Σε μία προσωπική συνομιλία μου με τον Κώστα Μητρόπουλο, τον γνωστό καταξιωμένο φωτογράφο και κατά την διάρκεια μιας μεγάλης κουβέντας που κάναμε, γνώρισα έναν άνθρωπο πολυπράγμων. Έναν άνθρωπο που εκτός από την βαθιά αγάπη του για την φωτογραφία αγαπά πολύ και την ίδια την ζωή.
Ένας άνθρωπος που σε γοητεύει
Είναι άνθρωπος που σε γοητεύει, πρώτα πρώτα για το πάθος που βγάζει όταν σου μιλάει αλλά και γιατί σε ταξιδεύει μαζί του, όταν σου αφηγείται τα μακρινά ταξίδια που έκανε.
Συνεχώς καταπιάνεται με νέα πράγματα και τρελαίνεται να εξερευνά άγνωστες πτυχές της ζωής. Κάτι τέτοιο δεν τον φοβίζει, τουναντίον τον συναρπάζει! Ο ίδιος μάλιστα δεν δηλώνει καν φωτογράφος, ούτε αυτοπροσδιορίζεται ως τέτοιος. Αντίθετα δηλώνει ενθουσιώδης αμπελουργός, μπαμπάς αλλά και φιλόσοφος…
Αν κάποιος που δεν τον ξέρει (πράγμα απίθανο), θα αρκούσε να ήξερε για εκείνον πως γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Πάτρα. Σπούδασε και εργάζεται ως φωτογράφος, στην Αθήνα από το 1990. Είναι περήφανος (χαζο)μπαμπάς μίας 11χρονης νεαρής.
Η πολυετής καριέρα στο χώρο της φωτογραφίας
Κατά την διάρκεια της καριέρας του συνεργάστηκε με τα περισσότερα ελληνικά περιοδικά με το πρώτο του cover story, από τα εκατοντάδες που ακολούθησαν, να δημοσιεύεται το 1996.
Έκτοτε έχει δημοσιεύσει φωτογραφίες σε δεκάδες περιοδικά του εξωτερικού και έχει εκθέσει τη δουλειά του σε ομαδικές και ατομικές εκθέσεις. Προσωπογραφίες, γυμνά, μόδα, αρχιτεκτονική φωτογραφία, διαφήμιση, βιομηχανική φωτογραφία, φαγητά, ταξιδιωτικά ρεπορτάζ, video.
Μία πολυσχιδής διασπορά, ένα μεγάλο αρχείο. Αναζητά συνεχώς νέους τρόπους έκφρασης ενσωματώνοντας τις νέες δυνατότητες των μέσων, κατασκευάζει ιστορίες προσπαθώντας να ισορροπεί την πληροφορία με το νόημα. «Ένα νόημα που εμφανίζεται υπαινικτικά, διττά, με μια αοριστία δίνοντας χώρο στην φαντασία του θεατή και τη δυνατότητα επιλογής του τρόπου θέασης και κατανόησης». Αυτό είναι το ζητούμενο στη δουλειά του.
Ποια είναι τα πράγματα στη ζωή του από τα οποία παίρνει χαρά;
Από την οικογένειά του και τους φίλους του, τη δουλειά του, την μουσική, το κρασί, το διάβασμα , το τένις, τις ταινίες, τα ταξίδια. Με αυτή τη σειρά. Αυτή τη στιγμή.
Μου είπε χαρακτηριστικά «Ξέρεις, μου επιτίθενται, συχνά πυκνά, ένα σωρό εμμονικές δράσεις, στις οποίες ενδίδω με πάθος ασύμμετρο. Παραδίδομαι κατά καιρούς άνευ όρων και το ίδιο εύκολα τις εγκαταλείπω. Αυτή την εποχή με απασχολεί ένα αμπέλι που καλλιεργώ, μία ταινία μικρού μήκους που ετοιμάζω με έναν φίλο, το αυστραλιανό Open και η Ιρανική μουσική σκηνή της δεκαετίας του ’70». Καταλαβαίνετε λοιπόν γιατί τον προλόγισα ως πολυπράγμων!
