Οι χωρισμοί μπορεί να είναι απίστευτα δύσκολοι να αντιμετωπιστούν και όταν μια σχέση τελειώνει και δύνανται να έχουν καταστροφική επίδραση στην ψυχική μας ευεξία. Οι ψυχολόγοι έχουν ασχοληθεί εκτενώς με τον χωρισμό και τις συνέπειές τους. Αυτές τις μέρες όλο και περισσότεροι άνθρωποι στρέφονται στην ψυχοθεραπεία για να αντιμετωπίσουν μια σειρά ζητημάτων που προκαλούνται από τον χωρισμό.
Τα σωματικά συμπτώματα μετά τον χωρισμό δεν είναι μύθος, αλλά συνακόλουθες συνέπειες που συνδυάζονται με τις ψυχικές. Είναι ένας πόνος που περνάνε σχεδόν όλοι σε κάποιο στάδιο, αλλά τι πραγματικά συμβαίνει στην ψυχολογική κατάσταση του ανθρώπου που χώρισε;
Οι συνέπειες του χωρισμού μοιάζουν με σωματικό πόνο
Τεχνολογικές μελέτες νευροεπιστήμης και μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου έχουν δείξει, ότι η απόσυρση της ρομαντικής αγάπης ενεργοποιεί τα ίδια μέρη του εγκεφάλου που ενεργοποιούνται όταν οι εθισμένοι παρουσιάζουν συμπτώματα στέρησης για ναρκωτικά όπως η κοκαΐνη.
Στέλνει επίσης τα ίδια σήματα στα οποία το σώμα δίνει προσοχή όταν πονά. Οι μαγνητικές τομογραφίες έδειξαν ότι υπήρχαν πολλές περιοχές του εγκεφάλου που έδειχναν δραστηριότητα όταν οι συμμετέχοντες στη μελέτη εξέτασαν φωτογραφίες των πρώην συντρόφων τους. Αυτό είναι που επικοινωνεί την απελευθέρωση και την παροχή της ντοπαμίνης, μιας ορμόνης που εμπλέκεται τόσο στον εθισμό στα ναρκωτικά όσο και στα πρώτα στάδια της αγάπης.
Η ντοπαμίνη ευθύνεται όταν αναζητούμε αντικείμενο της αγάπης, γι’ αυτό και περνάμε μέρες σκεπτόμενοι το άλλο άτομο. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο μπορεί να είναι πολύ δύσκολο να προχωρήσουμε σε μια σχέση με κάποιον άλλο. Κατά την διάρκεια του χωρισμού, δημιουργείται η τάση να εξιδανικεύεται ο πρώην και να αλλοιώνονται κακές αναμνήσεις. Πλάθεται μία νοητή πραγματικότητα για το πώς ήταν η ζωή μέσα στην σχέση η οποία συχνά δεν είναι η αλήθεια.
Ποια τα ερωτήματα που δημιουργούνται μετά τον χωρισμό;
Μετά τον χωρισμό ξεκινά μία διαδικασία αναζήτησης του λόγου που οδήγησε στον χωρισμό, στο τι έγινε και προκάλεσε την απόρριψη. Συνήθως θεωρείται πως η αιτία του χωρισμού οφείλεται σε σφάλμα στην προσωπικότητά ή στην εξωτερική εμφάνιση. Φαίνεται πως η απόρριψη οδηγεί αναπόφευκτα στην αμφισβήτηση ή στην ανάγκη αλλαγής της προσωπικότητας, γεγονός που οφείλεται σε ένα αίσθημα ανεπάρκειας.
Ωστόσο, αυτή η απαισιόδοξη σύνδεση μεταξύ του τερματισμού μιας σχέσης και της αυτοεκτίμησης μπορεί να οδηγήσει στο να γίνει το άτομο πιο προσεκτικό με πιθανούς νέους συντρόφους. Αυτή μπορεί να καταστρέψει πιθανώς μελλοντικές σχέσεις, ως αποτέλεσμα των συναισθηματικών τοίχων που υψώνονται από αυτοάμυνα.
