Αναγνώστριά μας αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα με το παιδί της:
Έχω ένα γιο 10 ετών. Από όταν ήταν πολύ μικρός του αγόραζα βιβλία με απώτερο σκοπό να τα κάνει μια αγαπημένη συνήθεια. Μέχρι πριν ένα χρόνο του διάβαζα κάθε βράδυ πριν κοιμηθεί. Όταν όμως έπαψα να του διαβάζω διαπίστωσα πως από μόνος του δεν υπήρχε περίπτωση να διαβάσει το οτιδήποτε. Πιο μικρός ξεφύλλιζε κι από κανένα εικονογραφημένο βιβλίο τώρα ούτε αυτό. Για να μη χάσει αυτή την συνήθεια του πρότεινα να διαβάζουμε μαζί δυο σελίδες…Φαίνεται πως ψιλολειτουργεί. Σημειώστε πως καθημερινά βλέπει και τους δυο γονείς να διαβάζουν.Βοηθήστε με να το χειριστώ σωστά αφού αυτή η σχεδόν άρνηση του για το διάβασμα επηρεάζει και το σχολείο. Το μάθημα της ιστορίας το διαβάζει με το ζόρι. Αν μου πείτε πως όσο του διάβαζα τον διευκόλυνα και τον έκανα τεμπέλη δώστε μου τώρα μια συμβουλή. Ευχαριστώ.
Αγαπητή αναγνώστρια. Επικοινωνήσαμε με την συνεργάτιδά μας οικογενειακή σύμβουλο, κυρία Ερατώ Χατζημιχαλάκη. Ελπίζουμε οι πληροφορίες που δίνει να σας φανούν χρήσιμες.
Για να απαντήσει ένας ειδικός χρειάζεται να διερευνήσει και άλλα στοιχεία που υπάρχουν σε αυτή την οικογένεια. Είναι δύσκολο να απαντούμε συλλογικά, χρειάζεται να μελετούμε την κάθε περίπτωση αναλυτικά και μεμονωμένα. Αν σταθούμε όμως μόνο σε αυτό το γεγονός, όπως μας το περιγράφει η μητέρα αυτό που μπορούμε να συμπεράνουμε με ευκολία είναι ότι η ανάγκη της για να πείσει το παιδί της να κάνει κάτι που η ίδια θεωρεί “καλή συνήθεια” , οδήγησε το παιδί ακριβώς, στην αντίπερα όχθη! Συμβαίνει πολύ συχνά αυτό. Θα μπορούσε να παρατηρηθεί κάτι τέτοιο όχι μόνο στο διάβασμα αλλά και στην προσπάθεια να αποκτήσει το παιδί καλές συνήθειες όσον αφορά το φαγητό, την άσκηση, την υιοθέτηση σωστών κανόνων υγιεινής όπως το βούρτσισμα των δοντιών κλπ.
Όταν οι γονείς σχεδόν ψυχαναγκαστικά επιμένουν να εγγράψουν στα παιδιά συγκεκριμένες συνήθειες, συμβαίνει συνήθως ακριβώς το ανάποδο. Αυτό που θα συμβούλευα εγώ στη συγκεκριμένη μαμά, θα ήταν να χαλαρώσει, να διαπιστώσει το μέγεθος της πίεσης που μάλλον έχει ασκήσει μέχρι τώρα στο παιδί και να περιορίσει την δική της επιθυμία και ανάγκη. Ναι είναι πολύ όμορφη συνήθεια το διάβασμα αλλά υπάρχουν άνθρωποι που μαθαίνουν με άλλους τρόπους. Υπάρχουν άνθρωποι που μαθαίνουν πιο εύκολα με την παρατήρηση, άνθρωποι που μαθαίνουν με την εμπειρία ή ακόμη και από τα λάθη τους.
Χρειάζεται να αφήσει στο παιδί την ελευθερία να εξελιχθεί με τους τρόπους τους οποίους το ίδιο επιλέγει. Χρειάζεται ακόμη να τονίσει τα θετικά του χαρακτηριστικά, να μη στέκεται μόνο σε αυτή την “κακή” κατά τη μητέρα συμπεριφορά. Οι γονείς χρειάζεται να διερευνούμε το τι είναι διατεθειμένο το παιδί να κάνει και να ενισχύουμε τις επιλογές του ή τις συνήθειές του δημιουργώντας έτσι τις αξίες στις οποίες θέλουμε να πιστεύει. Δεν μπορούμε να επιβάλλουμε την πειθαρχεία. Ο γονέας χρειάζεται να ενθαρρύνει τα καλά στοιχεία του παιδιού μέσα από την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης. Χρειάζεται να ρωτά, να συζητά με το παιδί και να επηρεάζει τις αποφάσεις του μέσα από χαλαρές συζητήσεις.
Ας αναφερθούμε στο παράδειγμα του διαβάσματος των σχολικών μαθημάτων. Ένα παιδί το οποίο πηγαίνει στο σχολείο αδιάβαστο, είναι προτιμότερο να υποστεί τις συνέπειες από τη δασκάλα του. Το αφήνουμε λοιπόν να υποστεί τις συνέπειες, για να καταλάβει και να αποφασίσει από μόνο του πως δεν του αρέσει αυτό που του συμβαίνει. Έπειτα μπορεί ο γονιός να ρωτήσει: «Προχθές νομίζω πως πήγες αδιάβαστος στο σχολείο θέλεις να μου πεις τι συνέβη, πώς ένιωσες;» Αμέσως μετά αποδεχόμενος ο γονιός το συναίσθημα του παιδιού, να δείξει κατανόηση και αποδοχή, λέγοντας «Ένοιωσες στεναχωρημένος. Σε καταλαβαίνω. Σε εμπιστεύομαι όμως, ξέρω ότι θα κάνεις το καλύτερο για να μη νιώσεις ξανά έτσι». Υπάρχει βέβαια και η περίπτωση που το παιδί θα δείξει μια αδιαφορία και μια απαξία. Στην περίπτωση αυτή χρειάζεται μια πιο εμπεριστατωμένη διερεύνηση.
Με την πίεση μπορεί όντως να τα καταφέρουμε και το παιδί μας να μάθει να διαβάζει. Αλλά θα έχουμε μια καταρρακωμένη προσωπικότητα που διαβάζει. Αυτό μας ενδιαφέρει; Ή μας ενδιαφέρει να μεγαλώσουμε έναν άνθρωπο με αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση που θα ξέρει πώς θα κάνει στη ζωή του τις σωστές επιλογές; Μας ενδιαφέρει να παίρνει καλούς βαθμούς ή να είναι ένα υγιές άτομο; Μας ενδιαφέρει να διαβάζει βιβλία για να επανέλθουμε στο ερώτημα της μητέρας ή να μάθει να επιλέγει το καλύτερο για τον εαυτό του; Ας του επιτρέψουμε να είναι ο εαυτός του εμπνέοντας και όχι επιβάλλοντας.