Η ενασχόληση με την φωτογραφία πως προέκυψε…
« Ήταν κάτι που προέκυψε στη ζωή μου, τυχαία και πολύ νωρίς. Σε ηλικία 16 ετών βρεθήκαμε με τον Μενέλαο, συμμαθητή, φίλο και συνοδοιπόρο έκτοτε, να προσπαθούμε να εμφανίσουμε ασπρόμαυρα φιλμς βουτώντας μέσα στα χημικά ενός σκοτεινού θαλάμου που πρόχειρα είχαμε ανακαλύψει σε ένα υπόγειο. Από εκείνη τη στιγμή το κυνήγι των εικόνων και η εμμονική περιέργεια για το πως τα πάντα γύρω μου θα έδειχναν φωτογραφημένα δεν με άφησε ποτέ. Όχι ακόμα».
Μέσα από τη δουλειά του αναδεικνύεται έντονα η Ελλάδα και το ελληνικό στοιχείο. Εκτός από τα πορτραίτα διάσημων προσώπων Ελλήνων αλλά και ξένων που έχει φωτογραφίσει και συνεχίζει να φωτογραφίζει, η δουλειά του αφορά και εξοχικές κατοικίες, ταξίδια, το ελληνικό φαγητό και το κρασί μεταξύ άλλων.
Η Ελλάδα αποτυπώνεται μέσα από τις φωτογραφίες του, αν δείτε το έργο του θα το καταλάβετε!
Για τον Κώστα Η Ελλάδα είναι… «ο χώρος μου, μα πριν από αυτό είναι η γλώσσα μου. Είναι τα παιδικά μου χρόνια, είναι τα Κύθηρα και η Σέριφος, είναι η Πάτρα, βεβαίως. Είναι ο Χατζιδάκις, ο Σεφέρης, ο Χειμωνάς και το Πάντειο. Οι Χειμερινοί κολυμβητές, το τσιν-τσιν και ο Τσιτσάνης. Το Παγκράτι, η λεωφόρος του Συγγρού ξημέρωμα και η γειτονιά του Ψυρρή των 90s. Η οδός Ηφαίστου και η πλατεία Μαβίλη. Δεν είναι, από την άλλη, η νεο Ορθόδοξη Ελλάδα, ούτε το “ελληνικό φως”, οι “μοναδικές στον κόσμο παραλίες” ή η συνέχεια του “αρχαίου ελληνικού πολιτισμού” και της “βυζαντινής αυτοκρατορίας”.
«Η Ελλάδα μου δεν έχει απολύτως κανένα σημείο υπεροχής ή ιδιαιτερότητας· τίποτα απολύτως που δεν μπορείς να συναντήσεις και αλλού. Η μοναδική σημασία για μένα έγκειται στο ότι ορίζει μια τοπολογία, εκτείνεται σε μία χωρικότητα με έναν τρόπο καταλυτικό, εντός της οποίας αναπτύχθηκε η προσωπική μου μυθολογία ενώ αποτέλεσε και αποτελεί το σκηνικό στο οποίο ξετυλίγονται οι ιστορίες που δημιουργώ».
Ιστορίες που τον συγκλόνισαν…
Ρωτώντας τον ποια στιγμή στην καριέρα του θυμάται που τον συγκλόνισε ως άνθρωπο, εν ώρα δουλειάς, μου είπε πως θυμάται έντονα το μεσημέρι της 11ης Σεπτεμβρίου 2001.
«Φωτογράφιζα μια κοπέλα, μοντέλο με καταγωγή την Νέα Υόρκη. Θυμάμαι την αντίδρασή της, τον πανικό της. Την ξαναείδα μετά από δύο χρόνια. Ο πατέρας της ήταν ένας από τους 250 νεκρούς πυροσβέστες στο World Trade Center».
«Δε θα ξεχάσω, επίσης, τα επαγγελματικά ταξίδια που έκανα στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της πρώτης καραντίνας, την άνοιξη του 2020. Η δυστοπία μίας πρωτόγνωρης “κατάστασης εξαίρεσης”, σε μία χώρα έρημη, ταξιδεύοντας με μία αίσθηση αχρονική, σχεδόν μεταφυσική.
