Παγκόσμια ημέρα παχυσαρκίας: Πως η παχυσαρκία στους εφήβους μπορεί να προκαλέσει βλάβη στον εγκέφαλο;

04/03/2021
Giannis Vasilopoulos
Teens, Διατροφή, Η Υγεία μου, Παιδί, Υγεία, Υγιεινή διατροφή

Τι είναι η παχυσαρκία;

Είναι η κλινική κατάσταση που προκαλείται από υπερβολική συσσώρευση λίπους στο σώμα και είναι πιθανό να επιφέρει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία.

Πως υπολογίζεται ο δείκτης μάζας σώματος;

Ο δείκτης μάζας σώματος, μετριέται διαιρώντας το βάρος ενός ατόμου με το τετράγωνο του ύψους. Στα παιδιά και στου εφήβους βέβαια δεν υπάρχει συγκεκριμένος αριθμός, αφού ένα παιδί θεωρείται παχύσαρκο αν ο δείκτης μάζας σώματος του βρίσκεται πάνω από το 95ο εκατοστημόριο.

Ποια είναι τα ποσοστά θνησιμότητας;

Ο δείκτης μάζας σώματος πάνω από 32 kg/m² έχει συσχετιστεί με διπλάσιο ποσοστό θνησιμότητας μεταξύ των γυναικών, σε διάρκεια μεγαλύτερη από μια 16-ετία.

Κατά μέσο όρο η παχυσαρκία μειώνει το προσδόκιμο χρόνο ζωής, κατά έξι με επτά χρόνια. Αντίστοιχα, όταν ο δείκτης μάζας σώματος είναι 30-35, μειώνει το προσδόκιμο ζωής κατά δυο με τέσσερα έτη, ενώ σε σοβαρή παχυσαρκία με δείκτη μάζας σώματος > 40 μειώνει το προσδόκιμο ζωής κατά 10 έτη.

Ποια είναι η κατάταξη της χώρας μας στην παιδική παχυσαρκία;

Σύμφωνα με τις διαθέσιμες ερευνητικές πληροφορίες σε παγκόσμιο επίπεδο, η Ελλάδα συγκεντρώνει το υψηλότερο ποσοστό των παιδιών με παχυσαρκία. Συγκεκριμένα, οι πέντε πρώτες χώρες στην παγκόσμια κατάταξη είναι η Ελλάδα με 33,4%, οι Η.Π.Α. με 32,9%,η Πορτογαλία με 23,8%, η Ισπανία με 21,3% και η Αυστραλία με 18,3%.

Αντίστοιχα, οι χώρες με τα μικρότερα ποσοστά από 5% έως 9%, είναι σε Γαλλία, Νορβηγία, Ιρλανδία, Λετονία και Δανία.

Πιο συγκεκριμένα στην Ελλάδα οι περιοχές με τα μεγαλύτερα ποσοστά παχυσαρκίας είναι η Ρόδος, η Κως, η Κάλυμνος, η Χίος, και οι νομοί Κιλκίς, Χανίων και Ρεθύμνου, σε ποσοστό >45%. Ακολουθούν και άλλοι νομοί με αυξημένο πρόβλημα, όπως Ηρακλείου, Ροδόπης, Φλώρινας και Λευκάδας συγκεντρώνοντας ποσοστά 42-45%.

Τι έδειξαν οι έρευνες για την παιδική παχυσαρκία;

Σύμφωνα με έρευνες, βρέθηκε πως η παχυσαρκία μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή στο νευρικό σύστημα, με αποτέλεσμα την βλάβη του εγκεφάλου. Συγκεκριμένα, η βλάβη που μπορεί να επέλθει στον εγκέφαλο, μπορεί να επηρεάσει την ορμόνη που σηματοδοτεί τον κορεσμό και το πότε πρέπει να σταματήσουμε να τρώμε. Ακόμα, οι αλλαγές του εγκεφάλου που βρέθηκαν σε παχύσαρκους εφήβους σχετίζονται με σημαντικές περιοχές που είναι υπεύθυνες για τον έλεγχο των συναισθημάτων και των γνωστικών λειτουργιών.

