Γράφει η Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Ρούσσου Πολυξένη

Έχετε βρεθεί ποτέ με ένα ξαφνικό γουργουρητό στην κοιλιά σας που μόνο η σοκολάτα μπορεί να ικανοποιήσει; Κι αν ναι, έχετε αναρωτηθεί τι μπορεί να σημαίνει αυτό; Η σοκολάτα είναι η αγαπημένη μικρών και μεγάλων και όλοι λίγο πολύ την αναζητάμε και μάλιστα σε καθημερινή βάση. Ξαφνικές λιγούρες και έντονη λαχτάρα… Ας δούμε λοιπόν ποιοι είναι οι λόγοι που μπορεί να κρύβονται πίσω από μια τόσο έντονη λαχτάρα για σοκολάτα. 

Χαμηλά επίπεδα σακχάρου = Έλλειψη ενέργειας 

Πίσω από μια ξαφνική λιγούρα για σοκολάτα είναι πολύ πιθανόν να κρύβεται η έντονη λαχτάρα σας για ζάχαρη. Μια τέτοιου είδους λαχτάρα λοιπόν μπορεί να σημαίνει ότι υπάρχουν διακυμάνσεις στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας. 

Όταν για παράδειγμα υπάρχει μεγάλη χρονική απόσταση μεταξύ των γευμάτων τότε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα μειώνονται με αποτέλεσμα το σώμα να αναζητά μια άμεση και γενναία δόση ενέργειας. Και τότε είναι η στιγμή που θα στραφείτε σε τροφές υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη. Αυτό ωστόσο δεν αποτελεί και τόσο ιδανική λύση, μακροπρόθεσμα!  

Γιατί όμως ; Η κατανάλωση μιας σοκολάτας όντως θα δώσει μια γρήγορη ενεργειακή ώθηση, αλλά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα θα μειωθούν και πάλι απότομα με αποτέλεσμα να καταλήξετε να λαχταράτε ακόμη περισσότερη σοκολάτα. 

Έλλειψη μαγνησίου 

Η σοκολάτα έχει υψηλή περιεκτικότητα σε μαγνήσιο και η έντονη λαχτάρα κατανάλωσης της μπορεί να αποτελεί σημάδι ότι ο οργανισμός  έχει έλλειψη σε αυτό το ιχνοστοιχείο. Το πολύτιμο αυτό μεταλλικό στοιχείο συμμετέχει σε περισσότερες από 300 αντιδράσεις του μεταβολισμού. Πιο συγκεκριμένα, είναι υπεύθυνο για την σύνθεση νουκλεικών οξέων και πρωτεϊνών, τον έλεγχο σακχάρου, την παραγωγή ενέργειας και πολλές άλλες σημαντικές διεργασίες. 

Όταν έχετε έλλειψη μαγνησίου, το σώμα σας δυσκολεύεται να μεταφέρει ενέργεια στα κύτταρα, κάτι που σας κάνει να νιώθετε κούραση και να αναζητάτε γρήγορη ενέργεια. 

Έλλειψη ύπνου 

Ο ανεπαρκής ύπνος επηρεάζει την εγκεφαλική λειτουργία καθιστώντας έτσι δυσκολότερη την επιλογή υγιεινών τροφών, ενώ παράλληλα μειώνει και την ικανότητα ελέγχου της παρόρμησης. Τα αποτελέσματα πολλών μελετών συνδέουν την έλλειψη ύπνου με την αυξημένη επιθυμία για τροφές υψηλής περιεκτικότητας  σε ζάχαρη, λιπαρά και υδατάνθρακες.  

Επομένως, μετά από μια άγρυπνη νύχτα , η ιδέα μιας σοκολάτας  όχι μόνο θα σας περιτριγυρίζει το μυαλό , αλλά πιθανότατα θα δυσκολευτείτε να ασκήσετε και τον αυτοέλεγχο. 

Προεμμηνορροϊκό σύνδρομο (PMS) 

Με τον όρο αυτόν περιγράφουμε το σύνολο των ψυχολογικών, αλλά και σωματικών συμπτωμάτων, που ταλαιπωρούν πολλές γυναίκες ακόμα και δύο εβδομάδες πριν από την έλευση της έμμηνο ρύσης. Ένα από τα πιο έντονα συμπτώματα του PMS είναι οι λιγούρες, με τις περισσότερες γυναίκες  να αναφέρουν ότι αισθάνονται έντονη λαχτάρα για σοκολάτα. 

Σύμφωνα με τους ερευνητές η επιθυμία για σοκολάτα πριν την έμμηνο ρύση  οφείλεται σε διάφορες ορμονικές αλλαγές όπως η πτώση των οιστρογόνων και της προγεστερόνης. Το PMS επίσης προκαλεί αύξηση της ορμόνης του «στρες», κορτιζόλης και πτώσης της σεροτονίνης ορμόνης της «ευτυχίας». Αυτές οι αλλαγές έχουν ως αποτέλεσμα την έντονη επιθυμία για τροφές που τονώνουν την διάθεση όπως η σοκολάτα. 

Επιπλέον μεταξύ της ωορρηξίας και της εμμήνου ρύσεως οι ανάγκες μιας γυναίκας για μαγνήσιο αυξάνονται σημαντικά.  

Συνεπώς η «εμμονή» που ίσως νιώθετε πριν την περίοδο για κατανάλωση σοκολάτας δεν είναι τίποτα άλλο από την προσπάθεια του οργανισμού να επαναφέρει τα επίπεδα της σεροτονίνης στο φυσιολογικό και να αναπληρώσει τα αποθέματα μαγνησίου, το οποίο φαίνεται να ανακουφίζει και τους πόνους περιόδου.  