Οι άνθρωποι που θα θυμάται
Ο Κώστας είχε την τύχη, ή καλύτερα ο Κώστας απλά έκανε την δουλειά του, και εμείς έχουμε την τύχη να θαυμάζουμε πολύ όμορφα πορτραίτα ακόμη και ανθρώπων που δεν βρίσκονται στη ζωή. Έτσι ήμουν πολύ περίεργη να τον ρωτήσω ποιος άραγε του έμεινε αξέχαστος!
«Είναι δύσκολο να διαλέξω μία ή έναν. Όταν κάποιος που έχεις φωτογραφίσει δε ζει πια, τότε η φωτογραφία που έχεις δημιουργήσει, με έναν τρόπο μεταμορφώνεται σε Φαγιούμ , ξέρεις, τα νεκρικά πορτρέτα της ύστερης ελληνιστικής εποχής. Θυμάμαι πιο έντονα ανθρώπους από τον χώρο της τέχνης. Τον Θάνο Μικρούτσικο, τον Θεοδωράκη, την Άννα Συνοδινού, τον Βλάση Μπονάτσο, τον Μπιθικώτση, τον Νίκο Σεργιανόπουλο».
Πότε σου φέρθηκε κάποιος απαξιωτικά;
Στην συνέχεια της όμορφης και πολύ –θα έλεγα- ενδιαφέρουσας κουβέντας μας, μιλήσαμε για τις ιδιαιτερότητες του επαγγέλματός του. Εκεί ήταν που τον ρώτησα αν ποτέ τον θύμωσε κάποιος ή του φέρθηκε απαξιωτικά, πράγμα που κανείς θα περίμενε αν σκεφτεί πως έχει φωτογραφίσει πολιτικού, τραγουδιστές, ανθρώπους της τέχνης.
«Ὁ καθεῖς καὶ τὰ ὅπλα του… όπως λέει και ο ποιητής. Σε μια πολυετή επαγγελματική πορεία θα συναντήσεις εκ των πραγμάτων ανθρώπους κάθε λογής. Υπεροψία, ανασφάλεια, έπαρση, χαζομάρα, ωραιοπάθεια, άγχος, και ποικίλες άλλες νευρώσεις στέκονται συχνά πυκνά εμπόδιο στην επικοινωνία, προϋπόθεση για τη δημιουργία μιας σχέσης φωτογράφου- φωτογραφιζόμενου. Για όλα βέβαια υπάρχει μία κάποια λύση ή έστω ένας τρόπος διαχείρισης. Σε κάθε περίπτωση, όλα αυτά τα χρόνια προσπάθησα κάνοντας “το κατά δύναμιν” και πολύ υπομονή».
Τα πορτραίτα των διασήμων μέσα από την δική του ματιά
Τα πορτραίτα που δημιούργησε μέσα από την τέχνη του δεν εγκλώβισαν ποτέ την δική του δημιουργικότητα. Και αυτό γιατί επιλέγει τι θα φιλτράρει μέσα από την δικιά του ματιά. Είναι αφοσιωμένος στην δουλειά του, όταν δουλεύει τίποτα άλλο δε μπαίνει ανάμεσα σε αυτόν και στον φακό του.
Για να βγουν οι άνθρωποι «όμορφοι» σε μία φωτογραφία, δεν αρκεί απλά να υπάρχουν στον χώρο. Ακόμα και η πιο μικρή απροσεξία μπορεί να καταστρέψει όλη την δουλειά. Εξάλλου οι άνθρωποι πρέπει να αισθάνονται ποθητοί για να βγάλουν τον καλύτερό τους εαυτό και αυτό με την σειρά του να αποτυπωθεί στο κλικ της στιγμής.
Μέσα από τις φωτογραφίες του αρέσει να φτιάχνει ιστορίες και να λέει αλήθειες
Του αρέσει να φτιάχνει ιστορίες και να λέει αλήθειες, μικρότερες ή μεγαλύτερες-ανάλογα τον άνθρωπο που θα της πει-μέσα από τις φωτογραφίες του.
Όπως μου είπε άλλωστε «Σχεδόν σε κάθε φωτογράφιση, ειδικά στις προσωπογραφίες, κρύβονται ωραίες ιστορίες… Μία απρόσμενη ατάκα, μία αποκάλυψη, ένα απρόοπτο περιστατικό, ένα μυστικό που μοιράζεται αίφνης, ένα κουτσομπολιό, ένα lapsus, μία συμβουλή, ένα “άλλο” βλέμμα, όλα αυτά συγκροτούν στιγμές πραγματικά μοναδικές».