Η έρευνα είχε συνολικό δείγμα 120 άτομα, από τα οποία τα 59 ήταν παχύσαρκοι έφηβοι και τα 61 υγιής έφηβοι. Η έρευνα εξέταζε την συσχέτιση της παχυσαρκίας, με την φλεγμονή του εγκεφάλου. Στους παχύσαρκους εφήβους, βρέθηκαν φλεγμονώδεις παράγοντες και συγκεκριμένα η λεπτίνη, η οποία είναι μια ουσία που παράγεται από τα λιπώδη κύτταρα και σκοπό έχει τη ρύθμιση του λίπους και της ενέργειας. Σε αυτά τα άτομα βρέθηκε πως ο εγκέφαλος τους δεν μπορούσε να ανταποκριθεί σωστά απέναντι στην λεπτίνη και έτσι παρότι έπαιρνε το σήμα του κορεσμού, αυτοί συνέχιζαν να τρώνε.

Τέλος τα αποτελέσματα της έρευνας αυτής είναι πολύ πρώιμα και σίγουρα χρειάζεται παραπάνω δείγμα και εξέταση, ωστόσο πιστεύεται πως μέσω αυτής της έρευνας θα αλλάξει ο τρόπος προσέγγισης για την παχυσαρκία και θα γίνε γνωστός ο λόγος της αύξησης της στους εφήβους τα τελευταία χρόνια.

Πως η παιδική παχυσαρκία συνδέεται με 12 διαφορετικούς τύπους καρκίνου;

Οι καρκίνοι αυτοί είναι του ήπατος, των ωοθηκών, του προστάτη, του στομάχου, του στόματος και του λαιμού, του εντέρου, του μαστού (μετά την εμμηνόπαυση), της ουροδόχου κύστης, των νεφρών, του οισοφάγου, του παγκρέατος και της μήτρας (ενδομητρίου).

Η σωματική άσκηση μειώνει τον κίνδυνο τριών καρκίνων (εντέρου, μαστού και μήτρας), όπως και η υγιεινή διατροφή με λίγα κόκκινα και επεξεργασμένα κρέατα. Το αλκοόλ αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο έξι καρκίνων (στομάχου, παχέος εντέρου, ήπατος, στόματος-λαιμού, οισοφάγου και μαστού).

Πιο συγκεκριμένα, σε μια έρευνα μου διεξήχθει στη Σουηδία στο Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ, ανέλυσαν στοιχεία για σχεδόν 38.000 αγόρια, που παρακολουθήθηκαν για 38 χρόνια. Όσα παιδιά στην ηλικία των 8 ετών ήταν υπέρβαρα ή παχύσαρκα και στην εφηβεία πάχυναν και άλλο, είχαν κατά μέσο όρο 48% μεγαλύτερο κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου μετά την ενηλικίωση τους σε σχέση με αυτούς που δεν πάχυναν στην εφηβεία.

Η ίδια μελέτη έδειξε πως με το ίδιο μοτίβο, τα παιδιά έχουν τριπλάσιες πιθανότητες να διαγνωστούν με καρδιακή ανεπάρκεια αργότερα στη ζωή τους. Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος όσο περισσότερα κιλά έχει πάρει ο έφηβος.

Αυτή η σελίδα δεν παρέχει ιατρικές συμβουλές.

Oι πληροφορίες που παρέχονται εδώ είναι συμβουλευτικές-ενημερωτικές και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστούν την ιατρική κλινική εξέταση, διάγνωση και την ενδεχόμενη θεραπευτική αγωγή. Αν παρατηρήσεις κάτι επείγον επικοινώνησε με το 166 ή κάλεσε άμεσα το γιατρό σου