Ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο κοινός τύπος καρκίνου και μία από τις κύριες αιτίες θανάτων που σχετίζονται με καρκίνο διεθνώς. Το κάπνισμα συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου του μαστού σε ορισμένα άτομα. Βέβαια, ακριβής αιτία του καρκίνου του μαστού είναι άγνωστη, αλλά ορισμένοι παράγοντες κινδύνου καθιστούν πιο πιθανό ένα άτομο να αναπτύξει καρκίνο του μαστού.

Υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του μαστού που δεν μπορούν να ελεγχθούν από το άτομο, όπως τα γονίδια ή η ηλικία. Υπάρχουν όμως και άλλοι που μπορούν να αλλαχθούν όπως το κάπνισμα. Μάλιστα, σε ότι αφορά το κάπνισμα υπάρχει σύνδεση μεταξύ της έκθεσης στον καπνό του τσιγάρου και του καρκίνου του μαστού. Αυτή η σύνδεση επηρεάζει τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού και πολλά άλλα.

Πως επιδρά το κάπνισμα στον κίνδυνο καρκίνου του μαστού;

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο κοινός τύπος καρκίνου και η κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο μεταξύ των γυναικών παγκοσμίως. Ωστόσο, ο καρκίνος του μαστού μπορεί σπανιότερα να επηρεάζει και τους άνδρες.

Το κάπνισμα ενδέχεται να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου, καθώς ορισμένες χημικές ουσίες στα προϊόντα καπνού μπορεί να οδηγήσουν σε ανεξέλεγκτη ανάπτυξη κυττάρων στο σώμα ενός ατόμου. Αν και το κάπνισμα δεν θεωρείται άμεση αιτία καρκίνου του μαστού, συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο σε μερικούς ανθρώπους.

Μια μελέτη που έγινε το 2017 διαπίστωσε ότι το κάπνισμα συσχετίστηκε με μέτριο αλλά σημαντικά αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του μαστού σε ορισμένες γυναίκες:

• Που ξεκίνησαν το κάπνισμα στην εφηβεία ή στην ηλικία των 17 ετών
• Που άρχισαν το κάπνισμα πριν ή κατά τη στιγμή της πρώτης τους περιόδου
• Που ξεκίνησαν το κάπνισμα 1 έως 4 χρόνια μετά την πρώτη τους περίοδο
• με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού που κάπνιζαν οποιαδήποτε στιγμή στη ζωή τους
• σε αναπαραγωγική ηλικία που είναι φορείς μετάλλαξης BRCA2
• που κάπνιζαν για τουλάχιστον 10 χρόνια
• που είχαν σταματήσει το κάπνισμα για λιγότερο από 20 χρόνια
• που κάπνιζαν περισσότερα από 5 χρόνια πριν από την πρώτη τους πλήρη εγκυμοσύνη
• που κάπνιζαν περισσότερα από πέντε τσιγάρα την ημέρα

Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία

Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχειά του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας το 2020 υπήρχαν 2,3 εκατομμύρια γυναίκες που είχαν διαγνωστεί με καρκίνο του μαστού με 685.000 θανάτους από τη νόσο σε όλο τον κόσμο. Πρόσθετα στατιστικά στοιχεία από την μελέτη του 2017 που δημοσιεύτηκε στο Breast Cancer Research αφορούν:

• γυναίκες που κάπνιζαν κάποια στιγμή στη ζωή τους και είχαν 14% περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του μαστού από εκείνες που δεν είχαν καπνίσει ποτέ
• γυναίκες που ξεκίνησαν το κάπνισμα πριν από την ηλικία των 17 ετών και εμφάνισαν 24% αυξημένο κίνδυνο, ενώ όσες ξεκίνησαν το κάπνισμα μεταξύ 17 και 19 ετών είχαν 15% αυξημένο ποσοστό καρκίνου του μαστού
• γυναίκες που κάπνιζαν για περισσότερα από 10 χρόνια είχαν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού κατά 21%, ενώ όσες κάπνιζαν για περισσότερα από 30 χρόνια είχαν ελαφρώς υψηλότερο κίνδυνο
• γυναίκες που είχαν κόψει το κάπνισμα αλλά διατηρείται η πιθανότητα 28% αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του μαστού για όσες το είχαν κόψει για λιγότερο από 10 χρόνια.
• γυναίκες με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού, ο κίνδυνος για καρκίνο του μαστού ήταν υψηλότερος εάν άρχιζαν να καπνίζουν στην ηλικία των 20 ετών

Πως επιδρά το κάπνισμα στην θεραπεία του καρκίνου του μαστού;

Οι θεραπείες για τον καρκίνο του μαστού περιλαμβάνουν:

• χειρουργική επέμβαση
• ακτινοθεραπεία
• βιολογική θεραπεία ή στοχευμένη φαρμακευτική θεραπεία
• ορμονοθεραπεία
• χημειοθεραπεία

Το κάπνισμα μπορεί να αυξήσει τις επιπλοκές της θεραπείας του καρκίνου του μαστού. Σύμφωνα με μια ανασκόπηση του 2020, το κάπνισμα κατά τη διάρκεια της ακτινοθεραπείας μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές, όπως:

• φτωχότερη ανταπόκριση στη θεραπεία
• φτωχότερα ποσοστά 2ετούς επιβίωσης
• υποτροπή του καρκίνου
• μια πιθανή αύξηση σε καρδιαγγειακά προβλήματα όπως καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό ή συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια

Συμπληρωματικά, η μελέτη αναφέρει ότι τα άτομα που καπνίζουν εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών, όπως δυσκολία επούλωσης μετά από χειρουργική επέμβαση και μετά την αποκατάσταση του μαστού.

Οι επιδράσεις του παθητικού καπνίσματος στον καρκίνο του μαστού

Το παθητικό κάπνισμα είναι ο συνδυασμός καπνού από το φλεγόμενο τσιγάρο τον οποίο και εκπνέουν οι άνθρωποι. Το παθητικό κάπνισμα περιέχει πάνω από 7.000 χημικές ουσίες. Εκατοντάδες από αυτές τις χημικές ουσίες είναι τοξικές και περίπου 70 μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο. Εκτός όμως από την πρόκληση του καρκίνου μπορούν να υποτροπιάσουν ήδη υπάρχοντες καρκίνους στον οργανισμό του ατόμου.

Πρόσφατες έρευνες για τη σχέση μεταξύ των δύο

Σύμφωνα με μια μελέτη του 2018, το παθητικό κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα και του μαστού στις γυναίκες. Μια μελέτη περιπτώσεων ελέγχου του 2015 στην Κίνα επέδειξε επίσης μια ισχυρή συσχέτιση με το παθητικό κάπνισμα και αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του μαστού στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες.

Πολλοί γιατροί παγκοσμίως υποψιάζονταν εδώ και καιρό πως υπάρχει σχέση μεταξύ του καπνίσματος και του κινδύνου καρκίνου του μαστού. Αλλά απαιτείται περισσότερη έρευνα για να κατανοηθεί η πιθανή σχέση μεταξύ του παθητικού καπνίσματος και του κινδύνου καρκίνου του μαστού.