Ένα πρωινό με τον Θάνο Μικρούτσικο
Από τις ιστορίες που μου διηγήθηκε εγώ κράτησα σίγουρα αυτήν που διαδραματίστηκε κάπου στο Παγκράτι. Κάπου πίσω από την οδό Μάρκου Μουσούρου, όταν ο Κώστας βρέθηκε στο σπίτι του Θάνου Μικρούτσικου. Εκείνη την ημέρα ήταν μόνος του, χωρίς άλλους συνεργάτες.
Είχε την τύχη, πριν καν κλείσει τα 25 να ακούσει τους 7 νάνους στο πιάνο, από τον μεγάλο Μικρούτσικο. Κάπου εκεί συνειδητοποίησε πόσο τυχερός ήταν. Ποιος άλλος στην ηλικία του έχει την δυνατότητα να ακούσει τον Μικρούτσικο να παίζει πιάνο μόνο για αυτόν.
«Όλα στοιχήματα κερδισμένα»
Προσωπικά στοιχήματα δε βάζει. Απεχθάνεται τον τζόγο, γαρ. Ωστόσο τι συμβαίνει όταν έρχεται σε επφή με ανθρώπους που ήθελε πάση θυσία να φωτογραφίσει;
« Η ικανοποίησή μου, βέβαια, ήταν μεγάλη όταν βρέθηκα και φωτογράφισα ανθρώπους που θαύμαζα, είχα επηρεαστεί, ή μου άρεσαν. Ο Βασίλης Ραφαηλίδης, ο Γιώργος Βέλτσος, ο Slavoj Zizek, ο Μίμης Δομάζος, η Carla Bruni, ο Διονύσης Σαββόπουλος, ο Fernando Botero, o Obradovic και ο Γιώργος Μαργαρίτης. Η Ελένη Καραΐνδρου και η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη. Ο Κραουνάκης, ο Λαζόπουλος, η Ρούλα Πατεράκη. Ο Γιώργος Μιχαλακόπουλος και ο Γιάννης Διακογιάννης. Και άλλοι βέβαια πολύ σημαντικοί και λιγότερο γνωστοί. Όλα στοιχήματα κερδισμένα…»
Θα ήθελε πολύ να φωτογρφήσει τους..
Δεν θα μπορούσα να μην τον ρωτήσω αν υπάρχει κάποιο πρόσωπο που θα ήθελε πολύ, αλλά δεν έχει φωτογραφήσει (ακόμα). Η απάντησή του καθόλου αναμενόμενη. Πρόσωπα μεταξύ τους διαφορετικά, θα ‘λεγε κανείς πως δεν συνδέονται, πέραν φυσικά της αναγνωρισιμότητάς τους. Ο λόγος για τον Μάνο Χατζιδάκι, τον Federico Fellini, τον Ανδρέα Παπανδρέου, τον Rafael Nadal, τον Mick Jagger και την Cate Blanchett.
Δυστυχώς κάποιοι από αυτό δεν βρίσκονται στην ζωή, όμως για τους άλλους ευχή μου αληθινή να τα καταφέρει!
Αν σκεφτεί κανείς πως μέχρι τώρα δεν του πέρασε ποτέ από το μυαλό να τα παρατήσει, θα σιγουρευτεί και ό ίδιος.
Μιλώντας για τις εκπτώσεις στην δουλειά του, αυτές τις εκπτώσεις που πιθανώς να χρειαζόταν να κάνει για να επιβιώσει οικονομικά είπε πως : «Όχι, τόσο οριακά, στο επίπεδο της επιβίωσης, όχι. Από τύχη, μάλλον δεν χρειάστηκε». Στον αντίποδα μίλησε για άλλες εκπτώσεις που έκανε στην πορεία, «πως αλλιώς άλλωστε…», μου είπε!
Κλείνοντας την συζήτησή μας τον ρώτησα ποιο είναι το δικό του moto για την ζωή, μία φράση που τον εκφράζει και τον αντιπροσωπεύει.