Ποιες είναι οι συνέπειές του χωρισμού;
Στην αρχή του χωρισμού το άτομο που το χώρισαν βρίσκεται σε μία κατάσταση άρνησης και αδιαφορίας. Δεν θέλει να πιστέψει πως κάτι τέτοιο του συνέβη και προσπαθεί να ηρεμήσει τον πόνο του με την ελπίδα μιας επανασύνδεσης ακόμα και όταν τέτοιες ενδείξεις δεν υπάρχουν. Συνήθως, οι χωρισμοί δεν είναι κοινή επιθυμία και των δύο συντρόφων, ενώ ο άλλος αρνείται να προχωρήσει στην λύση της σχέσης.
Όταν η άρνηση είναι τόσο μεγάλη το άτομο μπαίνει σε μία κατάσταση αδιαφορίας προκειμένου που προστατευτεί από την θλίψη. Πολλές είναι οι περιπτώσεις χωρισμένων που δείχνουν εντελώς αποστασιοποιημένοι από το γεγονός και δηλώνουν έτοιμοι να προχωρήσουν. Προχωρούν δε, σε παρορμητικές αντιδράσεις όπως ξενύχτια και περιστασιακές σχέσεις. Αυτή όμως η αντίδραση είναι επιφανειακή σε αντίθεση με εκείνο που γίνεται εξωτερικά.
Όταν όμως η επιθυμητή επανασύνδεση δεν έρχεται τότε προκαλείται ένα έντονο άγχος και συναισθηματική σύγχυση. Όλα αυτά είναι αποτελέσματα των αλλαγών στην καθημερινότητα και την συναισθηματική κατάσταση. Για πολλούς, ο χωρισμός κινητοποιεί φόβους για την αβεβαιώτητα του μέλλοντος και την μοναξιά.
Ο χωρισμός αποτελεί μία διαδικασία πένθους μέσω της οποίας το άτομο καλείται να συνηθίσει την απώλεια και την ζωή χωρίς το αγαπημένο πρόσωπο. Μόνο που δεν έχει τον τετελεσμένο και μη αναστρέψιμο χαρακτήρα του θανάτου αλλά την συνειδητοποίηση πως ο αγαπημένος ζει αλλά ότι και να γίνει δεν επιστρέφει. Σε αυτή την κατάσταση είναι έντονη η παρουσία της θλίψης και ενοχών. Συναισθήματα που κατακυριεύουν εκείνον που είναι πιο ευάλωτος συναισθηματικά.
Η ευθύνη όμως για έναν χωρισμό αφορά και τα δύο μέλη. Αυτός όμως που έχει αναλάβει την ευθύνη της αποτυχίας του δεσμού είναι ευάλωτος στην κατάθλιψη διότι κινητοποιούνται σκέψεις ανικανότητας.
Το ακριβώς επόμενο στάδιο του χωρισμού είναι ο θυμός. Ο άνθρωπος που νιώθει εγκαταλελειμμένος είναι σύνηθες να εκδηλώνει συναισθήματα θυμού και να σκέφτεται την εκδίκηση. Το σημαντικό είναι να συνειδητοποίησει πως ο θυμός αποτελεί το τελευταίο στάδιο προς την τελική αποδοχή και την απελευθέρωση από τον πόνο του χωρισμού.
Για το τέλος ως λύτρωση έρχεται η αποδοχή. Εκφράζεται ως ένδειξη του τέλους το πένθους όταν το άτομο σε θέση να καταλάβει ότι μπορεί να πάει παρακάτω. Σε αυτή την φάση, το τοπίο ξεκαθαρίζει πλέον το άτομο είναι ικανό να διαχωρίσει τους λόγους που οδήγησαν στον χωρισμό καθώς και τις ευθύνες. Αναγνωρίζει τα θετικά και τα αρνητικά της σχέσης και βλέπει την αληθινή διάσταση της κατάστασης και του ανθρώπου που έφυγε. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που το άτομο φεύγει από την σχέση με ανανεωμένη αυτοπεποίθηση και καλύτερη κριτική σκέψη, διότι κατάφερε να αναγνωρίσει τι έπρεπε να κάνει για να βγει από την δυσάρεστη κατάσταση.
