας πεζοδρόμια ή ακόμα και πιο μαλακές επιφάνειες) θα μπορούσαν να φθείρουν τις αρθρώσεις σας, όπως φθείρονται τα ελαστικά ενός αυτοκινήτου αφού κάνετε αρκετά χιλιόμετρα πάνω τους. Και η οστεοαρθρίτιδα, ο πιο κοινός τύπος αρθρίτιδας, συνήθως επηρεάζει τους ηλικιωμένους. Στην πραγματικότητα, το αποτέλεσμα συχνά περιγράφεται ως ηλικιακό και εκφυλιστικό. Με λίγα λόγια, αυτή η περιγραφή υποδηλώνει φθορά.

Σίγουρα, είναι εύκολο να κατηγορήσει κανείς το τρέξιμο όταν ένα άτομο που τρέχει τακτικά εμφανίζει αρθρίτιδα. Αλλά αυτή η κατηγορία μπορεί να είναι άστοχη.

Οι ερωτήσεις που πρέπει να λάβουμε υπόψη μας είναι:

Το τρέξιμο βλάπτει τις αρθρώσεις και οδηγεί σε αρθρίτιδα;
Η αρθρίτιδα αναπτύσσεται πρώτα και γίνεται πιο αισθητή κατά το τρέξιμο;
Είναι πιο περίπλοκη η σύνδεση;

Ίσως δεν υπάρχει σχέση μεταξύ τρεξίματος και αρθρίτιδας για τους περισσότερους ανθρώπους. Ίσως όμως όσοι είναι προορισμένοι να αναπτύξουν αρθρίτιδα (λόγω των γονιδίων τους, για παράδειγμα) να την πάθουν νωρίτερα αν αρχίσουν να τρέχουν. Εκτεταμένη έρευνα τις τελευταίες δεκαετίες έχει διερευνήσει αυτά τα ερωτήματα. Αν και οι απαντήσεις δεν είναι ακόμα απολύτως σαφείς, πλησιάζουμε.

Ποια είναι η σχέση τρεξίματος και αρθρίτιδας;

Τα αυξανόμενα στοιχεία δείχνουν ότι το τρέξιμο δεν προκαλεί οστεοαρθρίτιδα ή οποιαδήποτε άλλη ασθένεια των αρθρώσεων.

Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2017 διαπίστωσε ότι οι δρομείς αναψυχής είχαν χαμηλότερα ποσοστά οστεοαρθρίτιδας ισχίου και γόνατος (3,5%) σε σύγκριση με τους ανταγωνιστικούς δρομείς (13,3%) και τους μη δρομείς (10,2%). Σύμφωνα με μια μελέτη του 2018, το ποσοστό αρθρίτιδας ισχίου ή γόνατος μεταξύ 675 μαραθωνοδρόμων ήταν το μισό από το αναμενόμενο ποσοστό στον πληθυσμό των ΗΠΑ.

Μια ανάλυση 24 μελετών του 2022 δεν βρήκε στοιχεία σημαντικής βλάβης στον χόνδρο που επενδύει τις αρθρώσεις του γόνατος στις μαγνητικές τομογραφίες που ελήφθησαν αμέσως μετά το τρέξιμο. Αυτές είναι μόνο μερικές από τις δημοσιευμένες ιατρικές μελέτες για το θέμα. Συνολικά, η έρευνα δείχνει ότι το τρέξιμο είναι μια απίθανη αιτία αρθρίτιδας – και μπορεί ακόμη και να είναι προστατευτικό.

Μελέτη για την συσχέτιση του τρεξίματος και της αρθρίτιδας

Η οστεοαρθρίτιδα χρειάζεται πολλά χρόνια για να αναπτυχθεί. Η πειστική έρευνα θα απαιτούσε πολύ χρόνο, ίσως μια δεκαετία ή περισσότερο.
Είναι λοιπόν αδύνατο να πραγματοποιηθεί μια ιδανική μελέτη. Ο πιο ισχυρός τύπος ερευνητικής μελέτης είναι μια διπλή-τυφλή, τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη δοκιμή. Οι συμμετέχοντες σε αυτές τις μελέτες εκχωρούνται σε μια ομάδα θεραπείας (ίσως παίρνοντας ένα νέο φάρμακο) ή σε μια ομάδα ελέγχου (συχνά παίρνοντας εικονικό φάρμακο). Διπλή τυφλή σημαίνει ότι ούτε οι ερευνητές ούτε οι συμμετέχοντες γνωρίζουν ποια άτομα ανήκουν στην ομάδα θεραπείας και ποια άτομα λαμβάνουν εικονικό φάρμακο. Όταν η θεραπεία που μελετάται είναι σε εξέλιξη, δεν υπάρχει τρόπος να διεξαχθεί αυτό το είδος δοκιμής.

Παράγοντες που επηρεάζουν την ανάπτυξη αρθρίτιδας

Μπορεί να υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των ανθρώπων που τρέχουν και εκείνων που δεν έχουν καμία σχέση με το τρέξιμο. Για παράδειγμα, οι δρομείς μπορεί να ακολουθούν μια πιο υγιεινή διατροφή, να διατηρούν υγιέστερο βάρος ή να καπνίζουν λιγότερο από τους μη δρομείς. Μπορεί να διαφέρουν ως προς τον τρόπο ευθυγράμμισης των αρθρώσεων τους, τη δύναμη των συνδέσμων τους ή τα γονίδια που κατευθύνουν την ανάπτυξη του μυοσκελετικού συστήματος. Αυτοί οι παράγοντες θα μπορούσαν να επηρεάσουν τον κίνδυνο αρθρίτιδας. Στην πραγματικότητα, μπορεί να εξηγήσουν γιατί ορισμένες μελέτες βρίσκουν ότι το τρέξιμο είναι προστατευτικό.

Το αποτέλεσμα του τρεξίματος μπορεί να διαφέρoυν μεταξύ των ατόμων

Για παράδειγμα, είναι πιθανό, αν και δεν έχει αποδειχθεί, ότι τα άτομα με παχυσαρκία που τρέχουν τακτικά διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο αρθρίτιδας λόγω της πίεσης του υπερβολικού βάρους στις αρθρώσεις.

Συμπερασματικά

Οι τάσεις σε πρόσφατη έρευνα δείχνουν ότι το τρέξιμο δεν φθείρει τις αρθρώσεις. Αυτό θα πρέπει να είναι καθησυχαστικό για όσους από εμάς απολαμβάνουμε το τρέξιμο. Και αν δεν σας αρέσει να τρέχετε, δεν πειράζει: προσπαθήστε να βρείτε μορφές άσκησης που θα απολαμβάνετε περισσότερο. Απλώς μην βασίζετε την απόφασή σας στο ότι δεν τρέχετε στην ιδέα ότι θα καταστρέψει τις αρθρώσεις σας, γιατί κάτι τέτοιο είναι λανθασμένο.