Στρες 

Καταναλώνοντας σοκολάτα απελευθερώνεται στον εγκέφαλο η ντοπαμίνη, η οποία μπορεί να συμβάλλει στην μείωση των επιπέδων του στρες. Η ντοπαμίνη είναι ο νευροδιαβιβαστής της ευφορίας. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι λαχταρούν συχνά τη σοκολάτα σε στρεσογόνες καταστάσεις.

Γλυκιά χημεία της σοκολάτας 

Εδώ είναι ένας λόγος που η σοκολάτα ονομάζεται «φάρμακο αγάπης», «φάρμακο της ευτυχίας» και δεν αφορά μόνο το μάρκετινγκ. Η σοκολάτα περιέχει πολυάριθμες χημικές ουσίες που έχει αποδειχθεί ότι επηρεάζουν τον εγκέφαλο και το σώμα. 

Οι περισσότεροι άνθρωποι όταν είναι στεναχωρημένοι ή βιώνουν μια ερωτική απογοήτευση καταφεύγουν στην σοκολάτα. Αυτό συμβαίνει διότι η σοκολάτα περιέχει φαινυλεθυλαμίνη μια ουσία που παράγει κι ο εγκέφαλος όταν βιώνει ερωτικά ρομαντικά συναισθήματα. Η παρουσία της φαινυλεθυλαμίνης στη σοκολάτα απελευθερώνει στον εγκέφαλο, με την κατανάλωση της, ενδορφίνες οι οποίες έχουν αναλγητικές ιδιότητες και επιφέρουν ευφορία. 

Επίσης, στη σοκολάτα περιέχεται η ανανδαμίδη, ένα λιπίδιο που υπάρχει ενδογενώς και στον εγκέφαλο. Ωστόσο, η φυσική ύπαρξη της διασπάται πολύ γρήγορα και δεν μπορεί να επηρεάσει τη διάθεση. Εδώ όμως η σοκολάτα μας δίνει τη λύση διότι περιέχει ουσίες που εμποδίζουν τη διάσπαση της ανανδαμίδης διεγείροντας  τελικά το αίσθημα της χαράς. 

Τα καλά νέα 

Υπάρχουν τρόποι να αντιμετωπίσετε τις λιγούρες για σοκολάτα!

Κάποιες βοηθητικές στρατηγικές είναι οι εξής : 

• Κάντε καταλληλότερες επιλογές. Προτιμήστε ένα κομμάτι μαύρης σοκολάτας ή 1 ποτήρι βιολογικό κακάο. Συνδυάστε μια μπανάνα ή 1 φρούτο της αρεσκείας σας με λίγο φυστικοβούτυρο ή ξηρούς καρπούς. 
• Διατήρησε υγιεινά σνακ στα ντουλάπια της κουζίνας σας.
• Καταναλώστε  ένα μικρό σνακ ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
• Συμπεριλάβετε περισσότερη πρωτεΐνη στην διατροφή σας.
• Αναζητήστε την σεροτονίνη από άλλες πηγές όπως τα καρύδια, τα αυγά, το τυρί, τις μπανάνες ή αυξήστε την ρουτίνα άσκησής σας για να τροφοδοτήσετε τα επίπεδα σεροτονίνης σας.
• Λάβετε επαρκή και καλής ποιότητας ύπνο.
• Ενυδατωθείτε σωστά. Πολλές φορές ο εγκέφαλός μας συγχέει το αίσθημα της δίψας με αυτό της πείνας.

Ρούσσου Πολυξένη
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, ΒSc.
MSc. Εφαρμοσμένης Διαιτολογίας & Διατροφής 
Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών

e-mail : [email protected]
Κιν. : 6945627133
Instagram : @xroussou_dietitian
Fb : https://www.facebook.com/roussouxenia

Πηγές

https://www.healthline.com/health/craving-chocolate#hunger

Margaret L. Westwater, et al. (2016). Sugar addiction: the state of the science. European Journal of Nutrition.Vol.55, Issue S2.

Haritha K. et al. (2014). Review Article Health Benefits of Dark Chocolate. Journal of Advanced Drug Delivery. 184-195 ISSN: 2348-3792.

Rihm JS., et al. (2019). Sleep Deprivation Selectively Upregulates an Amygdala-Hypothalamic Circuit Involved in Food Reward. The Journal of Neuroscience Vol 39, Issue 5.

Mullette-Gillman et al. (2015). Sleep deprivation alters choice strategy without altering uncertainty or loss aversion preferences. Frontiers in Neuroscience. Vol 9. doi: 10.3389/fnins.2015.00352

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/premenstrual-syndrome/symptoms-causes/syc-20376780

Krishnan S. et al. (2016).The FASEB Journal. Menstrual cycle hormones, food intake, and cravings. Vol 30, Issue S1. doi.org/10.1096/fasebj.30.1_supplement.418.6

Donatella M. (2004). Hormonal changes when falling in love. Psychoneuroendocrinology. Vol 26, Issue 7. doi.org/10.1016/j.psyneuen.2003.08.006 

Kristen Bruinsma MS. (1999). Journal of the American Dietetic Association. Chocolate: Food or Drug?. Vol 99, Issue 10. doi.org/10.1016/S0002-8223(99)00307-7

 

Διαβάστε σχετικά άρθρα

Είναι όλες οι θερμίδες ισάξιες ;